Morgunblaðið - 29.05.2004, Blaðsíða 38

✝ Marteinn Berg-mann Steinsson
fæddist á Siglunesi
við Siglufjörð 27.
apríl 1909. Hann lést
á Heilbrigðisstofn-
uninni á Sauðár-
króki 18. maí síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Steinn
Friðrik Sölvason, f.
6. ágúst 1875, d. 29.
júní 1912, og Hólm-
fríður Sigfúsdóttir,
f. 22. júlí 1885, d. 24.
júlí 1987.
Marteinn var
einkabarn foreldra sinna, ókvænt-
ur, en hélt heimili með móður sinni
nær óslitið meðan hún lifði. Á
fyrsta ári fluttist Marteinn með
foreldrum sínum að Læk í Viðvík-
ursveit og þrem árum síðar að Ás-
hann flutti á Dvalarheimili aldr-
aðra á Heilbrigðisstofnuninni á
Sauðárkróki.
Marteinn fékkst við ýmis störf,
en aðalstarf hans var kennsla.
Barnakennsla í Viðvíkurhreppi
1946–1947, í Hofshreppi 1948–
1954 og á Sauðárkróki frá hausti
1957–1. febrúar 1972.
Næstu vetur gegndi Marteinn
margoft forfallakennslu á Sauðár-
króki. Fyrir utan venjulega barna-
fræðslu þess tíma fór Marteinn á
Eiðaskóla og lauk þar tveggja
vetra námi. Sjálfur bætti hann við
menntun sína og sótti mörg kenn-
aranámskeið. Marteinn gegndi
ýmsum trúnaðarstörfum. Formað-
ur ungmennafélagsins í Viðvíkur-
hreppi var hann um árabil, í
skattanefnd Viðvíkurhrepps í sex
ár, í hreppsnefnd Viðvíkurhrepps í
fjögur ár, formaður barnavernd-
arnefndar Sauðárkróks um skeið
og formaður Búnaðarfélags Sauð-
árkróks í nokkur ár.
Útför Marteins verður gerð frá
Sauðárkrókskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
geirsbrekku í sömu
sveit, en faðir hans
keypti þá hálflendu
þeirrar jarðar. Þar
átti Marteinn heima
næstu tíu árin. Árið
1922 flutti móður-
bróðir Marteins, Jón
Sigfússon, að Lang-
húsum í Viðvíkur-
sveit. Með honum
fluttu þau feðgin,
Marteinn og Hólm-
fríður. 1926 fluttu
Hólmfríður og Mar-
teinn að Unastöðum í
Kolbeinsdal, þar átti
Marteinn heimilisfesti í átta ár.
Vorið 1947 keypti Marteinn hús-
ið nr. 48 við Freyjugötu á Sauð-
árkróki. Þar hélt hann heimili með
móður sinni lengst af, þar til hún
lést og einn eftir það, þangað til
Mig langar til að minnast frænda
míns með fáum orðum.
Frá því að ég fæddist hef ég farið
til Akureyrar á hverju ári að heim-
sækja ömmu mína og afa og þaðan á
Sauðárkrók til Marteins frænda. Ég
man best eftir heimsóknunum síðast-
liðin fimm til sex ár og margan fróð-
leiksmolann hef ég fengið að gjöf í
þeim ferðum.
Minnisstæðastar eru mér stund-
irnar í herbergi hans, þar sem við sát-
um og spjölluðum saman. Marteinn
var gamall kennari og hafði mikinn
áhuga á námi mínu og lífslærdómi.
Þrátt fyrir háan aldur fylgdist hann
vel með og vissi svo margt að undrum
sætti. Við náðum sérstökum
tengslum og ég gat setið, talað og
hlustað á hann langtímum saman, og
þær stundir eru mér enn mikilvægari
nú þegar hann er farinn. Það veitir
mér huggun að Marteinn þjáðist ekki
í veikindum sínum og að hann var
reiðubúinn að fara, löng sjúkralega
var ekki það sem hann vildi. Ég veit
að hann hefur einungis farið á annan
og betri stað. Marteinn á sinn þátt í
að gera mig að betri manneskju, og
ég er þess fullviss að hann mun lifa í
hugsunum mínum og gjörðum.
Margrét Einarsdóttir.
Látinn er Marteinn Bergmann
Steinsson, aldinn að árum, 95 ára.
Árafjöldinn segir ekki alltaf alla sögu.
Greindarlegur svipur og gáfulegt tal
benti ekki til þess að öldungur á tí-
unda tugnum væri á ferð. Fram á síð-
ustu ár, raunar alveg að leiðarlokum
var hugsunin skýr og minnið traust.
Á mínu heimili kom það ósjaldan
fyrir að leitað var til Marteins um
fróðleik, sem ekki var þá tiltækur á
bókum eða í öðrum heimildum.
Furðulega oft var vandinn leystur, og
óhætt var að treysta því, að ekkert
var fullyrt nema það sem satt var og
rétt. Sú hugsun hvarflar að mér, að
ýmislegt sem ætti skilið að geymast,
hverfi nú með Marteini Steinssyni.
Raunar er það fullkomin vissa, því
margt heyrði ég hann segja sem ekki
var á blað fest, en ætti þó erindi á
bækur ekki síður en ýmislegt, sem
haldið er að lesendum og áheyrend-
um dagsins í dag. Ef minnst var á það
við Martein að skrifa niður ýmis
minnisverð atvik frá langri ævi, eyddi
hann því jafnan og taldi það ekki þess
virði, að það væri í letur fært. Finnast
munu þó á prenti frásagnir eftir Mar-
tein svo og einstaka vísa, sem er höf-
undi til sóma. Marteinn var hagorður
eins og hann átti kyn til, kominn af
Þorleifunum frá Siglunesi og í ætt við
fleiri skáldmælta orðsnillinga. Hag-
mælskunni flíkaði Marteinn lítt, hon-
um lét ekki vel að trana sér fram í
sviðsljósið, hélt sig til hlés og lagði
strangt mat á eigin verk og gjörðir.
Marteinn stundaði nám í Eiðaskóla
árin 1928– 1930. Þá var skólinn
tveggja vetra skóli, nefndur Alþýðu-
skólinn á Eiðum. Kröfur um nám og
árangur voru þá miðaðar við, að nem-
endur kæmu ungfullorðnir til náms-
ins. Ef litið er á skjöl og skýrslur frá
þeim tíma um starfsemi þessara
skóla sést, að mikils hefur verið kraf-
ist af nemendum og furðulega mikið
efni verið kennt.
Marteinn stóðst kröfur skólans
með miklum sóma, og mátti ekki á
milli sjá hvor var sterkari námsmað-
ur, hann eða bekkjarfélagi hans og
keppinautur, en efstu sætin skipuðu
þeir á brottfararprófi vorið 1930. Lík-
lega hefur Marteini sviðið alla tíð að
þurfa að hætta námi eftir Eiða-
dvölina en slíkt var hlutskipti þeirra,
sem ekki höfðu stuðning að heiman,
en faðir Marteins lést frá honum ung-
um árið 1912. Ævistarf Marteins varð
búskapur og kennsla. Bú hans var
aldrei stórt, en snoturt og þrifalegt,
vel farið með fénað og land. Eftir að
hann brá búi hófst annað skeið í ævi-
starfinu, kennslan, sem hann stund-
aði til loka starfsaldurs. Sama var að
segja um kennsluna og önnur störf
Marteins. Unnið var af alúð og sam-
viskusemi, kunnáttu og löngun til
þess að koma öllum til nokkurs
þroska. Eflaust munu margir nem-
endur Marteins minnast hans og
þakka honum veganestið, það sem
ungur nemur getur orðið drjúgur og
góður forði fyrir fullorðinsárin og
starfið sem bíður.
Það eru um það bil 65 ár síðan ég
kynntist Marteini Steinssyni. Hann
var þá vel fullorðinn, flutti snjallar
tölur á ungmennafélagsfundum,
drengilegur ásýndum, röskur í hreyf-
ingum, dansaði allra manna best,
hafði lært það á Eiðum.
Lítill, feiminn drengur var fenginn
til að spila fyrir dansi á munnhörpu
eftir fund í ungmennafélaginu. Mar-
teinn stjórnaði þessu öllu og borgaði
ríflega fyrir spilamennskuna. Ég var
vinur Marteins upp frá því, á þá vin-
áttu hefur aldrei borið skugga. Nú
þegar leiðir skilja þökkum við Mar-
teini fyrir samfylgdina og óskum
honum fararheilla á ókunnum stig-
um.
Trausti Helgi Árnason.
Mig langar að minnast Marteins
með nokkrum orðum. Margt kemur
upp í hugann þegar ég hugsa í Skaga-
fjörðinn, og ekkert nema gott. Fyrst
þegar ég hitti þig, Marteinn, var það
á Freyjugötunni og þá bjóstu með
móður þinni. Ég gleymi aldrei kaffinu
sem þú gafst okkur, mér, Matta og
tengdaforeldrum mínum. Nokkuð
venjulegt kaffi nema hvað það var
með kúmeni í. Ég hélt þetta væri
gamalt og ónýtt kaffi en svo var ald-
eilis ekki heldur lúxuskaffi. Sem mér
hefur alltaf þótt gott síðan. Alltaf var
gaman að hitta þig, þú varst sérstak-
ur og góður maður. Nú seinni ár hitti
ég og fjölskylda mín þig oftar. Börn-
unum mínum fannst alltaf sérstakt að
hitta þig. Þeim fannst þú flottur með
hárkolluna. Gaman var að skoða
myndirnar þínar sem þú hafðir tekið
á þínum ferðalögum og alltaf skrif-
aðir þú aftan á myndirnar hvaðan
þær voru. Það var líka gaman að sjá
þig á Voffanum þínum. Mér fannst
svolítið sérstakt þegar ég, Matti og
Ævar komum til þín í síðasta sinn og
þegar við kvöddum þig og sögðumst
sjá þig síðar sagðir þú: „Það ætla ég
að vona að verði aldrei, ég vona að
þessi krabbi fari nú að drepa mig.“
Kæri Marteinn, þakka þér fyrir að
vera til og vonandi líður þér vel núna.
Samúðarkveðjur til þinna ættingja.
Stella Guðbjörnsdóttir.
MARTEINN
STEINSSON
MINNINGAR
38 LAUGARDAGUR 29. MAÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Minningarkort
Hjartaverndar
535 1825
Gíró- og greiðslukortaþjónusta
Hamarshöfði 4, 110 Reykjavík, s: 587 1960, www.mosaik.is
MOSAIK
Veljið fallegan legstein
Vönduð vinna og frágangur
Sendum myndalista
Legsteinar
Ástkær eiginkona mín, dóttir, móðir okkar,
systir og amma,
HELGA BIRNA ÞÓRHALLSDÓTTIR,
Langholtsvegi 108b,
Reykjavík,
lést á líknardeild Landspítalans í Kópavogi
miðvikudaginn 26. maí.
Útförin fer fram frá Langholtskirkju fimmtu-
daginn 3. júní kl. 15.00.
Ragnar Blöndal Birgisson,
Oddný Sigbjörnsdóttir,
Þórhallur Viðar Atlason, Dagný Gísladóttir,
Sigurður Ágúst Marelsson,
Oddný Blöndal Ragnarsdóttir,
Valdís María Ragnarsdóttir,
Kristín Ragnarsdóttir,
Stefán Þórhallsson, Sigríður Ingvarsdóttir,
Elín Þórhallsdóttir, Ellert Eggertsson,
Emelía Rut Þórhallsdóttir,
Eyrún Aníta Þórhallsdóttir.
Ástkær eiginmaður minn, sonur, faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
MARINÓ JÓNSSON,
Höfðahlíð 1,
Akureyri,
lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri
þriðjudaginn 18. maí sl.
Útförin hefur farið fram frá Höfðakapellu í
kyrrþey að ósk hins látna.
Þökkum auðsýndan hlýhug.
Hrönn Hámundardóttir,
Guðrún Jóna Waage,
Jón Hámundur Marinósson,
Nanna Guðrún Marinósdóttir, Haukur Nikulásson,
Edda Lydía Marinósdóttir, Jóhann Ingason,
Eydís Ásta Marinósdóttir,
Vala Dögg Marinósdóttir, Guðmundur Otti Einarsson,
Marinó Marinósson, Ágústa Björk Árnadóttir
og aðrir aðstandendur.
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma,
langamma og langalangamma,
BJÖRG MAGNÚSDÓTTIR THORODDSEN,
lést á hjúkrunarheimilinu Sóltúni fimmtu-
daginn 27. maí.
Útförin fer fram frá Dómkirkjunni í Reykjavík
fimmtudaginn 3. júní kl. 13.30.
Þeim, sem vildu minnast hinnar látnu, er bent
á Barnaspítala Hringsins.
Magnús Thoroddsen, Sólveig Kristinsdóttir,
María Kolbrún Thoroddsen,
Soffía Þóra Thoroddsen, Sigurður Lýður Kristinsson,
barnabörn, barnabarnabörn
og barnabarnabarnabarn.
Faðir okkar,
JÓN E. GUÐMUNDSSON
myndmenntakennari
og brúðuleikhúsmaður,
lézt á Landspítalanum í Fossvogi föstudaginn
28. maí 2004.
Fyrir hönd aðstandenda,
Eyjólfur G. Jónsson,
Sigurlaug Jónsdóttir,
Marta Jónsdóttir.
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
GUÐRÚN JÓNSDÓTTIR,
Hrafnistu,
áður Ljósheimum 16,
Reykjavík
lést á Hrafnistu föstudaginn 28. maí.
Börn, tengdabörn,
barnabörn og barnabarnabörn.
Minningarkort
570 4000
Pantanir á netinu: www.redcross.is
Rauði kross Íslands bregst við neyð jafnt innanlands
sem utan og veitir aðstoð er gerir fólk hæfara til að
takast á við erfiðleika og bregðast við áföllum.
Þegar á reynir
Rauði kross Íslands