Morgunblaðið - 26.06.2002, Side 52
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 MIÐVIKUDAGUR 26. JÚNÍ 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
LENGSTI dagurinn þetta árið er
liðinn og bráðum rekur að því að
myrkrið sæki í sig veðrið í baráttu
dags og nætur. Við Eyjafjörð var
fagurt um að litast er miðnætursólin
gægðist í gegnum þunna skýjahul-
una og speglaði sig á haffletinum. Í
þessu tilkomumikla sjónarspili
sigldi Goðafoss stoltur út fjörðinn
og um hríð fylgdi honum lítil flugvél
til móts við gullna miðnætursólina.Morgunblaðið/Rúnar Þór
Sigling í
miðnætursól
FLUGFÉLAGIÐ Atlanta hefur
tekið á leigu tvær B767-300ER-
breiðþotur sem verða í verkefnum
fyrir Southern Winds-flugfélagið í
Argentínu. Flogið verður einkum
milli Cordoba og Buenos Aires í
Argentínu og Miami í Bandaríkjun-
um. Hafþór Hafsteinsson, forstjóri
Atlanta, segir að þetta sé fyrsta
langtímaverkefni fyrirtækisins í
Suður-Ameríku en samningurinn er
til eins árs og hefst flugið 15. júlí
næstkomandi. Atlanta verður þá alls
með 21 breiðþotu í rekstri.
Fyrr í mánuðinum samdi Flug-
félagið Atlanta um leigu á tveimur
767-300ER-þotum. Er önnur þeirra
með heimahöfn í Dublin á Írlandi og
flýgur fyrir Aviajet með írska ferða-
menn til sólarlanda. Hin er nýkomin
í verkefni fyrir Aeromar í Dómin-
íska lýðveldinu og flýgur milli Santo
Domingo og Miami og New York.
Hafþór Hafsteinsson segir að
hugsanlegt sé að Atlanta fái fleiri
verkefni í löndum Suður-Ameríku,
ekki síst við flug til Bandaríkjanna.
Flugmenn Atlanta fljúga nýju
þotunum og segir Hafþór fyrirtækið
hafa ráðið allmarga flugmenn til við-
bótar á síðustu vikum og mánuðum,
m.a. nokkra sem sagt hafði verið
upp hjá Flugleiðum. Flugmenn Atl-
anta og flugvélstjórar eru nú alls um
250.
Þá segir forstjórinn að sífellt sé
verið að leita fleiri verkefna fyrir
flugflota Atlanta og ekki síst sé lögð
áhersla á fraktflug um þessar
mundir. Ýmsir möguleikar séu í As-
íu, t.d. Malasíu, Suður-Kóreu, Hong
Kong og Kína. Gallinn sé hins vegar
sá að þessi lönd veiti flugfélögum
ekki leyfi til að bjóða flugfélögum í
viðkomandi löndum þjónustu sína
nema í gildi séu loftferðasamningar
við heimaland viðkomandi flug-
félags. Þetta er afmarkað við mörg
Asíulönd og er yfirleitt ekki skilyrði
í öðrum löndum heims. Slíkir samn-
ingar eru ekki í gildi milli Íslands og
þessara Asíulanda og segir hann
þetta vera farið að takmarka mögu-
leika Atlanta til verkefna í þessum
heimshluta. Hefur félagið nýverið
ritað samgönguyfirvöldum bréf og
óskað eftir að gert verði átak í því
að koma slíkum samningum á. Það
eru einungis 12 loftferðasamningar í
gildi milli Íslands og annarra landa.
Þeir voru flestir gerðir á sjötta og
sjöunda áratugnum og fáir eftir það,
að sögn Hafþórs, sem segir brýnt að
fjölga slíkum samningum.
Með áðurnefndum nýjum samn-
ingum eru B767-þotur Atlanta orðn-
ar átta. Hinar vélarnar fjórar eru í
verkefnum fyrir Excel Airways,
þrjár þotur, og fljúga þær út frá
Gatwick í London og Nigeria Air-
ways er með eina þotu í verkefnum
milli Lagos og Dubai og Jeddah.
Auk B767-flotans rekur félagið eina
B747-100-þotu, þrjár 747-300 og níu
747-200-þotur og eru tvær þeirra
síðastnefndu fraktvélar.
Atlanta bætir tveimur
breiðþotum í flotann
GERT hefur verið tilboð í allt stofnfé
Sparisjóðs Reykjavíkur og nágrennis,
en sparisjóðurinn heldur fund stofn-
fjáreigenda á föstudag þar sem tekin
verður afstaða til þess hvort breyta
skuli sparisjóðnum í hlutafélag. Til-
boðsgjafarnir eru fimm stofnfjáreig-
endur í SPRON en Búnaðarbankinn
fjármagnar tilboðið. Ef tilboðið geng-
ur eftir mun hann eignast meirihluta
stofnfjár SPRON og sameina spari-
sjóðinn bankanum. Samkvæmt tilboði
fimmmenninganna fá stofnfjáreig-
endur fjórfalt verð fyrir bréf sín mið-
að við það sem tillaga stjórnar
SPRON gerir ráð fyrir.
Jón G. Tómasson er stjórnarfor-
maður SPRON og í samtali við Morg-
unblaðið segir hann meðal annars að
stjórn sparisjóðsins hafi miðað tillög-
ur sínar til fundar stofnfjáreigenda
við þær lagabreytingar sem gerðar
hafi verið í fyrra. Hann segir að sam-
kvæmt tilboði Búnaðarbankans væri
verið að afhenda stofnfjáreigendum
hálfan annan milljarð króna af eigin
fé SPRON og að sér sýnist það í
beinni andstöðu við skýrt lagaákvæði.
Skilyrði að tillaga um breytingu
í hlutafélag verði felld
Stofnfjárfestarnir fimm eru Ingi-
mar Jóhannsson, Pétur H. Blöndal,
Sveinn Valfells, Gunnlaugur M. Sig-
mundsson og Gunnar A. Jóhannsson.
Tilboð þeirra er sett fram eftir samn-
ing við Búnaðarbankann þar sem gert
er ráð fyrir að þessir fimm geri öðrum
stofnfjáreigendum kauptilboð sem
hljóði upp á fjórar krónur fyrir hverja
krónu endurmetins stofnfjár. Tilboð-
inu fylgja ýmsir fyrirvarar, m.a. um
að tillaga um breytingu SPRON í
hlutafélag verði felld, að kaup gangi
eftir á 67% stofnfjár, en þó kunni að
verða vikið frá þessu takist að kaupa
51% stofnfjárins. Fyrirvari er einnig
um samþykki Fjármálaeftirlitsins.
Gangi þessi kaup eftir hafa stofn-
fjárfestarnir fimm samið við bankann
um að selja honum öll hin keyptu
stofnfjárbréf. Fyrir þessu eru settir
nokkrir fyrirvarar, meðal annars um
að ekki verði önnur röskun á högum
starfsmanna SPRON en sem leiðir af
eðlilegri þróun og að viðskiptavinir
geti áfram gengið að óbreyttri fjár-
málaþjónustu undir nafni SPRON.
Þá er samkomulag um að atkvæðis-
réttur, sem fylgir hlutafjáreign sjálfs-
eignarstofnunar þeirrar sem verði til
við hlutafjárvæðingu SPRON, verði
ekki nýttur nema vegna hlutafjár-
eignar í SPRON hf. Þá verði hluta-
fjáreign sjálfseignarstofnunarinnar
breytt í markaðsskuldabréf á tíu ár-
um og að fjármunir hennar verði ein-
göngu nýttir til menningar- og líkn-
armála á starfssvæði SPRON.
Bréf til stofnfjáreigenda SPRON
frá tilboðsgjöfunum fimm var keyrt
út í gærkvöldi, en stofnfjárfestarnir
eru rúmlega 1.100 talsins. Bréfið er
birt hér í blaðinu í dag.
Búnaðarbankinn/10
Búnaðarbankinn vill
sameinast SPRON
Fimm stofnfjáreigendur SPRON hafa milligöngu um yfirtökutilboð
Í NÓTT voru eingöngu konur á vakt
í flugstjórnarmiðstöðinni hjá Flug-
málastjórn Íslands. Er það í fyrsta
skipti svo vitað sé að slíkt gerist. Þar
með féll enn eitt vígi karlmanna. Sjö
konur sátu vaktina í flugstjórnar-
miðstöðinni frá klukkan ellefu í gær-
kvöldi til sjö í morgun og var Jóna
Einarsdóttir varðstjóri á vakt.
Að sögn Jóns Gunnlaugssonar að-
alvarðstjóra var vaktin ekki skipu-
lögð út frá kynjaskiptingunni og seg-
ir hann að starfsmenn Flugmála-
stjórnar hugsi lítið út í kynja-
hlutföllin meðal starfsmanna. „Á
síðustu árum hefur um það bil helm-
ingur af nýjum flugumferðarstjórum
verið konur, en að jafnaði bætast við
4 til 6 nýir flugumferðarstjórar á ári
hverju,“ segir hann og bætir við að í
dag sé fjöldi flugumferðarstjóra
kominn yfir hundrað.
Hæsta kvennahlutfallið er í flug-
stjórnarmiðstöðinni, að hans sögn og
eru þar starfandi 56 flugumferðar-
stjórar, þar af 17 konur. Hann bend-
ir á að í flugturnunum í Keflavík, á
Akureyri, í Vestmannaeyjum og í
Reykjavík séu þær samtals 8 af 49
flugumferðarstjórum og segir að 6 af
21 fluggagnafræðingi á Íslandi séu
konur.
Þess má geta að litlu munaði að
konur hefðu skipað heila vakt á
kvenréttindadaginn 19. júní síðast-
liðinn, þegar aðeins einn karlmaður
var á vakt.
Eingöngu
konur
skipuðu
vaktina
NÝR SJÚKDÓMUR, kúffisksótt,
var greindur við umfangsmikla
rannsókn á starfsmönnum kúffisk-
vinnslufyrirtækis á Norðurlandi.
Gunnar Guðmundsson lungnalækn-
ir, sem tók þátt í rannsókninni, segir
að atvinnutengdir sjúkdómar séu allt
of sjaldan tilkynntir og æskilegt sé
að bæta úr því.
Gunnar segir að ákveðinnar
tregðu gæti hjá öllum sem nálægt
slíkum tilfellum komi. „Læknar eru
e.t.v. hikandi vegna mikillar pappírs-
vinnu og hika við að setja heilu bæj-
arfélögin á annan endann með at-
hugasemdum, sem oft snerta aðal-
lifibrauð íbúa. Starfsfólk vill oft og
tíðum ekki kannast við kvillana af
ótta við að missa vinnuna og atvinnu-
rekandinn vill gjarnan sem minnst af
þeim vita, enda leiða þeir til kostn-
aðar fyrir hann,“ segir Gunnar.
Fá tilfelli atvinnutengdra
sjúkdóma tilkynnt
Hann segir að af þessum völdum
séu afar fá tilfelli atvinnutengdra
sjúkdóma tilkynnt. „Við vildum
vekja athygli á því,“ segir hann.
Rannsóknin var sem fyrr segir af-
ar umfangsmikil. „Fyrir það fyrsta
tók langan tíma að greina sjúkdóm-
inn og upptök hans. Þá þurfti að gera
miklar breytingar á verksmiðjunni,
til að draga úr skaðanum,“ segir
Gunnar.
„Við rannsóknina var þróuð rann-
sóknaraðferð sem aldrei hafði verið
beitt áður. Á endanum var greindur
alveg nýr sjúkdómur, sem við kusum
að kalla kúffisksótt,“ segir Gunnar.
Útbreiðsla sjúkdómsins var með
þeim hætti að prótín úr fiskinum
barst út í andrúmsloftið, sem starfs-
fólkið andaði að sér. „Það kveikti
bólgusvörun í lungunum,“ segir
Gunnar, „en besta aðferðin til að
sporna við sjúkdóminum er að koma
í veg fyrir að prótínið þyrlist út í loft-
ið. Í raun þarf ekki að gera mikið
meira en það, en ef það er hins vegar
ekki gert getur það leitt til óaftur-
kræfra lungnaskemmda.“
Nýr sjúk-
dómur
tengdur
kúffiski