Pressan - 16.06.1994, Blaðsíða 13

- %
6 •
ö •
(
I
I
Danir eiga hrós skilið
Ömólfur Thorkdus, rektor
Menntaskólans við Hamrahlíð:
Ömólíur bjó lengi vel í Austurbæj-
arskólanum, enda var faðir hans, Sig-
urður Thorlacius, skólastjóri þar til
margra ára. „Kennaramir við Austur-
bæjarskólann á þeim tíma vom mjög
vel menntaðir og áhugaverðir. Þama
vom margir ritfærir menn og ég get
nefnt sem dæmi Stefán Jónsson, Jó-
hannes úr Kötlum, Sigurð Thorlad-
us og Margréti Jónsdóttur. Þama
vom teknar upp ýmsar nýjungar í
kennsluháttum."
Að sögn Ömólfs vom bamaskól-
amir famir að leggja mikið upp úr þvi
að búa krakka undir ífamhaldsnám.
Það var mikil samkeppni á milli skóla í
því að reyna að koma sem flestum
áfram í menntaskóla, enda komst þá
bara takmarkaður fjöldi þar inn.
Skólahald í Austurbæjarskólanum
lagðist niður þegar herinn hafði yfir-
tekið skólann og ber Ömólfúr blendn-
ar tilfinningar til þess tíma. „Maður var
spenntur en jafnffamt hræddur. Ég fór
ÍLýðveldis-
saga fyrír
byrjendur
með fjölskyldu minni strax um
sumarið út úr bænum, en það
var algengt að fólk flytti böm úr
bænum á þessum tíma því það
stafaði hætta af Þjóðveijum og
von var á loftárásum á öllum
tímum. Það var talsverður við-
búnaður, Rauði krossinn var til
dæmis með búðir fyrir böm úti á
landi og ég man að pabbi var for-
stöðumaður slíkra búða á Laug-
um í Þingeyjarsýslu."
Ömólfúr segist lita öðmvísi á
þjóðhátíðina núna en hann gerði
fyrir fimmtíu ámm og segist
hræddur um að hann geti ekki
galdrað ffam samskonar tilfinn-
inguogþá.
„En ég vil segja það að það er
Dönum til hróss að þeir gerðu
aldrei tilraun til að svipta okkur
þjóðeminu því þeir hefðu hæg-
lega getað gert það. Þeir hefðu til
að mynda getað neytt okkur til
að lesa Biblíuna á dönsku ef því
eraðskipta."
Hulda Bjarnadóttir
1950
Þjóðleikhúsið loksins vígt (eftir að hafa
m.a. gegnt hlutverki vörugeymslu fyrir
hemámsliðið á stríðsárunum). Fyrsta
sýningin er Nýársnótt Indriða Einars-
sonar.
íslendingar sigra Dani i landskeppni i
frjálsum íþróttum.
Framsókn og Sjálfstæðisflokkur
mynda ríkisstjóm undir forsæti Stein-
gn'ms Steinþórssonar framsóknar-
manns.
27 kínverskir og breskir sjómenn
drukkna við Reykjanes.
Gullfoss kemur til Islands. Glæsilegt
4.000 smálesta farþegaskip sem rúmar
210 farþega og verður næstu áratugi
vettvangur mikilla ævintýra.
Tveir íslenskir Evrópumeistarar í Brus-
sel: Gunnar Huseby sigrar í kúluvarpi
(16,74 metrar) og Torfi Bryngeirsson í
langstökki (7,32 metrar). Þetta var há-
mark „íslenska vorsins" i frjálsum
íþróttum.
1951
Bandanskir hermenn koma í annað
sinn til íslands og byrja að koma sér
fyrir í Keflavík.
20 farast með Glitfaxa, farþegavél
Flugfólags Islands, á leið frá Vest-
mannaeyjum til Reykjavíkur.
Þjóðleikhúsið sýnir Heilaga Jóhönnu
eftir Bemard Shaw við miklar vinsældir.
Aðalhlutverkið leikur Anna Borg, fræg-
asta leikkona Islands á öldinni.
íslendingar vinna Svía í fótbolta, 4-3!
Ríkharður Jónsson skoraði öll mörk
okkar manna.
Jean-Paul Sartre og Simone de
Beauvoir koma til Islands. Sartre gerist
næstum því Islandsvinur með því að
fullyrða að Egill Skallagrimsson hafi
verið existentialisti.
1952
Sveinn Bjömsson, forseti lýðveldisins,
deyr. Ásgeir Ásgeirsson kjörinn eftir-
maður hans eftir harðasta kosninga-
slag aldarinnar. Hann sigraði frambjóð-
anda stjómarflokkanna, Framsóknar og
Sjálfstasðisflokks, séra Bjama Jónsson,
og Gísla Sveinsson, sem var forseti Al-
þingis á lýðveldishátíðinni 1944. Ásgeir
32.295 atkvæði; Bjami: 31.042 og Gísli:
4.225. Stærsti persónusigur lýðveldis-
tímans.
Kvíabryggja tekin í notkun fyrir þá sem
ekki borga bamsmeðlög.
Þjóðminjasafnið vígt.
Menntamálaráðherra bannar útvarps-
auglýsingar um dansleiki til að stemma
stigu við sprúttsölu.
1953
Halldór Kiljan Laxness veldur enn einu
sinni írafári á Islandi; nú með útgáfu á
Gerplu sem ýmist er hafin til skýjanna
eða kölluð klám og guðlast.
Fyrsti fundur Norðurlandaráðs hald-
inn.
Friðrik Ólafsson, átján ára, Norður-
landameistari í skák.
Pétur Ottesen alþingismaður ber fram
tillögu um að Islendingar geri tilkall til
Grænlands.
Framsókn og Sjálfstæðisflokkur vinna
áfram saman eftir þingkosningar. Ólaf-
ur Thors verður forsætisráðherra í stað
Steingríms Steinþórssonar.
1954
Salka Valka Laxness kvikmynduð í
Grindavík í samvinnu (slendinga og
Svía.
Veitingahúsið Naust opnað við Vest-
urgötu.
Steinkista Páls biskups frá 1211 fund-
in í grunni Skálholtskirkju.
Handritadeilan harðnar millum íslend-
inga og Dana. Danir stinga upp á því
að handritin verði sameign þjóðanna.
Því er einarðlega hafnað.
Magnús Ásgeirsson gefur út Ljóð
ungra skálda: Hannes Þétursson, Thor
Vilhjálmsson...
1955
Halldór Kiljan Laxness fær bók-
menntaverðlaun Nóbels. Verðlaunafé
skiptir milljónum en aðspurður af
sænskum blaðamönnum segir Lax-
ness að á Islandi fari 90% í skatta og
afgangurinn í brennivín. Alþingi sam-
þykkir að verðlaunaféð verði skatt-
frjálst.
Nyjar mannfræðirannsóknir sýna að
heldur betur hefur tognað úr Islending-
um. Þjóðin er að jafnaði 5 sentimetrum
hærri en fyrir þrjátíu árum. Meðalhæð
karla er 178 sm og kvenna 163,5.
Magnús Ásgeirsson, áhrifamesti
Ijóðaþýðandi aldarinnar, deyr.
V.
3
djúpsteiktur - eða er einfaldlega settur beint í munninn
BÓNDABRIE
Með kexinu, brauðinu
og ávöxtunum. Mjög góður
djúp- eða smjörsteiktur.
DALA BRIE
Á ostabakkann og með kexi
og ávöxtum.
DALA BRIE 30 g
Góður að grípa til!
INNBAKAÐUR
DALA BRIE
Sem forréttur,
smáréttur eða
eftirréttur.
GRÁÐAOSTUR
Tilvalinn til matargerðar
- í súpur, sósur eða til
fyllingar í kjöt- og fiskrétti,
Góður einn og sér!
CAMEMBERT
Einn og sér, á ostabakkann
og í matargerð.
LUXUSYRJA*
Mest notuð eins óg hún
kemur fyrir en er einkar góð
sem fylling í kjöt- og fiskrétti,
Bragðast mjög vel djúpsteikt.
iliœfe i
DJUPSTEIKTUR
CAMEMBERT
Sem smáréttur eða
eftirréttur.
RJOMAOSTUR
Á kexið, brauðið, í sósur
og ídýfur.
OSTAKAKA
Sem ábætisréttur,
með kaffinu og
á veisluborðið.
BglP DALAYRJA
P*Ein og sér eða sem
fylling í kjöt- og fiskrétti,
Góð djúpsteikt.
HVITUR KASTALI
Með ferskum ávöxtum
v- eða einn og sér.
f
FIMMTUDAGURINN 16. JÚNÍ 1994 PRESSAN 13