Morgunblaðið - 16.11.2002, Blaðsíða 59
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. NÓVEMBER 2002 59
Árið 1973 fór Guðmundur með öllu
starfsfólki sínu ásamt mökum í mikla
skemmtiferð um Vestfirði og þjóðhá-
tíðarsumarið 1974 bauð hann öllu því
liði í ferð um nýopnaðan hringveginn
og stóð það ævintýri nokkuð á aðra
viku. Var farið í tveimur stórum rút-
um og sló Guðmundur þá meðal ann-
ars upp veislu fyrir allan mannskap-
inn, hátt í hundrað manns, í
Staðarborg í Breiðdal, og þá var
sannarlega gaman að vera Skag-
strendingur. Svo var komið að Þing-
völlum í aðdraganda hátíðarhald-
anna og dvalið þar um stund áður en
haldið var í Húsafell þar sem náttað
var.
Þessi ferðalög urðu að sjálfsögðu
annáluð fyrir rausn og skörungs-
bragð, enda bera þau gott vitni um
höfðingsskap Guðmundar og stór-
brotið eðlislag. Alltaf vildi hann gera
vel við sitt fólk. Og við Skagstrend-
ingar vorum auðvitað hans fólk og
hann okkar maður. Og viss er ég um
það, að það byggðarlag verður seint á
tæpum vegi, sem nýtur forsagna for-
ustumanns af slíkum toga.
Oft vakti það furðu mína hvað Guð-
mundur hafði mikið vinnuþol og út-
hald. Hann hljóp jafnan að verkum
og áhuginn og snerpan var með ólík-
indum. Slíkir menn eru fæddir for-
ingjar og ryðja vegina að stórum
sigrum. Þeir verða því að gangandi
gæfu fyrir sínar heimaslóðir.
En margfalt álag til fjölda ára á
mannlega orku, hlýtur samt alltaf að
taka sinn toll af heilsu og styrk.
Hvíldarárin verða því kannski fá eða
engin fyrir vikið og oft eru margir
fljótir að gleyma frumherjunum sem
kveiktu eldana og unnu brautryðj-
endastörfin. Það er gömul saga og ný
að –
svo fáir skilja að sá er góður drengur
sem slítur kröftum fyrir heildarhag.
( R.K.)
Guðmundur Lárusson er einn ör-
fárra manna sem ég hef kynnst sem
verðskuldar það að kallast mikil-
menni. Hann hafði mikla innréttingu
til anda og sálar, var maður ríkra til-
finninga en fór dult með og bar síst af
öllu mál sín á torg. Frá upphafi
kynna okkar og jafnvel áður en til
þeirra kom, virti ég hann mikils, en
því vænna þótti mér um hann sem ég
kynntist honum meira og betur.
Hann var nefnilega maður þeirrar
gerðar sem hlýtur alltaf að vaxa við
kynni. Það var því ekki lengi svo, að
við værum aðeins vinnuveitandi og
starfsmaður, því hann sýndi mér frá
upphafi mikla hlýju og traust. Við
urðum fljótlega góðir vinir og á þá
vináttu féll aldrei neinn skuggi. Það
var mér mikils virði að eiga vináttu
slíks manns, en aldrei gat ég lagt
neitt sem heitið gat á móti öllum hans
velgjörðum gagnvart mér og mínum.
Það var engin leið að jafna slík
skipti við Guðmund Lárusson, því
hann var sá höfðingi að allri gerð, að
hvað lítið sem honum var gert til
góða, var endurgoldið margfalt og
get ég trútt um það talað.
Þegar Guðmundur veiktist af al-
varlegum sjúkdómi fyrir um það bil
ári, þótti mér þungbært að frétta af
því og illt til þess að vita ef þessi mikli
og ósérplægni eljumaður fengi ekki
að njóta friðsældar á ævikvöldi. Og
nú liggur fyrir að Guðmundur er lát-
inn, aðeins 73 ára að aldri og þeim
dómi verður ekki áfrýjað. Það er dap-
urleg niðurstaða og satt að segja erf-
itt að sætta sig við hana. En í alla
staði var það við hæfi, að hann skyldi
færður áleiðis til foldar meðan tónar
lagsins „Ó, Borgin mín“ hljómuðu um
kirkjuna.
Ég vil ljúka þessum minningarorð-
um um Guðmund Lárusson, vin minn
og meistara, með lokaerindinu í ljóði
því er ég sendi honum sextugum:
Þökk ég flyt í litlu ljóði,
lengi skal ég muna þér,
að þú deildir út úr sjóði
öllu fyrir staðinn hér.
Að þú færðir fús og glaður
fram til starfa góða hönd.
Það hefur ekki meiri maður
markað spor á Skagaströnd.
Erlu eiginkonu Guðmundar, börn-
um þeirra og ástvinum öllum, votta
ég samúð mína af heilum hug og bið
þeim velfarnaðar um alla framtíð.
Rúnar Kristjánsson.
Nú er vinurinn
minn góði horfinn á
braut og á vit
óþekktra slóða og var
í vissum skilningi
horfinn á þeirra vit á
sínu langa og myrka ævikvöldi.
Víða, já lygilega víða hafa leiðir
okkar Örlygs legið saman. Við vor-
um báðir aldir upp á Akureyri.
Vorum skólabræður í menntaskól-
anum þar. Að stúdentsprófi loknu
héldum við til Vesturheims eins og
velflestir íslenskir stúdentar, sem
fóru utan á þeim árum, enda
naumast í annan heim að venda og
sóttum báðir nám í Los Angeles og
vorum meira að segja herbergis-
félagar þar um nokkurt skeið. Það
fór yfirleitt ákaflega vel með okkur
Örlygi. Þó gat það komið fyrir að
það slettist svolítið upp á vinskap-
inn. Guðmundur Jónsson, óperu-
söngvari, var einu sinni áheyrandi
að rifrildi okkar og hafði svo þetta
að segja um það eftir á: „Örlygur
og Halldór voru að rífast í gær um
hvor þeirra væri leiðinlegri. Satt
best að segja veit ég ekki hvor
þeirra hafði vinninginn. Þeir eru
báðir að norðan.“ Höfundur Geð-
bótar var eins og allir vita sem
þekktu hann vel mikill geðsveiflu-
maður. Hér má til gamans geta
þess að þegar heimþráin hrjáði
hann hvað mest í Los Angeles bað
hann mig einlægt að herma eftir
föður sínum og þar sem ég er jafn-
an góður við þá sem eiga bágt varð
ég samstundis við bón hans og gat
þannig veitt honum nokkra geðbót.
Eftir stríð lá leið okkar beggja
til Parísar, þar sem við drukkum í
okkur allvænan slurk af franskri
menningu og eftir að honum hafði
verið rennt niður var Ítalía næsti
áfangastaðurinn, en þar dvaldi ég
reyndar öllu lengur en Örlygur.
Um ferðalag okkar Örlygs, Unnar,
konu hans og Thors Vilhjálmsson-
ar til Kaprí skrifaði ég grein sem
birtist í Lesbók Mbl. 6.1. 2001. Hér
ætla ég að taka mér það hégóm-
lega bessaleyfi að vitna í mín eigin
ummæli um Örlyg í þeirri grein af
því að þannig og einmitt þannig
kemur hann mér enn og ef til vill
ýmsum fleirum ljóslifandi fyrir
hugskotssjónir og á þennan hátt
og engan annan vil ég fyrst og
fremst minnast hans þ.e. sem
óborganlegs gleðigjafa. Að vísu
stóðu stundum gleðinnar dyr of
lengi opnar hjá honum eins og
reyndar hjá ýmsum öðrum. „Það
bar ekkert sérstakt til tíðinda fyrr
ÖRLYGUR
SIGURÐSSON
✝ Örlygur Sigurðs-son listmálari
fæddist í Reykjavík
13. febrúar 1920.
Hann lést á Drop-
laugarstöðum 24.
október síðastliðinn
og var útför hans
gerð frá Langholts-
kirkju 1. nóvember.
en við stóðum á
bryggjunni í Sorrento
og biðum eftir ferj-
unni til Kaprí. Við
vorum ekki búin að
vera þarna ýkja lengi
þegar gamall, kump-
ánalegur spiladósasali
vatt sér að okkur og
vildi alveg ólmur
pranga inn á okkur
einni dós og í því
augnamiði opnaði
hann eina, sem lék al-
þekkt ítalskt lag,
Funicolo – Funicoli og
til þess að gera þetta
allt áhrifameira raulaði karlinn
sjálfur með. Örlygur, stemmings-
maður mikli lét heldur ekki sitt
eftir liggja, hóf því upp raust sína
og það í kröftuglegasta lagi. Þótt
vini mínum Örlygi sé margt til
lista lagt, þá er sönglistin ekki
hans sterkasta hlið. En þrátt fyrir
þessa miklu annmarka þá magn-
aðist gamanið og stemmingin
þarna á bryggjunni öllum við-
stöddum til óblandinnar ánægju.
Það sem ég tel nú eftir á að hyggja
að hafi vakið mesta kátínu meðal
manna var hversu gjörólíkir „söng-
fuglarnir“ í þessum kostulega dú-
ett voru, annars vegar hrjúfur
strigabassi norðan frá Íslandi og
hins vegar mjúkraddaður tenór frá
Suður-Ítalíu“ (Nokkuð stytt).
Áhöld munu vera um það hvort
lék betur í höndum Örlygs pensill-
inn eða penninn. Ég læt aðra um
að dæma um listmálarann Örlyg,
en um rithöfundinn Örlyg langar
mig að segja örfá orð. Það myndi
aldrei hvarfla að mér að kalla Ör-
lyg föðurbetrung en hins vegar
hika ég ekki við að fullyrða að
hann hafi staðið föður sínum fylli-
lega jafnfætis á ritvellinum eins og
ýmis dæmi sýna og sanna og nægir
að benda hér aðeins á eina grein
sem hann skrifaði um tengdaföður
sinn, Eirík Hjartarson. Að mínu
viti er sú mynd sem Örlygur
bregður upp af honum svo fögur,
blæbrigðarík og ógleymanleg að
hún myndi sóma sér vel í safnriti
úrvalsmannlýsinga og jafnvel skipa
þar heiðurssess og í sama riti
mætti hugsanlega hafa snilldar-
grein föður hans um ræstingakonu
í menntaskólanum, Rúnu í Barði.
Enda þótt að greinar þeirra feðga
séu að ýmsu leyti ólíkar snerta
þær engu að síður strengi í brjóst-
um næmra lesenda og hafi þeir
báðir innilegar þakkir fyrir þær.
Örlygur vildi alla gleðja og það er
mergurinn málsins. Að lokum
mætti bæta því hér við að hann var
í aðra röndina hálfgerður villingur,
sem öllum þótti vænt um.
Um leið og við hjónin vottum
Unni og öllum ættingjum samúð
okkar langar okkur að lokum að
þakka þeim hjónum fyrir allt ljúft
á liðnum árum.
Halldór Þorsteinsson.
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir og afi,
GUÐMUNDUR BJARNI GUÐMUNDSSON,
frá Patreksfirði,
Gullsmára 11,
Kópavogi,
sem lést þriðjudaginn 12. nóvember, verður
jarðsunginn frá Digraneskirkju mánudaginn
18. nóvember kl. 13.30.
Auður Jónsdóttir,
Jón Heiðar Guðmundsson, Þóra Björg Stefánsdóttir,
Elín Guðmundsdóttir, Guðjón Ármann Einarsson,
Helga Guðmundsdóttir, Ólafur E. Jóhannsson,
Bjarni, Hallveig, Stefán, Auður, Ásta Sól, Óskar.
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir, afi og langafi,
RÖGNVALDUR JÓNSSON
frá Marbæli,
Skarðshlíð 14A,
Akureyri,
verður jarðsunginn frá Glerárkirkju mánudag-
inn 18. nóvember kl. 14.00.
Hulda Jónsdóttir,
Anna S. Rögnvaldsdóttir,
Pálmi Rögnvaldsson, Bryndís Óladóttir,
Jón G. Rögnvaldsson, Svanfríður Sigurðardóttir,
Margrét Rögnvaldsdóttir, Árni Ragnarsson,
Rögnvaldur B. Rögnvaldsson, Birna G. Baldursdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Innilegar þakkir færum við öllum sem auðsýnt
hafa okkur hlýhug og samúð við fráfall
KRISTÍNAR HÓLMFRÍÐAR
KRISTINSDÓTTUR.
Sérstakar þakkir sendum við starfsfólki Land-
spítala Fossvogi sem um hana annaðist.
Útförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hinnar
látnu. Þeim, sem vildu minnast hennar, er vin-
samlegast bent á Barnaspítalasjóð Hringsins í síma 543 1151.
Steinar Þór Guðlaugsson,
Þorvaldur Óttar Guðlaugsson,
Styrmir Guðlaugsson
og fjölskyldur.
Við þökkum af einlægum huga, öllum þeim
sem auðsýndu okkur samúð og hluttekningu
við andlát og jarðarför
RÖGNVALDS RÖGNVALDSSONAR
bifreiðarstjóra,
Víghólastíg 17,
Kópavogi.
Guð blessi ykkur öll.
Guðrún Albertsdóttir,
börn og barnabörn.
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur
samhug við andlát og útför okkar elskulega
föður, tengdaföður, afa og langafa,
SVEINS KLEMENZSONAR,
Tjarnarbakka,
Bessastaðahreppi.
Jóhanna Sveinsdóttir,
Ingólfur Sveinsson, Halla Hjörleifsdóttir,
Pálína Sveinsdóttir, Valgeir K. Gíslason,
Ásmundur Sveinsson, Tammy Ryan,
Jón Guðlaugur Sveinsson, Jóhanna Siggeirsdóttir,
Baldvin Sveinsson, Sigurlína Helgadóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur
samúð og hlýhug við andlát og útför elskulegs
föður okkar, tengdaföður, afa og bróður,
ÞÓRHALLS HELGASONAR,
Aðalgötu 1,
Keflavík.
Ingibjörg Þórhallsdóttir, Gunnsteinn Agnar Jakobsson,
Ragnar Þórhallsson,
Ásmundur Þórhallsson,
Helga Þuríður Þórhallsdóttir, Jóhann Bergur Hlynsson,
barnabörn og
Hermann Helgason.
Afmælis- og minningargreinum má skila í tölvupósti, netfangið er minning@mbl.is, svar er
sent sjálfkrafa um leið og grein hefur borist. Ef greinin er á disklingi þarf útprentun að
fylgja. Nauðsynlegt er að símanúmer höfundar og/eða sendanda (vinnusími og heimasími)
fylgi með. Þar sem pláss er takmarkað getur þurft að fresta birtingu greina, enda þótt þær
berist innan hins tiltekna frests. Nánari upplýsingar eru á mbl.is. Um hvern látinn ein-
stakling birtist formáli og ein aðalgrein af hæfilegri lengd á útfarardegi, en aðrar greinar
skulu ekki vera lengri en 300 orð, u.þ.b. 1.500 slög (með bilum) eða um 50 línur í blaðinu (17
dálksentimetrar). Tilvitnanir í sálma eða ljóð takmarkast við eitt til þrjú erindi. Einnig er
hægt að senda örstutta kveðju, HINSTU KVEÐJU, 5–15 línur, og votta virðingu án þess að
það sé gert með langri grein. Greinarhöfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki
stuttnefni undir greinunum.