Morgunblaðið - 30.09.2004, Side 43

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. SEPTEMBER 2004 43
MENNING
ALÞJÓÐLEGA barna- og unglinga-
bókahátíðin í Reykjavík hefur göngu
sína í annað sinn í Norræna húsinu í
dag. Yfirskrift hátíðarinnar í ár, sem
síðast var haldin árið 2001, er Galdur
úti í mýri og er þema hennar galdra-
og fantasíusögur. Höfundarnir sem
taka þátt í hátíðinni hafa allir skrifað
bækur fyrir börn í þeim flokkum og
koma þeir frá ýmsum löndum; Norð-
urlöndunum öllum, Bretlandi,
Þýskalandi, Kanada og Bandaríkj-
unum. Auk rithöfundanna koma fyr-
irlesarar frá Íslandi, Danmörku,
Finnlandi, Noregi og Bandaríkj-
unum fram á bókmenntahátíðinni.
Úti í Vatnsmýri
„Galdur úti í mýri vísar til Vatns-
mýrarinnar, sem hátíðin er haldin í,“
segir Þórunn Gunnarsdóttir, upplýs-
inga- og verkefnafulltrúi Norræna
hússins, sem hýsir flesta viðburði
hátíðarinnar. „Rithöfundarnir koma
frá öllum Norðurlöndunum, en auk
þess erum við með þýskan rithöf-
und, Knister, sem hefur verið þýdd-
ur á yfir 30 tungumál og Arthur
Slade sem ólst upp í Kanada og hef-
ur byggt bækur sínar á Íslend-
ingasögum, draugasögunum og
þjóðsögunum íslensku. Georgia
Byng og Mary Hoffman koma frá
Bretlandi, og frá Bandaríkjunum
koma Patrice Kindl, sem skrifar
bækur fyrir unglinga, og Gerald
McDermott, einn þekktasti barna-
bókahöfundur Bandaríkjanna, sem
skrifar bækur upp úr þjóðsögum
indíána. Íslenskir rithöfundar sem
við höfum boðið að taka þátt hafa all-
ir skrifað fantasíu. Það eru Að-
alsteinn Ásberg Sigurðsson, Þor-
valdur Þorsteinsson, Kristín Helga
Gunnarsdóttir, Sigrún Eldjárn og
Iðunn Steinsdóttir, en nýjasta bók
hennar, Galdur Vísdómsbókarinnar,
kemur einmitt út hjá Sölku í tilefni
hátíðarinnar.“
Fyrirlesararnir á hátíðinni eru
alls sex og munu taka fyrir ólík við-
fangsefni.
„Til dæmis fjallar danski fyrirles-
arinn um tölvuleiki og bandaríski
fyrirlesarinn ber saman rithöfunda
fyrir og eftir Harry Potter. Lise
Myhre frá Noregi fjallar um eigin
teiknimyndaseríu, sem heitir Nemi,“
segir Þórunn og bætir við að það sé
stefna hátíðarinnar að verða öðrum
sambærilegum hátíðum fyrirmynd,
enda sæki toppar úr barna-
bókaheiminum hátíðina heim. „Við
erum afar stolt af því að okkur hefur
tekist að fá rjómann af öllu í hverju
landi fyrir sig.“
Fleira til en Harry Potter
Galdra- og fantasíuþemað segir
Þórunn einfaldlega hafa komið til
vegna þeirra miklu vinsælda sem
slíkar bækur njóta, ekki síst fyrir til-
stilli Harry Potter-bókanna. „Allir
rithöfundar hátíðarinnar hafa farið
út í skrif slíkra bóka, en það er mis-
jafnt hvort það var fyrir eða eftir til-
komu Harry Potter. Þetta er ein-
faldlega þemað í barnabókum í dag,“
segir Þórunn, sem sjálf rak bóka-
verslun í Bandaríkjunum í mörg ár
og veit því hvað klukkan slær í þess-
um efnum. „Það hefur verið nokkuð
erfitt fyrir foreldra og bóksala að fá
börn til að lesa aðra fantasíu en
Harry Potter. Það er því gaman að
halda svona hátíð, sem fæst við svip-
uð viðfangsefni, og sýna fram á að
það er til annað lesefni í þeim flokki
sem er líka óskaplega spennandi.“
Aðstandendur hátíðarinnar eru að
vonum ánægð með afrakstur und-
irbúningsins, sem hefur verið nokk-
uð langur og strangur. „Maður
hugsar varla um annað þessa dag-
ana, enda er verkefnið það skemmti-
legt að ekki er annað hægt,“ segir
Þórunn. „Svona hátíð er ekki haldin
til að græða.
Hún er haldin vegna þess að hún
skilar öðruvísi auði, menningarauði,
sem skilar sér til þeirra sem hitta og
hlýða á fyrirlesara og rithöfunda.
Síðan er auðvitað líka gaman að
kynna Ísland fyrir þessum rithöf-
undum. Við ætlum meðal annars að
heimsækja Gljúfrastein og Gullfoss
og Geysi á sunnudag, og fólk er al-
mennt afar spennt fyrir því að kynn-
ast landi og þjóð.“
Bækur | Barna- og unglingabókahátíð hefst í Reykjavík í dag
Fantasía er þemað
Morgunblaðið/Kristinn
Galdra- og fantasíuþema er á barna- og unglingabókahátíðinni, sem hefst í
Norræna húsinu í dag og stendur til laugardagsins 2. október.
www.bokmenntir.is
EYRARRÓSIN er heiti nýrra
menningarverðlauna sem afhent
verða í fyrsta sinn í janúar næst-
komandi. Verðlaunin verða veitt
sem viðurkenning til framúrskar-
andi menningarstarfs á lands-
byggðinni.
Í fréttatilkynningu frá Listahá-
tíð í Reykjavík kemur fram að í
vor gerðu Listahátíð í Reykjavík,
Byggðastofnun og Flugfélag Ís-
lands með sér samkomulag um efl-
ingu menningarlífs á landsbyggð-
inni og undirrituðu Þórunn
Sigurðardóttir, stjórnandi Listahá-
tíðar í Reykjavík, Aðalsteinn Þor-
steinsson, forstjóri Byggðastofn-
unar, og Jón Karl Ólafsson,
forstjóri Flugfélags Íslands, samn-
ing þess efnis 30. apríl sl. að við-
stöddum ráðherra byggðamála,
Valgerði Sverrisdóttur.
„Markmiðið með samningnum er
að stuðla að auknu menningarlífi á
landsbyggðinni, auka kynningar-
möguleika einstakra sveitarfélaga
og landshluta, gefa íbúum landsins
kost á afburða alþjóðlegum list-
viðburðum og skapa sóknarfæri á
sviði menningartengdrar ferða-
þjónustu.
Liður í samningnum er stofnun
viðurkenningar sem ber heitið
Eyrarrósin og verður hún veitt ár-
lega fyrir eitt afburða menningar-
verkefni á landsbyggðinni, starfs-
svæði Byggðastofnunar. Þrjú
verkefni verða valin úr hópi um-
sækjenda og þau kynnt sérstak-
lega, en eitt þeirra hlýtur Eyr-
arrósina; fjárstyrk að upphæð kr.
1,5 milljónir og verðlaunagrip eftir
Steinunni Þórarinsdóttur til eign-
ar.
Dorrit Moussaieff forsetafrú er
verndari Eyrarrósarinnar og
verður viðurkenningin afhent í
fyrsta sinn í ársbyrjun 2005 á
Bessastöðum. Auglýst verður eft-
ir umsóknum um Eyrarrósina í
dagblöðum um helgina og geta
umsækjendur verið m.a. stofnun,
safn, tímabundið verkefni eða
menningarhátíð.
Verkefnisstjórn, skipuð for-
stjóra og stjórnarformanni
Byggðastofnunar og stjórnanda og
framkvæmdastjóra Listahátíðar í
Reykjavík, tilnefnir og velur verð-
launahafa.
Umsóknarfrestur er til 1. nóv-
ember 2004 og verður öllum um-
sóknum svarað,“ segir í tilkynn-
ingu Listahátíðar í Reykjavík.
Viðurkenning fyrir menningar-
starf á landsbyggðinni
MEGRUNARKÚRAR, skyndilausnir og dýrkun
hins magra líkama eru þemu leikritsins Vodka-
kúrinn eftir Kristlaugu Maríu Sigurðardóttur,
sem frumsýnt verður í Austurbæ í kvöld klukkan
átta. Það eru Helga Braga Jónsdóttir og Steinn
Ármann Magnússon sem fara með aðal-
hlutverkin í leikritinu.
Gunnar Ingi Gunnsteinsson, leikstjóri Vodka-
kúrsins, segir verkið taka á mikilvægu vanda-
máli samtímans. „Við erum að taka fyrir þetta
skyndilausnabrjálæði sem einkennir megrunar-
iðnaðinn allan eins og hann leggur sig,“ segir
Gunnar Ingi og bætir við að ekki síður sé verið
að ráðast á megrunariðnaðinn sjálfan. „Maður
mjókkar ekki með því að fara í megrun, heldur
fitnar maður. Þegar fólk byrjar að borða aftur
eftir megrunarkúr er líkaminn með það á hreinu
að það sé nýafstaðin hungursneyð og heldur fast
í hverja einustu kaloríututlu sem kemur inn fyrir
okkar varir.“
Hægt að vera feitur og fallegur
Að sögn Gunnars er hér einnig um að ræða
ádeilu á útlitsdýrkun samfélagsins, „þetta bless-
aða mjóa fólk sem alltaf er verið að troða framan
í andlitið á okkur, en veruleikinn er ekki svona,“
segir Gunnar. „Við höldum að við verðum ham-
ingjusöm ef við verðum mjó, af því að allur aug-
lýsingaiðnaðurinn gengur út á að sýna okkur
flott og hamingjusamt mjótt fólk. Við sjáum t.d.
aldrei feitar gínur í búðum sem auglýsa föt. Það
er búið að búa það til að fita og feitt fólk sé ab-
normal, þó svo að það sé í miklum meirihluta alls
mannkyns. Það er búið að búa til það fyrirbrigði
að feitt sé það sama og ljótt. Það er alveg jafn
mikið hægt að vera feitur og fallegur eins og
feitur og ljótur.“
Í Vodkakúrnum fer Helga Braga með hlut-
verk Eyju, sem er búin að vera á kafi í skyndi-
lausnalíferninu. „Það sem setur í gang að hún
vilji breyta um lífsstíl er að elskhugi hennar neit-
ar að láta sjá sig með henni af því hún sé ekki
mjó,“ segir Gunnar. „Systir hennar segir það
næstum beint við hana að hún myndi frekar
hengja sig en að láta sjá sig svona feita úti á
götu.“
Þá leikur Steinn Ármann átta hlutverk í sýn-
ingunni, þar á meðal kærastann, mjóu systurina,
ömmuna, einkaþjálfarann og smóking-gæjann
og túlkar þannig ólík öfl í lífi konunnar.
En hvað er vodkakúrinn?
„Hugmyndin á bak við vodkakúrinn var að
finna fáránlegasta megrunarkúr sem hugsast
gæti. Vodkakúrinn er glænýr megrunarkúr,
besti megrunarkúr í heimi. Hann gengur út á að
drekka bara vodka þangað til maður verður
mjór. Hann er ein besta leiðin til að verða mjór,
en afleitur lífsstíll.“
Leikhús | Vodkakúrinn verður frumsýndur í Austurbæ í kvöld
Skyndilausnabrjál-
æðið tekið fyrir
Morgunblaðið/Golli
Kaldhæðnin er allsráðandi í ádeilunni á útlits-
dýrkun og megrunarvæðingu.
svavar@mbl.is