Morgunblaðið - 18.04.2004, Blaðsíða 21

eignaðist ég son og svo dóttur. Öll-
um þessum breytingum varð ég að
aðlagast.
Eftir taugaáfallið tók ég það ró-
lega um tíma, en fór svo að vinna á
skóladagheimili og hélt þó áfram að
syngja. Nokkru síðar fór ég svo að
vera með vikulegan þátt um vísna-
tónlist í útvarpinu, „Pálína með
prikið“ hét hann og gekk í heilt ár. Í
þeirri vinnu naut ég mín, þar gat ég
sameinað tónlistina og fræðsluna.
Ég er þrátt fyrir allt kennari í eðli
mínu. Smám saman komst jafnvægi
á líf mitt.
Jafnhliða þessu unnum við Aðal-
steinn saman í tónlistinni og gáfum
út fyrstu plötuna okkar. Okkar sam-
starf hefur jafnan verið á þá leið að
hann semur texta og oft lögin, hann
er mjög góður lagasmiður – en ég
syng og sé um þá hlið málsins. Þann-
ig hefur þetta verið og er enn, við
vinnum alltaf vel saman og höfum
víða spilað og komið fram.
Vísnatónlistin er mér dýrmæt, í
mínum huga er hún einlæg og hrein
og hún segir líka sögu og það líkar
mér vel. Ég held að ég sé fædd með
„vísnagen“. Við hlustum á nýtt efni
og höfum tekið hliðarskref í átt að
miðaldatónlist sem við höfum verið
að vinna að með sænsku tríói. Það er
skemmtilegt en ég finn sterkt fyrir
því að það er hliðarskref. Ég er fyrst
og fremst vísnasöngkona með hrein-
an tón en hef í seinni tíð stundum
reynt að hnika söngnum svolítið til.
Mig langar að ná sem dýpstri túlk-
un.
Okkur Aðalsteini hefur frá upp-
hafi gengið vel að vinna saman í tón-
listinni, okkur gengur vel að finna
hvenær við erum samstarfsfélagar
og hvenær við erum hjónin.
Það hefur alltaf ríkt fullkomið
jafnræði á heimilinu, ég ber ekki
meiri ábyrgð en hann á heimilis-
verkum eða börnum, við rekum
heimilið okkar eins og fyrirtækið
okkar.
Greinist með krabbamein
Við Aðalsteinn höfum ekki aðeins
unnið saman í tónlistinni og rekið
saman heimilið. Við höfum líka unn-
ið saman við að gera upp tvö hús.
Hið fyrra var sem sagt í Hafnarfirði.
Það hús gerðum við upp og ég undi
mér þar vel. En svo kom þar sögu að
Aðalsteinn kvaðst vera orðinn
þreyttur á ferðalögunum milli Hafn-
arfjarðar og Reykjavíkur. Við
ákváðum að breyta til og keyptum
íbúð í Úthlíð sem var beinlínis full-
komin fyrir okkur þá – sitt hvort
herbergið fyrir börnin tvö, góð stofa
og svefnherbergi. – En þetta ár
fengum við „aukaverðlaunin“ – ég
varð ófrísk og nýja, fullkomna íbúð-
in var fyrirsjáanlega of lítil.
Þá keyptum við gamalt hús að
Laufásvegi 64 og tókum aftur til við
að gera upp, bæta og laga. Á end-
anum tókum við þetta hús nánast „í
nefið“, það var varla meira en fok-
helt, við rifum allt út úr því og inn-
réttuðum allt upp á nýtt.
Svo gerðist það 1999 að ég greind-
ist með krabbamein í brjósti. Skatt-
urinn gerir ekki ráð fyrir slíkum
uppákomum í lífi fólks. Það tóku að
hlaðast upp skuldir vegna veikinda
minna. Aðalsteinn er alinn upp við
mikla reglusemi í fjármálum og
skuldirnar fóru illa í hann.
Við tókum að tala um að við gæt-
um selt húsið, keypt okkur þægilega
hæð og losað okkur við mestu skuld-
irnar.
Svo var það á vorkvöldi að við vor-
um í kvöldgöngu. Við gengum eins
og ósjálfrátt að þessu húsi, sem
vinafólk okkar hafði skoðað íbúð í og
var hrifið af. Allt í einu kom konan
heim sem átti íbúðina og hún bauð
okkur umsvifalaust inn að skoða.
Tveimur dögum síðar vorum við bú-
in að kaupa íbúðina og daginn þar á
eftir vorum við komin til Spánar.
Húsið seldum við svo þegar heim
kom á ný.
Þetta voru örlögin – við áttum að
gera þetta. Ég er á vissan hátt
forlagatrúar, maður græðir aldrei
neitt á að hugsa: Ég hefði átt …
Krabbameinið greindist seint hjá
mér. Eftir að ég eignaðist yngsta
barnið gekk brjóstagjöfin illa, þetta
var óvænt, ég hafði mjólkað vel hin-
um börnunum tveimur, fékk
„Ljómalindarverðlaunin“ í bæði
skiptin.
Þegar drengurinn var rösklega
ársgamall fannst mér einhvern veg-
inn að það væri ekki allt í lagi með
annað brjóstið á mér, það var ein-
hvern veginn þykkra en það hafði
verið. Ég fór í krabbameinsrann-
sókn en það sást ekki neitt nema það
að brjóstvefurinn væri þéttari í öðru
brjóstinu. Mér var sagt að koma aft-
ur eftir hálft ár. Þá var brjóstið orð-
ið greinilegur klumpur. Það var
gerð ástunga en ekkert fannst, loks
var tekið skurðsýni og þá fannst
krabbameinið.
Ég fór fyrst í fimm mánaða lyfja-
meðferð af því meinið var stórt, síð-
an í aðgerð og loks í geisla. Þetta var
mikið ferli og nokkuð erfitt, mér leið
stundum eins og litlu barni sem
vörubílshlassi hefur verið sturtað
yfir. En ég fann fljótt að mér leið
betur ef ég ýtti frá mér ógleði,
sjálfsvorkunn og óþægilegum hugs-
unum.
Ætla að vera heilbrigð áfram
Ég tók að hugsa með mér, „ég
ætla að halda áfram að vera heil-
brigð“. Ég fór mikið út að ganga og
mér fannst ég upplifa mikinn frið og
ró, dundaði mér mikið heima og var í
raun full trúnaðartrausts. Ég tók
þessu eins og hringt hefði verið inn á
þetta námskeið sem ég hefði pantað
mér og ég ætlaði ekki að skrópa.
Ég fór í heilun til Sigurlaugar
Guðmundsdóttur og hún hjálpaði
mér að halda huganum á réttu róli.
Ég er stundum spurð hvort ég
hafi reykt. Það var reykt á mínu
æskuheimili. Faðir minn reykti mik-
ið og ég fór sjálf að fikta við reyk-
ingar en fann fljótt að ég var of mikil
fíkill til að geta haft stjórn á þeim og
reyndi því að hætta. Svo var það
einu sinni á fjölskyldumóti að ég
hafði sungið og var komin niður af
sviðinu og kveikti mér í sígarettu.
„Reykir þú – söngkonan?“ spurði
fjarskyldur frændi minn, Geir
Gunnarsson fyrrum alþingismaður.
Ég var mjög vandræðaleg, fannst
eins og hann hefði afhjúpað mig.
„Nei, ég er bara að fikta,“ svaraði
ég og drap í sígarettunni snarlega
og hef ekki kveikt í annarri síðan,
þetta var töfrastund – reykinga-
löngunin hvarf. Ég er mjög fegin að
eiga reyklaust heimili. Ég hef líka
verið spurð hvort það sé krabba-
mein í ættinni. Það er ekki mikið um
slíkt, amma mín dó að vísu úr
krabbameini en hún var komin und-
ir sjötugt. Ég var hins vegar 36 ára
þegar það greindist í mér. Það leið
sem fyrr sagði hálft ár frá því ég
fékk grunsemdir og þar til krabba-
meinið greindist en ég hef ekki mik-
ið verið í því að hugsa: „bara að ég
hefði …“
Þetta eru bara þau spil sem ég
fékk á hendi og ég spila úr þeim. Svo
við förum hratt yfir sögu þá kom í
ljós eftir aðgerðina að meinið hafði
dreift sér í eitlana og ég fékk fram-
haldsmeðferð.
Þú þarft að elska krabbameinið!
Þegar allri meðferðinni var lokið
þá upplifði ég þann mikla ótta sem
margir kannast við sem gengið hafa
í gegnum um krabbameinsmeðferð.
Nú átti allt að vera farið og ég frísk
– en ég var full ótta um að þetta væri
ekki búið. Óttinn grúfði yfir mér
eins og skuggi daga og nætur. Hann
náði æ ríkari tökum á mér.
Mér fannst erfitt að burðast með
slíkan „pakka“, ég vil vera hrein,
losa mig við allt sem hvílir á mér. Ég
velti mikið fyrir mér hvernig ég gæti
náð tökum á þessum ótta. Systir mín
sem mikið hefur verið með mér í
andlegum „pælingum“, hvatti mig
til að senda þetta frá mér en það
gekk ekki þrátt fyrir ítrekaðar til-
raunir.
Ekki fyrr en ég rakst á setningu í
bók: „Þú þarft að elska krabbamein-
ið“.
Það var eins og ég hefði verið
slegin utan undir. Það er ekki hægt
að elska eitthvað sem maður hatar
og ógnar manni. En allt í einu áttaði
ég mig á að mér hafði verið kennt að
elska, ég hafði upplifað skilyrðis-
lausan kærleika. Ég vissi því um
hvað málið snerist og ég fór inn í
þetta með þessu hugarfari – og þá
snerist allt við.
Krabba frænka birtist og hún
fékk sitt pláss hér. Fólk elskar ým-
islegt sem er því til vandræða – en
það elskar það samt. Krabbameinið
var orðið hluti af mér, það var komið
til mín og bjó í líkama mínum – ég
gat ekki hatað hluta af mér.
Í þessum sporum á maður í raun
um tvennt að velja, óttast og finna
óttann ala af sér hatur, stríð og bar-
áttu. Eða að elska og sigra með að-
stoð þess ljóss sem kærleikurinn
kallar fram og þannig unnið.
Ég hafði vikum saman liðið mikið
þunglyndi en á einni klukkustund
hvarf það og Krabba frænka birtist
á sjónarsviðinu. Hún fékk vist hér í
einu herbergi, ég borða minn mat
með henni, við förum og hittum
lækninn reglulega. En hún stjórnar
ekki lífi mín, hún er ekki boðin þeg-
ar ég fer eitthvað og hún kemur ekki
fram þegar eru gestir. Þá heldur
hún til í sínu herbergi. Það krefst sí-
felldrar vinnu að láta hana ekki
stjórna sér. Þeir skilja mig best sem
hafa séð frönsku myndina Daníella
frænka – hún var verulega and-
styggileg við ættfólk sitt, hrein
ótukt.
Svo hvarf Krabba frænka um
tíma og ég var satt að segja óskap-
lega fegin að geta kvatt hana. Það
var dásamlegt hálft ár sem ég var
laus við hana. Við settum upp ljóða-
kabarettsýningu í Kaffileikhúsinu
um konur í íslenskum ljóðum og
fylgdum eftir barnaefninu okkar,
vorum að spila á fullu í leikskólum
og skólum víða um land.
En svo greindist ég aftur með
krabbamein eftir þetta hálfa ár. Þá
var ég allt í einu komin með tak í
gegnum mig og það reyndust komn-
ir blettir í beinin. Þá tók við lyfja-
meðferð á ný sem ég er enn í. Hún
gengur furðu vel, ég geng að vísu
ekki í efsta gír, ég hef þurft að
hægja á mér, en ég hef haldið áfram
með það sem ég var að gera.
Bókina sem er að koma út, Ótukt-
in heitir hún, skrifaði ég í kjölfar er-
inda sem ég flutti um viðhorf mín til
krabbameinsins. Viðbrögðin við er-
indunum urðu sterk og í framhaldi
af því hafði bókaútgáfan Salka sam-
band við mig og spurðist fyrir um
hvort ég vildi skrifa sögu um það
hvernig hugleiðslan og hugarfarið
hefur leitt mig í gegnum þennan
tíma sem ég hef lifað og klifið
„krabbameinsfjöllin“.
Þeim skriftum hef ég lokið og
bókin er að koma út næstu daga. Í
tilefni þess ætla ég að vera með op-
inn fund næsta þriðjudagskvöld á
Sólon Íslandus, efri hæð, þar sem ég
les úr bókinni og fólki gefst tækifæri
til að koma með fyrirspurnir.“
hef á hendi
Ótuktin er fyrsta bók Önnu Pálínu
Árnadóttur og er gefin út af bóka-
forlaginu Sölku.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 18. APRÍL 2004 21
MICRA
Áttu hann í
gulu?
Nýja Micran er bíll sem sker sig
úr. Smábíllinn stóreygði býr yfir
lipurð listdansarans og afli
kraftlyftingamannsins. Micran er
stútfull af hugvitssamlegum
lausnum sem létta þér lífið.
Innanrýmið er svo haglega
hannað að þetta er rúmbesti bíll
í sínum stærðarflokki.
Nissan Micra – æðislegur bíll í
öllum regnbogans litum. Komdu
við hjá Ingvari Helgasyni og
kynntu þér málið nánar.
Sævarhöfða 2 · 525 8000 · ih@ih.is
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
0
0
9
2
0
3
Verð frá 1.390.000