Morgunblaðið - 13.09.2003, Blaðsíða 17

Trockenbeerenauslese og Ausbruch eru þar helstu
flokkarnir auk Eiswein. Sem betur fer er nú verið að
hverfa frá þessum skilgreiningum og taka upp svipað
kerfi og franska AOC-kerfið. Var fyrsta skrefið tekið í
Weinviertel í mars á þessu ári er byrjað var að flokka
vín eftir DAC (Districtus Austria Controllatus) sem
stefnt er að því að taka upp í öllum
víngerðarhéruðum Austurríkis ef vel gengur.
Þetta eru hins vegar einungis hinar opinberu
skilgreiningar. Í nánast hverju einasta héraði er að
finna einhvers konar samtök eða hópa framleiðanda
sem hafa tekið sig saman um að búa til sínar eigin
skilgreiningar þessu til viðbótar. Yfirleitt er þar um að
ræða bestu framleiðendur héraðsins eða þá yngri
framúrstefnuframleiðendur sem vilja skera sig úr
fjöldanum. Má nefna “Rubin Carnuntum” í
Carnuntum héraði sem dæmi. Auðvitað er þetta gert
til að draga fram góð vín. Maður þarf hins vegar ekki
að ferðast lengi um vínhéruð Austurríkis áður en
maður fer að reyta hár sitt og stundum vill maður
helst hrópa á menn að hætta þessu og reyna að
sameinast um kerfi sem er nokkurn veginn skiljanlegt
fyrir utanaðkomandi.
Magn er síðan annað vandamál. Austurríki er fremur
lítið víngerðarland og eru einungis 50 þúsund
hektarar af landi undir vínvið. Heildarframleiðslan
nemur um 250 milljónum lítra og þar af neyta
Austurríkismenn 80% sjálfir. Rúmlega sjötíu prósent
framleiðslunnar er hvítvín. Það er því ekki mikið
magn sem fer í útflutning og því kannski ekki svo
skrýtið að austurrísku vínin skuli vera jafnsjaldséð og
raun ber vitni. Framleiðsla bestu framleiðandanna er
að auki oft einstaklega lítil, ekki síst af eftirsóttustu
vínunum. Vínin er sömuleiðis ekki ódýr.
Austurríki skiptist upp í fjögur vínhéruð,
Niederösterreich, Burgenland, Steiermark og Vín.
Þessi fjögur héruð eru síðan flokkuð niður í alls
sextán undirsvæði, átta í Niederösterreich, fjögur í
Burgenland og þrjú í Steiermark. Höfuðborgin Vín er
síðan óskipt vínframleiðslusvæði og raunar eina
höfuðborg heims, sem getur státað af slíku. Það er
ræktað margs konar vín í Vín en svæðið er lítið (620
hektarar) og fer því lítið fyrir því utan
höfuðborgarinnar, enda neyta íbúar hennar þorra
framleiðslunnar.
Langmikilvægast er héraðið Niederösterreich í
norðausturhorni landsins. Þar er ræktað vín á sextán
þúsund hekturum og þar má finna frægustu
víngerðarsvæðin jafnt sem þekktustu framleiðendur
Austurríkis. Weinviertel er stærst í magni og þaðan
kemur um helmingur heildarframleiðslu landsins.
Þekktast er Weinviertel fyrir Grüner Veltliner hvítvín
og Weissburgunder en ekki síst í suðurhluta
svæðisins eru einnig framleidd góð rauðvín úr
Zweigelt. Bestu vín Niederöstereich koma hins vegar
frá litlum svæðum við bakka Dónár: Wachau,
Kremstal og Kamptal.
Að öllum öðrum svæðum ólöstuðum er Wachau
hið þekktasta. Í stöllum á 33 km löngu svæði við hina
bröttu árbakka Dónár eru ræktuð frægustu hvítvín
Austurríkis af framleiðendum á borð við Knoll,
Prager, FX Pichler og Hirtzberger úr þrúgunum
Riesling og Grüner Veltliner. Samtökin Vinea Wachau
Nobilis Districtus hafa búið til sérstaka gæðaflokkun
fyrir héraðið er byggist á áfengismagni vínanna.
Fyrsti flokkurinn er nefndur Steinfeder og er það vín
fremur létt og einfalt. Næst kemur flokkurinn
Federspiel, en þá er vínið orðið meira um sig og loks
er áfengismesta vínið flokkað sem Smaragd. Þetta
eru vín framleidd í litlu magni rétt eins og bestu vín
Búrgundarhéraðsins í Frakklandi og þau kosta
skildinginn. Þarna er hins vegar um að ræða einhver
margslungnustu hvítvín veraldar.
Ódýrari en oft litlu síðri eru vínin frá svæðunum
Kremstal og Kamptal. Raunar má segja að höfuðþorp
austurrískrar vínframleiðslu sé Langenlois í Kamptal
þar sem þekktir framleiðendur á borð við Willy
Bründlmayer, Jurtschitsch, Josef Hirsch, Schloss
Gobelsburg og Rupert Summerer eru með
framleiðslu. Bestu vínin eru yfirleitt úr þrúgunum
Riesling og Grüner Veltliner.
austurríki
m17