Pressan - 12.11.1992, Qupperneq 7

FIMMTUDAGUR PRESSAN 12. NÓVEMBER 1992
7
F Y R S T
&
F R E M S T
M E N N
2
O
O
o
Stefán Friðfinnsson, forstjóri Islenskra aðalverktaka
Jafnaðarmaðurinn
á Suðurnesjum
Mikið rosalega hefur hann Stef-
án Friðfínnsson farið illa með ís-
lenska aðalverktaka — þetta
ágæta fyrirtæki sem þeir Thor Ó.
Thors og Halldór H. Jónsson voru
áratugi að byggja upp. Stefán
hafði ekki fyrr lært að rata um
vallarsvæðið en fyrirtækið fór að
molna niður. NATÓ vildi ekkert
borga. Hluthafarnir fóru í hár
saman. Kaninn vildi draga saman.
Reginn gat ekki lengur staðið
undir Sambandinu og það fór á
hausinn. Hluthafarnir í Samein-
uðum verktökum, móðurfélaginu
sjálfu, tóku meira að segja upp á
því að berast á banaspjótum. Því
hefði enginn trúað. Samheldni
þess hóps um hermangsgróðann
var sterkari en nokkur blóðtengsl.
Samt eru þau að bresta.
Er nema von að maður kenni
Stefáni um? Það er ekkert annað
sem hefur breyst hjá íslenskum
aðalverktökum. Thor er þarna
ennþá en fær auðsjáanlega ekkert
við ráðið.
Og nú skilst manni að það sé
ekki allt búið enn. Það eru uppi
hugmyndir um að taka her-
mangsgróðann af þeim sem hafa
unnið til hans og setja á stofh ein-
hvers konar félagsmálastofnun at-
vinnulífsins á Suðurnesjum fyrir
peninginn. Þar er jafnaðarmönn-
um eins og Stefáni rétt lýst. Þar
sem þeim er fyrirmunað að eign-
ast peninga hætta þeir ekki fyrr en
þeir hafa gert alla fátæka. Það er
enginn óhultur. Ekki einu sinni
Thor Ó., sem þó reyndist Stefáni
vel með því að taka við honum frá
Jóni Baldvini.
Gott dæmi um þessa jafnaðar-
stefnu Stefáns er að þegar at-
vinnuleysið jókst á Suðurnesjum
greip hann til þess ráðs að segja
hundrað manns upp. Hans rétt-
læti er að allir menn á Suðurnesj-
um séu jafnatvinnulausir.
Allir nema hann.
Þrátt fyrir jafnaðarstefnuna
hefur hann sömu laun og Thor Ó.
hafði — eitthvað um milljón á
mánuði. Hann getur þurft að reka
yStefán getur þurft að reka marga efhann
œtlar að halda háum launum, núþegar
kaninn og NATÓ eru hætt að borga og
hluthafarnir viljafá að hafa sinn gróða
sjálfir. “
marga ef hann ætlar að halda
þeim launum, nú þegar Kaninn
og NATÓ eru hætt að borga og
hluthafarnir vilja fá að hafa sinn
gróða sjálfir.
Til að íslenskir aðalverktakar
hafi ráð á laununum hans Stefáns
þarf hann líklega að reka eina tíu
verkamenn á mánuði. Ef fram
heldur sem horfir verður hann því
fljótlega einn eftir hjá fyrirtækinu.
Og þegar hann hefur ekki fleiri
verkamenn að reka mun hann
stimpla sig út. Völlurinn verður
auður; herinn farinn og stríðs-
gróðinn uppurinn. Þá er hugsan-
legt að Stefán snúi sér að því að
koma íslandi úr NATÓ, úr því
herinn er á burt.__________________
As
Hanna tölvu til að
ná sambandi við
AN NAN
HEIM
f Bandaríkjunum er starfandi
nýaldarklúbbur, Metal Science,
sem segist vera búinn að ná sam-
bandi við annan heim með hjálp
nútímatækni. Sama hugmynd
kom upp hjá tveimur fslending-
um, sem hafa menntun í raf-
magnsverkfræði og eðlisfræði.
„Við æduðum að fara aðra leið en
Bandaríkjamennirnir og vorum
að velta fyrir okkur Kirliantækn-
inni, sem er hátíðniljósmyndun,
til að ná sambandi við framliðna.
Hugmyndin er í raun og veru
sáraeinföld þótt hún sé of flókin til
að útskýra á prenti. Við ætluðum
að hanna lyklaborð sem á að
tengja við tölvuskjá, að vísu ekkert
venjulegt lyklaborð, en í því felst
galdurinn," sagði rafmagnsverk-
fræðingurinn sem ekki vill láta
nafiis síns né félaga síns getið, þar
sem hann telur þetta mjög við-
kvæmt mál.
Áttu þeir framliðnu þá að
komafram á tölvuskjánum?
„Já. Sjálfur hef ég heyrt „sam-
tal“ af spólu sem tæknimaður og
ffamliðinn maður áttu sín á milli,
einmitt með hjálp samskonar
tækni.“
Rafmagnsverkfræðingurinn
segir ýmislegt áhugavert um að
vera í heiminum í dag í þessum
efnum. Til dæmis sé nýbúið að
gefa út bók sem inniheldur ljós-
myndir sem eiga að vera teknar í
heimi framliðinna. „Ég hef einnig
fengið fregnir af því að á Englandi
sé búið að hanna myndbandsupp-
tökutæki sem á að nema fram-
liðna.“
En eruð þið tveir hœttir við?
„Það er eitt að fá hugmynd og
annað að framkvæma hana. Við
ígrunduðum þessar hugmyndir
mjög vel en þetta er dottið upp
fyrir, í bili að minnsta kosti, aðal-
lega vegna tímaleysis og svo fjár-
skorts.“
Erþetta raunverulega hœgt?
„Ég tel þetta alls ekld útilokað.
Það er að minnsta kosti ekkert
hingað til sem hefur afsannað
þetta."
Á L I T
Hefði átt að reka skólamálastjórann?
Alfreð Þor-
steinsson,
borgarfulltrúi:
ig er ekki á því. Borgarstjóri
tók rétt á þessu máli með því að
veita honum alvarlega áminn-
ingu. Þarna voru brotnar reglur
Innkaupastofnunar Reykjavíkur-
borgar, en að sjálfsögðu ber emb-
ættismönnum borgarinnar að
fara eftir þeim samþykktum. Hitt
er annað mál að Framsóknar-
flokkurinn hefur boðað að það
þurfi að setja siðareglur fyrir bæði
borgarfulltrúa og æðstu embætt-
ismenn borgarinnar til að starfa
eftir, því þetta mál er ekki lögbrot
— það er spurning um siðferði.
Að vísu eru reglur Innkaupa-
stofnunar brotnar, en fyrst og
fremst er þetta siðferðisbrot. Við
teljum nauðsynlegt og tímabært
að setja nýjar reglur og bendum
sem dæmi á einn af borgarfulltrú-
um Sjálfstæðisflokksins sem var í
lóðabraski fyrir nokkrum árum.
Framsóknarflokkurinn mun á
næstunni flytja um þetta tillögur í
borgarstjóm.“
j Kristín Á. Ól-
afsdóttir,
borgarfulltrúi:
„Ég tel mig þurfa að fá aðeins
betri gögn um málið áður en ég
get dæmt um það. Af upplýsing-
unum sem komu fram á borgar-
stjórnarfundinum að dæma er
málið þess eðlis að maðurinn hef-
ur brugðist trausti, þar af leiðandi
varðar málið brottrekstri. En ég
hef ekki aðrar upplýsingar um
þetta mál en af fundinum og vil
því ekki kveða upp endanlegan
dóm fyrr en ég hef fengið ítarlegri
gögn í hendur. Mér finnst fyrst og
fremst sorglegt þegar svona lagað
gerist; þegar fólk fellur í þessar
gryfjur. Maður spyr sig auðvitað
hvernig er effirlitið? Þetta mál
snýr einnig að pólitískum
ábyrgðarmönnum borgarinnar,
hvernig þeir rækja eftirlitshlut-
verk sitt. Það á ekki að bjóða fólki
upp á svona gryfjur til að falla í.“
I Kristín Ást-
I geirsdóttir,
þingkona:
„Þetta er mjög sérkennilegt
mál. Að mínum dómi er vítavert
að gera svona samning við sína
nánustu. Þegar verið er að gera
samninga þar sem nánir ættingj-
ar eiga í hlut eiga auðvitað aðrir
að taka ákvarðanir. Brotið hefur
þegar verið framið en ef viðkom-
andi embættismaður hefur ekki
brotið af sér áður finnst mér eðli-
legt að hann fái áminningu. Málið
á hins vegar að líta mjög alvarleg-
um augum. Þetta er siðferðisbrot,
svona lagað á ekki að gerast.
Mér finnst einnig mjög sér-
kennilegt að málið skuli komast
svona seint upp, sem þýðir auð-
vitað að menn fylgjast ekki nógu
vel með því sem verið er að gera
hjá borginni. En auðvitað á að
vera hægt að treysta embættis-
mönnunum til að fremja ekki
svona siðferðisbrot."
Sigfús Jóns-
son, fyrrum
bæjarstjóri:
„Ég hef ekki kynnt mér þetta
einstaka mál nægilega vel til að
geta tjáð mig um það, en þegar ég
var bæjarstjóri á Akureyri lét ég
setja siðareglur einmitt um svona
mál sem náðu bæði til kjörinna
fulltrúa og embættismanna bæj-
arins. Reglurnar eiga fyrst og
fremst að vera leiðbeinandi til
manna um það hvað sé við hæfi
hverju sinni. f siðareglum segir að
menn skuli forðast að láta vensl
og vinskap ráða kaupum sínum á
vöru og þjónustu.
Á Akureyri kom upp mál sem
gaf tilefni til að setja siðareglurn-
ar, en þá var forstöðumaður
Skíðastaða umboðsmaður snjó-
troðara. Það var vitað fyrirfram.
íþróttafélagið ákvað að kaupa
troðara af forstöðumanninum og
olliþað miklum leiðindum.
Á Akureyri er aðalvandamálið
fjölskylduráðningar. Þetta er hins
vegar eina bæjarfélagið, auk
Njarðvíkur, sem sett hefur siða-
reglur.“