Eintak - 16.06.1994, Page 16

Tvær þjóði i
íslendingar eru ein stór fjölskylda.
einstaklingar sem geta af sér fjölskyldi
Annars vegar Reykjavík, hins vega
þarna á milli og ást.
SveitaJúðar og lopasokkar
Allir, eða í það minnsta flestir, hafa einhvem tímann verið í sveit. Og allir elska sveitina
sína. EINTAK ræddi við nokkra Reykvíkinga sem lofuðu og prísuðu sveitina sína, en
sendu nokkrar eitraðar pillur í leiðinni...
Menningarvitar
„Þeir hafa vit á því að fíla Rúnar
Júlíusson í botn. Það er nóg,“
segir Óttarr Proppé.
Menningaróvitar
„Ég er lítið fynr landsbyggðina.
Mér leiðist íslensk sveit. Það er
ekkert að gerast þar nema ein-
hverjar kindur og svoleiðis. Það er
helst að maður sjái muninn á
Reykvíkingum og landsbyggðarbú-
um þegar það eru einhverjir menn-
ingarviðburðir í sveitinni. Ég get til
dæmis aldrei gleymt kvöldvöku
sem ég sótti á Kirkjubæjarklaustri.
Hún var ótrúleg.
Það átti að setja upp einhvern
leikþátt um verbúðir. Þetta byrjaði
á því að tjaldið var dregið frá og á
sviðinu var lítill drengur sem spil-
aði á skemmtara. Hann spilaði í
svonaiimm mínútur. Svo kemur
kona og byrjar að tala um verbúðir
og fer út aftur. Þá kemur maður
inn á sviðið og byrjar að tala um
verbúðir og fer svo út aftur og
tjaldið fer fyrir. Þegar tjaldið er
dregið frá aftur stendur á sviðinu
einhver kór sem byrjar að syngja
Ríðum ríðum rekum yfir sandinn.
Síðan fer tjaldið fyrir á ný. Þegar
dregið er frá byrjar leikþáttur þar
sem karlar kveðja konurnar sínar
vegna þess að þeir eru að fara í ver-
búðir. Þegar það er búið fer tjaldið
fyrir og kórinn kemur aftur á svið-
ið og fer að syngja Hafið bláa hafið.
Svona gengur þetta fram og aftur
þangað til að allt í einu stekkur
kórinn fram í salinn og rífur áhorf-
endur í dans. Ég endaði því kvöld-
ið með því að dansa við verbúðar-
- konu.
Þessi kvöldskemmtun finnst mér
lýsandi fyrir mentalítetið upp í
sveit. Fólk er ekkert meðvitað um
hvað er hallærislegt og hvað er ekki
hallærislegt. Þess vegna eru menn
meira blátt áfram en í borginni. En
það er kannski ágætt,“ segir Jónas
Sen tónlistarmaður.
„Þeir hafa ekki nógu mikinn
áhuga á að éta exótísk dýr eins og
til dæmis geirfugla og pöndur,"
segir Óttarr Proppé.
Þunnt kaffi
„Það er svo þunnt kaffið úti á
landi. Ég vil ekki vera að móðga
neinn en það er miklu sterkara og
betra kaffi í Reykjavík. Annars
finnst mér áberandi hvað fólkið er
miklu frjálsmannlegra úti á landi
en í Reykjavík. Þetta birtist manni
strax á tíu sekúndunt. Til dæmis
má nefna að sjoppustúlkur norðan
heiða eru miklu skörulegri, val-
kyrjulegri og frjálslegri í framkomu
en stallsystur þeirra hérna í Reykja-
vík,“ segir Stefán Jón Hafstein.
Hrepparígurinn
„Stundum sjást þeir ekki fyrir í
hrepparíg. Ég varð til dæmis var
við þetta í handboltadeilu við Vest-
mannaeyinga þar sem jafnvel þing-
maðurinn þeirra gerðist siðferðis-
blindur af heimabyggðarást," segir
Ólafur B. Schram, formaður
Handknattleikssambands íslands.
„Ég varð var við dálítinn ríg í
Akureyringum þegar ég fór þangað
um daginn. Mest var minnimáttar-
kenndin áberandi þegar þeir urðu
fullir. Það var reyndar ekki meira
særandi en það að ég man ekki
neitt af því sem þeir sögðu,“ segir
Jónas Sen.
Kunna ekki að
afqreiða pulsu
„Ég verð að nefna Akureyri sem
dæmi þegar talað er um lands-
byggðina. Þeir segja pylsa í staðinn
fyrir pulsa og afgreiða í þokkabót
eina með öllu með rauðkáli og
kokkteilsósu. Þannig að til öryggis
fyrir Reykvíkinga er best að biðja
um eina með öllu án grindverks,“
segir Fjalar Sigurðsson Dags-
ljóssmaður.
faldlega tímaskekkt. Fjarlægðin frá
siðmenningunni gerir það svona.
Hluti eins og almenna kurteisi
skortir algerlega. Ég lít til dæmis á
það sem skort á almennri kurteisi
þegar það lætur eins og það eigi
eitthvað inni hjá Guði og mönnum
bara vegna þess að það býr úti á
iandi, lætur eins og það beri ekki
ábyrgð á eigin örlögum. Ef ég hef
ekki lengur efni á að búa þar sem
ég bý, þá flyt ég. Ef landsbyggðar-
menn hafa ekki lengur efni á að
búa þar sem þeir eru hringja þeir í
Byggðarstofnun eða Egil á
Seljavöllum.
Ég held að vandamálið liggi í því
að þetta fólk trúir ennþá bullinu í
honum Jónasi frá Hriflu, trúir
því að menn verði eitthvað betri á
því að búa úti í sveit. Það finnst
mér ógeðfelldast af þessu öllu. Þó
þetta séu hlutir sem enginn hefur
þorað að anda út úr sér síðan
þriðja ríkið leið undir lok, trúa
margir sveitamenn þessu ennþá.
Auðvitað er þetta ekkert annað en
angi af nazismanum, — þjóðernis-
sósíalismanum. Ég held að Fram-
sóknarflokkurinn hafi gert út á
þetta og í mínum huga er hann
holdtekja hins illa. Verst er að ég
held að bændur og búalið geri sér
ekki þeim óvinsældum, sem það
hefur bakað sér í þéttbýli og endur-
speglast í slagorðum eins og Útá-
landipakk — nei takk,“ segir
Andrés Magnússon,
blaðamaður.
„Á mörgum stöðum úti á lands-
byggðinni hefur þróast sá hugsun-
arháttur að allir eigi að taka áhættu
og ábyrgð í atvinnurekstri nema
þeir sem í honum standa. Þetta er
bein afleiðing misbeitingar á pólit-
ísku valdi á grunni einhvers sem
kallast byggðarstefna. Engin stefna
hefur verið skaðlegri landsbyggð-
inni en einmitt þessi byggðar-
stefna. Byggðarstefnan í þessu
dvergríki á að ganga út á að halda
fólkinu inni í landinu en ekki inn-
an einstakra hreppa," segir Jón
Magnússon lögmaður.
Gestrisnir
Heilt á tekið hafa Reykvíkingar
tapað þjóðareinkennum sínum
sem eru gestrisni og vinátta. Þetta
stafar af því frumskógarlögmáli
sem gildir á götum og skemmti-
stöðum Reykjavíkur,“ segir Ólafur
B. Schram.
Afslappaðir
„Það er mjög áberandi þegar
maður kemur út fyrir Stór-
Reykjavíkursvæðið að lífið gengur
á allt öðru tempói. Menn eru
mikiu rólegri og afslappaðri," segir
Jón Magnússon lögmaður.
„Það er eins og það slái hægar í
þeim hjartað. Þegar maður fer út á
land hreyfist allt hægar. Alltaf nóg-
ur tími,“ segir húsmóðir í mið-
bænum.
-
\
V tl

O STEINGRÍMUR EYFJÖRÐ
Tramleiðendurnir
„Landsbyggðarmenn er ná-
tengdari frumframleiðslunni en
Reykvíkingar og gera sér betur
grein fyrir hvernig verðmætasköp-
unin fer fram í landinu. Þetta er já-
kvætt því þannig hafa þeir meiri
möguleika á að lifa áfram í land-
inu. Á hinn bóginn hafa þeir ekki
jafn góðan skilning á gildi verslun-
ar og þjónustustarfsemi og gera sér
ekki jafn góða grein fyrir mikilvægi
þess að koma vörunum í verð,“
segir Gísli Gunnarsson, dósent.
i'\cjiy11uii ci| rjtxafji icmi
„Ég þekki marga Vestmannaey-
inga. Þeir eru flestir rólyndismenn
en mjög skapheitir. Ég hef spilað á
móti nokkrum og með einum,
Jakobi Sigurðssyni," segir Dag-
ur Sigurðsson handboltakappi.
16
FIMMTUDAGUR 16. JÚNÍ 1994