Pressan - 27.08.1992, Qupperneq 4
4
FIMMTUDAGUR PRESSAN 27. ÁGÚST 1992
BÆTIFLÁKAR
DÓNAPAKKI
„Samstarfskona Víkverja fór
sl. laugardag með börn sín tvö í
Kolaportið. Mikið var um að
vera á þessum helsta markaði
borgarinnar eins og venjulega og
meðal annars var á einum stað
boðið upp á svokallaða lukku-
pakka. Börnin vildu óð og upp-
væg freista gæfunnar, svo að
móðirin varð
að láta undan
þeim og
kaupa pakka
handa þeim
hvoru um sig.
Móðurinni brá hins vegar í brún
þegar annað barnið opnaði
pakkann sinn og í ljós komu
staflar af ldámblöðum, enda átti
hún fullt í fangi með að sann-
færa barnið um að innihaldið
ætti ekkert erindi við börn.
Kann hún forsvarsmönnum
lukkupakkatombólunnar litlar
þakkir fyrir og þeir Kolaports-
menn hljóta að sjá sóma sinn í
að aðgæta hvað á boðstólum er á
markaðinum því Kolaportið er
að stærstum hluta markaður
sem sóttur er af fjölskyldufólki,
einatt til að stytta ungviðinu
stundir.“
Víkverji í Morgunblaðinu
Jens Ingólfsson, fram-
kvæmdastjóri Kolaportsins:
„Frá upphafi Kolaportsins hefur
það verið regla að viðhafa skipu-
lagt stjórnleysi við reksturinn,
þ.e. að leyfa hverjum sem er að
selja hvað sem er, en þó „innan
ramma laga og velsæmis". Þetta
hefur gengið mjög vel þessi þrjú
ár og við höfum ekki orðið vör
við misnotkun á þessu frelsi,
fyrr en í umræddu tilviki. Sá er
seldi téða lukkupakka gerði það
reyndar í góðri trú, enda leit
hann ekki beinlínis á tímaritin
Eros og Sannar sögur sem klám-
blöð. Hann féllst þó á að slíkt
væri ekki heppilegt til sölu í
Kolaportinu og er málið nú úr
sögunni. Framvegis munum við
gæta þess betur að allt fari fram
með sóma innan veggja Kola-
portsins."
STRÍÐSM I NJ AR
„Það er skrýtið með okkur ís-
lendinga eins og við þykjumst
vera miklir verndarar þjóðlegrar
menningar og
minja að við skul-
um ekki hafa
varðveitt eitthvað
af minjum frá
stríðinu og her-
námi landsins á sínum tíma. Það
verður að flokka þær undir
þjóðlegar minjar þótt þær til-
heyri stríði. Við teljum minjar
eftir Papa hér vera þjóðlegar
minjar þótt þær megi rekja til
manna frá Irlandi. Einhverjar
minjar, svo sem loftvarnarbyrgi
í húsum eða úti við, hefði átt að
varðveita og sýna seinna börn-
um okkar. Stríðið tilheyrir sög-
unni, hér sem annars staðar.“
Magnús Guðjónsson IDV
Guðmundur Magnússon
þjóðminjavörður: „Ég er alveg
sammála manninum, þótt ég
viti reyndar ekki nákvæmlega
hvað hann á við með minjum frá
stríði og hernámi landsins. Að
sjálfsögðu er full ástæða til að
varðveita allar minjar um sögu
landsins, ekkert síður þær sem
tengjast einhverju ójaægilegu
eins og til dæmis stríði. Á Þjóð-
minjasafni íslands eru enda
varðveittir mjög margir hlutir
sem tengjast styrjöld. Þar er til
dæmis að finna tækniminjadeild
þar sem varðveittir eru ýmsir
merkir tæknigripir, meðal ann-
ars ffá því um stríð. Þessir gripir
eru reyndar ekki sýningarhæfir
enn sem komið er, þar sem þeir
þarfnast ýmiss konar lagfæringa
og ekki hefur verið nægur húsa-
kostur til að stilla þeim upp. Von
er þó til þess að hægt verði að
ráða bót á því máli og sýna hinar
merku tækniminjar, þegar lausn
hefur fundist á húsnæðisvanda
Þjóðminjasafnsins.“
Nýmóðins ýsa
„I höfuðborginni eru rekin
BJÖRN
BJARNASON
formaður
utanríkismálanefndar
B E S T
Hann hefur algjöra yfirburða-
þekkingu á islenskum utan-
ríkis- og öryggismálum. Mjög
flinkur og frambærilegur
maður, pottþéttur í öllu sem
hann tekur sér fyrir hendur,
góður blaðamaður og fram-
úrskarandi vel skipulagður.
Mjögfærá sviði alþjóða-
stjórnmála og ekkert í heim-
inum getur komið í veg fyrir
að hann verði utanríkisráð-
herra. Hann erafartrygg
manneskja og má ekki vamm
sitt vita.
V E R S T
Hann er mjög sérkennilegur
maður og hans veika hlið er
umgengni við annað fólk, en
þar á hann oft f erfiðleikum.
Hann getur verið afskaplega
þurr á manninn og dónalegur
og talar oft niður til fólks.
Hann er oft mjög þungur á
brún og getur verið erfiður.
Hann á sér þó mannlegri hlið-
ar og býr yfir góðri kímnigáfu
sem hann mætti láta koma
beturíljós.
allmörg veitingahús, sem leggja
mikinn metnað í matargerð sína
og leitast við að koma með nýja
matseðla og gamla rétti í nýrri
mynd. Það er hins vegar um-
hugsunarefni fyrir þessi veit-
ingahús og matreiðslumeistara
þeirra, á hvaða leið þau eru. í of
mörgum tilvikum er matur, sem
er beztur, þegar hann er mat-
reiddur með hefðbundnum, ein-
földum aðferðum, borinn fram
með alls kyns útfærslu, sem gerir
hann ekki betri heldur verri.
Þetta á t.d. við um ýmiss konar
meðferð á laxi og humri, í sum-
um tilvikum á rjúpum og
lambakjöti og jafnvel algengum
fisktegundum.“
Víkverji í Morgunblaðinu
Níels S. Olgeirsson, for-
maður Félags matreiðslu-
manna: „Ég er hjartanlega sam-
mála þessu enda vissulega sann-
leikskorn í ábendingu Morgun-
blaðsins. Mörgum okkar í Félagi
matreiðslumanna hefur fundist
það vanta algjörlega að boðið sé
upp á hefðbundinn þjóðlegan
mat á veitingahúsum í Reykja-
vík. Aftur á móti hefur það sýnt
sig að ekki er áhugi fýrir slíkum
„gamaldags mat“ meðal matar-
gesta. Þegar öllu er á botninn
hvolft er það neytandinn sem
stjórnar því hvað í boði er og við
matreiðslumenn verðum auðvit-
að að færa þjóðlega rétti í nú-
tímalegan búning. Það er því
tómt mál að tala um að ætla til
dæmis að bjóða fólki upp á þver-
skorna, soðna ýsu.“
F Y R S T ^
ÞORBJÖRG
F R E M S T
DANÍELSDÓTTIR
Vona að öldurnar
fari nú að lægja
Er það rétt að margir hyggist
segja sig úr Digranessöfnuði
vegna óánœgju með þessi mála-
lok?
„Ég hef ekkert heyrt af því og
satt best að segja hef ég enga trú á
að safnaðarmeðlimir fari að segja
sig úr sókninni. Að sjálfsögðu veit
ég að sumir eru ósáttir við stað-
setningu kirkjunnar og hafa þeir
verið háværir. Víghólasamtökin
eru þó ekki nema örlítið brot af
Digranessöfnuði sem telur um
7.500 manns og því er engin
ástæða til að ætla að það eigi eftir
að fækka stórlega í söfnuðinum.
Ég álít að mikill meirihluti Digra-
nessóknar vilji kirkju við Víghól.“
Hvað með hörð mótmœli tiœr
allra íbúa viðgrœna svæðið við
Víghól?
„Ég vil nú reyndar benda á að
hér hefur varla verið hægt að reisa
eina einustu byggingu án þess að
því hafi verið mótmælt kröftug-
lega áður af íbúum eða félagasam-
tökum. Því kom það engum á
óvart að ekki væru allir á eitt sáttir
í þessu máli.
Það er rangt sem haldið hefur
verið fram að kirkjan muni rísa á
grænu svæði. Byggt verður fyrir
utan græna svæðið, að vísu ekki
langt fyrir utan, en þó nokkra
metra í burtu. Samkvæmt aðal-
skipulagi er hluti af þessu svæði
ætlaður undir opinbera byggingu
og því aðeins takmarkaður hluti
þess sem ekki má hrófla við.“
Var ekki hœgt aðfmna frið-
samlega lausn á þessari deilu, í
anda kirkjunnar?
„Það var svo sannarlega reynt.
Við í sóknarnefnd gengum til
dæmis í öll hús við Vóghólasvæð-
ið í fyrra, lögðum teiluiingar að
kirkjunni fyrir íbúa og leituðum
álits þeirra á málinu. í langflestum
tilvikum var okkur tekið afskap-
lega kurteislega og margir virtust
vera fullkomlega sáttir við bygg-
inguna. Aftur á móti vita allir
hvaða áhrif sterkur áróður getur
haft á fólk og einhvern veginn
Formaður sóknarnefndar
Digranessóknar getur nú
andað léttar eftir að meiri-
hluti bæjarstjórnar Kópa-
vogs samþykkti endurnýj-
un byggingarleyfis vegna
fyrirhugaðrar kirkjubygg-
ingar við Víghól í Kópa-
vogi. Mikill styr hefur stað-
ið um þetta mál og telja
Víghólasamtökin svoköll-
uðu, sem mótfallin eru
kirkjubyggingunni, að
sóknarnefnd beri tafarlaust
að segja af sér, enda sé hún
aðeins hávær minnihluta-
hópur sem hafi mótmæli
safnaðarmeðlima og ann-
arra bæjarbúa að engu.
Hvað sem öllum ásökun-
um líður hefur leyfi fengist
fyrir byggingu kirkjunnar
og verður fyrsta skóflu-
stungan tekin í dag,
fimmtudag, af biskupi ís-
lands, séra Ólafi Skúlasyni.
tókst helstu andvígismönnum
kirkjubyggingarinnar síðar að fá
marga íbúana til að skrifa undir
mótmæli."
Hefur ríkt einhugur um þetta
mál í sóknarnefnd?
„Það er ekki rétt sem haldið
hefur verið fram að þetta sé
kappsmál „meirihluta" nefndar-
manna. Við í sóknarnefnd Digra-
nessaíhaðar höfum alla tíð verið á
einu máli um að kirkja skuli rísa
við Víghól. Þetta mái hefur verið
stöðugt á dagskrá innan sóknar-
innar í langan tíma og því verið
mikið baráttumál séra Þorbergs
Kristjánssonar, sem forystu-
manns safnaðarins."
Telurðu aðfriður eigi eftir að
komastá innan Digranessókn-
ar?
„Ég vona að nú fari öldurnar að
lægja og ég veit að friður á eftir að
komast á innan safnaðarins. Allt
varðandi kirkjubygginguna hefur
ffá upphafi farið frarn samkvæmt
lögum og reglum. Það sem fyrir
sóknarnefnd vakir er að skapa
Digranessöfnuði loksins viðun-
andi aðstæður til sóknarstarfs og
ég trúi ekki öðru en allir séu
hlynntir því. Menn eiga eftir að
verða sáttir við staðsetninguna
þegar kirkjan er risin, en reiknað
er með að hún verði fullbúin að
tveimur árum liðnum.“
Á RÖNGUNNI
Skýringarmynd dr. Jónmundar Brekkan úr skýrslu hans þar sem
hann greindi frá umdeildri uppgötvun sinni á fjórða beini eyrans.
T V I F A R A R
Það fer engum sögum af því hvort F.W. de Klerk, forseti Suður-
Afríku, er vondur bílstjóri, en hins vegar fer mörgum sögum af
því að svo sé um dr. Gunnlaug Þórðarson. Að öðru leyti eru þeir
de Klerk og dr. Gunnlaugur næstum því eins. Sami þungi augn-
svipurinn, íhugult ennið og hjá báðum virðist stutt í kímnina.
Báðir hafa gegnt örlagahlutverki í sögu þjóða sinna: de Klerk af-
létti aðskilnaðarstefnunni og dr. Gunnlaugur var einn helsti
frumkvöðull útfærslu landhelginnar. Báðir hlutu gagnrýni fyrir á
sínum tíma og báðir hafa orðið fyrir því að aðrir reyndu að eigna
sér heiðurinn þegar upp var staðið.
Sumir halda því ff am að þrátt fyrir að aðskilnaðarstefnan sé fyrir
bí hafi de Klerk ímugust á „óæðri“ kynþáttum. Dr. Gunnlaugur
Þórðarson hefur hins vegar ekkert slíkt orð á sér. Þó eru menn
ekki frá því að honum sé uppsigað við óæðri menn, öldungis
burtséð frá litarafti, trú, kynferði eða ætterni.