Pressan - 27.08.1992, Page 32

32
FIMMTUDAGUR PRESSAN 27. ÁGÚST 1992
Guðión Þór Pétursson
„Fastakúnnar fá oft afslátt og frían drykk og þannig er það Ifka með vini og kunningja. Maður verður að hafa efni á því að vera rausnarlegur."
MER FINNST GAMAN AÐ LJÚGA
„Bíóbarinn hefur fallið í kramið hvern-
ig sem á því stendur. Það byrjaði með
smelli, við slógum í opnunarpartí og dag-
inn eftir fylltist búllan og það hefur verið
fullt út úr dyrum síðan. Við erum ekki
enn búnir að finna ástæðuna fyrir vin-
sældum Bíóbarsins en höfum mikið spáð
í það.“
Guðjón er annar af eigendum Bíóbars-
ins við Klapparstíg og í daglegu tali kall-
aður Gausi. Þegar hann er ekki að veiða
silung eða skjóta gæs í Landbroti eða
borða með fjölskyldunni á Þingvöllum er
hægt að ná í hann á Bíóbarnum. Heimili
hans er einsog safh og leikhús, ævafornir
munir frá Japan, Tíbet, Kína og málverk
um alla veggi. Bíóbarinn er líka einsog
leikhús, innréttingin skapar sérstakt and-
rúmsloff og fullt af allskonar persónum.
VILDUM HANGA Á EIGIN BAR
„Ég og Barði félagi minn vorum á bör-
unum í inniverum og það kom að því að
við vildum gera eitthvað nýtt. Það má
kannski segja að við höfum viljað hanga á
okkar eigin bar. Ég held að við höfum séð
það þannig fyrir okkur þegar við vorum
úti á sjó að það væri fínt að eiga bar, þar
gæti ég setið á kolli fyrir innan, hlustað á
kjaftasögur, lesið blöðin og afgreitt einn
og einn kúnna. En ég hef ekki komist á
sjóinn síðan var opnað. Við Barði vinnum
þar báðir svo dæmið gangi upp, skúrum
og hvaðeina. Við sáum Iíka um að hanna
og innrétta barinn.“
En afhvetju Bíóbar?
„Við fundum þessa fínu bíóstóla úr
Tónabíói í kjallaranum, þeir eru íslensk
smíð úr beyki. Þannig kviknaði hug-
myndin og áhrifin eru héðan og þaðan,
ákváðum að hafa kantað barborð einsog
var á Austurbarnum gamla og vínrauðar
gardínur einsog í Gamla bíói. Svo kom
einhver kall með búnka af bíóprógrömm-
um og gaf okkur, öll eldgömul frá tímum
þöglu myndanna. Stundum sýnum við
gamlar bíómyndir, meistarastykki einsog
Nosferatu og Chaplin. Þær eru ekkert
endilega ætlaðar tilað horfa á, meira eins
og málverk uppá vegg, nema þessar
hreyfast.“
ÞAÐ ER KANNSKIBJÓRINN
Og hefurðu ekki grœnan grun um
hversvegna Bíóbarinn ersvona vinsœll?
„Það er kannski bjórinn. Við erum
með betri bjór. Við vorum búnir að
drekka bjór á öllum krám bæjarins og
fannst hann ekki tilað hrópa húrra fyrir.
Hjá Becks tóku þeir vel í að útvega okkur
græjur svo við gætum boðið uppá bjór í
sama gæðafloldd og erlendis. Þá er hann
forkældur á staðnum. Svo erum við með
Egils dökkan og Gull af krana. Bjórmenn
eru hrifnir af honum. Ég veit að margir
kúnnar koma útaf bjórnum en ekki allt
þetta fólk sem streymir inn um helgar.
Andrúmsloftið er óþvingað og þægilegt
og það er mjög blandað lið sem sækir
staðinn en listafólk kemur mikið. Svo má
sjást vín á fólki, sumstaðar er fólki hent út
um leið og sést á því vín. Það er ekki nema
fólk sé að angra gesti eða betla að við
hendum út. Við bjóðum líka fólki að
halda einkapartí frítt. Á einsársaffnælinu
var öllum boðið frítt að drekka, ég held
það þekkist ekki annarstaðar. Bíóbarinn
er heimilislegur og það þýðir ekki að
hugsa of mikið um seðilinn. Fólk fær ffían
síma, salthnetur og eldspýtur. Þetta verð-
ur allt hluti af stemmningunni. Fasta-
kúnnar fá oft afslátt og frían drykk og
þannig er það líka með vini og kunningja.
Maður verður að hafa efni á því að vera
rausnarlegur. Það er sennilega gamli
hippinn í mér.“
Svo er sagt að barþjónarnir hafi
svimandi laun?
„Nú er það? Ég lít þannig á að því hærri
laun sem þú borgar því betri vinnu færðu.
Það skilar sér alltaf. Ég veit ekkert um
taxta. Ég fann bara út mannsæmandi laun
og borga fólki eftir því sem ég gæti sætt
mig við sjálfur. Þetta er nýtt djobb fýrir
mig að vera hinumegin við borðið en mér
finnst að góður barþjónn verði að vera
snöggur, vakandi og kurteis."
ENGINN SÁLUSORGARI
Hvað með mýtuna um barþjóninn
sem sálusorgara?
„Ég hef nú ekkert kynnst því, það er
sennilega ekki tími til þess. Það væri ekki
nema fólk kæmi milli sex og níu ef það
vildi trúa mér fyrir leyndarmálum eða
þylja sorgir sínar. En það er nánast ekkert
um að fólk sitji eitt að drykkju. Það vill oft
sitja á sínum stað og situr þar allt kvöldið
en íhrókasamræðum."
En hvað um dóp og dílingar?
„Eftirlitið kemur hérna reglulega og
þeir hafa sagt okkur að sumir reyni að
rakka okkur niður með svoleiðis sögum,
þeir segjast hinsvegar getað borið vitni
um að við séum í góðum málum. Fíknó
kíkir inn öðru hverju og segir það sama,
þeir kannast kannski við eitt eða tvö
andlit en það er rétt einsog á öðrum
stöðum. Það mundi engum líðast að vera
með afhendingar hér. Þessar sögur
snerta okkur voða lítið. Ég reyni að líta á
þennan rekstur sem skemmtun, þótt
heilmikið sé að gera, þá er þetta fjör. Ég á
stóran kunningjahóp sem hefur gaman
af því að skemmta sér og peningar hafa
alltaf streymt á milli eftir því hver hefur
átt pening. Svona flæði. Ég hef alltaf litið
svo á að peningar séu til að eyða. Ég hef
eytt þeim mest í ferðalög, vín og mál-
verk. Ég á mikið af málverkum. Og þegar
ég hef verið að skemmta mér gegnum ár-
in kann ég betur við að vera í aksjón,
vera á ferðinni, en sitja í partíum kvöld
eftir kvöld.“
ÉG RAÐAÐIPENINGUNUM OFANÍ
KOMMÓÐUSKÚFFU
Hvað er svonafínt við að vera á sjón-
um?
„Besta við það er að maður sleit upp
fullt af seðlum á stuttum tíma, maður gat
engu eytt um borð, var í einangrun og ró-
legheitum einsog kjölturakki; vakinn, gef-
ið að borða, sendur útá dekk að vinna,
meiri matur og góður svefn. Engar
áhyggjur. Árið 79 kom ég með fulla
íþróttatösku af seðlum eftir vertíð. Ég rað-
aði þeim snyrtilega ofaní kommóðu-
skúffu og eyddi effir þörfum íbúðar-
verði.“
Hafið. Hefur það ekki sérstök áhrif á
mann útá sjó?
„Mér finnst sárast hvernig er verið að
fara með fiskstofnana. Hrygningarstöðv-
ar eru girtar af með netum og allar
gönguleiðir fisksins á þær einsog Sel-
vogsbanka og Breiðafjörð eru lokuð leið.
Þetta er svipað og ef bóndi mundi slátra
þriðjungi kindanna að vori með lambi. f
staðinn fyrir að friða hrygningarstofna er
verið að skera niður afla og setja sjávar-
þorp á heljarþröm. T.a.m. árið 1981 áð-
uren hrun verður á þorskstofninum, þá
er hrygningarstofn 390.000 tonn sam-
kvæmt heimildum Hafrannsóknastofn-
unar og af honum voru tekin 157.000
tonn f net. Hver maður sér að þetta eyði-
leggur stofninn. Það þorir enginn að
minnast á þetta því útgerðarmenn eiga
hagsmuna að gæta. Það eru annaðhvort
hömlur á þessum pólitíkusum og út-
gerðarmönnum eða blinda. Mest af neta-
fiski hefur farið fyrir lítið, þetta er þriðja
flokks hráefni sem gefur lítið fyrir þjóð-
arbúið. Það er ekki togarafiskiríið sem er
að fara með fiskstofriana, þótt smáfiska-
drápið sé líka slæmt. Lausnin á vandan-
um er að ná upp stofninum, sem næst
ekki nema hrygninarstofninn sé látinn í
friði, og þá verður að breyta veiðunum.
Við getum haft það svo fínt í þessu gós-
enlandi en pólitíkin sem er rekin hér er
landráðastefna og fólk flækt í orðum og
hártogunum."
ÉG SEF EINSOG BARN í VÖGGU
En binst sjómaður ekki hafinu til-
finningaböndum?
„Ég hef nú bara verið á sjónum til að
þurfa ekki að vinna allt árið niðrá Eyri.
Mér finnst fínt að taka skorpur. Þetta er
þægilegt andlega útaf rólegheitunum. Það
breyttist að vísu mikið eftir þessi helvítis
farsími kom. Og vídeóið fór með briddsið
og bækurnar. Það jarðaði rómantíkina
endanlega. En ég kem alltafþægilegur og
afslappaður í land. Ég sef vel og mikið á
sjónum, svaf einu sinni samfleytt í 36
tíma þegar við fórum frá Reykjavflc suður
fyrir íand að Langanesi. Maður þarf ekki
að bylta sér, er alltaf á hreyfingu. Maður
er einsog bam í vöggu.
Ég hef kynnst ótrúlegum fjölda manns
á sjónum mjög náið, við erum saman
dögum og vikum saman. Ég hef orðið
mannþekkjari gegnum árin og lært að
dæma ekki við fýrstu kynni. Það gerist
svo mikið þegar maður fer að kynnast
fólki, það á alltaf til góða punkta sem
maður kemur ekki auga á fyrst.“
Hvað finnst þér fólk eiga sameigin-
legt?
„Ja, ég held það sé ákveðið frumeðli.“
Frumeðli?
„Já... aðviljalifa.“
Þögn.
RUGBRAUÐIÐ ER VITLAUSU
MEGIN
„Svo er eitt sem birtist skýrt á sjónum
og það er ákveðin íhaldssemi sem verður
til hjá mönnum. Þeir vilja hafa sinn stól,
sína könnu, eins og menn reyni alltaf að
búa sér til öryggi, skapa sér sess. Ég hef
viljað brjóta þetta upp, ég er flakkari í
borðsal, hef gaman af því að setjast í stól
manna af einskærri stríðni, þá verða þeir
foxillir. Sumir kokkar eru með sama mat
á sömu dögum. Ég man eftir kokki sem
geymdi rúgbrauðið alltaf vinstra megin í
skápnum. Við færðum það til og sögðum
svo: Rúgbrauðið er vitlausu megin. Ég
hélt hann mundi ekki ná sér, hann
trompaðist. En menn virðast hafa þörf
fýrir að búa sér til reglur. Sumir eru alltaf
á sama hleranum, í sama hjakkinu, í stað
þess að breyta til. Mér finnst nóg afþessu
mynstri í landi þótt maður taki það ekki
með sér útá sjó.“
Hvaða mynstur er það?
„Keyra ekki á móti einstefnu og fara
ekki yfir á rauðu ljósi.“
HEIMSPEKIN BIRTIST í HÚMORN-
UM
Mér skilst að þú safnir í kringum þig
óvenjulegufólki?
„Hver hefur gaman af venjulegu fólki?
Ég þekki fáa úr O-flokknum. Ég hef aldrei
valið mér það sem samferðafólk. Við
kunningjarnir höfum alltaf verið léttir á
bárunni, erum hálfgerðir anarkistar hvað
okkur sjálfa varðar. Við gerum það sem
okkur sýnist, svo framarlega sem það
skaðar engan. Ég hef kynnst mörgum
brilljant karakterum á sjónum, mönnum
með geggjaðan húmor og miklum heim-
spekingum, heimspekin birtist í húmom-
um. Ég kann líka að meta góða frásagnar-
gáfu. Við lítum á okkur sem bókmennta-
þjóð en það sem gefið er út er flest reyfar-
ar og ævimontsögur. Maður mótast af því
sem hann les og við búum ekki til neina
snillinga með þessari útgáfustarfsemi. Ég
hef mest gaman af því að lesa góðar
skáldsögur. En það er annað sem sjó-
menn eiga sameiginlegt og það er svona
létt lygi. Það er oft svo lítið að gerast útá
sjó að maður verður að gera eitthvað í því.
Búa eitthvað til. Krydda sögurnar. Skáld-
skapargáfan þroskast útá sjó. Ég og vinur
minn eigum ekkert símtal ánþess við ljúg-
um einhverju hvor að öðrum. Suma
menn er skemmtilegt að ljúga í. Þetta er
viss mórall á milli manna og ég hef óskap-
lega gaman af því. Vita hvað maður kemst
langt. Þetta er leikur.“
Ellsabet Jökulsdóttir