Morgunblaðið - 15.06.2003, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15. JÚNÍ 2003 19
w
w
w
.ic
el
an
da
ir
.is
borg Mílanó. Stórbrotin borg með
þessa stórbrotnu Dómkirkju í hjarta
sínu. Ég fann nú samt fljótlega
Bueno Aresstræti og Napóleónströð,
en þar blöstu við margar ásjálegustu
klæðabúða heimsins. Þarna hlaut
hamingjan að búa, eða allavega for-
skrift að henni. Ég sogaði í mig and-
rúmsloftið, götusalana, marmarann,
flísarnar, fágaðar en alvarlegar af-
greiðsludömurnar og leit á verðmiða
með þriggja stafa tölum. Þetta var
lífið. Þversögnin varð svo fullkomnuð
er ég fjárfesti í nýrri flík og leið strax
betur. Að sjálfsögðu gekk ég beint til
aflausnar í Dómkirkjuna. Fór í gegn-
um vopnaleit áður en ég hitti Guð og
játaði efnissyndir mínar og hégóma.
Er ég sneri aftur á ráðstefnuna,
aftur komin í jafnvægi, var Ruut
Veenhoven, prófessor í hamingju-
félagsfræðum, kominn í ræðustólinn.
Veenhoven hafði aðra hamingjunálg-
un enda félagsfræðingur. Veenhoven
benti í upphafi á að fólk væri ham-
ingjusamt þrátt fyrir félagsleg og
einstaklingsbundin vandræði. Ham-
ingjan væri byggð á virkum þörfum
en ekki ákveðinni hugsjón og virkar
þarfir þróuðust áfram þrátt fyrir erf-
iðleika og vandræði. M.ö.o.: hamingj-
unni er ekki paradís nauðsynleg.
Hamingjan gengur hvorki í erfðir né
er afstæð. Tálsýn hamingju þver-
sagnarinnar liggur innra með okkur.
Í því hvernig við upplifum og tök-
umst á við vandamál og í okkar eigin
kenningu og skoðun á hamingjunni.
Veenhoven er einn þeirra sem hef-
ur helgað líf sitt rannsóknum á ham-
ingjunni og birti hann allmargar
skyggnur af samanburði meðal þjóða
heims og kom þar fram að Íslend-
ingar væru hamingjusamasta þjóð í
heimi, eins og mynd 1.3. ber með sér.
Veenhoven líkt og Lord Layard varð
tíðrætt um hlutdeild og samnýtingu
meðal manna og líkt og Richard
Easterlin mæltu þeir með nýrri nálg-
un að hamingjusamari þjóðfélögum.
Erfðabreyttur kapítalismi var eitt-
hvað sem þyrfti að fara saman við
endurhugsaða hagfræði ef hamingj-
an ætti að fylgja þjóðarhagvexti.
Eftir frábæra og nautnasama sjö
rétta kvöldmáltíð í ítölsku hringleika-
húsi vaknaði sunnudagurinn. Síðasti
dagur þversagna hamingjunnar í
hagfræði í Mílanó. Þá þrjá daga sem
ráðstefnan stóð höfðu samhliða aðal-
réttum hennar verið um 25 málstofur
þar sem minni spámenn kynntu sínar
pælingar og pappíra. Í dag langaði
mig bara að hlusta á prófessor Stef-
ano Zamagni sem flutti síðasta fram-
söguerindi ráðstefnunnar sem hann
kallaði: „Hið ómögulega hjónaband
einstaklingshyggjunnar og hamingj-
unnar“. Professor Zamagi undir-
strikaði að mikilvægt væri að taka
manneskjuna fram yfir einstakling-
inn í allri nálgun að hamingjunni.
Samfélögum yrði að skiljast það að
samnýting sprytti út frá samúð
hverrar manneskju og samfélagið
sjálft væri spegill manneskjunar. Þar
af leiðandi væri öllum til heilla að
samnýtingu væri gert hærra undir
höfði, ekki bara vegna bætts sam-
félags heldur einnig vegna þess að
hamingja manneskjunnar er sprottin
úr samskiptum og tengslum við aðrar
manneskjur. Því væri það algerlega
nauðsynlegt að pláss fyrir fórnfýsi
fyndist innan hagfræðinnar. Opna
þyrfti hagfræðina fyrir lögmáli gjafa,
því að í gjöf lægi verðmæti tengsla.
„Ánægja verður virkileg ánægja ef
aðrir taka þátt í henni líka“. Á þess-
um orðum lauk þessari ráðstefnu um
þversagnir hamingjunnar í hagfræði
í Mílanó.
Slóðir og frekari upplýsingar
1) Heimasíða Professors Ruut Veenhoven og
hamingjugagnagrunnurinn.
http://www.eur.nl/fsw/research/veenhoven/
2) Grein í Guardian um fyrirlestra Lord Rich-
ar Layard um hamingjuna
http://www.guardian.co.uk/leaders/
story/0,3604,908202,00.html
3) Heimasíða ráðstefnunnar
http://dipeco.economia.unimib.it/happiness/
4) Fyrirlestrar Lord Layards um þversagnir
hamingjunnar í hagfræði
http://cep.lse.ac.uk/about/news/
5) Grein í Independent um Lord Layard
http://argument.independent.co.uk/com-
mentators/story.jsp?story=385107
6) Frey, B og Stutzer, A (2002). Happiness and
Economics. Princeton: Princton University
Press.
7) De Botton, A. (2000). The consolations of
philosophy. London: Penguin Books.
Höfundur stundar nám við
háskólann í Bath.
UM hvítasunnuna fór hið árlega sjó-
stangaveiðimót Sjóstangveiðifélags
Vestmannaeyja, Sjóve, fram í Vest-
mannaeyjum. Nokkur bræla var
báða keppnisdagana sem voru laug-
ardagur og sunnudagur. Keppt var
á ellefu bátum. Lagt var í’ann kl. 6
báða morgnana og komið að landi
kl. 14. Ágætis afli var þrátt fyrir
velting og gladdi það þátttakendur
sem eru þó ýmsu vanir frá fyrri mót-
um í Eyjum. Aflahæsti einstakling-
urinn var Jóhann Halldórsson frá
Sjóve með 559 kg, þá Sverrir S.
Ólafsson með 510 kg og þriðji Ólafur
Bjarnason með 488 kg, en þeir voru
frá Sjósigló. Sonja Guðlaugsdóttir
frá Sjósnæ dró mest að landi af kon-
unum eða 329 kg, Guðrún Snæ-
björnsdóttir, Sjóve, landaði 329 kg
og Svala Júlía Ólafsdóttir, Sjósigló,
dró 300 kg. Aflahæstu sveitirnar
voru sveit Sverris Ólafssonar sem
dró að landi 1.256 kg og sveit Jó-
hanns Haldórssonar með 1.144 kg.
Aflahæsta kvennasveitin var sveit
Sonju Guðlaugsdóttur með 533 kg.
Á lokahófi mótsins fóru fram
verðlaunaafhendingar fyrir bestan
árangur o.fl.
Morgunblaðið/Sigurgeir
Guðrún Snæbjörnsdóttir: Takk fyr-
ir að bíta á hjá mér.
Ágæt veiði þrátt
fyrir brælu
Keppt var á ellefu bátum á sjóstanga-
veiðimóti Sjóve í Vestmannaeyjum