Pressan - 03.09.1992, Blaðsíða 6
6
FIMMTUDAGUR PRESSAN 3. SEPTEMBER 1992
F Y R S T
F R E M S T
Ólafur Ragnar Grímsson, formaður Alþýðubandalags
Bakvörður í sviðsljósinu
Efallt væri með felldu ætti þessi
pistill að fjalla um eftirmann Ólafs
Ragnars, Friðrik Sophusson. En
það sýnir auðvitað best hvernig
ástandið er að fyrrverandi fjár-
málaráðherra er meira í fréttun-
um en núverandi. Það vita allir að
Ólafur Ragnar er ekki hræddur
við sviðsljósið — hann bókstaf-
lega nærist á því. Og einhvern veg-
inn tekst honum að koma því svo
„Þeir mæta heim
á Seltjarnarnesið
þar sem Ólafur
Ragnar er
myndaður í nýrri
peysu með úfið
hafið í baksýn.“
fyrir að hann er alltaf í fréttunum.
Skiptir engu þótt hann hafi verið
fluttur úr sókninni í bakvarðar-
stöðu.
Ef hann er ekki að birta gamlar
fundargerðir, sem ekkert stendur
í, þá er hann að leiðrétta ríkisend-
urskoðun. Því næst er hann vond-
ur við Svavar. Og þegar hann er
búinn að vera vondur við Svavar
byrjar hann að tala um fjármálin
og Frikka. Sumir hefðu haldið að
það væri eins og að nefna snöru í
hengds manns húsi en Ólafur
Ragnar virðist ekkert hafa að fela
úr fjármálaráðherratíð sinni.
Þvert á móti hefur hann marg-
víslegum fróðleik að miðla og ekki
skortir fjölmiðlamennina í kring-
um hann. Sumir þeirra eru gamlir
nemendur sem eru vanir að taka
próf í Ólafi Ragnari og þá skiptir
meira máli að skilja hvað hann á
við en efast um það. Þeir hlýða
kallinu þegar þeir eru teknir upp
að púltinu og eru ekki með neinn
kjaft. Þeir mæta heim á Seltjarnar-
nesið þar sem Ólafur Ragnar er
myndaður í nýrri peysu með úfið
hafiðíbaksýn.
Það er reyndar eitt það dásam-
legasta við Ólaf Ragnar hvernig
honum hefur tekist að blanda
saman akademískri þekkingu
sinni á stjórnmálum og praxís.
Hann veit að stjórnmál eru leikur
hins mögulega og að meira máli
skiptir að ná málamiðlun en að
festa sig við einhvern málstað.
Þess vegna skilur enginn af hverju
Ólafur Ragnar sló á útrétta sátta-
hönd Svavars nema einfaldlega
honum hafi þótt þetta meira
spennandi valkostur. Má vera að
hann hafi vitað að Svavar væri svo
beygður að það væri allt í lagi að
taka eina snerru enn við hann.
Baldinn foli verður sjaldan oftam-
inn.
Ólafur Ragnar hefur skrifað
lærðar greinar um flokkakerfið og
einnig hefúr hann kannað hið pól-
itíska litróf innanfrá með því að
heimsækja nánast alla flokka í því
sem mætti kalla akademískri
starfskynningu. Vegna þess er
honum gefið að sjá sjálfan sig sem
stjórnmálamann í sögulegu ljósi
— eiginleiki sem verður að teíjast
afar fágætur.
Og sem betur fer eru stjórn-
málamenn eins og Ólafur Ragnar
fágætir. Líklega væri það of mikið
álag á hvaða þjóðfélag sem er að
hafa þótt ekki væri nema tvo slíka
— en það væri að sönnu litlaus-
ara.
RLR
rannsal
rasisma
Er bannað að vera rasisti á fs-
landi? Ríkissaksóknari hefur séð
ástæðu til að athuga það mál nán-
ar og hefur sent Rannsóknarlög-
reglu ríkisins til meðferðar bréf
sem honum barst nýlega frá Elíasi
Davíðssyni. Þar vísar Elías til ný-
legra greinaskrifa Magnúsar Þor-
steinssonar frá Vatnsnesi í Gríms-
nesi í Morgunblaðinu. í greinun-
um (sem heita „Verndun nor-
ræna kynstofnsins" og „Helför
hvíta mannsins“) lýsir Magnús
áhyggjum sínum af því að dökk-
hært og brúneygt fólk flytjist til
landsins og spilli þannig hinum
ljóshærða, bláeyga stofni sem sé
öðrum kynstofnum göfugri.
Magnús vitnar fram og til baka í
Mein Kampf Hitlers og önnur
merkisrit hugmyndasögunnar og
er lesningin öll hin óhuggulegasta.
Nokkrar setningar nægja úr
þessum makalausu skrifum.
Magnús harmar það til dæmis
hversu „norræni kynstofninn“
hafi blandast í gegnum söguna og
bætir við: „Hins vegar væruni við
miklu merkilegri ef við værum af
hreinræktuðu norrænu kyni og
gera fáir sér grein fyrir því hve
stórglæsileg ofurmenni við vær-
um þá.“ Magnús varar við flutn-
ingi útlendinga til landsins og seg-
ir ella hættu á að við verðum
„svarthærðir, brúneygðir og mó-
kollóttir kynblendingar“ með til-
heyrandi hnignun siðmenningar,
Að kröfu Elíasar Davíðs-
sonar er rannsóknarlög-
reglan að kanna hvort..
sem Hitler hafi
réttilega varað
við. Magnús
hvetur einnig Al-
þingi til að banna
fólki frá þriðja
heiminum að
koma til landsins.
Fólk af erlendu
bergi brotið
bregst af hörku
við þessum skrif-
um í nýjasta tölu-
blaði Foreign Li-
ving. Þar er grein
eftir hjónin
Magneu B. Jóns-
dóttur og John
Hopkins, en
einnig skýrt frá
bréfaskriftum El-
íasar til ríkissak-
sóknara. Elías vís-
ar til 233. greinar
hegningarlaga,
þar sem það
varðar refsingu
að hæða, rægja,
smána, ógna eða
ráðast opinberlega á hóp fólks á
grundvelli þjóðernis, litarháttar,
kynþáttar eða trúarbragða.
PRESSUNNI tókst ekki að fá
upplýsingar um afgreiðsiu máls-
Helför hvíta mannsins
Svnr við Sfr*>n Sveins Baldvinssonar
...Styrmir Gunnarsson, ritstjóri
Morgunblaðsins, má birta
greinar með nasískum áróðri
um yfirburði „aríska" kynstofns-
ins hjá RLR, en þangað barst það í
síðustu viku. Til öryggis sendi El-
ías afrit af bréfinu til ýmissa al-
þjóðastofnana og mannréttinda-
samtaka, svo og bandarískra
stjórnmálamanna sem hafa látið
til sín taka í baráttu gegn haturs-
fúllum áróðri sem þessum. Hann
hefði kannski líka átt að kalla ann-
an góðkunningja Morgunblaðs-
ins, Tómas Guðmundsson, sér til
liðsinnis með tilvitnun í kvæðið
góða: „Samt dáðist ég enn meir að
hinu, hve hjörtum mannanna
svipar saman í Súdan og í Gríms-
nesinu.“
Á heilbrigðisþjónustan að vera ókeypis fyirir almenning?
Vilhjálmur
Árnason
dósent við HÍ
„Já, í langflestum tilfellum tel
ég að svo ætti að vera. Skattakerf-
ið er í raun samlag borgaranna
sem þeir leggja meðal annars í til
að tryggja sig gegn áföllum. Allir
geta orðið fyrir sjúkdómum og
slysum af óviðráðanlegum ástæð-
um. Heilbrigðisþjónustan gegnir
ákaflega mildlvægu hlutverki í því
skyni að jafna lífstækifæri manna.
Það er því mikið réttlætismál að
heilbrigðisþjónusta sé ókeypis, að
minnsta kosti sé ekki tekið um-
framgjald af sjúklingum þegar
þeir þurfa á lækningu að halda.
Hins vegar eru til ákveðnar
tegundir þjónustu er veitt er í
heilbrigðiskerfinu, sem er á
mörkum þess að teljast til heil-
brigðisvandamála. í þessu sam-
bandi má nefna kynskiptaaðgerð-
ir, ýmsar tegundir fegrunarað-
gerða og tæknifrjóvganir. Að auki
virðast líka vera tilvik þar sem
heilbrigðisvandinn stafar af
frjálsri ákvörðun viðkomandi
einstaklings, svo sem sjúkdómar
af völdum reykinga. Ég er þó
þeirrar skoðunar að ríkisvaldið
eigi að leggja sérstakt gjald á
heilsuspillandi vörur, eins og tób-
ak, til að fjármagna óbeint með-
ferð þeirra er spilla heilsu sinni á
þann hátt.“
Kjartan Magn-
ússon, formað-
ur Heimdallar
heilbrigðisþjónusta sé ókeypis í
núverandi kerfi. Hún er mjög dýr
en kostnaðinum er deilt niður á
okkur skattborgarana. Hins vegar
má færa rök fyrir því að pening-
arnir séu illa nýttir, vegna þess að
heilbrigðiskerfið er ríkisrekið að
stærstum hluta. Því tel ég kominn
tíma til að við nýtum okkur kosti
einkarekstrar í heilbrigðisþjón-
ustu. Þannig gætum við náð auk-
inni hagræðingu, og þar með
aukinni velferð, með því að
einkavæða heilbrigðiskerfið og
leyfa frjálsri samkeppni að njóta
sín. Til að allir ættu kost á að
njóta þjónustunnar yrði að skylda
alla til að kaupa sér sjúkratrygg-
ingu hjá sjúlcrasamlagi eða öðru
viðurkenndu tryggingarfélagi.“
Ólína Þor-
varðardóttir
borgarfulltrúi
Hannes H.
Gissurarson,
lektor við HÍ
„Já. Heilbrigðisþjónusta er
einn þáttur mannréttinda og mér
finnst óeðlilegt annað en hún sé
hluti af samneyslunni. Fólk hefúr
þegar lagt til heilbrigðiskerfisins
með skattgreiðslum. Það er eðli-
leg krafa að þau gjöld sem við
greiðum til hins opinbera renni til
nauðsynlegra samþarfa þjóðfé-
lagsins, eins og heilbrigðisþjón-
ustu, skólakerfisins og félagslegr-
ar samhjálpar. Að mínum dómi
eiga menn ekki að þurfa að líta í
veskið áður en þeir leita til lækn-
„Það er mikill mlsskilningur að
„Ég tel að sú regla eigi almennt
að gilda, að menn greiði fýrir það
sem þeir fá, og sé enga ástæðu til
að fella þá reglu úr gildi í heil-
brigðisþjónustunni. Auðvelt er að
leysa mál fátæks eða örkumla
fólks með því að skylda alla til að
greiða hluta launa sinna til trygg-
ingarfélags, er síðan greiðir bætur
þegar fólk veikist eða slasast.
Vissulega vill enginn horfa upp á
mann blæða út úti á götu vegna
þess að hann getur ekki greitt
gjaldið á slysavarðstofunni, en
það má ekki nota slíkar dæmi-
sögur til að læða inn greiðslum á
eigin reikning."