Morgunblaðið - 22.09.2004, Blaðsíða 4

4 MIÐVIKUDAGUR 22. SEPTEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Í LANDI óðalsjarðarinnar Hrepphóla í Hrunamannahreppi er myndarlegt
stuðlaberg í svonefndum Hrepphólahnjúkum. Þar hefur Guðjón Jónsson, bif-
reiðarstjóri og verktaki á Selfossi, sem sleit barnsskónum á Hrepphólum,
unnið á stórvirkum vinnuvélum mörg undanfarin ár við að losa um stuðla-
bergið. Um vandasamt verk er að ræða og ekki á allra færi að ná berginu
niður svo heillegu að það nýtist. Hefur blágrýtið einkum verið notað í leg-
steina en einnig í minnisvarða, garðsteina, listaverk og flísar. Þannig eru flís-
arnar í Flugstöð Leifs Eiríkssonar úr Hrepphólahnjúkum, svo dæmi sé tekið.
Guðjón hefur unnið við þetta, með akstri og annarri verktakavinnu, í 30 ár
og giskar hann á að úr einum hnjúknum séu unnin um 300–400 tonn á ári.
Hann segir að af nógu sé að taka og á meðfylgjandi stað hafi hann á þremur
áratugum farið eina 10–12 metra inn í hnjúkinn.
Morgunblaðið/JT
Losað um stuðlabergið á Hrepphólum
EVRÓPSKU samgönguvikunni lýk-
ur með bíllausa deginum í dag. Í til-
efni þess er ókeypis í strætisvagna
á höfuðborgarsvæðinu í dag og
mun Strætó standa fyrir ýmsum
uppákomum bæði á biðstöðvum og í
vögnunum sjálfum til að skemmta
farþegum.
Björg Helgadóttir, formaður
stýrihóps Evrópsku samgöngu-
vikunnar í Reykjavík, segir að í
fyrra hafi mælst 2% minni bílaum-
ferð á helstu stoðbrautum Reykja-
víkur á bíllausa daginn, en vonir
standi til þess að árangur verði
betri í dag. Árangurinn af bíllausa
deginum verður einkum mældur
með því að lesa af teljurum í Ár-
túnsbrekku, Kringlumýrarbraut,
Miklubraut og Sæbraut, og bera
fjölda bíla í dag saman við umferð-
ina í síðustu viku. Einnig verður
kannað hvort mikil aukning verður
í nýtingu strætisvagna í dag.
Í tilefni bíllausa dagsins verður
Hverfisgata í Reykjavík milli Rauð-
arárstígs og Snorrabrautar lokuð
fyrir almennri umferð allan daginn
og Hverfisgata milli Snorrabrautar
og Lækjargötu lokuð fyrir al-
mennri umferð kl. 7–9 og 15–18.
Björg segir að veðrið skipti
miklu máli um hvernig til tekst,
enda líklegra að fólk hjóli, gangi
eða taki strætó í góðu veðri. Til
marks um þetta hafa Ísfirðingar
frestað bíllausa deginum til morg-
uns vegna slæms veðurútlits í dag.
Árangur mældur
með umferðar-
teljurum
HEIÐAGÆS frá Íslandi sást í Englandi 7. sept-
ember sem er óvenjusnemmt því venjulega snýr
gæsin ekki tilbaka fyrr en undir lok mánaðar.
Talsmaður Wild-fowl and Wetlands Centre í
Martin Mere, þar sem margir fuglar hafa vetur-
setu, segir á vefsíðu þess að skýringin á þessu
snemmbúna ferðalagi geti verið að fuglarnir séu
vel haldnir eftir hlýtt sumar á Íslandi og varpið
hafi gengið vel.
Jóhann Óli Hilmarsson fuglafræðingur segir að
sumarið hér hafi verið fuglum gott, fæða verið
næg og varp gengið vel en það hafi þó ekki verið
sérstaklega snemma á ferðinni. Segir hann heiða-
gæsina hafa notið góðrar berjasprettu og að hún
hafi jafnvel verið í berjamó fram undir þetta. Jó-
hann Óli segir að gott sumar geti því virkað í báð-
ar átti; ungar hafi braggast vel og verið fyrr en
ella tilbúnir til ferðalags yfir hafið og eins hitt að
fuglarnir dvelji lengur fram á haustið hérlendis í
góðu árferði. Einnig bendir Jóhann Óli á að hér sé
um fáa fugla að ræða. Hann segir einnig til marks
um milt haust að t.d. skógarþrestir hafi ekki að
ráði hópast í þéttbýlið, þeir séu enn í berjamó og
fiti sig vel fyrir veturinn.
Alls sáust í byrjun mánaðarins í Martin Mere
46 gæsir, ungar og fullorðnir fuglar, en þarna hafa
um 28.500 heiðagæsir frá Íslandi haft vetursetu
um árabil.
Heiðagæsir frá Íslandi óvenjusnemma á ferðinni í Englandi í haust
Ljósmynd/Jóhann Óli Hilmarsson
Heiðagæsir við hreiður í Þjórsárverum í vor en varpið þar var á svipuðum tíma og vanalega.
Vel haldnir
eftir gott
sumar
ALLT bendir til þess að konan
sem fannst á Vestdalsheiði, milli
Seyðisfjarðar og Loðmundar-
fjarðar, í sumar hafi verið mjög
efnuð. Að sögn Kristínar Huldar
Sigurðardóttur, forstöðumanns
Fornleifaverndar ríkisins, er
rannsókn málsins að hefjast fyrir
alvöru en hluti af gripunum var
lánaður til Þjóðminjasafnsins við
opnun þess.
„Það fundust þarna rúmlega
fjögur hundruð perlur en perlur
voru mjög verðmætar á víkinga-
öld. Fyrir þennan fund voru að-
eins þekktar um sex hundruð
perlur á Íslandi svo þetta er mikil
viðbót. Nælurnar og gripirnir eru
mun vandaðri en svipaðir gripir
sem hafa fundist hér á landi. Þeir
eru sumir með silfurþræði og
stærri og þyngri en við þekkjum,“
segir Kristín.
Rannsókn á tönnum konunnar
benda til þess að hún hafi verið á
þrítugsaldri þegar hún lést en þó
er mögulegt að hún hafi verið
yngri. „Beinin eru nú komin til
beinafræðings en við létum rann-
sóknina bíða aðeins þar sem við
lánuðum gripina á sýningu. Það
liggur því engin örugg aldurs-
greining fyrir en við gerum ráð
fyrir að konan hafi orðið úti fyrir
um þúsund árum,“ segir Kristín
og bætir við að leitað verði sam-
vinnu við fólk erlendis auk þess
sem sérfræðingar frá Háskóla Ís-
lands muni koma að rannsókninni.
Rannsókn á beinum og gripum sem fundust á Vestdals-
heiði að hefjast fyrir alvöru hérlendis og erlendis
Líkast til efnuð
kona á þrítugsaldri
ENDURNÝJA á þjónustusamninga
til eins árs við tónlistarskóla í
Reykjavík sem þegar hafa slíka
samninga. Kemur þetta í svari
Gerðar G. Óskarsdóttur fræðslu-
stjóra við fyrirspurn borgarráðs-
fulltrúa Sjálfstæðisflokksins. Þar
segir einnig að við úthlutun verði
miðað við að skólarnir geti fengið
fjármagn sem miðist við a.m.k. 90%
af þeim nemendafjölda sem skól-
arnir hafi fengið úthlutun fyrir síð-
asta skólaár. Þeim 10% sem eftir
standi verði úthlutað hlutfallslega
út frá eftirspurn eftir skólaplássum
hjá hverjum skóla. Þjónustusamn-
ingar verði endurnýjaðir um leið og
endanlegar nemendatölur liggi fyr-
ir.
Sjálfstæðismenn óskuðu einnig
eftir stefnu borgaryfirvalda um
samstarf grunnskóla við tónlistar-
skóla. Vísar fræðslustjóri í sínu
svari til samþykktar borgarráðs frá
febrúar 2003 um að koma á skipu-
lögðu samstarfi með hag íbúa í við-
komandi borgarhluta að leiðarljósi.
Segir Gerður samstarfið felast m.a.
í skipulagningu vetrarstarfsins í
öllum skólum í sama borgarhluta.
Þjónustusamn-
ingar endurnýj-
aðir til eins árs