Morgunblaðið - 15.08.2002, Blaðsíða 53

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. ÁGÚST 2002 53
fann hvernig jörðin skalf undan
þessum ógnar kröfum.
Og ekki var öllum svefnsamt þeg-
ar verst lét og sjórinn frussaðist upp
að húsinu og rann sitt hvorum meg-
in við það. Briminu og sjónum var
faðir okkar vanur, en móðir okkar
var úr Mývatnssveitinni fögru með
fjöllin og vatnið og allan þann gróð-
ur. Slútnes, Höfða, Dimmuborgir og
fleiri unaðslega reiti. Hún var ekki
vön þessu, og ég hygg að hún hafi
alltaf haft nokkra heimþrá þótt svo
hún kæmist þangað aldrei aftur, það
ég man. Hún sagði okkur frá þessu
mannmarga skemmtilega heimili
þar sem þrjár fjölskyldur, meira og
minna tengdar, lifðu í sátt og sam-
lyndi. Og ég veit að henni hefur oft
þótt umhverfið við ströndina heldur
kuldalegt á köflum, þó svo að hún
hafi samt fundið þar ánægju og frið.
Þetta sandorpna þorp með þessar
löngu og flötu mýrar var svo gjör-
ólíkt því umhverfi er hún ólst upp
við.
Móðir okkar var sérlega mynd-
arleg í höndunum, ástrík og blíð við
okkur börnin. En það var fátækt og
ekki úr miklu að spila, en samt leið
æskan áfram í gleði og leik, og mað-
ur man ekki annað en það hafi alltaf
verið gott veður á sumrin. Veturnir
gátu verið kaldir og blautir og þá
var gott að geta kúrt hjá mömmu við
söng og kvæði, vísur og vers er hún
fór með fyrir okkur, því hún kunni
mikið bæði af ljóðum og sögum.
Faðir okkar var til sjós á vertíðum
en á sumrin vann hann í síldarverk-
smiðju á Siglufirði í fjölda ára fyrir
stríð. Þá man ég að mamma hafði
okkur Þuru með sér í kaupavinnu að
Þúfu í Ölfusi, þá höfðu þær líka verið
eitt sumar í Geirakoti í Sandvíkur-
hreppi.
Þura var ekki gömul þegar hún
fór að passa börn eins og margar
ungar telpur gerðu. Er ég var 10 ára
varð ég að fara á Landspítalann og
var þar næstu þrjú og hálft árið, og
þess vegna missti ég þessi ár með
henni og mömmu og mamma dó
1934. Hafði hún lítið kennt sér nokk-
urs meins það aðrir vissu og lést á
Hvítabandinu í Reykjavík nokkrum
dögum seinna. Þetta var fyrsta
meiriháttar áfallið sem Þura varð
fyrir í lífinu og seint gleymdist. En
hún var svo lánsöm að í heimilið kom
kona, Úlfhildur Hannesdóttir, ættuð
frá Stokkseyri, sem seinna varð
sambýliskona föður okkar og áttu
þau saman tvo drengi, Kristján Óla
og Hilmar Hrafn. Úlla var okkur
börnunum einstaklega góð, þó svo
að það hafi tekið mig nokkurn tíma
að láta mér þykja vænt um hana.
Blessuð sé minning hennar.
Fátækt var mikil víða á Eyrar-
bakka um þær mundir sem Þuríður
var að alast upp og fór hún ekki var-
hluta af því frekar en margur annar.
Hún var í vist á Eyrarbakka og síð-
ar í Reykjavík og fór alfarin að
heiman 1941. Þá kynntist hún ung-
um, glæsilegum manni, Gunnlaugi
Jónssyni, rafvirkja frá Siglufirði, og
þau fóru að búa og eignuðust þar 13
börn, en misstu dreng, Þorfinn 16
ára, mikinn efnismann úr krabba-
meini. Þennan atburð tók hún mjög
nærri sér, en þau Gunnlaugur voru
þá skilin. Þura var því ein með hóp-
inn sinn og það hygg ég að hafi á
stundum verið erfiður tími. En
börnin fóru fljótt að vinna heimilinu,
og eru hvert öðru myndarlegra,
bæði í sjón og raun. Eitt sumarið
heimsóttum við þau norður og þá
voru komin sjö börn, sitt á hverju
árinu og húsnæðið ekki stórt. Ég
var þá að hugsa, hvernig hún kæm-
ist eiginlega yfir þetta allt, hafa til
mat, klæða þetta og hafa til föt á
þennan hóp, og hvernig hún gæti
munað hver ætti nú þessa sokka eða
skó og annað eftir því. Þetta var mér
ofviða, við tókum líka eftir því hvað
þau voru vel klædd og hvergi var
nokkurt drasl eða dót, skór og yf-
irhafnir allt á sínum stað. Og ótrú-
legt hvaða vinnu hún hefur verið bú-
in að skila þá, hvað þá þegar börnin
voru orðin 13. Alltaf jafn glöð og já-
kvæð. Hversu óhemju starfsþrek
hún hefur haft. Hvenær gat hún
tyllt sér niður og látið lúann líða á
burt? Hvenær var tími til að hlusta á
útvarp, líta í blað eða bók? Samt
fylgdist hún með öllu því markverð-
asta, sem var að ske hverju sinni.
Hún vann lengi á Hótel Höfn á
Siglufirði og þá æði oft langan og
strangan dag, hún hafði ákaflega
gaman af að dansa og naut þess ef
hún komst til þess alveg fram á sein-
asta dag. Þá hafði hún stundum
brugðið sér í síldarsöltun þegar
mest var um að vera.
Hún flutti svo til Reykjavíkur
þegar börnin voru vaxin úr grasi og
fór þá að vinna sem matráðskona á
barnaheimili svo ótrúlegt sem það
var, því ég hélt nú að hún hefði verið
búin að fá nóg af börnum í bili.
Seinast vann hún á símanum á
Borgarspítalanum þar til hún var
komin á aldur.
Vinkonurnar átti hún góðar sem
hún fór með til útlanda og einnig
með börnum sínum, og var alltaf til í
sólarlandaferðir.
Seinustu árin eignaðist hún vin,
Héðin Jónsson, sem var henni hjálp-
legur og snerist í kringum hana. En
hann liggur nú mikið slasaður eftir
áreksturinn sem þau urðu fyrir er
hún lést. Ég minnist þess og þakka
um leið þær daglegu heimsóknir er
hún gerði til mín er ég lá á spítala
fyrir ári og allt annað gott í okkar
garð.
Börnum Þuríðar, ættingjum og
vinum sendum við innilegar samúð-
arkveðjur. Því miður getum við ekki
verið við útför hennar, en hugur
okkar er með ljúfri systur og mág-
konu sem vann sér vináttu og virð-
ingu þeirra sem með henni voru.
Dóra Hanna Magnúsdóttir
og Sigmundur Andrésson.
Flest okkar hugsa „verður versl-
unarmannahelgin stórslysalaus“. Já
og nei, fyrir helgina er dauðaslys,
ungur maður ferst í Hvítá. Svo
fyrsta vinnudag eftir helgina verður
annað dauðaslys, nú á Vesturlands-
vegi. Þá skellur stórt högg á okkur
fjölskylduna, hún Þuríður mágkona
mín lætur þar lífið, sambýlismaður
hennar slasast mikið svo og öku-
maður hinnar bifreiðarinnar.
Hún Þura, eins og hún var oftast
kölluð, var ofurhetja, gat alla skap-
aða hluti og allt var með myndar-
brag sem hún tók sér fyrir hendur.
Svo var hún Þura stórglæsileg kona
svo eftir var tekið.
Ofurhetja, hvað er kona annað
sem elur af sér 13 börn, missir einn
af drengjunum sínum úr krabba-
meini, kemur öllum hópnum til
manns og allir þessir einstaklingar
eru frábært fólk. Og þetta gerði hún
Þura ein og fórst vel úr hendi.
Þura hafði ekki hátt um sína, það
var ekki hennar háttur að kvarta og
kveina.
Hún var ákveðin þó ekki væri há-
vaði en umfram allt var hún góð, það
þekki ég vel.
Ég vil þakka henni hvað hún tók
mér vel þegar ég kom inn í þessa
fjölskyldu og allar stundir síðan.
Hún var fljót til ef hún vissi að Jón
væri veikur og hún gæti veitt aðstoð,
á milli þeirra var mikill systkina-
kærleikur.
Mikið skelfing eigum við eftir að
sakna þess að ekki sé bankað í
gluggann og Þura og Héðinn séu
komin í heimstókn. Við áttum marg-
ar góðar stundir saman.
Það er mikill söknuður hjá þessari
stóru fjölskyldu og allir eiga um sárt
að binda og bið ég góðan Guð að
gefa þeim slösuðu bata á ný.
Börnin hennar Þuru og þeirra
fjölskyldur standa þétt saman í
þessari miklu sorg eins og þau hafa
alltaf gert, sem einn maður.
Elsku systkini og ykkar fjölskyld-
ur, Héðinn minn og aðrir ástvinir,
frá okkur Jóni er öll okkar samúð,
minningin um elskulega konu lifir.
Sveinsína (Sína).
Í dag er til moldar borin góð vin-
kona fjöldkyldunnar og samstarfs-
kona til margra ára, Þuríður Andr-
ésdóttir. Fyrstu kynni mín af Þuru
voru, þegar ég kom til Siglufjarðar
að heimsækja tengdafjölskyldu mín
og hitti Þuru í fermingarveislu. Þá
var Óttar, yngsta barn hennar á
fyrsta árinu. Þura sagði þá, að Óttar
væri bara fyrsta barnið í seinni tylft-
inni. Ekki grunaði mig á þessum
tíma að ég ætti eftir að flytja til
Siglufjarðar og að þessi kona myndi
koma þar við sögu í jafn ríkum mæli
og síðar varð. Þura eins og við köll-
uðum hana, var ein af okkar styrk-
ustu stoðum og ávallt var hægt að
leita til hennar sama hvenær dags
var. Þura var ein besta manneskja
sem ég hef kynnst í gegnum tíðina.
Jafnaðargeð hennar og einstakur
hæfileiki til að umgangast fólk, alltaf
með sínu hógværa og elskulega
brosi sem bræddi hjarta allra sem
voru í návist hennar. Hún var alltaf
reiðubúin að taka upp varnarorð
fyrir hvern sem í hlut átti og sá allt-
af það besta hjá öllum.
Þó að það sé hún Þura mín, sem
ég kveð með söknuði í dag, og er
mér efst í huga, verður mér einnig
hugsað til allra hinna sem gegnir
eru í gegnum móðuna miklu, en,
sem skipuðu svo stóran sess, bæði
sem samstarfs- og samtíðarmenn í
starfi okkar fyrir norðan. Þau Gerða
Tona, Garðar kokkur, Dalli, Þórunn
Þorgeirsdóttir, Kristján Stefánsson,
Pétur Baldvinsson og Bragi Magn-
ússon auk margra annarra. Þegar
maður hugsar um þetta fólk, er það
alltaf partur af stórri og skemmti-
legri fjölskyldu. Því hvar er hægt að
lifa meira fjölskyldu lífi með öllum
þeim kostum og göllum sem það líf
hefur í för með sér en einmitt í hót-
elvinnu, þar sem allir eru jafnir og
ganga jafnhliða í öll störf sem vinna
þarf. Þetta var stór-fjölskylda, sem
allir tilheyrðu, jafnt gestir sem
gangandi. Oft hefur verið sagt frá
minnistæðum atvikum úr daglega
lífinu og kom þá Þura oftar en ekki
við sögu. Hún bar líka hita og þunga
dagsins, þegar við Steinar brugðum
okkur frá. Þá stóð hún eins og klett-
ur, fyrir því sem gera þurfti ásamt
öðrum fjölskyldumeðlimum stórfjöl-
skyldunnar. Það má eiginlega segja,
að oft hafi orð verið óþörf í sam-
skiptum okkar Þuru. Það sem þurfti
að gera var bara gert, það skipti
ekki öllu máli, hver gerði hvað.
Kæru systkini, Héðinn og aðrir
vandamenn. Við Steinar og fjöl-
skylda okkar biðjum góðan Guð að
styrkja ykkur í sorg ykkar og sökn-
uði. Guð blessi ykkur öll.
Vilborg, Steinar og fjölskylda.
Þegar litið er yfir lífshlaup Þur-
íðar Andrésdóttur er freistandi að
tengja ljóð Jakobínu Sigurðadóttur
skáldkonu ,,Vor í Garði“ lífi Þuru.
Hvers vegna? Hún var móðir
þrettán barna og varð á ákveðnum
tímapunkti í lífi sínu að axla ein
ábyrgð sem hún svo sannarlega stóð
undir. Hún upplifði afrakstur erfiðis
síns og gat síðustu árin látið draum-
inn rætast og ,,slitið hlekki og hlaup-
ið hlæjandi á sóldagsins vit“.
Ég horfi út um gluggann í heiðríkju dagsins,
og hjarta mitt tekur að slá
með örlitlum sting, því við eyru mér hvísla
með áleitni draumur og þrá:
,,Æ, komdu, því úti er angan úr jörðu.
Nú yrkir hvert gænkandi strá.
Hvað skiptir það máli, þó matargerð seinki?
Hver mannsævi er hraðlifuð stund.
Og óbættar flíkur og óhreinir sokkar
eru þér hlekkir um mund.
Æ, gleymdu því, komdu og eigðu með okkur
og angandi vorinu fund.“
Ég sé hvernig vatnið og veröldin ljómar,
og vængjanna fagnandi þyt
ég heyri í lofti, en höfðar og eyjar
sér hreykja með gróandans lit.
Mig langar að slíta af mér hlekki og hlaupa
hlæjandi á sóldagsins vit.
Þá lít ég á glókoll minn ljúfan við svæfil.
Ég legg frá mér drauminn og hlæ.
Því hér er mitt verksvið, mín von og mín
skylda.
Svo veröldin kasti ekki á glæ
Draumunum hennar, skal hugur minn
sættur
Við heimskuleg störf – inn í bæ.
Það er ljúft að minnast Þuru
vegna þeirra manngilda sem hún
stóð fyrir.
Tryggð, heiðarleika, lífsgleði,
dugnaði, ósérhlífni, manngæsku.
,,Hún sjálf var fegursta ljóðið, sem
lífið gaf.“ Hennar er sárt saknað.
Börnin hennar munu í afkomendum
sínum bera eiginleika hennar til
komandi kynslóða.
Blessuð sé minning Þuríðar Andr-
ésdóttur.
Bryndís Helgadóttir.

 

  





   

  !
"# $ %&%"
 

    


      
 


  

 
   

!"
 # 
  $# %
 


&  '
 !  !
'  ( 
)  *!+ 

  
 
 
   
(


)
,*-.  /01! 
!23!44 5   !
2' 46 677
(#+ 
 $  

  )
 $ " (
 

*  ++

  $ 

 


%
 $
  ,

  ( !466 )# !! 
#*#4!#44 
4 6( !#44 
6 )# !!  #     !#44 

)# !#44  46  ! 
) 6 )# !! 
    $ $8  $ $ $8 



  

9:( *;. ) 4! 846%&
<
 2

  $
  
 , % -$(
 

+  
!" 

     #   . 

 

&  /

   $ 

 


 %
    
 


$
- 
*#4=# 6!!  #  .!#44 
=# 66 *#4!!  #<)# !#44 
 6 36 , < *#4!!   236 )8 2!*8 6!#44
  86$8 
0% 



>?>(

( 9

 3  6 
1
 .
1
 -$ 

+ 

63$8 
4!#44 0  

6366 
4!! 

6366 =# 
4!! 

 
4!! 
  
4!! 
 236 
 !#44 
2   

  
 
 



@
>?0>9
4 A! 36
 / 

6/ !! 

!4 %"
<
 2

  
  1
 .
 1
 
-$ 

+ 
0$  "
#  $ 

'  /
!"
 ,% $3
$ 
   

'4 
 4
   236   !#44  ;!  
63! 
;!  
6366   !!  )# =# !#44 
 5 6   !#44  ( !4/
 +!! 
' 5/6   !!  42 0 #!#44 
$8   $8