Morgunblaðið - 04.06.2003, Síða 30

MINNINGAR
30 MIÐVIKUDAGUR 4. JÚNÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Í dag er komið að
kveðjustund tengda-
föður míns Axel Ó.
Lárusson. Það er alltaf
erfitt að setjast niður
og ætla sér að skrifa
minningu um mann sem hefur átt
stóran þátt í mótun á lífi manns og
fjölskyldunnar. Á unga aldri kynntist
ég Sigrúnu og kom inn á heimili Ax-
els og Döddu, Axel var sú manngerð
sem ekki vildi hafa sig mikið í
frammi, heldur var hann þessi hæg-
láti, prúði og tryggi vinur sem maður
gat alltaf leitað til.
Axel var ekki mjög mannblendinn
og vildi ekki láta hampa sér, en tók
þó ríkan þátt í félagslífi á sínum yngri
árum. Og er kom að fjölskyldunni var
hann oftar en ekki miðdepill í um-
ræðunni.
Axels vil ég minnast sem trausts
og góðs félaga í gegnum öll þau ár
sem ég hef þekkt hann. Að endingu
vil ég þakka honum fyrir allt það sem
hann hefur gert fyrir mig, Sigrúnu,
Karen, Anitu og Sigurð tengdason
gegnum tíðina.
Hafðu þökk fyrir allt og allt. Hvíl í
friði
Ársæll.
Elsku afi.
Nú ertu farinn frá okkur. Þó að þú
hafir verið veikur allt þitt líf og hafir
komist nálægt dauða áður þá kom
þetta mjög óvænt. Ég mun aldrei
gleyma símtalinu sem ég fékk frá
pabba. Ég vissi að það væri eitthvað
að þegar hann hringdi, því að við vor-
um búin að ákveða að tala saman
daginn eftir og ég heyrði á röddinni
hans að hann kveið fyrir að segja mér
frá fréttunum. Svo sagði hann; Karen
haltu þér, afi er dáinn.
Afi, þetta er svo erfitt því að ég er
svo langt í burtu frá ykkur. Ég hef
ekki séð þig í eitt og hálft ár og núna
mun ég sjá þig í kistu. Nú þarft þú
aldrei að þjást aftur. Mér þykir svo
vænt um þig og ég sakna þín rosa-
lega. Ég má vera þakklát fyrir
hversu góðar minningar ég hef um
þig. Þú og amma hafið alltaf verið til
staðar fyrir mig. Ég á eftir að sakna
þess að heyra hversu þú ljómaðir í
hvert skipti sem ég hringdi í ykkur
eða sá ykkur. Mér leið alltaf svo vel
að sjá hversu stoltur afi þú varst. Eg
mun alltaf minnast þess þegar þú
varst alltaf að tala um þegar ég var
lítil stelpa í Svíþjóð að kenna þér að
kaupa ís á sænsku. Ég hafði sagt við
þig; afi þú átt að biðja um glass. Þú
varst líka alltaf að minnast á þegar
við vorum stopp á umferðarljósum og
ég hafði sagt; stopp, tilbúinn og
áfram. Ég var alltaf að vonast til að
þú og amma gætuð komið að heim-
sækja mig í New York eða þegar ég
var í Baltimore. Ég var alltaf að finna
frábæra staði til að fara í sunnudags
brunch þar sem voru jazzbönd að
spila jazz fyrir gestina. Ég var alltaf
að vonast til að geta tekið þig á þessa
staði þar sem þú ert svo mikill jazz-
aðdáandi. Ég man líka þegar ég fór
að kynna mér klassískan jazz til að
geta gefið þér og ömmu góðan jazz-
geisladisk í jólagjöf. Þá fór ég fyrst
að kunna meta jazz. Nú er ég orðin
jazz-aðdáandi.
Jæja afi minn, nú getur þú hvílt í
friði og verið með mömmu þinni,
pabba, Sigrúnu mömmu og Stínu,
systur. Vertu óhræddur að koma að
heimsækja mig hinum megin frá.
Ástar- og saknaðarkveðjur,
Karen.
Í dag er kvaddur hinstu kveðju
minn elsti æskuvinur. Kynni okkar
AXEL
LÁRUSSON
✝ Óskar Axel Lár-usson fæddist í
Fredriksund í Dan-
mörku 15. júlí 1934.
Hann lést laugar-
daginn 24. maí síð-
astliðinn og var út-
för hans gerð frá
Dómkirkjunni 3.
júní.
hófust er við vorum að
stíga fyrstu sporin út í
lífið, eða áður en við
tókum þau fyrstu á
skólabekk. Áttum við
eftir að kynnast góðum
félögum er bjuggu við
Fjólugötuna, en stutt
var frá Skothúsvegin-
um yfir á Fjólugötuna.
Axel bjó ungdómsárin á
Fjólugötu 3 hjá afa og
ömmu, þeim öðlings-
hjónum Óskari Lárus-
syni og Önnu Sigurjóns-
dóttur. Var það sem
mitt annað heimili, enda
höfðingslund á þeim bæ. Á þessum
slóðum þekktu allir alla.
Það má með sanni segja að blóm-
inn af Reykvíkingum hafi átt sín hí-
býli þar, hlýtt og elskulegt fólk. Við
vinirnir áttum ógleymanlegar stund-
ir í leik og var fótbolti iðkaður á
„Thor Jensen“-túninu, er nú nefnist
Hallargarðurinn. Strax í æsku stóð
hugur Axels að skóverslun, og var
það hans ævistarf þar til yfir lauk.
Ættir átti hann að rekja til Lárusar
G. Lúðvígssonar, er reisti af stórhug
Bankastræti 5, stærstu og virtustu
skóverslun landsins. Þangað lá leið
vinar míns, fyrst við ýmiss konar
snattstörf, en ekki leið á löngu þar til
hann gerðist afgreiðslumaður í
herradeildinni og sómdi sér vel með
heiðursmanninum Ingólfi Ísólfssyni,
ásamt fleira góðu fólki er þar starfaði
um áratugi. Þar voru heiðursmenn
við stjórnvölinn og ekki vantaði
snyrtimennskuna í þessari glæsi-
verslun. Eru mér ógleymanleg þau
kynni er ég átti við allt starfsfólkið.
Axel naut vinsælda fyrir glaðlega og
lipra framkomu. Hann var snyrti-
menni fram í fingurgóma. Lundin var
létt og ekkert mátti hann aumt sjá,
sannur vinur. Síðar festi hann kaup á
verslun frænda síns Sigurðar H.
Lúðvígssonar að Laugavegi 11, því
merka húsi. Nefndi hann verslunina
Axel Ó. og hélt því nafni þar til hann
hætti rekstri. Árið 1954 gekk hann að
eiga Sigurbjörgu Axelsdóttur er
reyndist honum stoð og stytta í gegn-
um lífsins ólgusjó, jafnt sem húsmóð-
ir og við allt er við kom rekstrinum.
Sönn dugnaðarkona. Það urðu mikil
umskipti í lífi þeirra er þau ákváðu að
flytja búferlum til Vestmannaeyja
árið 1959. Þar hafði verið starfrækt
skóverslun um áratugaskeið í hjarta
Eyjanna. Þau hjónin yfirtóku hana
og gekk reksturinn vel, Axel var
smekkmaður í innkaupum og fór ófá-
ar ferðir erlendis. Fjölskyldan fór
ekki varhluta af því er gaus 1973.
Misstu sitt einbýlishús. Við vinirnir
létum ekki okkar eftir liggja við
björgun á búslóð og vörubirgðum.
Þar studdi vel við móðir Sigurbjarg-
ar, Guðrún, er nú býr við háan aldur,
forsjál og dugleg. Ekki var viðstaðan
á meginlandinu löng. Þau drifu sig
aftur og reistu sér glæsilegt einbýlis-
hús og skóverslun fór fljótlega í
gang. Er mér til efs að margir hafi
verið svo snöggir til verka. Aðdáun-
arvert.
Hin seinni ár átti Axel við van-
heilsu að stríða er tók mikið á. Dáðist
ég að baráttu hans. Harkan var mikil.
Nú er komið að leiðarlokum. Kveð
ég kæran vin minn Axel. Minningin
um góðan dreng gleymist ei.
Í Guðs friði. Votta ég aðstandend-
um mína dýpstu samúð.
Magnús J. Tulinius.
Mig langar að minnast vinar míns
Axels Ó. Lárussonar í örfáum orðum,
en við Axel vorum nágrannar og vinir
í yfir 30 ár.
Elsku vinur, þá ert þú kominn
heim í dýrð Guðs og öll þín veikindi
og áhyggjur að baki. Ég er þakklátur
fyrir að hafa átt þig að vini í öll þessi
ár og ég veit að þú hefur átt góða
heimkomu. Það er svo gott að mega
eiga þá trú og traust, eins og stendur
í 23. sálmi Davíðs, að hann leiðir þig
að vötnunum þar sem þú mátt næðis
njóta.
Ég get svo lítið sagt við þig nú þar
sem við ræddum svo lengi saman
tveir úti á Álftanesi fyrir um mánuði,
en ég mun ávallt geyma minningu
þína í hjarta mínu.
Elsku Dadda, börn, barnabörn og
aðrir vandamenn, Guð blessi ykkur
og varðveiti í sorg ykkar.
Friðrik Ing. Óskarsson.
Af lífi og sál, lagði Axel Ó. Lár-
usson sig í það sem hann tók sér fyrir
hendur og með meitlaðri rökfimi og
útsjónarsemi lagði hann verkefnum
lið hvort sem það var á sviði atvinnu
eða félagsmála. Eitt var honum þó í
blóð borið umfram annað, skókaup-
mennskan, þar sem ættliður eftir
ættlið hefur rutt brautina í skógerð
og skóverslun allt frá ofanverðri
næstsíðustu öld. Fimm ættliðir í skó-
verslun á Íslandi er einsdæmi. Það
virðist ekkert fara á milli mála að
menn af þessari ætt vita hvað þeir
vilja og fylgja því eftir með góðu og
illu ef ekki vill betur.
Í hálfa öld, frá því um 1950, ráku
Axel Ó. og Sigurbjörg Axelsdóttir
kona hans skóverslun í Vestmanna-
eyjum og Reykjavík. Þau voru stór-
tæk eins og forfeðurnir sem um skeið
ráku stærstu skóverslun Norður-
landa á Íslandi,en aðalsmerki þeirra í
skóversluninni var gæðavara á góðu
verði, því einhvernveginn lá það allt-
af ljóst fyrir án þess að um væri talað
að þeim fannst hagsmunum sínum
best borgið með hagsmuni kúnnans í
fyrirrúmi. Í kaupbæti fylgdi síðan að
það var ákveðin athöfn að versla við
skóverslun Axels Ó., spjallið og
mannlífstakturinn sem var ræktaður
í versluninni varð hluti af því að
versla við þau hjón og börn þeirra.
Fólk þurfti stundum að máta fleiri en
eitt par til þess að finna þægilegu
skóna, en á þeirri stundu sem menn
voru komnir inn fyrir þröskuldinn
hjá Axel Ó. þá leið þeim vel, svona
eins og manni á að líða í góðum skóm,
því enginn gengur lengra með nokkr-
um manni en skórnir hans.
Axel gat verið skemmtilega þver ef
því var að skipta, en það átti við um
ákveðna þætti lífskúnstarinnar, svo
sem stjórnmál og íþróttir. Hann var
rammur sjálfstæðismaður, einsýnn
Þórari í íþróttunum í Eyjum, þar sem
hann lagði mikið liðsafl og þol. Einu
sinni fór ég sem blaðamaður með Ax-
el til Þýskalands til þess að skoða
skóverksmiðju sem hann verslaði
mikið við. Hann lagði sig svo fram
sem skókaupmaður að það var eins
og hvert einasta skópar verksmiðj-
unnar væri frá hans eigin hendi og
enn í dag, 20 árum síðar, á ég skó úr
túrnum sem halda karakter sínum og
getu.
Það gustaði ekki af Axel eins og
sagt er, en hann var eins og fjalla-
tindarnir, á sínum stað og það var
hægt að ganga að honum vísum og
treysta á hann. Það sem Axel sagði,
það stóðst og ríflega það.
Það er í rauninni guðdómlegt hvað
þessi fjölskylda hefur ræktað skó-
fatnað landsmanna, nú síðast á
heimsmarkaði með X-18 og UN Ice-
land. Óskar sonur Sigurbjargar og
Axels hefur verið frumkvöðull syst-
kinanna í skóbransanum, byltinga-
maður þar sem genin eru þó alveg á
klárum sjó, en flest systkinin hafa
tekið virkan þátt í skóversluninni
bæði heima og heiman.
Axel sá hlutina oft í svolítið öðru
ljósi en aðrir samferðamenn, bæði al-
vöruna og það spaugilega og hann
lumaði ósjaldan á hnyttnum innskot-
um sem fóru beint í mark. Honum
fannst gaman að skora, enda keppn-
ismaður fram í fingurgóma og ekki
latti Dadda kona hans kempuna,
kynnti sífellt undir, stundum svolítið
mæðuleg en alltaf með leiftrandi bros
undir niðri og fullfermi af húmor.
Axel Ó. tók kóssinn allt of fljótt til
annarra veralda, en eitt er víst, hann
er vel skóaður á göngustíg almætt-
isins og skilur eftir lager af góðum
skoðunum, góðum minningum, góð-
um sólstöfum inn í lífsins leik fram-
tíðarinnar, þar sem aldrei er ein bár-
an stök og alltaf skiptast á skin og
skúrir og hvort tveggja skiptir máli.
Góður Guð varðveiti Döddu, börn-
in þeirra og barnabörn og aðra ætt-
ingja og vini, varðveiti minningu
þessa mæta manns sem lagði sig
fram af lífi og sál.
Árni Johnsen.
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og lang-
amma,
HELGA HALLSDÓTTIR
frá Fáskrúðsfirði,
lést á hjúkrunarheimilinu Skjóli föstudaginn
30. maí.
Berta Kristinsdóttir, Ragnar Bernburg,
Nína Kristinsdóttir, Helgi Guðmundsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar, tengda-
móðir, amma og dóttir,
KRISTRÚN KRISTJÁNSDÓTTIR,
Heiðarási 4,
verður jarðsungin frá Hafnarfjarðarkirkju
fimmtudaginn 5. júní kl. 15.00.
Viggó E. Magnússon,
Margrét Hrönn Viggósdóttir, Kristinn Á. Kristinsson,
Berglind Viggósdóttir,
Sæunn Svanhvít Viggósdóttir,
barnabörn
og Margrét Sigurðardóttir.
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir og afi,
BIRGIR ÁGÚSTSSON,
Miðleiti 5,
andaðist á Landspítala háskólasjúkrahúsi,
Fossvogi, mánudaginn 2. júní.
Jarðsungið verður frá Bústaðakirkju
þriðjudaginn 10. júní kl. 13.30.
Steinunn Björk Birgisdóttir,
Ágúst Birgisson, Jóhanna Hermansen,
Kristín Birgisdóttir, Heiðar Sigurðsson,
Sigurbjörn Birgisson, Helga Sigurðardóttir,
Helgi Birgisson,
Barbara Linda Birgisdóttir
og barnabörn.
Systir mín,
ÞÓRUNN JÓNSDÓTTIR
frá Lækjarbotnum,
Nestúni 15,
Hellu,
lést á dvalarheimilinu Lundi, Hellu, sunnudag-
inn 1. júní.
Jarðarförin auglýst síðar.
Brynjólfur Jónsson
og aðrir aðstandendur.
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
GRÓA SVAVA HELGADÓTTIR,
Dalbraut 27,
sem lést á heimili sínu þriðjudaginn 27. maí,
verður jarðsungin frá Áskirkju föstudaginn
6. júní kl. 13.30.
Hallur Ólafur Karlsson, Gyða Þorgeirsdóttir,
Helgi Vigfús Karlsson,
Lárus Jón Karlsson,
barnabörn og barnabarnabarn.
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
SVEINN GUÐMUNDSSON,
Blöndubakka 3,
Reykjavík,
andaðist sunnudaginn 1. júní.
Fyrir hönd aðstandenda,
Stefanía Lóa Valentínusdóttir.