Morgunblaðið - 11.01.2003, Blaðsíða 48

48 LAUGARDAGUR 11. JANÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
ÉG vil gera athugasemdir nokkrar
við fréttir, sem birtust á forsíðu
Fréttablaðsins hinn 2. janúar sl.
undir titlinum „Lögregla rannsakar
meint gervihjónabönd“.
1. „Af 18 hjónum sem komið hafa
frá Víetnam eftir 1990 hafa 17 skilið.
Sumt fólkið hefur síðar gengið
nokkrum sinnum í hjónaband,“
segja fréttirnar og gefa í skyn að
viðkomandi fólk giftist íslenskum
ríkisborgurum til þess að fá að
dvelja á Íslandi. Hér benda frétt-
irnar á mjög takmarkaðan hóp í
samfélaginu, sem maður getur næst-
um því séð hver er með því að horfa í
kringum sig. Hins vegar sést engin
skilgreining þar á því hvað orðið
„gervihjónaband“ þýðir í raun. Að
mínum skilningi er það ekki lög-
fræðilegt orðalag. Hjúskapur stof-
nast samkvæmt ákveðnum lögum.
Hann getur verið ógildur ef t.d. svik
á hjúskaparskilyrði koma í ljós síðar.
En ógilding er líka framkvæmd
samkvæmt lögum. Mér skilst að fólk
sé annaðhvort gift eða ógift. Hvað er
þá „gervihjónaband“? Ef það er að-
eins grunur um tilveru eins konar
„milligöngu“ eða „skipuleggjanda“
milli hjónaefna, þýðir það ekki
„gervihjónaband“. Ef fólk frá Víet-
nam skilur við maka sinn, verður
það dæmt að hafa verið í „gervi-
hjónabandi“? Eða verður fólk að fá
viðurkenningu stjórnvalds á því að
ásetningur þess sé sannur áður en
það giftir sig? Slík rök geta verið al-
varleg brot á friðhelgi fólksins. Hins
vegar endar helmingur hjónabanda
meðal Íslendinga einnig með lög-
skilnaði og margir þeirra giftast aft-
ur með tímanum. Voru þeir líka í
gervihjónaböndum? Í samanburði
við áþreifanleika ábendingar á við-
komandi fólk er röksemd fréttaefn-
isins of einföld og vantar áþreifanleg
sönnunargögn.
2. Í stuttu máli sagt er skilningur
á hjúskap mismunandi í heiminum.
Að gifta sig ókunnugri manneskju er
ekki endilega hneyksli í sumum
löndum í Asíu, þótt ég sé alls ekki já-
kvæður persónulega varðandi þessa
hefð.
3. Ég er prestur og alls ekki hrif-
inn af hegðun og hugmynd sem van-
metur mikilvægi og heilagleika
hjónabands. Ef það er vettvangur
eins konar „viðskipta“ óska ég þess
að yfirvöld láti slíkt koma í ljós. En
samt er milligönguþjónusta meðal
ógifts fólks lögmæt í mörgum lönd-
um og við getum ekki kallað hana
glæpsamlega án neins lögfræðilegs
grundvallar. Ef stjórnvald lögsækir
slíkt mál, mun sakborningur verða
viðkomandi hjón eða milligöngumað-
ur? Hver verður lögfræðileg orsök?
Í þessum fréttum sé ég ekki næga
sönnun til að saka fólk af víet-
nömsku bergi brotið, heldur skynja
ég mikið af hleypidómum og
hneykslunarvilja blaðamannsins.
Fréttir af þessu tagi hafa áhrif al-
mennt á viðhorf samfélagsins til
fólks af asískum uppruna. Sem
prestur innflytjenda vona ég annars
vegar að fjölmiðlar fylgist með eigin
ábyrgð svo að þeir skaði ekki heiður
fólksins, og hins vegar að stjórnvöld
rjúfi ekki friðhelgi einkalífs hvers og
eins einstaklings.
TOSHIKI TOMA,
prestur innflytjenda,
Holtsgötu 24, Reykjavík.
Athugasemd við
forsíðufréttir
Fréttablaðsins
Frá Toshiki Toma:
ÞAÐ er krafa mín til skuldakrefj-
enda, hvort sem um er að ræða
banka, lífeyrissjóði eða aðrar fjár-
málastofnanir, að ábyrgðarmaður,
sem léð hefur veð í eign sinni, sé lát-
inn vita í tíma, standi lánþegi ekki í
skilum á réttum gjalddaga.
Mánuð eftir mánuð, jafnvel ár eft-
ir ár, fær ábyrgðarmaður enga til-
kynningu um vanskil viðkomandi,
fyrr en allt er komið í óefni og hann
fær stefnu. Ég minnist aldraðra
hjóna meðal annarra. Þau vissu ekk-
ert um vanskil lántakanda fyrr en
þau sáu gamla húsið sitt auglýst í
lögbirtingablaðinu á nauðungarupp-
boði.
Ef fjármálastofnanir safna gróða á
þessum forsendum vil ég segja:
Skammist ykkar.
GUÐRÚN JACOBSEN,
Bergstaðastræti 34,
101 Reykjavík.
Vanskil tilkynnt
ábyrgðarmanni
Frá Guðrúnu Jacobsen:
STJÖRNUHRÖP gera ekki boð á
undan sér.
Núna í svartasta skammdeginu
varð eitt slíkt, þegar Ingibjörg Sól-
rún losnaði af festingunni og féll
leiftursnöggt ofan í kollinn á svila
sínum, Össuri.
Sitja þau nú bæði flötum beinum í
rennusteininum, lemstruð, ringluð
og reið.
Ingibjörgu aumkva má
– eiðnum góða riftar.
Valdastól því veltist frá
vígtennurnar klipptar.
Óþol hana keyrði á kaf
– kallar tapið gróða.
Unga sína yfirgaf
andamamman góða.
INDRIÐI AÐALSTEINSSON,
Skjaldfönn við Djúp.
Stjörnuhrap
Frá Indriða Aðalsteinssyni: