Morgunblaðið - 26.06.2002, Page 8
FRÉTTIR
8 MIÐVIKUDAGUR 26. JÚNÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
3.490 kr.
7.264 kr.
11.998 kr.
Hringsnúrur
úr áli
4 arma, 38 mm stólpi
4 arma, 50 mm stólpi
4 arma, 52 mm stólpi
Sími 525 3000 • www.husa.is
Samtökin Landsbyggðin lifi eins árs
Látum lýðræðið
blómstra
LANDSSAMTÖKINLandsbyggðin lifihafa starfað í um
eitt ár. Meginmarkmið
þeirra er að bæta hag hins
almenna landsbyggðarbúa
með því að virkja hann til
góðra verka í sinni heima-
byggð. Samtökin standa
fyrir byggðaþingi í Hrísey
helgina 29.–30. júní og
ræddi Morgunblaðið við
Fríðu Völu Ásbjörnsdótt-
ur, formann samtakanna,
af því tilefni.
Hvað hefur á daga sam-
takanna drifið frá stofnun
fyrir réttu ári?
„Það hefur ótrúlega
margt gerst. Þar stendur
upp úr að um tíu aðildar-
félög hafa verið stofnuð í
hinum ýmsu hreppum
landsins, sérstaklega á Norður-
og Austurlandi, og fleiri eru í bí-
gerð. Starf mitt er meðal annars
að heimsækja hreppana og kynna
fyrir þeim starf samtakanna og
möguleika fólksins í heimabyggð
til jákvæðrar uppbyggingar og
bjartsýnnar framtíðar. Við höfum
einnig unnið að bæklingi á ís-
lensku og ensku undanfarið með
kynningu á samtökunum á lands-
vísu.“
Þið eruð nokkur sem standið í
framlínunni, ekki satt?
„Jú, ég er formaður samtak-
anna en hef í kringum mig ein-
valalið fólks sem starfar ötullega
að málefnum samtakanna. Við er-
um ólík og hreinskilin en treyst-
um hvert öðru mjög vel. Þannig
náum við að vinna saman með
góðum árangri. Samtökin eiga
vonandi eftir að festa rætur um
allt land í framtíðinni.“
Finnið þið fyrir áhuga á stofn-
unum aðildarfélaga?
„Já, sannarlega. Það er sterk
undiralda í samfélaginu um end-
urreisn landsbyggðarinnar.
Landsbyggðin á undir högg að
sækja og ekki veitir af að styrkja
hana með sem flestum leiðum.
Okkar starf byggist að mestu
leyti á einstaklingsframtaki, trú á
eigin getu og að hvetja aðra til
góðra verka. Með starfi af þessu
tagi færist maður yfir á annað
svið, maður verður jákvæðari og
lítur bjartari augum á staðinn
sinn. Fyrir vikið verða góð verk
augljósari og þakklæti vaknar.“
Þátttaka einstaklingsins er
greinilega lykilatriði í starfinu.
„Já, það er mjög mikilvægt að
taka þátt í uppbyggingar- og þró-
unarstarfi. Annars, ef maður er
aðeins þiggjandi, getur maður
orðið of heimtufrekur og gert
óréttmætar kröfur til stofnana og
sveitarstjórna. Grasrótin verður
að vinna sitt starf og vera þátttak-
andi í framfarastarfi. Lykillinn á
að liggja í höndum íbúa hvers
svæðis. Vaninn hefur verið að all-
ar ákvarðanir hafa komið að ofan,
án þátttöku íbúanna, og þeir hafa
haft lítil áhrif á málin.“
Samvinna við yfirvöld er af hinu
góða, samt sem áður?
„Jú mikil ósköp. Góð
samvinna er gulls
ígildi. Til þess að hún
blómstri verða íbúarn-
ir að vera virkir og
geta axlað þá ábyrgð sem á þá er
lögð. Farsælt samstarf íbúanna
og yfirvalda er að sjálfsögðu loka-
takmarkið. Með þeim hætti má
sjá lýðræðið blómstra.“
Þú hefur unnið að öflun fjár-
magns til starfa, ekki satt?
„Jú, og hlotið mjög góð við-
brögð sem við þökkum innilega
fyrir. Fjáröflun er einnig mjög
góð kynningarleið, þá komast
samtökin í góð tengsl við fjölda
fyrirtækja og stofnana og verða
þekkt á landsvísu. Það tel ég mjög
mikilvægt til þess að þau hafi til-
ætluð áhrif.“
Hafa margar hugmyndir
sprottið í grasrótarstarfinu?
„Já, ég hef orðið vitni að miklu
hugmyndastarfi og vakningu
meðal fólks. Hvatningin sem
þessu fylgir er afskaplega mikil-
væg, sérstaklega fyrir ungt fólk
sem er með margar hugmyndir en
getur átt í erfiðleikum með að
framkvæma þær. Ég er kennari á
unglingastigi í Reykjavík og
þekki vel þörf unglinga fyrir að
vera viðurkenndir og hafa áhrif á
umhverfi sitt. Samstillt átak ryð-
ur brautina fyrir góðar hugmynd-
ir.“
Þú býrð og starfar í Reykjavík
en ert virk í byggðamálum.
„Það er sannarlega rétt að ég er
borgarbúi og þurfti nokkur ár til
þess að yfirvinna og vinna gegn
fordómum gagnvart mér utan
Reykjavíkur. Eðlilega er mér tek-
ið sem Reykvíkingi, en ég hef
mikla trú á samstarfi óháð upp-
runa, og með því hugarfari hefur
mér tekist að fá til liðs við mig
fjölda fólks. Verkin munu tala.“
Segðu okkur frá byggðaþinginu
í Hrísey um næstu helgi.
„Það verður mikið um dýrðir í
Hrísey helgina 29.–30. júní en þá
koma til landsins tæplega þrjátíu
fulltrúar norrænna samstarfs-
félaga okkar og halda erindi.
Einnig mun Valgerður
Sverrisdóttir, iðnaðar-
og viðskiptaráðherra,
ávarpa þingið ásamt
háskólarektorum og
fleiri. Að sjálfsögðu
verður skemmtun í bland við er-
indin. Þingið endar á pallborðs-
umræðum sunnudaginn 30. júní
klukkan 13 þar sem fullrúar
stjórnmálaflokkanna ræða
byggðamál. Til þingsins er von á
fulltrúum aðildarfélaga samtak-
anna og verðandi félaga. Allir eru
hjartanlega velkomnir á þingið
sem áhuga hafa á nýrri hugsjón í
byggðamálum.“
Fríða Vala Ásbjörnsdóttir
Fríða Vala Ásbjörnsdóttir, for-
maður samtakanna Landsbyggð-
in lifi, fæddist í Reykjavík 10.
desember 1939. Hún lauk prófi
frá Verslunarskóla Íslands og frá
Húsmæðrakennaraskóla Íslands.
Hún lauk BA-prófi í heimilishag-
fræði frá Kennaraháskólanum
og háskólanum í Árósum og tók
einnig próf í ferðamálafræðum.
Hún starfaði sem næringarfræð-
ingur á Borgarspítala um nokk-
urra ára skeið en er nú kennari
við Réttarholtsskóla. Fríða er
gift prófessor Steingrími Bald-
urssyni og eiga þau þrjá syni.
Allir velkomn-
ir á byggða-
þing í Hrísey
Má ég ekki stinga honum inn í geymsluna hjá þér Sturla minn,
hann verður ekki eins einmana.
ENN hefur ekki verið ákveðið hvað
gert verður við flak Guðrúnar Gísla-
dóttur KE-15 sem liggur á hafsbotni
við Lofoten í Norður-Noregi eftir að
skipið steytti á skeri og sökk í síðast-
liðinni viku. Trond Eilertsen, lögmað-
ur íslensku útgerðarinnar, segir að nú
eigi sér stað viðræður við Mengunar-
varnir norska ríkisins (SFT) um til
hvaða aðgerða skuli gripið. Beðið sé
ákvörðunar frá tryggjendum skipsins
og eigendum þess um hvort skipinu
verði lyft af hafsbotni.
Eilertsen segir að nokkur tilboð
hafi borist frá björgunarfyrirtækjum
sem hafa reynslu af olíuhreinsun og
að lyfta skipum upp af hafsbotni.
Hann geti ekki greint frá tilboðunum,
segir að mörg þeirra séu á frumstigi
þar sem enn eigi eftir að ákveða til
hvaða aðgerða verður gripið, meta
áhættu af þeim og gera nákvæma
kostnaðargreiningu. Eilertsen segir
að um sé að ræða fyrirtæki sem hafa
reynslu af slíkum aðgerðum en að erf-
itt sé að segja til um hversu mörg fyr-
irtækin eru þar sem sum þeirra starfi
saman. Þau gætu þó verið um 5–6.
Enginn leki frá skipinu
Hann segir að SFT hafi skilning á
því að eigendur skipsins og tryggj-
endur þurfi tíma til að ákveða til
hvaða aðgerða þeir vilja grípa. Eng-
inn leki hafi komið frá skipinu og telur
Eilertsen því mögulegt að lyfta skip-
inu án þess að hreinsa olíuna út fyrst.
Ágúst Ögmundsson, aðstoðarfor-
stjóri Tryggingamiðstöðvarinnar,
segir að allar tímasetningar séu enn
óljósar, unnið sé af kappi að málinu en
eigendur, Tryggingamiðstöðin og
endurtryggjendur félagsins þurfi að
komast að sameiginlegri niðurstöðu
um hvað verði gert.
Ásbjörn Helgi Árnason, fram-
kvæmdastjóri útgerðarfélagsins
Festar hf., segir að öll áhöfnin og
fulltrúar útgerðarinnar sem fóru utan
í tengslum við skipskaðann séu komn-
ir aftur til landsins en sjópróf fóru
fram á föstudag.
Óráðið hvað verður um
flak Guðrúnar Gísladóttur
FLUGFÉLAG Íslands hefur ákveðið
að lækka verðið á flugfarmiðum fyrir
börn. Lækkunin er yfir 50%. Til
dæmis lækkar fargjald til Akureyrar
sem kostaði áður 3.300 kr. í 1.500 kr.
án flugvallarskatta og tryggingar-
gjalds sem er 333 kr.
Einu skilyrðin sem fylgja þessum
nýju fargjöldum er að þau eru ein-
göngu bókanleg á heimasíðu félagsins
www.flugfelag.is og að börnin þurfa
að ferðast í fylgd með fullorðnum.
„Flugfélag Íslands vonast með
þessum aðgerðum til að gera fjöl-
skyldum auðveldara að nota innan-
landsflug í auknum mæli og að þær
fái sem mest út úr sumarfríinu sínu,“
segir í fréttatilkynningu.
Flugfélag Ís-
lands lækkar
barnafargjöld
♦ ♦ ♦