Íslendingaþættir Tímans - 30.12.1971, Blaðsíða 4

æ síðan var ráðandi í lífi hans
Hann mun ekki hafa verið gamall,
er hann tók að hafa forystu ura
störf á hinu stóra Laugarvatnsbúi,
og á æskuárum þeirra systkina
litu systur hans á hann sem leið-
toga bæði í starfi og leik. Þetta
kom af sjálfu sér, því ekkert var
honum fjær skapi en sækjast eft-
ir mannaforráðum eða yfirdrottn-
un, og var svo alla tíð.
Magnús vann á búi foreldra
sinna til ársins 1930 að undan-
skildum tveimur vetrum er hann
stundaði nám í bændaskólanum á
Hvanneyri. Minningin um veru
sína þar var honum mjög hugstæð,
og skólastjórans Halldórs Vil-
hjálmssonar minntist hann jafnan
með mikilli virðingu. Var þetta
eina skólavera Magnúsar, að und-
anskildu barnaskólanámi.
Árið 1929 gekk Magnús að eiga
eftirlifandi konu sína, Aðalbjörgu
Haraldsdóttur frá Einarsstöðum í
Suður-Þingeyjarsýslu. Var hjóna-
band þeirra hið ágætasta og ein-
kenndist alla tíð af ást og gagn-
kvæmri virðingu, og í engu stóð
Aðalbjörg að baki manni sínum.
Árið 1930 keyptu þau hjónin
jörðina Miðdal í Laugardal og
bjuggu þar í tæp þrjátíu ár eða
til ársins 1959, er þau létu af bú-
skap og byiggðu sér hús á Laugar-
vatni og hafa átt þar heimili síðan.
Er þau hjón hófu búskap í Mið-
dal var eins ástatt með þá jörð
eins og flestar aðrar, allt var ógert
af því, er nú setur svip -sinn á flest
býli ó landinu. En í Miðdal var
gengið rösklega til verka. Á fyrsta
búskaparári þeirr byggðu þau
vatnsrafstöö, er framleiddi raf-
magn til heimilisþarfa. Síðan rak
hver framkvæmdin aðra í ræktun
og byggingum. Kom þá í ljós, —
sem raunar var vitað áður, —
hversu Magnús var mikill afkasta-
maður til verka, auk þess sem
hann var bæði verklaginn og hag-
sýnn. En sö'kum áhuga hans og ós
hlífni við störf, er næst að ætla
að á stundum hafi reynt meira en
skyldi á þrek hans og krafta. En
í Miðdal munu verk þeii’ra Magnús
ar og Aðalbjargar verða lengi aug-
ljós, því er þau létu þar af búskap,
mátti hiklaust telja jörðina með
glæsilegustu býlum í Árnessýslu.
BúsXapurinn Miðdal var með
miklum myndai'brag. Búið var arð
samt ag viel séð fyrir þörfum bú-
fjárins, enda voru hjónin bæði
milklir dýravinir.
Ekki gat hjá því farið, að slík
um manni sem Magnús var, væru
falin ýmis störf í annarra þágu.
Seytján ára gamall er hann kosinn
formaður Ungmennafélags Laug-
dæla, og gegndi hann því starfi í
tíu ár. Hann var formaður Búnað-
arfélags hreppsins, í hreppsnefnd
og oddviti hreppsnefndar um ára-
bil. Og eftir föður sinn varð hann
hreppstjóri og sýslunefndarmaður
fyrir sveit sína. Mörgum fleiri
störfum gegndi hann um lengri
eða skemmri tíma, þótt ekki verði
þau talin hér.
Næst er mér að halda að strax
í æsku hafi Magnús þráð að fó að
eyða ævidögunum í Laugardalnum,
og það er ætlun mín, að hvergi
annars staðar hefði hann fest yndi.
Laugardalinn elskaði hann líkt og
sonur elskar móður. Hann var
næmur á alla fegurð og ekki sízt
tign hinnar íslenzku náttúru, en
óhætt mun að telja, að í huga
hans komst ekkert til samanburð-
ar við Laugardalinn. En fleira var
það en tign hinnar fögru sveitar,
er heillaði -huga hans. Hin fjöl-
breytti og fagri gróður hennar
vakti hjá honum aðdáun og gleði
og sveitunga sína leit hann á sem
vini, er hann gladdist af að eiga
samstarf og samleið með. Af ein-
lægni tók hann þátt í gleði þeirra
og sorgum og honum var óbland-
in ánægja að rétta hlut, eða greiða
götu annarra, ef þess var þörf.
Magnús var glöggur á að greina
aðalatriði frá aukaatriðum í hverju
máli, og út frá því myndaði hann
sér skoðanir, er hann fylgdi síðan
eftir af festu og einurð, samfara
meðfæddri kurteisi og háttvísi, er
aldrei brást. Þetta kom jafnt fram
opinberlega og í einkaviðræðum.
Lét hann þá ógjarnan hlut sinn,
ef hann vissi sig verja rétt mál.
Trúlegt þykir mér, að margir
minnist með gleði og þakklæti
komu sinnar á heimili þeirra
hjóna. Þar var mikil híbýlaprýði
og gestrisni. Innan veiggja þess
kom vel í Ijós, hve samstæð og
samhent þau hjón voru. Þetta
hlutu allir að finna, er til þeirra
komu. Það var eins og þessi nota-
legi heimilisylur mætti manni um
leið og inn úr dyrum var komið,
og elkki spillti það, hve létt hús-
bóndanum var að halda uppi gleöi-
og gamanmálum við gesti sína.
Hann var sérstaklega næmur fyrir
öllu skoplegu og beitti því þannig,
að í sumum tilfellum nálgaðist að
vera list, án þess að það særði eða
varpaði skugga á aðra á hinn
minnsta bátt. Slífct hefði ekki get-
að hent Magnús, svo grandvar sem
hann var.
Þau hjónin Aðalbjörg og Magn-
ús eignuðust tvö börn. Þau eru:
Ásrún, búsett á Selfossi, gift Skúla
Guðjónssyni, bifreiðastjóra, og
Böðvar, bankagjaldkeri í Reykja-
vík, kvæntur Sigrúnu Guðmunds-
dóttur, myndhöggvara. Eru þau
systkin bæði mifclum mannkostum
búin og hinir ágætustu borgarar.
í síðastliðnum aprílmánuði veikt
ist Magnús skyndilega. Var hann
þá lagður inn á sjúkrahús í Reykja
vífc oig gerður á honum mikill upp-
skurður. Alla tíð eftir það var hann
rúmfastur og lengst af mikið þjáð-
ur. Á þessum langa þrautatíma
Magnúsar hefur Aðalbjörg kona
hans, sýnt á fagran hátt hvern
mann hún hefur að geyma. Á
hverjum degi, — að undanskild-
um stuttum tíma, er hún sjálf var
sjúklingur, — var hún langdvöl-
um hjá honum sjúka eiginmanni
sínum og af ástúð og umhyggju
reyndi, sem henni var unnt, að
gleðja hann og létta þrautir hans.
Mun þessa verða lengi minnzt með
aðdáun og virðingu.
í bonum löngu veifcindum Magn
úsar þráði hann að eiga þess kost
að komast heim f sveitina sína,
heim að Laugarvatni. Þær óskir
rættust ekki, en um nokfcurra
vikna skeið auðnaðist honum að
dvelja á heimili dóttur sinnar og
tengdasonar á Selfossi. Varð það
honum til gleði, að geta verið þar
með ástvinum sínum. En síðustu
vikurnar, sem hann lifði, lá hann
á sjúkrahúsinu á Selfossi og þar
lézt hann hinn 12. nóv., eins og
fyrr er sagt.
Og nú, þegar Magnús er allur,
mun hugur margra fyllast sökn-
uði og jafnframt þakfclæti fyrir
margar ánægjulegar samveru-
stundir, og í hljóðlátum huga votta
eiginkonu hans, börnum þeirra og
fjölsfcyldum djúpa samúð. Þeirra
söknuður er mestur, en þau eiga
Iíka mikið að þakka. Það mun
verða huiggun í harmi þeirra.
Hjá systrum hans er margs að
minnast frá æskuárum þeirra syst-
kina heima ó Laugarvatni og
ftiinningar um kæran bróður og
4
íslendingaþættir