Morgunblaðið - 15.07.2003, Blaðsíða 48

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 ÞRIÐJUDAGUR 15. JÚLÍ 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
• Lágmúla
• Sporhömrum Grafarvogi
• Sta›arbergi Hafnarfir›i
Opi› allan sólarhringinn í:
• Akureyri
LÖGREGLAN í Reykjavík hafði töluverðar áhyggj-
ur af öryggi fólks um helgina vegna framkvæmda
sem standa yfir í Lækjargötu og neðst í Banka-
stræti. Telur hún lokanir sem eiga að stýra fólki frá
skurðum og öðru á svæðinu algerlega óviðunandi.
Lögreglan segir slysahættu hafa verið fyrir hendi
þegar drukkið fólk á næturlífinu var að klöngrast
yfir skurði og í sumum tilfellum ofan í þá. Fólk
reyndi líka að klifra yfir malarhrúgur sem urðu á
vegi þess án þess að girt væri nægilega vel fyrir
þær. Telur lögreglan að þarna mætti bæta verulega
úr.
Að sögn verkstjóra með framkvæmdunum hafa
hættuleg svæði verið girt af, en girðingarnar hafa
jafnharðan verið felldar af fólki og í því liggur
vandinn. Fer mikill tími í að reisa við girðingar eftir
helgar og jafnvel daglega. Verkstjórinn segir aug-
ljóst að um hrein og bein skemmdarverk sé að ræða
því girðingarnar séu nægilega rammgerðar til að
þola smáhnjask en þoli hins vegar ekki að á þeim sé
níðst.
Að sögn verkstjórans er uppgreftri hins vegar
lokið og ættu stærstu holurnar að vera úr sögunni
fyrir næstu helgi, þótt nokkrar hinna smærri verði
opnar áfram. Framkvæmdum á að vera að fullu
lokið fyrir menningarnótt í Reykjavík 16. ágúst.
Morgunblaðið/Kristinn
Hefur áhyggjur af öryggi fólks
VERÐ á jörð-
um hefur hækk-
að ívið meira en
almennt fast-
eignaverð að
undanförnu, að
mati Magnúsar
Leopoldssonar,
fasteignasala
hjá Fasteigna-
miðstöðinni. Hann segir þetta ekki óeðlilegt
því að segja megi að jarðaverð hafi verið
óeðlilega lágt. Mest hækkun er á jörðum þar
sem veiðihlunnindi fylgja.
Magnús segir að sú breyting hafi orðið á
þessum markaði á síðastliðnum árum að
kaupendahópurinn sé mun breiðari en áður.
Meirihluti jarðakaupenda í dag sé fólk sem
býr í þéttbýli og er því ekki að kaupa jarðir
til að nýta þær til landbúnaðarframleiðslu.
Hann segir að mjög margir hafi áhuga á að
eignast jarðir, ekki síst núna yfir sumar-
mánuðina, en það þýði ekki endilega að fleiri
kaupi nú en áður. Breytingarnar sem orðið
hafi á markaðinum séu þær helstar að jarða-
verð hafi hækkað. Verð á jörðum þar sem
veiðihlunnindi fylgja með í kaupunum sé
áberandi hærra en annarra jarða.
Aukinn áhugi á jörðum á Vesturlandi
Magnús segir að áhugi á kaupum á
jörðum í Borgarfirði og á Vesturlandi hafi
greinilega aukist eftir að Hvalfjarðargöngin
voru tekin í notkun. Áður hafi áhuginn verið
mestur á jörðum í Kjós og fyrir austan fjall.
Þetta sé breytt og nú sé verulegur áhugi á
jörðum í Borgarfirði. Hann segir það mat
sitt að áhuginn nái einnig til jarða í Dölum,
Húnavatnssýslum og jarða út frá Akureyri
og Egilsstöðum.
Magnús segir að mjög lítið sé um að
útlendingar kaupi jarðir á Íslandi. Hins
vegar sé talsvert um að Íslendingar sem
starfa erlendis kaupi hér jarðir. Menn sem
hafi tekjur í Bandaríkjadölum hafi t.d. nýtt
sér hátt gengi Bandaríkjadals til að kaupa
jarðir á Íslandi, en dalurinn hefur sem kunn-
ugt er lækkað aftur í verði.
Eiríkur Ólafsson, bæjarritari í Borgar-
byggð, segir að talsvert mikið hafi verið um
jarðasölu í Borgarbyggð að undanförnu.
„Maður heyrir að það sé talsverð hreyfing á
þessum markaði. Jarðaverð er hátt, sérstak-
lega ef einhver laxveiðihlunnindi fylgja jörð-
unum. Það virðist lyfta verðinu talsvert.“
Borgarbyggð hefur nýverið selt tvær
jarðir. Sveitarfélagið á núna fjórar jarðir og
hafa kaupendur sýnt tveimur þeirra áhuga
þótt ekki hafi orðið af sölu.
Verð á jörðum með hlunn-
indum fer hækkandi
Meirihluti
kaupenda
í þéttbýli
NÝ reglugerð heilbrigðisráðuneytis
um niðurgreiðslur til heyrnar-
skertra vegna hjálpartækja ýmiss
konar tilgreinir, að einungis nokkur
tæki, sem keypt eru hjá öðrum
fyrirtækjum en Heyrnar- og tal-
meinastöð Íslands (HTÍ), séu tekin
gild til endurgreiðslu.
Kaupendur heyrnartækja og
annarra hjálpartækja hjá Heyrnar-
tækni ehf. geta fengið endur-
greiðslu að upphæð 28 þúsund
krónur ef heyrnartækið er fyrir lítið
eða frekar skerta heyrn. Tæki sem
aðstoða mikið heyrnarskert fólk eru
ekki niðurgreidd nema þau séu
keypt hjá HTÍ. Sömuleiðis fæst
ekki niðurgreiðsla á kostnaði ef
keypt eru hjálpar- og öryggistæki
líkt og reykskynjari hjá Heyrnar-
tækni ehf.
Samkvæmt upplýsingum hjá
Tryggingastofnun ríkisins (TR)
veltur á því hve miklar tekjur við-
komandi hefur hvort hann geti
leitað frekari stuðnings. Ef
greiðslur frá TR og lífeyrissjóði eru
undir 124 þúsund krónum getur sá
heyrnarskerti sótt um uppbót
vegna kaupa á heyrnartækjum.
Niðurgreiðslur á hjálpar-
tækjum ekki leyfðar
Björn Víðisson, framkvæmda-
stjóri Heyrnartækni ehf., segir það
aldrei hafa komið til greina af hálfu
ráðuneytisins að leyfa niður-
greiðslur af hjálpartækjum sem
fyrirtæki hans seldi. „Við nefndum
það í viðræðum við ráðuneytið á
sínum tíma, en það kom ekki til
greina. Ástæður þess lágu þó ekki á
lausu,“ segir Björn. Sömuleiðis fást
ekki niðurgreiðslur ef keypt eru
heyrnartæki fyrir mjög heyrnar-
skert fólk hjá Heyrnartækni.
Að sögn Björns er samningur við
ráðuneytið í gildi til ársins 2004, og
verður þá ráðist í endurnýjun hans.
Við það tækifæri vonast Björn til
þess að hægt verði að jafna aðstöðu-
mun Heyrnartækni ehf. gagnvart
Heyrnar- og talmeinastöð.
Ragnheiður Haraldsdóttir, skrif-
stofustjóri hjá heilbrigðisráðuneyti,
segir að leitað hafi verið álits land-
læknisembættis og sérfræðinga í
háls-, nef- og eyrnalækningum um
hvernig væri skynsamlegast að
haga niðurgreiðslum og skilgreina
um leið þarfir hópsins sem þiggur
þær. „Ákveðin fjárveiting er sett til
niðurgreiðslna á ári, og hún nær
ekki að uppfylla þarfir allra. Með
þessum hætti þótti okkur við nýta
best þá fjármuni sem eru til niður-
greiðslu.“ Ragnheiður segir að í
mörgum nágrannalöndum sjái ríkið
alfarið um afgreiðslu heyrnartækja
og sé hér um tilraun að ræða, sem
verði endurskoðuð þegar nýr samn-
ingur verður gerður árið 2004.
Vill jafna meintan aðstöðumun Heyrnartækni ehf. gagnvart Heyrnar- og talmeinastöðinni
Ekki öll hjálpartæki gild til niðurgreiðslu
Fjölþætt hjálpartæki fyrir heyrn-
arlausa, sem meðal annars gefur
frá sér titring við símhringingu,
dyrabjöllu og reykskynjara.
KAUPFÉLAGI Árnesinga hefur verið veitt
þriggja vikna greiðslustöðvun vegna mikilla
fjárhagsörðugleika, en félagið skuldar 1.765
milljónir króna sem er 345 milljónir umfram
eignir. Hafin er vinna að fjárhagslegri endur-
skipulagningu félagsins. Einar Njálsson, bæjar-
stjóri í Árborg, segir að greiðslustöðvun félags-
ins sé alvarleg tíðindi fyrir sveitarfélagið.
„Þetta félag og starfsemi þess eru mjög gróin
í þessu samfélagi enda er félagið meira en 70 ára
gamalt. Það á sér mikla og merkilega sögu og er
stór atvinnurekandi á Suðurlandi og hefur til-
finningatengsl í huga fólks,“ sagði Einar í sam-
tali við Morgunblaðið. Hann sagðist ekki vilja
gefa sér að um annað en greiðslustöðvun væri
að ræða.
„Maður vonar og treystir því að þeim sem
stjórna félaginu í dag takist að koma því aftur á
réttan kjöl.“
Páll Zophoníasson, varastjórnarformaður
Kaupfélags Árnesinga, sagði að markmiðið með
greiðslustöðvuninni væri að reyna að sjá til þess
að starfsemin héldi áfram hvort sem Kaup-
félagið eða aðrir halda utan um hana. „Aðal-
atriðið er að starfsfólk haldi vinnu sinni, að tapið
verði sem allra minnst og að jákvæð niðurstaða
náist á endanum.“
Forgangskröfur í búið nema rúmum 77 millj-
ónum króna, veðkröfur nema tæpum 503 millj-
ónum króna og almennar kröfur nema rúmum
1.186 milljónum króna. Alls nema því skuldir
félagsins rúmum 1.765 milljónum króna. Eignir
hafa verið metnar á rúmar 1.420 milljónir króna
að raunvirði og því er ljóst að skuldir eru um 345
milljónir umfram eignir.
Kaupfélag Árnesinga var stofnað árið 1930 og
starfar á fjórum meginsviðum: rekstri hótela,
umsýslu fasteigna, rekstri söluskála og sölu á
áburði, fóðri, búvélum og öðrum helstu
rekstrarvörum til bænda. Veltan í fyrra nam 2,1
milljarði króna og tap af rekstrinum rúmum 255
milljónum króna. Um 190 manns starfa hjá
félaginu að jafnaði og er það einn stærsti
atvinnurekandinn í Árborg þar sem íbúar eru
um 6.200. Starfsemin mun halda áfram óbreytt
meðan á greiðslustöðvuninni stendur.
KÁ skuldar 345 milljónir
króna umfram eignir

Hótel Selfoss/12
Þrjár varn-
arliðsþyrl-
ur af fimm
til Afríku
ÞRJÁR herþyrlur af gerðinni HH-60G
Pave Hawk frá varnarliðinu á Kefla-
víkurflugvelli voru á laugardagskvöld
sendar til Afríkuríkisins Síerra Leóne
til verkefna á vegum Bandaríkjahers.
Alls voru fimm þyrlur af þessari teg-
und á Keflavíkurflugvelli.
Að sögn Sturlu Sigurjónssonar,
skrifstofustjóra varnarmálaskrifstofu
utanríkisráðuneytisins, er um tíma-
bundinn flutning að ræða sem á sér
fordæmi m.a. þegar herþyrlur voru
sendar til Evrópu í vor á meðan
Íraksstríðið stóð yfir. Sturla segir að
flutningur þyrlnanna standi ekki í
tengslum við mögulegar breytingar
af hálfu Bandaríkjastjórnar á varnar-
viðbúnaði á Keflavíkurflugvelli.
Friðþór Eydal, upplýsingafulltrúi
varnarliðsins, segir að fjarvera þyrln-
anna þriggja eigi ekki að hafa áhrif á
björgunargetu liðsins.
Samkvæmt fréttaskeyti frá Reut-
ers eiga þyrlurnar að vera til taks í
Síerra Leóne ef eftirlitssveit Banda-
ríkjahers í Líberíu þyrfti að forða sér
í skyndi. Sveitin fór til Líberíu í síð-
ustu viku til að kanna aðstæður og
hvort forseti landsins hefði orðið við
kröfu Bandaríkjaforseta um að yfir-
gefa landið þegar í stað en blóðug
borgarastyrjöld hefur geisað í Líb-
eríu um árabil.