Heimilistíminn - 10.10.1974, Blaðsíða 28

Gunnar Sverrisson
Þáttur úr daglega lífinu
— eða ævintýri fyrir fullorðið fólk
Ungur maöur, ung kona, það er ást
við fyrstu sýn. Og þaö er eins og geng-
ur, að þeim finnst engin takmörk fyrir
ástinni, hvaö þau vilja gera hvort fyrir
annaö. Hinar og þessar framtlöaráætl-
anir, annað hvaö hægt er að gera (
reynd.
Þannig var formálinn fyrir nýja
leikritinu, sem unga konan var aö
koma frá þvl að leika I. Þetta var
hennar fyrsti stórsigur á leiksviöinu.
Leikur glaölegs og sorglegs efnis I
réttum hlutföllum, svo aö áheyrendur
táruðust eöa hlógu. Fréttamiölunin
gat um stórkostlegt leikrit og sigur
ungu leikkonunnar daginn eftir frum-
sýningu.
Að lokinni sýningu þetta kvöld dett-
ur henni i hug að ganga heldur heim á
leið en aö taka leigubll. Hressandi, eft-
ir aö hafa verið I búningsherberginu,
i og til að koma tilfinningalífinu aö fullu
aftur I samt lag.
Hún á nokkra kunningja eins og
gengur, en engan sem henni llzt sér-
lega vel á, hvað sem síöar veröur. Má
vera, aö hann hafi leynzt I þeim hópi,
er fagnaði sigri hennar áöan.
Hún gengur eftir strætinu. Þaö er
fremur rólegt haustkvöld, og hugur
hennar snýst um eitt og annaö. Fram-
tlöina. Athygli hennar beinist skyndi-
lega að ungum, laglegum, en fremur
tötralega klæddum manni, er húkir,
eins og hugsandi, upp viö eina götu-
luktina. Full samúöar gengur hún til
unga mannsins og veitir að honum
nokkrum hlýlegum oröum, þvl að hún
veit, að þaö er svo margt jákvætt, er
gerir lifið þess viröi, aö ánægjulegt sé
að lifa þvl, þrátt fyrir eitt og annað
mótlæti á stundum.
Þaö er eins og hlýleg orö hennar hafi
borið óvæntan og betri árangur en hún
bjóst við. Nú er hann allt I einu oröinn
velklæddur, glæsilegur ungur maöur,
og þau ganga heim til hennar I kveld-
kyrröinni. Yfir glasi af léttu vlni segir
hann henni ævintýri um jákvætt og
neikvætt, hvernig þaö verkaöi hvort á
móti öðru. Þvi aö þaö var ást viö fyrstu
sýn svo að neikvætt varö aö jánei-
kvæðu og neikvætt varö að neijá-
kvæöu.
Neijákvæöið var eitthvað lasið, og
þau komust að samkomulagi, að er lit-
ið jákvæði og litið neikvæöi kæmust I
heiminn, mundu þau leyna bágti neijá-
kvæðisins, sem ekki væri tekiö eftir út-
Ifrá, þvl aö þaö væri nú ekki gaman, ef
efíir þvi væri tekið.
Sumt fólk er svo mátulegt að hætt er
við, aö byrjun sögunnar veröi I lokin,
eins konar byrjunarlok. öþekkjanleg
saga. Fólk er svo skritiö stundum.
Hvað um það, þá er það vitað mál, aö
innan veggja hjónabandsástarinnar
getur margt skrítið, skemmtilegt,
jafnvel leyndardómsfullt skeö, eink-
um þegar já-nei-kvæðið hefur dálitla
leikarahæfileika og neijákvæðið er
plnulitill hvlslari I sér og gætir þess
vandlega, að hvlsla á réttum stað og
sem lengst, nema þá helzt á nóttunni.
Þá eru öll venjuleg jánejkvæöi og nei-
jákvæöi I fasta svefni og hrjóta svo
mikiö, aö það kemur I ljós sem elding-
ar meö viðeigandi drunum á eftir viö-
eigandi veöurfari. Nema þá helzt að
neijákvæöið verði eitthvaö lasið, —
það veröi skammhlaup eöa þess hátt-
ar, — svo aö sækja þurfi neikvæöis-
lækni eða jákvæðislækni, allt eftir þvi,
hvaö þurfa þykir hverju sinni.
Að þvi kom, aö lltiö jákvæöi og lltiö
neikvæöi komu I heiminn meö sólar-
hrings millibili, þvl að pinulitiö skritiö
veröur svo til á auga lifandi bragöi aö
litilli já- eða neikvæöisveru, svona sitt
á hvað eins og gengur. Já- og neikvæö-
ið léku sér stundum saman, en aldrei
vildi jákvæðiö leika sér viö önnur litil
rafbörn. Það kunni bezt við sig út af
fyrir sig, og stundum skildi enginn I
óþekktinni I þvi. Sumir voru þeirra
skoðunar — og vissu raunar, — að það
var eitthvað lasið, svo að þvi var
kannski vorkunn. Einhvers konar
samverkun. En aðrir héldu, að þetta
væri nú bara uppgerð, já sá hópur var
nú aldeilis hræddur um það.
Hvaö um þaö, jákvæðiö vissi svona
fyrir sig, að þaö var I rauninni ekkert
aö þvl. Það vissi svo lltið, raunrr ekki
neitt ennþá, en hins vegar geröi þaö
sér grein fyrir þvi, aö neikvæöið var
eitthvaö inn I sig, að það ætti eitthvað
bágt. Hvaö þaö var vissi jákvæöiö
ekki, og stundum fór þaö aö gráta, svo
aö af varö dálltiö neistaflug. Stundum
bara plnulltiö. Stöku sinnum hugsaöi
þaö út I það, aö þaö mundi ekki geta
gert meira en aö hugga þaö, — sem
það og géröi, — og kannski kæmist þaö
I aöstööu til aö hjálpa þvi, þegar þau
væru orðin stór. Þá hætti þaö bara allt
I einu að gráta og þaö varö allt I einu
allt I lagi h'já jákvæðinu. Þaö fór bara
aö hlæja til að koma aftur jafnvægi á
rafsálarkerfi sitt. Nokkurs konar af-
strömmun. Þaö vissi ekki, aö vegir á-
starinnar eru órannsakanlegir og já-
neikvæðis og neijákvæöis hjón vilja
stundum ganga I sjóinn til aö uppfylla
kröfur eða óskir hvors annars. Vita-
skuld er þá um þykjast sjóferö aö
ræða. Það er bara sagt svona stund-
um. Það held ég. Fullorðna fólkið tek-
ur stundum svo skrltilega til orða. Þaö
er þvl eitthvaö svo eðlislægt.
En litla jákvæðið var nú samt fariö
aö gruna dálitiö fyrir löngu. Skritin til-
finning I mallakút og taugakerfinu, þvi
að enginn grundvöllur var enn til aö
segja út I frá nokkuö við jákvæöis- og
neikvæðiskrakkana I nágrenninu. Þaö
vissi bara svona fyrir sig, aö nei já-
kvæðið, pabbi þess, var stundum eitt
hvaö svo skritið og ómögulegt á heim-
ilinu. Annað hvort of mikið eöa of lltiö
álag, einshvers konar óregla, skamm-
hlaup og vesen. Stundum voru bruna-
blettir á stofuteppinu eða hingaö og
þangað á heimilinu. Þaö var eitthvaö
ööruvlsi en þaðátti aö vera. En manna
þess, jáneikvæöiö, hreinsaöi blettina
alltaf I burtu með einhvers konar upp-
bótar kjarna, jáneikvæöislög, svo að
það var á eftir eins og ekkert heföi
komiö fyrir. Það var allt I lagi aftur.
Ég er nú hræddur um þaö. En stundum
tók litla jákvæðið eftir þvl, að móðir
þess, jáneikvæöið, hreinsaði ööruvisið
en-þaö-átti-aö-vera i burtu með dálitlu
neistafluti. Þá var hún að gráta, en
pabbi þess, neijákvæðið, sat I fina
hægindastólnum I stofunni með ein-
hvers konar alvöru- og hátlðaleika-
svip. Þá var hann að hvila sig eftir
bágtið sitt og safna eölilegum
neijákvæðiskröfum. Þá fór litla ja-
kvæðið, sem raunar var nú orðið
dálitið stálpað, eða unlingúr, að skilja
af hverjum það varð stundum aö vera
alltaf einhvers staðar annars staðar en
heima hjá sér.
Þar sem þvi þótti vænt um mömmu
sina, ætlaði þaö aö gera allt, sem
28