Morgunblaðið - 25.01.2005, Blaðsíða 20
Pálma Sigmarssyni finnstfátt betra á köldum dimm-um vetrarkvöldum en aðdreypa á góðu rauðvíni. Og
það eru hæg heimatökin ef sá gállinn
er á honum, því hann er með forláta
víngeymslu í kjallaranum heima hjá
sér þar sem eitt þúsund rauðvíns-
flöskur hvíla á hliðinni í þar til gerð-
um hillum við kjöraðstæður sem eru
16 gráðu hiti og rakastigið um 65
gráður.
Frönsk vín eru í meirihluta í
geymslunni góðu, af þeirri einföldu
ástæðu að Pálma þykja þau best.
„Frönsku vínin hafa svolítið sér-
stakan karakter og eru ekki mjög
sæt, en þau eru vissulega mjög
mismunandi eftir héruðum og
aldri. Ég held sérstaklega upp á
vín frá St. Julien í Bordeaux og
þangað hef ég gert mér ferð
tvisvar sinnum.“ Hann hefur
borið sig eftir toppárgöngum frá
Bordeaux og í safninu má finna
hina eftirsóttu árganga 1982,
1990 og 2000, sem nú eru illfá-
anlegir og hafa vaxið heldur
betur í verði.
Gömul vín og gæðavín
Það kennir ýmissa grasa
þegar flöskurnar eru
dregnar fram ein af ann-
arri. Þarna eru ekki að-
eins vín frá Frakklandi
heldur líka frá Ástralíu,
Bandaríkjunum, Ítalíu og
Spáni, svo eitthvað sé
nefnt og allt eru það
gæðavín.
Elsta flaskan í safninu
geymir þrítugt vín frá
1974, en elstu gæðavínin
sem Pálmi lumar á, eru
meðal annarra Bord-
eauxvínin Leoville Las
Cases og Haut Brion frá
1982.
Dýrasta vínflaskan í
safninu kostaði um hundr-
að þúsund fyrir þremur árum þegar
hann fékk hana í fertugsafmælisgjöf.
Þetta er Chateau Petrus frá Pomerol
árgerð 1990.
En er einhver von til að hann tími
að opna flöskuna og drekka svo dýr-
ar veigar? „Já, það kemur að því einn
daginn, þegar rétta tilefnið gefst. Ég
sé engan tilgang í því að geyma vín
bara til að geyma þau, ég vil drekka
þau og bjóða öðrum með mér. En aft-
ur á móti er ráðlegt að geyma vín í
tvö ár frá því það er sett á flösku og
þar til það er drukkið.“
Einu sinni flöskuslys
Stór hluti af ánægjunni við vínsöfnun
segir Pálmi einmitt vera að njóta með
öðrum. „Við komum oft saman nokkr-
ir félagar sem eigum þetta sam-
eiginlega áhugamál og þá skipt-
umst við á, smökkum saman og
deilum með okkur dýrgripunum
okkar, því það er ekkert gaman
að drekka gott vín einsamall.“
Pálmi býður að sjálfsögðu upp á
vín úr kjallaranum þegar hann
heldur matarboð og eins tekur
hann stundum með sér flösku
þegar hann er boðinn í önnur
hús.
Aðspurður segir Pálmi
að aldrei hafi flaska úr
safninu runnið úr höndum
hans eða gesta hans og
brotnað á gólfinu eða far-
ið forgörðum af öðrum
sökum. En þó varð einu
sinni flöskuslys.
„Barnapían mín var við
sósugerð hér í eldhúsinu
og opnaði þá rauðvíns-
Vestmannaeyjum og segir að á sínu
æskuheimili hafi lítið verið spáð í það
hvers eðlis vín væri. „Þar var aðeins
spurt hvort vínið væri rautt eða hvítt.
Áhugi minn á vínum vaknaði löngu
seinna, eða fyrir fimmtán árum, þeg-
ar ég fór að kynna mér þetta. Ég fór
að lesa bækur um vín og gerðist
áskrifandi að víntímaritum. Ég byrj-
aði á því að kaupa vín í smáum stíl,
eina og eina flösku gegnum vínheild-
sala í Bretlandi, en þar finnast flestir
sérfræðingar í vínum, fyrir utan
Bandaríkin. Ég fór til Bretlands og
skoðaði úrvalið hjá nokkrum heild-
sölum og eftir að hafa prófað mig
áfram hjá um tug vínsala þá komst ég
að því að maður að nafni Ben Collins
hentaði mér vel, hann var með hag-
stætt verð og góða ráðgjöf. Ben Coll-
ins er framkvæmdastjóri hjá vín-
heildsölunni BIBENDUM sem ég
skipti mest við, en þetta fyrirtæki
býður viðskiptavinum sínum nokkr-
um sinnum á ári út til vínkynninga og
ég reyni að fara tvisvar eða þrisvar á
hverju ári, því það er vissulega gaman
að fá að smakka vín sem maður hefur
ekki ráð á að kaupa.“ Pálmi segist þá
vera að tala um hundrað punkta vín
en þann gæðastimpil fá aðeins tvö eða
þrjú vín á hverju ári og kostar flaskan
þá nokkur hundruð þúsund.
Hver og einn meti vín út frá sér
„En það er misskilningur að fólk
þurfi að vera einhverjir sérfræðingar
til að kunna að meta vín. Hver og
einn hefur rétt á að segja hvað hon-
um finnst um vín, hvort sem það er
dýrt eða ódýrt. Og það er ekkert rétt
eða rangt í þessum málum. Fólk á að
meta vín út frá sjálfu sér en ekki því
hvað aðrir segja. Ég er enginn vín-
sérfræðingur, heldur er þetta fyrst
og fremst áhugamál og mér finnst
gaman að grafa upp góð vín og ég er
að þessu til að njóta þess að drekka
vínin. Auk þess er rauðvín svo hollt
fyrir hjartað,“ segir Pálmi og bætir
við að eitt af því sem geri vínsöfnun
svo skemmtilega sé að seint sé hægt
að verða fullnuma í fræðunum.
Í vínsafni Pálma eru ekki aðeins
þær þúsund flöskur sem hann á
heima hjá sér, því hann lumar á öðr-
um 300 flöskum í sérstakri geymslu
úti í Bretlandi hjá vínheildsalanum
góða.
20 ÞRIÐJUDAGUR 25. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
MEÐ því að stækka við sig og flytja úr íbúð í
einbýlishús er mun líklegra að kynjahlutverkin
séu í leiðinni steypt í mót þannig að karlinn sér
um viðhald og utanhúsvinnu en konan sér um
að hanna heimilið og vinna húsverk. Hin
sænska Annika Almqvist stundar rannsóknir á
húsnæðismálum og við hana er rætt í Göte-
borgs Posten.
Almqvist segir að flestar fjölskyldur kaupi
sér hús þegar börnin eru lítil eða á skólaaldri,
þ.e. þegar mest er að gera hjá fjölskyldunni. Til
viðbótar daglegu vinnu- og uppeldisálagi komi
þá viðhald húsnæðis og garðvinna. Þetta auki
líkurnar á stöðluðum kynhlutverkum innan
fjölskyldunnar.
Til þess að dæmið gangi upp er algengt að
sænskar konur vinni hluta úr degi og því kem-
ur barnauppeldið og húsverkin frekar í þeirra
hlut en karlanna sem takast á herðar fyrir-
vinnuhlutverkið. Að mati Almqvist er enn
fremur algengt að karlarnir líti á viðhald húss-
ins og bílsins sem afslöppun eftir erfiðan vinnu-
dag.
Almqvist segir að pör og hjón líti þó þannig á
málið að um sameiginlegt verkefni sé að ræða,
verkefni til að auka lífsgæði allrar fjölskyld-
unnar.
82% fjölskyldna skólabarna búa í eigin ein-
býlis- eða raðhúsi í Svíþjóð og er það mikil
aukning frá miðri síðustu öld þegar flestar fjöl-
skyldur í borgum bjuggu í fjölbýlishúsum og
flestar konur voru heimavinnandi.
Eigið hús hefur smám saman orðið tákn
barnafjölskyldunnar og margir vilja að draum-
urinn um eigið hús verði að veruleika, þótt þeir
hafi jafnvel ekki ráð á því, en hús inni í borg-
unum verða æ dýrari. Almqvist spyr hví konur
og karlar vilji ekki einfalt líf í íbúð þar sem
vinnuálagið er minna og frekar hægt að deila
því?
Fyrst og fremst er eigið hús „ástarverkefni“,
þ.e. fólk er að byggja sér varnargarð á tímum
mikillar skilnaðartíðni. Og börnunum á að líða
vel og þau eiga að hljóta áhyggjulausa æsku.
Plássið skiptir einnig miklu, að mati Almq-
vist. Eigið hús gefur líka möguleikann á að ráða
sjálfur hvernig bústaður manns lítur út. „Það
er ekki skrýtið að hvert innanhússhönn-
unartímaritið á fætur öðru líti dagsins ljós,“
segir í GP. Almqvist hvetur til sveigjanlegri og
fleiri húsnæðismöguleika og að fleiri geri sér
íbúð í fjölbýlishúsi að góðu.
Kynjahlutverkin steypt í
mót með fasteignakaupum
FJÖLSKYLDAN
Eldhússtörfin falla gjarnan í hlut konunnar þegar kynjahlutverkin hafa verið steypt í fast mót.
SAMKEPPNISSTOFNUN hefur und-
anfarin ár kannað verðmerkingar í mat-
vöruverslunum og birt niðurstöðurnar, en
tilgangur kannananna hefur verið að at-
huga verðmerkingar í hillu og eins hvort
samræmi væri milli verðmerkingar í hillu
og verðs í afgreiðslukassa.
Á síðasta ári kannaði stofnunin verð-
merkingar á samtals 15.450 vörum í 77
matvöruverslunum á höfuðborgarsvæð-
inu og leiddu niðurstöður í ljós að í 2,1%
tilvika var vara á hærra verði í af-
greiðslukassa en í hillu, í 1,8% tilvika var
varan óverðmerkt í hillu og í 1,6% tilvika
var varan á lægra verði í kassa en í hillu.
Ósamræmi í verðmerkingum eða óverð-
merkt var því í 5,5% tilvika.
Niðurstöður þessara kannana eru held-
ur lakari en árið 2003.
@A#BK
#
*#
#
-*K0)
"&:
*-.K%"&
*-+K)
"&:
7 8 '
9
!
"9
Verðmerkingar
yfirleitt í lagi
NEYTENDUR
Vín skal til vinar drekka
Fólk safnar ólíklegustu hlutum. Sumir safna haus-
um, aðrir englum eða hári. Kristín Heiða Krist-
insdóttir strauk eðalflöskum þegar hún heimsótti
mann sem safnar rauðvíni.
Trékassarnir sem flöskurnar koma í minna á einhvern hátt á gamla tíma.
Pálma finnst þessi
flaska vera ein sú feg-
ursta í safninu. Chat-
eau Latour árgangur
2000 frá Bordeaux, en
sá árgangur reyndist
eðalgóður og því var
lagt mikið í að gera
flöskuna fallega.
Morgunblaðið/Jim Smart
Pálmi umkringdur vínflöskum í víngeymslunni góðu.
khk@mbl.is
flösku sem var við hendina og notaði í
sósuna, en þetta var eðalvín og flask-
an kostaði fjörutíu þúsund. Ég kunni
ekki við að skamma hana en ég bað
hana vinsamlegast um að spyrja mig
næst hvaða flösku hún ætti að nota í
sósuna.“
Pálmi er fæddur og uppalinn í
SAFNARAR