Morgunblaðið - 06.07.2002, Blaðsíða 33

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. JÚLÍ 2002 33
Ólafur Árnason,
móðurbróðir okkar, var
tæpra 96 ára þegar
hann lést.
Allt fram á síðustu daga hélt hann
reisn sinni og kvaddi með sömu hóg-
værð og einkenndi allt hans líf. Allir
sem hann þekktu vissu þó að bak við
hógværðina bjó mikil skapfesta og
jafnframt virðing fyrir öllu sem lífs-
anda dregur. Hann var einn þeirra
allt of fáu sem vildi alltaf leita máls-
bóta ef hann heyrði einhverjum hall-
mælt. Þegar talið barst að samferða-
mönnum hans á lífsleiðinni þá var
alltaf viðkvæðið að þetta hefði allt
verið afbragðsfólk.
Ólafur var einn af föstu punktun-
um í tilveru okkar bræðra og móðir
okkar, sem var nokkru eldri, mat
hann ákaflega mikils. Hann var ein-
staklega glæsilegur á velli og við vor-
um sannarlega stoltir bræðurnir
þegar spurt var um þennan karl-
mannlega mann sem oft heimsótti
móður okkur í Hafnarfjörðinn og við
gátum stært okkur af skyldleikan-
um.
Það var einstaklega gaman og gef-
andi að ræða við Ólaf hvort sem var
um gamla tímann eða málefni líðandi
stundar. Hann var stálminnugur
eins og reyndar bræður hans báðir
sem einir lifa nú eftir af Hlíðarsystk-
inunum, þeir Karl og Hákon. Það var
sannarlega gaman að vera viðstadd-
ur þegar þeir þrír bræður komu
saman og ræddu um gamla tímann
og rifjuðu upp sögur og vísur sem
þeir höfðu á hraðbergi.
Hlíðarættin hefur staðið fyrir
þremur ættarmótum og þar hafa
þeir bræður verið í öndvegi. Það er
okkur í fersku minni þegar Hálfdán
Steingrímsson, sem er sonur Stein-
gríms Árnasonar, hálfbróður þeirra
Hlíðarsystkina, var að lýsa fyrir okk-
ur því ótrúlega kappi og dugnaði sem
Ólafur sýndi í hverju því verki sem
hann tók sér fyrir hendur. Sagðist
hann engan hafa fyrirhitt á lífsleið-
inni sem hefði slíkt þrek sem Ólafur
bjó yfir.
Það beinlínis geislaði af Ólafi bæði
traust og samviskusemi ásamt ein-
stakri ósérhlífni við hvaðeina sem
hann tók sér fyrir hendur.
Ólafur var vel hagmæltur en flík-
aði því lítt en fjölmargar tækifær-
isvísur og bragi mun hann hafa sett
saman þegar hann vann hjá Almenn-
um tryggingum. Það var greinilegt
að hann bar ákaflega hlýjar tilfinn-
ingar til síns gamla vinnustaðar og
minntist oft á hvers góða yfirmenn
hann hefði haft þar. Það var einnig
jafn skýrt hversu bæði samstarfsfólk
hans þar og vinnuveitendur mátu
hann mikils.
Hann hafði ríka kímnigáfu og ein-
staklega smitandi bros sem þeir
nutu ekki síst sem réttu honum
hjálparhönd þá mánuði sem hann
átti á Hjúkrunarheimilinu Skjóli.
Þar var hann hvers manns hugljúfi
og var kominn niður í æfingar fyrir
allar aldir á morgnana. Það var ekki
að sjá að þar færi maður á tíræð-
isaldri.
Það kom oft fram í samtölum við
okkur bræður hversu mjög hann mat
Benney dóttur sína og Hjörleif,
mann hennar. Þau voru hans stoð og
stytta og ferð með þeim á Bakka-
fjörð á hverju sumri til fjölda ár var
honum sífellt frásagnar- og fagnað-
arefni. Honum varð einnig tíðrætt
um barnabörnin sem hann greini-
lega lét sér mjög annt um.
Því fylgir sannarlega söknuður
þegar þeir falla frá sem fylgt hafa
manni allt æviskeiðið. Það er huggun
harmi gegn að Ólafur var mjög sátt-
ÓLAFUR
ÁRNASON
✝ Ólafur Árnasonfæddist í Hlíð í
Þorskafirði í Reyk-
hólasveit í Austur-
Barðastrandarsýslu
18. nóvember 1906.
Hann lést á hjúkrun-
arheimilinu Skjóli
26. júní síðastliðinn
og var útför hans
gerð frá Fossvogs-
kirkju 2. júlí.
ur við að nú væri komið
að leiðarlokum og var
ókvíðinn til hinstu
stundar.
Hann vissi af nær-
veru ástvina sinna og
yfir andláti hans hvíldi
friður og ró þess manns
sem var viss um góða
heimkomu.
Við bræður sendum
Benney og Hjörleifi,
bræðrum hans Karli og
Hákoni og öðrum ást-
vinum hans okkar inni-
legustu samúðarkveðj-
ur.
Minningin um þann mæta mann,
Ólaf Árnason, mun sannarlega lifa í
huga okkar allra.
Árni Jónsson,
Erlingur Jónsson,
Rúnar Brynjólfsson.
Látinn er í hárri elli vinur minn og
samstarfsmaður í áratugi, Ólafur
Árnason, fyrrum tjónaeftirlitsmað-
ur. Þegar kynni okkar hófust árið
1963 hafði Ólafur þegar starfað hjá
Almennum tryggingum hf. í 17 ár og
aflað sér víðtækrar reynslu í mati á
tjónum og uppgjöri þeirra. Hann
reyndist mér ómetanlegur kennari
þegar ég nýkominn frá prófborði
fékk það verkefni að leiða bifreiða-
deild félagsins. Samstarf okkar stóð
síðan til ársins 1990 þegar Ólafur var
löngu kominn á þann aldur þegar tal-
ið er að menn hafi skilað fullu dags-
verki. En bæði var að þrek Ólafs til
vinnu var langt umfram meðalmann-
inn og eins vildu húsbændur hans og
samstarfsfólk njóta reynslu hans og
samvista við hann svo lengi sem
frekast var unnt.
Við forráðamenn Sjóvár-Al-
mennra töldum það sérstakt happ að
hann skyldi fallast á að vera með
okkur fyrsta árið eftir sameiningu
Sjóvátryggingafélags Íslands og Al-
mennra trygginga og að hann skyldi
leggja sitt af mörkum til þess að
tryggja á viðkvæmum tímum þann
góða starfsanda sem einkennt hefur
félagið. Því Ólafur Árnason var okk-
ur öllum miklu meir en reynslumikill
starfsmaður. Hann var vinur allra
samstarfsmanna sinna og lagði ætíð
lykkju á leið sína til þess að hjálpa
þeim ætti hann þess nokkurn kost.
Um æsku Ólafs og uppvöxt er ég
ekki fróður en veit að hann rakti ætt-
ir sínar til dugmikils fólks. Líkams-
burðir hans fram eftir allri ævi voru
einstakir og fyrir fæsta þýddi að etja
kappi við hann. Hann bar sig svo vel
að mér er enn minnisstætt þegar ég
sá Ólaf Árnason fyrst. Skólagöngu
fékk hann ekki notið svo nokkru
næmi en greindin var slík að aðrir
urðu þessa skorts ekki varir. Hann
las alla tíð mikið og var vel að sér um
margt. Sjálfur harmaði hann það á
stundum að hafa ekki átt þess kost
að læra og víst er að margir hafa síð-
ur átt erindi í langskólanám heldur
en hann. Ólafur var prýðilegur hag-
yrðingur þótt lítt flíkaði hann þeirri
íþrótt sinni nema helst til þess að
gleðja okkur vinnufélagana með
græskulausu gamni.
Hollustu Ólafs við húsbændur sína
var viðbrugðið en það breytti ekki
því að í öllum störfum sínum vildi
Ólafur gera það sem hann taldi rétt
og heiðarleiki var æðsta boðorðið.
Starfið var ekki alltaf létt. Það skilja
allir sem komið hafa nálægt ákvörð-
un sakar í árekstrarmálum og mati á
skemmdum bílum. Sitt sýndist
hverjum og stundum tókust menn
hressilega á. Nafni minn var þar vel
liðtækur því skapið var mikið, eink-
um ef hann taldi hallað réttu máli en
allt slíkt var fljótt að gleymast og
kæmi fyrir að hann teldi sig hafa far-
ið með rangt mál linnti hann ekki lát-
um fyrr en hann hafði leiðrétt það
sem leiðrétta þurfti.
Þegar Ólafur hóf störf hjá Al-
mennum tryggingum var hann
kominn fast að fertugu og átti að
baki feril sem verktaki við bygginga-
framkvæmdir og einnig sem starfs-
maður hjá Pósti og síma. Heyrði ég
oft að þar á bæ hefði mönnum þótt
slæmt að missa hann úr vinnu og
undraði mig það ekki. Margar sögur
heyrði ég frá samferðamönnum hans
á þeim árum um ótrúlega hreysti
hans og útsjónarsemi við lausn hinna
ýmsu mála.
Það var því reyndur maður og
hertur í lífsins sjó sem réðst til starfa
hjá Almennum tryggingum árið
1946. Það var félaginu mikið happ og
áhrifa Ólafs gætir á ýmsan hátt í
störfum manna allt fram á þennan
dag.
Nú þegar komin er kveðjustund
leita á hugann ótal minningar um
þennan góða vin og allt sem hann
gerði mér gott. Um árabil var hann
einn minn traustasti ráðgjafi í mál-
um sem snertu starf mitt og einlæg-
ur stuðningsmaður minn í flestu. Það
var eðli hans að miðla öðrum en hann
var tregur til þess að taka við neinu
fyrir sjálfan sig. Það var vandamál
okkar samferðamannanna. Einna
helst tókst okkur að stuðla að því að
hann á efri árum sínum, þegar hann
var orðinn ekkjumaður, lagði land
undir fót og heimsótti fjarlæg heims-
horn sem þá voru síður í alfaraleið
Íslendinga heldur en nú.
Eftir að Ólafur lét af störfum
heimsótti hann okkur reglulega í
Kringluna 5 allt fram á síðustu ár.
Hann var jafnan aufúsugestur og
þessar heimsóknir voru mér kær-
komið tilefni til þess að rifja upp
löngu liðna daga og atburði sem voru
mér gleymdir en Ólafur mundi vel,
því það var eitt af einkennum hans
hversu ótrúlega vel hann hélt minni
sínu og öllu andlegu atgervi fram á
síðasta dag enda þótt líkamskraftar
væru á þrotum. Ævikvöldið varð
Ólafi notalegt í sambýli við eftirlif-
andi dóttur sína Benney, Hjörleif
Ólafsson, eiginmann hennar, og syni
þeirra. Árin buðu upp á ýmsa nýja
reynslu eins og sjóróðra frá Bakka-
firði svo eitthvað sé nefnt og slíkt lík-
aði nafna mínum vel.
Gamlir samstarfsmenn og vinir
kveðja Ólaf Árnason með þakklæti
og virðingu. Með honum var gott að
starfa og minning hans mun lifa
meðal okkar.
Við hjónin og fjölskylda okkar
munum alltaf minnast Ólafs Árna-
sonar með miklum hlýhug og þakk-
læti fyrir alla þá vinsemd sem hann
sýndi okkur.
Ólafur B. Thors.
Með þakklæti og virðingu kveð ég
einstakan öðling og heiðursmann,
Ólaf Árnason.
Hvergi þótti mér sem barni og
unglingi betra að koma en á heimili
þeirra Kristínar og Ólafs. Já, það
voru hrein forréttindi að eiga dóttur
þeirra að vini og fá að vera heima-
gangur þar á bæ. Á fyrsta áratugn-
um eftir stríð fluttu þau hjónin með
dætrum sínum tveimur vestur á
Víðimel. Foreldrar mínir bjuggu þar
fyrir, gömul kynni við þau voru strax
endurnýjuð og samgangur og vinátta
skapaðist á milli fjölskyldnanna. Síð-
ar breyttust aðstæður og lengra varð
á milli heimilanna en vinátta þeirra
og tryggð hélst óbreytt alla tíð.
Þær eru því margar og ljúfar
minningarnar sem leita á hugann, nú
að Ólafi látnum, þegar ég minnist
þessara ára og rifja upp kynni mín
við hann. Það var svo ótal margt sem
prýddi þennan góða mann og skýrist
núna í endurminningunni. Hann var
einstaklega fallegur maður og allt að
því fyrirmannlegur í framgöngu, en
framganga hans einkenndist af mik-
illi yfirvegun og virðuleik. Þá var
hann ekki síður bæði hlýr og nota-
legur og ekkert var okkur leiksystr-
unum of gott af hans hálfu — hann
sýndi okkur ómælda umhyggju og
væntumþykju. Lífið var svo ljúft og
gott, því í barnshuganum var fátt
dýrmætara en að eiga góða vinkonu,
sem síðan átti þennan öðling fyrir
föður. Þannig leið mér sem barni, en
eftir því sem árin urðu fleiri lærðist
mér að skilja að Ólafur var ekki bara
greiðvikinn og hjálpfús heldur ekki
síður mikill og sterkur persónuleiki,
greindur og afar minnugur. Hann las
mikið alla tíð, var fróður í besta lagi
og hann fylgdist vel með mönnum og
málefnum líðandi stundar allt til hins
síðasta.
Það voru fleiri en við táturnar sem
nutum góðs af velvilja hans og hjálp-
semi og áttum við samferðamenn
hans eftir að reyna það oft og mörg-
um sinnum síðar. Í erilsömu og
ábyrgðarmiklu starfi liðsinnti hann
þeim sem til hans leituðu af mikilli
samviskusemi og ósérhlífni. Einnig
eftir langan vinnudag var hann
óþreytandi við að hjálpa og greiða úr
vanda vina og ættingja hvenær sem
til hans var leitað. Þeir eru því áreið-
anlega margir sem notið hafa góðs af
greiðvikni hans og velvilja í gegnum
árin og hugsa nú með þakklæti til
látins vinar og velgjörðamanns.
Á besta aldri urðu Ólafur og Krist-
ín að sjá á eftir yndislegri dóttur,
sem var þeim afar kær og allt of
snemma féll Kristín frá eftir erfið
veikindi. En þrátt fyrir þann sára
missi varð ævikvöldið Ólafi gott. Eft-
ir lát Kristínar hélt hann heimili með
Benneyju og Hjörleifi og sonum
þeirra tveimur. Í skjóli samheldinn-
ar fjölskyldu naut hann ómældrar
umhyggju og sýndu þau honum öll
mikla ást og virðingu. Megi það veita
þeim styrk og huggun á kveðju-
stundu.
Langri og góðri ævi er nú lokið.
Enda þótt Ólafur héldi andlegri
skerpu sinni til hins síðasta var lík-
aminn orðinn slitinn og hvíldin hefur
eflaust verið honum kær. Í huga mér
geymi ég mynd um einstakan mann.
Kynni mín við hann voru mér ávinn-
ingur og svo tel ég að hafi verið um
alla þá sem honum kynntust.
Blessuð sé minning Ólafs Árna-
sonar.
Guðbjörg Tómasdóttir.
Allt á sér upphaf og
endi. Líf hefst og líf
endar, slík er lífsins
gáta. Upphaf lífshlaups
Magneu Svanhildar hófst 21. nóvem-
ber 1914 og lauk að kvöldi 23. júní sl.
Hún var vafalítið hvíldinni fegin og
vel undir dauða sinn búin, eftir erfið
veikindi og langt líf. Hún sagði sjálf
að þetta væri orðið nóg, hún væri bú-
in að lifa svo mikið. Best væri að taka
öllu eins og það kæmi. Og það kom.
Hún var dóttir sæmdarhjónanna
Magnúsar Magnússonar og Önnu
Sigríðar Guðmundsdóttur frá Króki
í Garði. Þar sleit hún barnsskónum í
faðmi samhentrar fjölskyldu og
hlaut afar ástríkt uppeldi. Þar var
líka án efa lagður grunnur að þeirri
ræktarsemi sem hún sjálf hefur alla
tíð borið til sinna ástvina. Allar götur
síðan hefur þessi upphafsreitur lífs-
hlaups hennar átt mikil ítök í henni
enda varð það hennar hinsta ósk að
verða jarðsungin frá Útskálum, sem
er steinsnar frá þeim stað þar sem
Krókur stóð fyrrum.
Hún dvaldi oft á seinni árum við
sögur úr Garðinum. Sögur um menn
og málefni sem voru henni hugleikin.
Allar voru þessar sögur kryddaðar
þeirri hlýju sem hún stöðugt bar til
annara, léttri kímni og örlítilli eft-
irsjá eftir því sem liðið var. Hún
hafði gaman af að rifja upp og naut
ég m.a. frásagna hennar í ríkum
mæli.
MAGNEA
SVANHILDUR
MAGNÚSDÓTTIR
✝ Magnea Svan-hildur Magnús-
dóttir fæddist í
Króki í Gerðahreppi
21. nóvember 1914.
Hún lést á líknar-
deild Landakotsspít-
ala 23. júní síðastlið-
inn og fór útför
hennar fram frá Út-
skálakirkju í Garði 2.
júlí.
Bernskuminningin
mín af Magneu Svan-
hildi, Möggu frænku,
er afar skýr. Ég leit
hana jafnan sem mikla
heimskonu. Hún var af-
ar glæsileg, falleg og
dökk á brún og brá,
tíguleg í fasi og fram-
komu. Þá var hún ein-
staklega smekklega
klædd og minnti barnið
á leikkonur þeirra
tíma. Yfir henni hvíldi
mikill ævintýraljómi
enda silgdi hún vítt og
breitt með Fossunum á
sínum yngri árum. Hún hafði því
upplifað margt sem ekki var svo
vanalegt þá.
Okkur skildi að heil kynslóð, enda
var hún ömmusystir mín og helguð-
ust okkar samskipti þá svoldið af því
bili. Samveran var þá oftar en ekki í
stórum hópi þegar hún kom suður til
Keflavíkur í fjölskylduboð. Full-
orðna fólkið í stofu saman og krakka-
skarinn í leik annars staðar í húsinu.
Þannig var það. Kannski þekkti ég
hana þá meira úr fjarlægð en beinni
samveru. Þegar ég sjálf fullorðnaðist
og fluttist til Reykjavíkur í næsta ná-
grenni við ömmusystur mína tókst
með okkur vinátta sem varð mér
mjög dýrmæt. Ugglaust átti hún
stærri þátt í því en ég því hún var af-
ar ræktarsöm við sína nánustu eins
og fyrr segir. Þá kynntumst við upp
á nýtt, á okkar eigin forsendum og
það voru afar ánægjuleg kynni. Þá
varð maður ekki var við neitt kyn-
slóðabil. Hún var hrein og bein og
kom ávallt fram við mann sem jafn-
ingja. Jafnan fylgdist hún vel með
því sem var að gerast í lífi hvers og
eins og gleymdi ekki neinum.
Hringdi reglulega til að fá fréttir.
Seinni árin var heilsan ekki upp á
það besta. Ekki var þó að finna á
henni neinn bilbug og gekk hún
lengst af til allra sinna verka fyrir
því. Hún var einstakleg jákvæð
manneskja og sjálfbjarga. Gerði gott
úr öllu og kvartaði aldrei. Þegar hún
greindist með krabbamein, lét hún
sem fyrr lítið með það. Hún hefði átt
gott líf og þakkaði fyrir það.
Hennar létta lund og fyrrnefnda,
jákvæða lífsviðhorf kom henni í gegn
um allar þrautir.
Í líkræðu um Svanhildi föður-
ömmu hennar, sem lést í maí 1910 og
Magnea Svanhildur heitir eftir, seg-
ir: „Hún var gjörvileg kona, greind
og skemmtileg í viðræðu, einörð og
hreinskilin, en þó friðsöm og vinsæl
af öllum.“ Þegar ég hef nú lýst
ömmusystur minni sé ég að þessi orð
gætu sem hægast verið sögð um
hana svo líkar virðast þær hafa verið
í mörgu.
Frá því ég man eftir mér bjó hún
með Jóni Þorsteinssyni, sem hefur
verið hennar stoð og stytta. Milli
þeirra var afar kærleiksríkt sam-
band og gagnkvæm virðing mikil
þeirra á milli. Þegar þau hófu sam-
búð var hún ekkja eftir Finn Jóns-
son, f.v. ráðherra.
Að leiðarlokum er mér efst í huga
þakklæti fyrir að hafa átt hana að
vini, fyrir öll samtölin okkar, rækt-
arsemi hennar og einstaka væntum-
þykju í minn garð. Hafi hún þökk
fyrir allt og allt.
Margrét Magnúsdóttir.
ÆSKILEGT er að minningar-
greinum fylgi á sérblaði upp-
lýsingar um hvar og hvenær sá,
sem fjallað er um, er fæddur,
hvar og hvenær dáinn, um for-
eldra hans, systkini, maka og
börn, skólagöngu og störf og
loks hvaðan útför hans fer
fram. Ætlast er til að þessar
upplýsingar komi aðeins fram í
formálanum, sem er feitletrað-
ur, en ekki í greinunum sjálf-
um.
Formáli
minningar-
greina