Morgunblaðið - 16.05.2003, Blaðsíða 12
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
12 FÖSTUDAGUR 16. MAÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
SMÁSÖLUVÍSITALA dagvöru á
föstu verðlagi hækkaði um 11,4%
síðasta ár; frá apríl 2002 til apríl
2003. Samtök verslunar og þjón-
ustu láta taka vísitöluna saman,
en hún er reiknuð af IMG sam-
kvæmt upplýsingum sem berast
beint frá fyrirtækjum og ÁTVR.
Í tilkynningu frá SVÞ segir að
þessi hækkun skýrist eflaust af
því að páskar hafi nú verið í apríl,
en í marsmánuði árið áður, „en þó
er vert að geta þess að dagvöru-
hluti neysluverðsvísitölu Hagstof-
unnar lækkaði um 2,9 prósentu-
stig á þessu tímabili (úr 126,2
stigum í 123,3 stig). Smásölu-
vísitala áfengis hækkaði á föstu
verðlagi um 16,7 prósentustig
(18,1%) á milli ára,“ segir í til-
kynningunni.
Smásöluvelta ÁTVR á áfengi er
leiðrétt með viðkomandi verð-
vísitölu úr neysluverðsvísitölu
Hagstofunnar (úr 116,6 stigum í
118,4 stig) og lyf sömuleiðis með
viðkomandi vísitölu fyrir lyf og
lækningavörur. Útreikningur
smásöluvísitölu lyfjaverslunar
hófst ekki fyrr en í september
2002, þannig að ekki liggja fyrir
samanburðartölur frá fyrra ári.
Smásöluvísitala
dagvöru hækk-
ar um 11,4%
HORFUR fyrir íslenska banka eru
„stöðugar“ eða „jákvæðar“, að
mati matsfyrirtækisins Moody’s,
sem sendi frá sér skýrslu um ís-
lenska bankakerfið í gær. Í skýrsl-
unni segir að afkoma bankanna sé
góð og að vænta megi frekari sam-
runa og hagræðingar á markaðin-
um. Þó sé við misjöfn gæði útlána
að etja.
Moody’s gefur út lánshæfisein-
kunnir fyrir Búnaðarbanka (A3/
P-1/C), Íslandsbanka (A1/P-1/B-)
og Landsbanka (A3/P-1/C).
Höfundur skýrslunnar, Edward
Vincent, segir í fréttatilkynningu
frá Moody’s að of mikill banka-
rekstur sé á Íslandi. Hins vegar
ætti staðan að lagast í kjölfar sam-
runa Búnaðarbanka og Kaupþings.
Svigrúm fyrir samruna
Að mati Moody’s er svigrúm fyr-
ir enn frekari samþjöppun á mark-
aðinum. Von megi eiga á samrun-
um milli banka og tryggingafélaga
annars vegar eða banka og annars
konar fjármálafyrirtækja. Hins
vegar hamli smæð markaðarins
möguleika á vexti fyrirtækjanna.
Þá segir að áhrif hins opinbera
séu að hverfa á íslenskum banka-
markaði, í kjölfar ákvörðunar um
sölu ríkisins á hlutum í Lands- og
Búnaðarbanka. Moody’s búist
engu að síður við því að ríkið grípi
inn í, lendi Búnaðarbanki, Lands-
banki eða Íslandsbanki í veruleg-
um rekstrarörðugleikum.
„Þrátt fyrir að kjarnastarfsemi
íslensku bankanna sé sterk og skili
góðum hagnaði, í samræmi við
aukna áherslu á tekjuaukandi
starfsemi eins og eignastýringu,
má búast við því að samkeppni
verði áfram hörð, sem haldi fram-
legð í skefjum,“ er haft eftir Vin-
cent í tilkynningunni. Þá lítur
Moody’s á starfsemi íslenskra
banka á erlendri grundu sem mik-
ilvægt tæki til sveiflujöfnunar.
Gæði útlána talsverð
Gæði lána eru almennt töluverð
að mati Moody’s, þrátt fyrir
nokkra aukningu afskrifta á síð-
ustu 5–6 árum. Fyrirtækið býst
við því að framlög í afskriftareikn-
inga bankanna fari jafnvel að
lækka á næstu 12–18 mánuðum,
vegna góðra efnahagshorfa.
Moody’s telur að gjaldmiðlaáhætta
verði stærsta viðfangsefni bank-
anna í náinni framtíð.
Góð afkoma og rúm fyrir samruna
Jákvæð skýrsla Moody’s um íslenska bankakerfið
HAGNAÐUR Hf. Eimskipafélags Íslands og dótt-
urfélaga á fyrsta ársfjórðungi 2003 var 1.162 millj-
ónir króna, sem er svipað og á sama tíma í fyrra.
Rekstrarhagnaður fyrir afskriftir og fjármagns-
liði (EBITDA) nam 760 milljónum króna. Veltufé
frá rekstri var 861 milljón króna en var 64 milljónir
á sama tímabili 2002.
Í tilkynningu frá Eimskipafélaginu segir að af-
komutölur síðasta árs séu ekki samanburðarhæfar
þar sem miklar breytingar hafi orðið á rekstri
samstæðunnar á síðasta ári með tilkomu Brims
ehf.
Árshlutauppgjörið samanstendur af afkomu
Brims ehf, Eimskips ehf. og Burðaráss ehf., auk
móðurfélagsins, að því er segir í tilkynningu.
Rekstrartekjur samstæðunnar námu 7.989 millj-
ónum króna á fyrsta ársfjórðungi en námu 4.216
milljónum á sama tímabili síðasta árs. Rekstrar-
gjöld námu 8.007 milljónum króna en 4.447 millj-
ónum á sama tíma í fyrra.
Eigið fé samstæðunnar þann 31.mars sl. nam
26,5 milljörðum króna og eiginfjárhlutfall var 43%.
Arðsemi eigin fjár nam 12% og stöðugildi hjá fé-
laginu voru 1.981. Á sama tíma í fyrra voru stöðu-
gildin 1.068. Tap varð á rekstri Eimskips hf., sem
sér um flutningastarfsemi félagsins. Nam tapið 70
milljónum króna. Í tilkynningu segir að fyrsti árs-
fjórðungur sé jafnan sá versti fyrir flutningastarf-
semi. EBITDA hagnaður nam 105 milljónum
króna og veltufé frá rekstrinum nam 78 milljónum
króna.
Tekjur Brims lægri en áætlað var
Rekstrartekjur Brims ehf., sjávarútvegsarms
Eimskipafélagsins, námu 4.017 milljónum króna
sem er nokkru minna en gert var ráð fyrir. Skýr-
inguna er helst að finna í um þriðjungi minni
loðnuveiðum en á sama tíma í fyrra, að því er segir
í tilkynningu. Hagnaður Brims nam 338 milljónum
og EBITDA hagnaður var 680 milljónir króna.
Veltufé frá rekstri nam 456 milljónum króna. Fjár-
magnsliðir voru jákvæðir um 326 milljónir sem að
mestu má skýra með 520 milljóna gengishagnaði.
Afkoma Burðaráss ehf. kemur að langmestu
leyti fram í fjármagnsliðum og óinnleystum
tekjum og gjöldum, segir í tilkynningu. Hagnaður
af fjárfestingastarfsemi á fyrsta fjórðungi 2003
var 816 milljónir króna, þar af voru 353 milljónir í
fjármagnsliðum og 471 milljón króna í óinnleyst-
um hagnaði „sem skýrist af hækkun á markaðs-
virði eignarhluta í öðrum félögum á árinu,“ segir í
tilkynningu. Arður af hlutabréfaeign Burðaráss
var 345 milljónir króna.
„Lögð er vaxandi áhersla á auknar tekjur af öðr-
um þáttum en sjóflutningum, bæði innanlands og
erlendis, og breikka með því tekjugrundvöll fé-
lagsins. Sérstaklega verður gert átak í því að
hækka tekjur af þeim þjónustuþáttum sem ekki
eru að skila viðunandi afkomu,“ segir um framtíð-
arhorfur í tilkynningu. Þá kemur fram að gert sé
ráð fyrir að afkoma samstæðunnar, fyrir fjár-
magnsliði, muni batna nokkuð á næstu mánuðum.
Um 1,2 milljarðar króna í
hagnað hjá Eimskipafélaginu
TAP AcoTæknivals, ATV, nam 90
milljónum króna fyrstu þrjá mánuði
ársins. Á sama tímabili í fyrra nam
tapið 16 milljónum króna.
Rekstrartekjur námu 785 milljón-
um króna en rekstrargjöld án af-
skrifta námu 845 milljónum króna.
Framlegð af vörusölu nam 214 millj-
ónum fyrstu 3 mánuði ársins, en
rekstrartap án fjármagnsliða 87
milljónum. Afskriftir nema 28 millj-
ónum króna. Í tilkynningu frá ATV
kemur fram að tapið er aðallega
fyrstu tvo mánuði ársins, en veruleg
breyting til batnaðar átti sér stað í
mars og stefnir í áframhald á því, þar
sem hagræðingaraðgerðir halda
áfram að skila sér inn í rekstur fé-
lagsins.
Eigið fé félagsins í lok mars var
neikvætt um 423 milljónir kr. Í febr-
úar veittu stærstu hluthafar félaginu
víkjandi lán að fjárhæð 300 mkr. sem
víkur fyrir öllum öðrum skuldum fé-
lagsins og er breytanlegt í hlutafé
samkvæmt ákvörðun hluthafafund-
ar. Sé tekið tillit til þessa láns sem
ígildi eigin fjár, þá er eiginfjárhlut-
fall nú neikvætt um 9,2%, en væri
ella neikvætt um 31,6%.
Heildarskuldir félagsins eru 1.763
m.kr. í mars en voru 1.636 m.kr. á
sama tíma í fyrra. Veltufjármunir fé-
lagsins í marslok námu 747 m.kr. en
voru 1.079 m.kr. árið áður. Skamm-
tímaskuldir hækka úr 768 m.kr. í
1.081 m.kr. milli ára og skýrist meg-
inhluti þeirrar hækkunar á upp-
greiðslu kúluláns sem er á gjalddaga
í október.
Tap félagsins fyrstu þrjá mánuði
ársins var meira en búist hafði verið
við, en gert er ráð fyrir að afkoman
verði í járnum í lok ársins. Gert er
ráð fyrir að sumarmánuðirnir verði
slakir. Sökum þess er ekki gert ráð
fyrir að tap vinnist að neinu leyti til
baka fyrr en á síðari helmingi ársins.
Aukið tap hjá
AcoTæknivali
FJÁRMÁLARÁÐHERRAR Evr-
ópusambandsins hafa samþykkt
nýjar reglur sem gera lífeyrissjóð-
um kleift að bjóða þjónustu sína í
öllum 15 löndum sambandsins.
Talið er að það geti komið lífeyr-
issjóðunum vel, að geta boðið upp
á það sama í öllum löndum í stað
þess að sérhanna þjónustuna fyrir
hvert land. Sparnaður stærstu
sjóðanna er jafnvel talinn verða
allt að 40 milljónir punda á ári eða
sem nemur 4,7 milljörðum ís-
lenskra króna.
Skattlagning lífeyrisréttind-
anna er þó enn mismunandi eftir
löndum og gæti skapað einhver
vandamál. Stærsta vandamál evr-
ópska lífeyriskerfisins á næstu
áratugum er hins vegar aukin
öldrun. Þannig er reiknað með að
40% Evrópubúa verði yfir sextugu
árið 2050, sem svarar til 60% af
vinnuafli.
Sama lífeyrisþjónusta
fyrir öll ESB-ríkin