Morgunblaðið - 14.07.2003, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 MÁNUDAGUR 14. JÚLÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
HÁTÍÐIN Grænlenskar nætur, sem fram fór á Flateyri
um helgina, gekk vonum framan að sögn Benedikte
Thorsteinsson, formanns Kalak, vinafélags Íslands og
Grænlands. „Þrátt fyrir hálfleiðinlegt veður kom hing-
að miklu fleira fólk en við áttum von á.“
Skv. upplýsingum fréttavefjar Bæjarins besta á Ísa-
firði er talið að um 1.500 manns hafi verið á hátíðinni
þegar best lét. Benedikte segir, í samtali við Morgun-
blaðið, að gestir hátíðarinnar hefðu almennt verið
mjög ánægðir. „Markmið hátíðarinnar var að skapa
tengsl og vináttubönd milli Íslands og Grænlands,“ seg-
ir hún ennfremur.
Hátíðin hófst síðdegis á fimmtudag og lauk í gær.
Dagskrá hátíðarinnar var þéttskipuð frá kl. 14 og fram
yfir miðnætti alla hátíðardagana. M.a. var hægt að
kynna sér inúítaþorp sem sett hafði verið upp í tilefni
hátíðarinnar en einnig var boðið upp á námskeið í kaj-
aksnúningi, svo dæmi séu nefnd af þeirri fjölbreyttu
dagskrá sem í boði var. Á kvöldin voru síðan haldnir
dansleikir, þar sem norrænir rokkarar sungu fyrir
dansi. Þá kom á hátíðina grænlenskt listafólk á sviði
tónlistar, myndlistar og leiklistar sem sýndi verk sín.
Á lokadegi hátíðarinnar messaði Jonathan Motz-
feldt, forseti grænlenska þingsins og fyrrverandi land-
stjóri Grænlands, í Flateyrarkirkju ásamt séra Stínu
Gísladóttur, en kórinn Inngeratsiler aðstoðaði við
guðsþjónustuna. Halldór Halldórsson, bæjarstjóri Ísa-
fjarðarbæjar, sleit síðan hátíðinni síðdegis í gær.
Allt að 1.500 manns á grænlenskum nóttum á Flateyri
Vináttubönd
milli Íslands
og Grænlands
Morgunblaðið/Halldór Sveinbjörns
Grænlensk menning einkenndi lífið á Flateyri um helgina.
Morgunblaðið/Halldór Sveinbjörns
Jonathan Mozfeldt messaði í Flateyrarkirkju í gær.
NÝLEGA féllu tveir héraðsdómar
þar sem að sakfellt var fyrir trygg-
ingarsvik. Í öðrum dóminum var
ungur maður dæmdur fyrir að hafa
sviðsett umferðarslys í mars árið
2001 og í hinum dómnum var mað-
ur dæmdur fyrir að setja á svið inn-
brot heima hjá sér í janúar sama
ár.
Vátryggingasvikamál hafa nokkr-
um sinnum komið til kasta dóm-
stóla undanfarin misseri því auk
hinna nýuppkveðnu dóma má nefna
mál sem er til meðferðar hjá Hér-
aðsdóm Austurlands um hvort bíl-
velta sem átti sér stað í fyrra hafi
verið sviðsett. Þá féll árið 1996
dómur yfir fjórmenningum sem
höfðu í sameiningu sviðsett fjögur
umferðarslys og bílþjófnað og þegið
milljónir króna í tryggingabætur
frá tryggingarfélögum.
Meira um vátryggingasvik
á hinum Norðurlöndunum
Sigmar Ármannsson, fram-
kvæmdastjóri Sambands íslenskra
tryggingarfélaga, sagði í samtali við
Morgunblaðið að á árunum 1998–99
hafi verið unnið að samnorrænu
verkefni á vegum norrænu vátrygg-
ingasambandanna, þar sem reynt
var að meta umfang vátrygginga-
svika. Hugtakið vátryggingarsvik
tekur í sinni víðtækustu merkingu
til krafna um vátryggingarbætur
vegna atburðar sem ekki hefur
gerst en langalgengast af þeim til-
vikum er þegar tjón verður og tjón-
þoli gerir meira úr skemmdum eða
líkamsáverkum en rétt er og krefst
því hærri bóta en hann á tilkall til.
Sigmar tók fram að bein svið-
setning slysa væri raunar fátíð.
Niðurstöður könnunarinnar á hin-
um Norðurlöndunum voru á þá leið
að vátryggingasvik nema um 10%
af greiddum tjónsfjárhæðum en
Sigmar sagði að niðurstaðan fyrir
Ísland hefði sýnt öllu lægra hlutfall,
á bilinu 5–10%.
Niðurstöðum úr könnuninni var
komið á framfæri við tryggingar-
félögin sem stóðu að verkefninu en
einnig til yfirvalda og samhliða því
sem félögin tóku þátt í verkefninu
unnu þau að því að efla eftirlitsþátt
sinn og auka skráningu á brotum
hjá sér.
Hjá tryggingarfélögum fengust
þær upplýsingar að þó svikamál
kæmu alltaf upp annað veifið færi
þeim ekki fjölgandi. Hjá tjónadeild-
um félaganna er farið yfir þau mál
sem upp koma og grunsamleg tilvik
flokkuð úr. Hjá einu félaginu,
Sjóvá-Almennum, er starfandi sér-
stakur rannsóknarfulltrúi.
Héraðsdómur dæmir í tveimur málum
þar sem tjón voru sviðsett
Vátryggingasvik
nema 5–10% af
tjónsfjárhæðum
„ÞAÐ var ánægjulegt að bjarga
kettinum úr þessari prísund,“
sagði Vilhjálmur Birgisson,
starfsmaður Spalar, sem á og
rekur Hvalfjarðargöngin, í sam-
tali við Morgunblaðið í gær-
kvöld, en fyrr um daginn hafði
hann ásamt starfsfélaga sínum,
Aðalsteini Vilbergssyni, bjargað
grásvörtum skógarketti úr Hval-
fjarðargöngunum. Kötturinn var
þá kominn um 400 metra inn í
göngin, að norðanverðu, og stóð
að sögn Vilhjálms lafhræddur
við gangavegginn.
Vilhjálmur sagði að starfs-
menn Spalar hefðu fengið vitn-
eskju um köttinn eftir ábendingu
frá tveimur vegfarendum. „Eftir
að seinni vegfarandinn hafði
samband fórum við niður í göng-
in til að athuga þetta. Við fund-
um hann ekki strax en þegar við
keyrðum til baka sáum við glitta
í augun á honum.“
Vilhjálmur segir að þeir hafi
farið með köttinn í gjaldskýlið og
tilkynnt fundinn til lögreglunnar
í Borgarnesi. Hún hafði síðan
samband við lögregluna í
Reykjavík sem kom sérferð til
að ná í köttinn. „Ég held hún
hafi farið með köttinn í Katt-
holt.“ Vilhjálmur segir að kött-
urinn hafi greinilega verið mjög
hræddur í göngunum og að hann
hafi verið lengi að ná sér; hjart-
slátturinn var hraður og hann
„var greinilega lamaður af
hræðslu“.
Hesti stuggað frá
Vilhjálmur segist ekki vita til
þess að dýr hafi áður komist svo
langt inn í göngin, en einu sinni
hafi það komið fyrir að þeir hafi
þurft að stugga hesti frá ganga-
munnanum. Hann segir að vissu-
lega hafi vegfarendum getað
stafað hætta af kettinum, sem
fannst í gær, enda hafi þeir
brugðist við um leið og ljóst þótti
að eitthvert dýr væri í göng-
unum. „Mönnum getur náttúr-
lega brugðið ef þeir sjá eitthvað
skjótast fyrir framan bílinn. Og
það getur valdið hættu.“
Hann segir þó líka heppni að
ekki skyldi hafa verið keyrt yfir
köttinn og því hafi verið „afskap-
lega ánægjulegt að bjarga kett-
inum úr göngunum“.
Köttur í ógöngum
KJARTAN Hauksson 41 árs at-
vinnukafari mun takast það erfiða
verkefni á hendur í byrjun ágúst að
róa árabáti í kringum landið í fjár-
öflunarskyni fyrir Hjálparliðasjóð
Sjálfsbjargar. Kjartan áætlar að
ljúka ferðinni á um 6 vikum.
Báturinn er úr plasti, smíðaður í
Finnlandi og yfirbyggður í báta-
smiðjunni Knörr ehf. á Akranesi.
Vegur hann um 450 kg með búnaði.
Í bátnum er agnarsmátt hús sem
Kjartan getur troðið sér inn í til að
hvíla sig. Um borð verður björg-
unarbátur og björgunarflotgalli auk
fjarskiptatækja, neyðarsenda, neyð-
arlína, neyðarbauja, siglingatölvu
og fleira. Undirbúningur að ferðinni
hefur staðið yfir í þrjú ár og hefur
Kjartan æft skriðsund og róður á
undirbúningstímabilinu. Býst hann
við að róa bát sínum allt að 14 tíma á
dag og sofa um borð, enda ekki gert
ráð fyrir að fara í land nema 3–4
sinnum í allri ferðinni.
Kjartan stundaði sjóinn í áraraðir
og þekkir þær hættur sem bíða hans,
en er hvergi hræddur og bíður
óþreyjufullur eftir brottför. „Suður-
ströndin er svolítið slæm að því leyt-
inu til að þar er alger hafnleysa á
stórum kafla. Þar er því lítið um
skjól,“ segir Kjartan.
Helsta hættan fólgin
í slæmum veðrum
„Helsta hættan felst í mjög slæm-
um veðrum og sums staðar verð ég
að róa langt úti á sjó í stað þess að
róa með strandlengjunni. Ég er bú-
inn undir það að sofa í bátnum í kol-
vitlausum veðrum. Í mjög vondum
veðrum er ekki víst að ég geti hrein-
lega róið og þá verð ég að loka mig
inni í bátnum og óla mig niður á
bekk ef bátnum skyldi hvolfa.“
Kjartan mun koma í land á Ísafirði,
Húsavík, og í Vestmannaeyjum.
Hjálparliðasjóður Sjálfsbjargar
var stofnaður árið 1997 í því skyni
að standa straum af kostnaði við
ferðakostnað aðstoðarmanna (hjálp-
arliða) fatlaðra í ferðalögum, en
sjóðurinn er nú nánast tómur. Þarf
um 10–15 milljónir til að rétta hann
af svo vaxtakostnaður geti staðið
undir styrkveitingum. Markmið
ferðar Kjartans er að vekja athygli
almennings á ólíkum möguleikum
fatlaðra og ófatlaðra til ferðalaga,
en fatlaðir þurfa aðstoðarmenn á
ferðalögum sínum og bera því tvö-
faldan ferðakostnað.
Ætlar að
róa árabát
kringum
landið
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Kjartan Hauksson situr fast við sinn keip á bát sínum í Kópavogshöfn.
MIÐALDRA maður ók bíl sínum of-
an í skurð eftir að hann náði ekki
beygju á af Hlíðarvegi inn að Ásgarði
á Hvolsvelli í gærkvöldi, að sögn lög-
reglunnar á Hvolsvelli. Maðurinn
hlaut hálsmeiðsli og höfuðáverka en
hann mun ekki hafa verið í bílbelti.
Maðurinn var fluttur til Reykjavíkur.
Útafakstur
á Hvolsvelli
SEX tonna skemmtibátur varð afl-
vana við Engey á Kollafirði í gær-
kvöldi um klukkan 20 og var dreginn
til hafnar í Reykjavík af björgunar-
bátnum Ásgrími Björnssyni.
Að sögn vaktstjóra hjá Tilkynn-
ingaskyldunni voru ferðamenn um
borð í skemmtibátnum en blíðskap-
arveður var og ekki hætta á ferðum.
Sett var taug á milli skemmtibátsins
og björgunarbátsins og komið til
hafnar um klukkan 21.30.
Dreginn
til hafnar
KONA, sem féll af hestbaki við
Grímsstaði á Mýrum í gær, var flutt
með sjúkrabifreið á bráðamóttöku
LSH í Fossvogi. Að sögn læknis á
vakt fór konan í rannsóknir á spít-
alanum og var ástand hennar gott,
að því er virtist. Að sögn lögreglunn-
ar í Borgarnesi féll konan harkalega
þegar hestur hennar hnaut.
Féll af baki
♦ ♦ ♦
♦ ♦ ♦
♦ ♦ ♦