Morgunblaðið - 13.09.2003, Síða 29

RAMMÍSLENSK
RIFSBERJASULTA
1 l vel þroskuð rifsber með stilk-
um (það er hleypir í stilkunum)
800 g sykur
Látið sjóða þar til öll ber eru
sprungin og orðin að mauki, hrær-
ið í við og við. Sigtað í gegnum
fínt lín (koddaver, bleyjugas eða
eitthvað slíkt). Setjið á sótthreins-
aðar krukkur og hafið ekki áhyggj-
ur þótt sultan sé þunn, hún hleyp-
ur á 1-2 sólarhringum.
REYNIBERJAHLAUP
Reyniber er ekki hægt að borða
beint af trjánum en reyniberja-
hlaup hentar vel með villtu kjöti
svo sem gæsum og hreindýrum.
Til að losna við ramma bragðið
þurfa berin að hafa frosið eða þá
að maður frystir þau áður en
hlaupið er búið til. Í berjunum er
náttúrulegur hleypir.
1 kg þiðin reyniber
750 g súr græn epli
1 l vatn
1 kg sykur
1 l saft
Hreinsið berin og eplin. Afhýðið
eplin og brytjið smátt. Sjóðið ber
og epli í vatninu í 20-30 mínútur.
Síið saftina (gott að nota bómull-
argrisju). Blandið sykrinum saman
við saftina og sjóðið í nokkrar mín-
útur. Takið prufur á undirskál, kæl-
ið og prófið hlaupið. Hellið hlaup-
inu því næst á hreinar og sótt-
hreinsaðar krukkur, lokið og herð-
ið þegar það hefur kólnað.
kom ektafínt rifsberjahlaup úr
smiðju Gerðar Maríu Gunnarsdótt-
ur. Við látum svo fylgja með upp-
skrift að sígildu reyniberjahlaupi.
CHILISULTA
1/2 kg paprika, rauðar og gular
5 ferskir chili pipar
2 epli (gulrauð)
1/2 kg sykur
2 tsk sultuhleypir
Saxið allt hráefnið niður og setjið í
pott. Það má nota hrásykur ef
maður vill ekki hafa sultuna eins
sæta. Soðið í mauk (tekur um 30-
40 mín.), hrærið í endrum og eins
svo sykurinn brenni ekki við. Sigtið
í gegnum venjulegt vírsigti. Hellið
aftur í pottinn og látið suðuna
koma aftur upp. Sultuhleypi hrært
út í. Sett á sótthreinsaðar krukkur.
úr mixtúrur eða áburð og nota við
ýmsum kvillum, allt eftir eiginleik-
um hverrar og einnar. Þær Hildur
Rúna Hauksdóttir og Ragnhildur
Kjeld búa yfir miklum fróðleik um
eiginleika og hollustu íslenskra
jurta og grasa og hafa í sumar selt
jurtir sem þær hafa tínt og unnið
sjálfar á Sveitamarkaðnum Mos-
skógum, og einnig blómadropa.
Áhugasamir sem vilja nálgast góð-
ar jurtir og kraft úr náttúrunni geta
haft samband við Hildi Rúnu í síma
552 7282 og 692 0522.
KYNGIMÖGNUÐ HVÖNN
Ætihvönn er bæði notuð til matar
og lækninga og sem grasalyf til
forna var öll jurtin notuð, ræturnar
þurrkaðar, svo og blaðstilkar, lauf-
ið og fræin. Algengast var að gera
úr henni te eða seyði. Hún var tal-
in styrkja meltingarfærin, örva
meltingu, eyða spennu, losa slím
og þótti einnig gefa fólki sem var
að ná sér eftir erfið veikindi, þrek
og kraft. Íslenskar rannsóknir hafa
sýnt að í ætihvönn eru efni sem
verka á bakteríur, veirur, sveppi
og jafnvel á krabbameinsfrumur,
og þar eru efni sem virðast örva
ónæmiskerfið. Þessar niðurstöður
staðfesta þá reynsluþekkingu lið-
inna kynslóða, að ætihvönnin get-
ur verið mjög virk lækningajurt.
KRAFTUR ÚR JURTUM
Íslensk grös og jurtir þykja ein-
staklega kröftugar en fróðir menn
segja að þar hafi sitt að segja
hreinleiki náttúrunnar og hvað
jurtirnar vaxa hægt . Virkni afurða
úr íslenskum lækningajurtum hefur
verið borin saman við erlendar
vörur úr samskonar jurtum sem
vaxa á suðlægari slóðum og hefur
virkni íslenskra jurta og grasa
reynst mun meiri en þeirra er-
lendu. Fólk er einnig orðið opnara
en áður fyrir góðum áhrifum
þeirra á líkama og sál. Þær má
þurrka, nota í seyði eða te, gera
Dómarar bragða á sultunum.
Verðlaunahafinn í sultukeppninni Ása á
Hrísbrú fagnar sigri.
Sigurlaug og dóttir hennar ánægðar
með ferska grænmetið en margt af því
rataði í súpurnar hennar Sillu , sjá upp-
skriftir á s. 4-7
KEPPT Í SULTUM
Á útimarkaðnum á Mosskógum í
Mosfellsdal hefur verið haldin
árleg sultukeppni undanfarin ár og
þetta árið varði Ása á Hrísbrú titil-
inn í harðvítugri keppni, en hún
sigraði einnig í fyrra. Chilisultan
hennar þótti standa upp úr að
mati dómara en fast á hæla þess