Morgunblaðið - 20.03.2002, Blaðsíða 37

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 20. MARS 2002 37
við sjóndeildarhring og þekktum
hvaða bátur var á leið í land. Og
þegar réttur bátur var að koma var
hlaupið sem fætur toguðu yfir Ham-
arinn og niður á bryggju að taka á
móti sægörpum og spyrja boru-
brattir: „Voruð þið að fá’ann strák-
ar?“ Síðan var okkur boðið niður í
káetu og bleyttum „Sæmund“ í dí-
sætt kaffi. Og það var ekki lítil upp-
hefð í því að vera með „kallinum“
uppi í brú og skoða tæki og tól og
spyrja fávíslegra spurninga sem
greiðlega var svarað. Mesta sælan
var auðvitað sú að fá að fara stöku
sinnum í róður og fylgjast með fisk-
iríi í návígi og jafnvel að taka til
hendi. Og þegar Guðmundur Ársæll
verður skipstjóri á Æskunni Sf. verð
ég fullgildur háseti hjá honum á
humarvertíð í tvö sumur, 1968 og
1969. Það var mikil upplifun að
vinna undir hans stjórn og kynnast
honum í öðru hlutverki en sem föður
og uppalanda. Hinn þaulreyndi
skipsstjóri stýrði sínu fleyi og mann-
skap af ákveðni og skarpskyggni.
Sumarið ’70 sigldum við saman í
mikilli ævintýraför á Faxa GK til
Aberdeen í Skotlandi. Mesta ævin-
týrið á hans ferli var þó líklegast það
þegar hann var beðinn um að sigla
Ögra RE til Ghana, en þangað hafði
hann verið seldur. Þetta var mán-
aðarreisa þar sem víða var komið við
og margt á dagana dreif.
Hann lauk sínum sjómannsferli
og hóf störf hjá Áburðarverksmiðju
ríkisins árið 1972. Þar vann hann á
vöktum eins og tíðkast á sjónum og
kunni vel við sig og eignaðist góða
samstarfsmenn. Þar starfar hann til
ársins 1988, þegar hann komst á eft-
irlaun. Þeirra góðu ára sem í hönd
fóru naut hann vel í faðmi fjölskyldu
sinnar og einkum eiginkonunnar
sem staðið hafði staðfastlega við hlið
hans í blíðu og stríðu.
Þegar litið er yfir farinn veg er
margs að minnast. Oft var slegið í
rúbertu, annaðhvort á Hringbraut-
inni eða heima hjá okkur, en Guð-
mundur Ársæll var með snjallari
spilamönnum. Ferðalög voru tíð og
oftlega dvöldum við saman í sum-
arbústað. Þá var gjarnan spilaður
bridge fram undir rauðan morgun.
Ein minnisstæðasta ferðin er vafa-
laust sú sem við fórum í til Vest-
fjarða fyrir fjórum árum og hann
rifjaði upp aðstæður á þeim stöðum
sem við komum á eins og þær voru
þegar hann hafði legið þar í ógæft-
um og hafði frá mörgu að segja.
Einn var sá þáttur í fari Guð-
mundar Ársæls sem var mjög ein-
kennandi, en það var barngæska
hans. Börn hændust að honum og
synir mínir bera mjög hlýjan hug til
hans og minnast hans með kærleika
og þökk einkum og sér í lagi yngsti
sonurinn sem nú saknar vinar í stað.
Sterk bönd tengdu hann og Birnu
konu mína, enda höfðu þau bæði
gengið í gegnum þá sáru lífsreynslu
að missa föður sinn í barnæsku. Á
því hafði hann ríkan skilning og
gekk henni að mörgu leyti í föður
stað. Enda sinnti hún honum fram í
andlátið af stakri hlýju og um-
hyggjusemi, sem undirstrikar þessa
gagnkvæmu væntumþykju.
Frá barnæsku var honum falið
það hlutskipti að ala önn fyrir öðru
fólki. Hann kom því öllu vel til
manns og allir þeir sem nutu stoðar
hans og styrks kunna svo sannar-
lega vel að meta framlag hans til
þess að koma öllum til nokkurs
þroska.
Megi algóður guð blessa minn-
ingu ástkærs föður míns og hafi
hann þakkir fyrir allt og allt.
Ársæll.
Lífið er gjöf og í iðu þess deilum
við mannfólkið gleði og sorgum.
Sumpart sköpum við okkur örlög,
um margt fáum við litlu ráðið. Að-
stæður veita í senn tækifæri og
leggja kvaðir á herðar.
Pabbi var næstelsti sonur í
stórum systkinahópi sem missti föð-
ur sinn. Um fermingu var hann far-
inn að leggja til heimilisins. Tuttugu
og fimm ára gamall giftist hann og
stofnar sína eigin fjölskyldu. Börnin
urðu sex og hann stundar sjóinn,
aflasæll skipstjóri. Ríflega fimmtug-
ur hættir hann á sjónum og fer að
vinna í landi. Hann var farsæll í
starfi, jafnlyndur og viðmótsljúfur
maður.
Pabbi talaði ekki mikið að fyrra
bragði, en það var gott að vera ná-
lægt honum. Hann var jákvæður
gagnvart fólki, vildi öllum vel og var
stoltur af því sem hann stóð fyrir.
Bridds var hans helsta áhugamál og
hann var t.d. í keppnisliði Áburð-
arverksmiðjunnar um árabil. Á
heimilinu spiluðu hann og mamma
mikið, ýmist við aðra fjölskyldumeð-
limi eða við spilafélaga utan úr bæ.
Þeim hjónum þótti gaman að dansa,
unnu landinu okkar og nutu þess að
keyra út úr bænum og skoða sig um.
Þau voru í tengslum við gang árstíð-
anna: upp úr áramótum voru hrogn
og lifur mesta lostæti, á vorin var
beðið eftir nýjum rauðmaga og grá-
sleppa hengd á húsvegg. Á hverju
hausti var farið í berjamó í lautirnar
ofan við Hafnarfjörð. Minnisstætt er
þegar pabbi dró fram hákarl og skar
bitana ofan í okkur sem söfnuðumst
í kringum hann. Á tímabili töldu
barnabörnin að sælgæti yxi í jakka-
vasa hans sem sýndist ótæmanlegur
brunnur.
Pabbi fékk slag fyrir rúmu ári og
lamaðist vinstra megin. Erfitt er að
gera sér grein fyrir líðan manns sem
verður bjargarlaus og öðrum háður.
Hann tók þeim sársauka af æðru-
leysi og kvartaði aldrei, var ávallt
glaður að fá heimsókn og lifnaði við
þegar hann heyrði fréttir af barna-
börnunum. Ný kynni við pabba í
veikindunum eru mér dýrmæt og
hafa dýpkað lífssýn mína. Ég vil
færa starfsfólki á hjúkrunarheimili
Hrafnistu í Hafnarfirði og 3. hæð
Grensásdeildar innilegar þakkir fyr-
ir frábæra umönnun hans.
Trúmennska, vinsemd og stolt
eru þau einkunnarorð sem mér
koma í huga þegar ég hugsa til ævi-
ferils Guðmundar Ársæls Guð-
mundssonar skipstjóra. Guð blessi
minningu hans.
Guðrún Hrefna
Guðmundsdóttir.
Látinn er bróðir okkar, Guð-
mundur Ársæll Guðmundsson skip-
stjóri, eftir erfiða sjúkralegu. Guð-
mundur Ársæll var ættaður af
Snæfellsnesi. Í föðurætt frá Sveins-
stöðum í Neshreppi utan Ennis, en
af móðurfólki úr Ásbjarnarhúsi á
Hellissandi.
Barnsskónum sleit hann á Hellis-
sandi, þar sem foreldrar hans Guð-
rún Ásbjörnsdóttir og Guðmundur
Guðbjörnsson skipstjóri hófu bú-
skap í húsi sínu Bjarmalandi árið
1916. Þegar Guðmundur Ársæll er á
sjötta aldursári flytja foreldrar hans
að vestan suður í Hafnarfjörð, þar
sem faðir hans hafði verið ráðinn
skipstjóri. Fáum árum síðar er flutt
suður í Keflavík og síðla árs 1933
aftur í Hafnarfjörð. Þar er fjölskyld-
an búsett er faðir Guðmundar Ár-
sæls fórst í sjóslysi við Siglufjörð
haustið 1934. Guðmundur faðir hans
var jarðsettur frá Hafnarfjarðar-
kirkju 28. september 1934 á þrettán
ára afmælisdegi Guðmundar Ár-
sæls. Þá stendur móðir hans, Guð-
rún Ásbjörnsdóttir, uppi sem ekkja,
38 ára gömul, með sex börn á aldr-
inum eins til 15 ára. Guðbjörn var
elstur en hann og Helga systir okk-
ar hafa áður kvatt þessa veraldlegu
vist.
Svona ungur verður Guðmundur
Ársæll að axla byrðar fullorðins
manns og við öll sem yngri vorum,
virtum hann og elskuðum fyrir allt
sem hann gerði fyrir okkur. Fljót-
lega byrjar hann að hjálpa til að
vinna fyrir fjölskyldunni. Hann hef-
ur ungur störf til sjós, fyrst tvö síld-
arsumur með föður okkar, en eftir
að pabbi dó var hann mikið með
frænda sínum Karvel Ögmundssyni
á báti hans Pilot frá Njarðvík. Síðan
á ýmsum bátum og togurum en fer
svo í Stýrimannaskólann í Reykja-
vík og útskrifast þaðan 1943. Eftir
það var hann lengi stýrimaður og
skipstjóri. Guðmundur Ársæll var
vel liðinn af sínum samstarfsmönn-
um og naut trausts. Sjómennskan
var hans ævistarf. Síðustu starfsárin
vann hann í Áburðarverksmiðjunni í
Gufunesi.
Þegar litið er til baka eru minn-
ingarnar frá bernskuheimilinu á
Holtsgötu 6 í Hafnarfirði okkur
mjög kærar. Hjá mömmu var alltaf
hlýtt og bjart og við áttum þar
öruggt skjól. Hugsanir sveima um
huga á stundu sem þessari. Við sem
kveðjum Guðmund Ársæl í dag get-
um litið fram á veginn með fagrar
minningar um góðan og vandaðan
dreng. Biðjum honum guðs bless-
unar og góðrar heimkomu og blessa
alla þá sem honum þótti vænt um.
Svo viðkvæmt er lífið sem vordagsins
blóm
er verður að hlíta þeim lögum
að beygja sig undir þann allsherjar dóm
sem ævina telur í dögum.
Við áttum hér saman svo indæla stund
sem aldrei mér hverfur úr minni
og mér ertu gengin á guðanna fund
það geislar af minningu þinni.
(Friðrik Steingrímsson.)
Fríða Ása, Ásbjörn og
Guðmundur Rúnar.
Elskulegur móðurbróðir minn,
Gummi frændi, var snar þáttur í lífi
mínu og í lífi fjölskyldu minnar. Í
daglegu tali kölluðum við hann kaf-
teininn og eftir að hann hafði verið
heiðraður á sjómannadegi fyrir all-
mörgum árum dugði ekkert minna
en heiðurskafteinninn. Hann var
blíður og góður; alveg einstakt ljúf-
menni sem bjó yfir jafnvægi hugans.
Það var gott að vera í návist hans.
Mér þótti ákaflega vænt um hann og
efaðist aldrei um að honum þætti
vænt um mig.
Mamma og systkini hennar,
Bubbi, Gummi, Ási, Helga og Rúni,
fæddust á Hellissandi, í Hafnarfirði
og í Keflavík. Þau misstu föður sinn,
Guðmund Guðbjörnsson, 1934 og ól-
ust upp undir handarjaðri móður
sinnar, Guðrúnar Ásbjörnsdóttur, á
Holtsgötu 6 í Hafnarfirði. Systkinin
tengdust órofa tryggðarböndum og
nú er farið að saxast á hópinn; þrjú
þeirra eru fallin frá. Ávallt þegar
þau komu saman var andrúmsloftið
þrungið ástúð, einlægni og gleði.
Þau grétu stundum af gleði yfir því
að hittast og vera saman um stund.
Þeim þótti gaman að spila á spil. Ég
tel það til fjársjóðanna minna að
hafa alist upp undir verndarvæng
þeirra.
Gummi fór ungur á sjó og lagði
sitt að mörkum til heimilisins á
Holtsgötu 6. Það veit ég fyrir víst.
Hann kvæntist Sigurlínu Ágústs-
dóttur, Sillu, og stofnuðu þau heimili
á Hringbraut 15 í Hafnarfirði þar
sem útsýni er ægifagurt yfir Ham-
arinn, höfnina og Fjörðinn. Heimilið
er hlýlegt, með listrænu yfirbragði,
og þarna hafa hjónin búið í meira en
hálfa öld. Þau eignuðust hóp af
börnum, 7 börn, og var oft líf í tusk-
unum. Stutt var fyrir okkur systk-
inin að skjótast fyrir horn af Öldu-
slóð á Hringbraut og stutt var fyrir
frændsystkinin að bregða sér yfir til
okkar. Við urðum miklir mátar; Ár-
sæll og Óli, Guðrún Hrefna og Linda
o.s.fr.
Gummi og Silla voru alltaf skotin
hvort í öðru. Þau kunnu ógrynni
gamalla dægurlagatexta og þau
nutu þess að taka lagið í góðra vina
hópi. Það var svo gaman að hlusta á
þau.
Ég votta Sillu, frændsystkinum
mínum og fjölskyldum þeirra samúð
og fullvissa þau um bænir í sorginni,
m.a. bæn ’Abdu’l-Bahá fyrir látnum:
Ó Guð minn! Ó Guð minn! Vissulega hefur
þjónn þinn, auðmjúkur frammi fyrir tign
þíns himneska fullveldis og undirgefinn
við dyr einleika þíns, trúað á þig og ritn-
ingar þínar, borið orði þínu vitni, upp-
tendrast af eldi ástar þinnar, sokkið í haf-
djúp þekkingar þinnar, laðast að andvara
þínum, treyst á þig, beint til þín augliti
sínu, beðið til þín og fengið fullvissu um
fyrirgefningu þína og aflausn. Hann hefur
yfirgefið þetta dauðlega líf og flogið til
ríkis ódauðleikans og þráð þá hylli að
komast á fund þinn.
Ó Drottinn! Ger stöðu hans dýrlega, skýl
honum undir tjaldhimni æðstu miskunnar
þinnar, lát hann ganga inn í dýrlega para-
dís þína og gef honum eilíft líf í upp-
höfnum rósagarði þínum, svo hann megi
sökkva í úthaf ljóssins í heimi
leyndardóma.
Vissulega ert þú hinn örláti og voldugi,
fyrirgefandinn og veitandinn.
Guðrún Erla Bjarnadóttir.





  
 !"
 #$% #






 &#'''%&(
 
  
  
 
))* + ,



 ' ' '
-%' & #$% #
     !  
(.'$/ 01&&'
)%&2.'$/ 3  45 %*$ 01&&'
6 %.'$/ 01&&'  '78& 3
-% & '.'$/ 3 -%%
' %01&&'
 4.'$/ 01&&' 9%*( /0 3
    :%%:3%//:(
"  #      
  ;),
 (


<
-$%% '=>
 #$% #
 

    $  

' ;%4 3 ) )% 01&&'
  ';%4 01&&'
'*( 3 & ' 3
*$ 4 3  45 /0 01&&'
)%.'0 % 01&&'
'$1;%#4 3
   %%?3%%%:(
 
 %   ))-6
);
@6
A( (*%0& $B
  &' 
' ( 
)  
*%
+ 
 46 0 01&&'

' 6 0 01&&'(
 
  
  
 
5
)5
6


  ,
% &  $  
5   - #0 01&&'
%-%%0 3
)%;(- #0 01&&' %9' &$ 3
- %(- #0 01&&'  /0
' 3
5 %- #0 01&&' ):%
30% 3
    :%%:3:%%:%%:(
 

   
-


6
)6

<
/4%'
'%  ' 'C
91% 3'

    &# 
   * -
+.& /     +
&

0
 & )      ! 11
% ' 3   1 01&&'
%-%%
& '01 3
'4 $1 01&&'
1+1
& '01 3 54 &%;% % 1 01&&'
;%'%
& '01 3 ;%' ?) 
& '01 3
3:%%:(