Morgunblaðið - 25.01.2005, Blaðsíða 30

30 ÞRIÐJUDAGUR 25. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Jóna SvanhvítHannesdóttir
fæddist í Reykjavík
14. nóvember 1911.
Hún lést á Landspít-
ala – Háskólasjúkra-
húsi, Fossvogi,
föstudaginn 14. jan-
úar síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Kristrún
Einarsdóttir hús-
móðir, f. 8. septem-
ber 1887, d. 9. októ-
ber 1964 og Hannes
Eyjólfur Ólafsson
kaupmaður í
Reykjavík, f. 20. júní 1877, d. 18.
maí 1961. Systkini Jónu voru:
Gunnar Ísberg, f. 1915, d. 1976,
Gunnlaugur Einar Ísberg, f. 1919,
d. 1920, Gunnlaug, f. 1920 og
Ólafur Ísberg, f. 1924, d. 1998.
Eva Kristín, María Björk og Axel
Þór. d) Óskar Þór, f. 1973, kvænt-
ur Huldu Þórisdóttur. 2) Gerður
G. fræðslustjóri Reykjavíkur, f. 5.
september 1943, gift Bjarna
Ólafssyni framhaldsskólakennara,
f. 15. febrúar 1943. Þau skildu.
Börn þeirra eru: a) Óskar, f. 1966,
kvæntur Michelle Massonnat. b)
Ásta, f. 1969, gift Árna Sigurjóns-
syni, börn þeirra eru Ólafur Kjar-
an, Soffía Svanhvít og Gunnar
Sigurjón.
Jóna lauk námi frá Kvennaskól-
anum í Reykjavík. Jóna og Óskar
áttu heimili sitt í Reykjavík. Um
1940 fengu þau hjónin sér land á
Vatnsenda við Elliðavatn og
reistu þar sumarbústað. Þar hófu
þau mikil ræktunarstörf sem Jóna
sinnti fram á síðustu ár. Hún var
heiðursfélagi Garðyrkjufélags Ís-
lands. Þegar Óskar lést tók Jóna
við rekstri almanaksútgáfu sem
hann hafði rekið frá árinu 1938 og
annaðist hana um 20 ára skeið.
Útför Jónu fer fram frá Foss-
vogskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 15.
Jóna giftist 5. ágúst
1932 Óskari Gunnars-
syni kaupsýslumanni,
f. í Reykjavík 9. apríl
1902, d. 23. júní 1970.
Dætur þeirra eru: 1)
Unnur útgefandi, f.
17. nóvember 1932,
gift Axel Einarssyni
hæstaréttarlögmanni,
f. 15. ágúst 1931, d.
19. desember 1986.
Börn þeirra eru: a)
Kristín, f. 1958, gift
Einari Guðjónssyni,
börn þeirra eru Berg-
lind Ósk, Axel og
Alexandra. b) Svanhvít, f. 1960,
gift Arnari Gíslasyni, börn þeirra
eru Unnur Eva, Jóhanna Jórunn
og Margrét Halldóra. c) Einar
Baldvin, f. 1965, kvæntur Ingu
Þórólfsdóttur, börn þeirra eru:
Sá eiginleiki ömmu Jónu sem
stendur upp úr í mínum huga er
hve hún var alltaf jákvæð og sátt
við lífið. Hún var ekkja í næstum
35 ár en undi alltaf vel sínum hag
og lifði innihaldsríku lífi. Hún var
dugleg að ferðast, og á þessum
ferðalögum fannst henni allt
skemmtilegt; hvort sem hún var
um borð í snjóbíl austur á landi
eða að snorkla með systur sinni á
Bahamaeyjum. Það þurfti samt
ekki ferðalag til að amma væri
ánægð; hún var líka sátt þótt hún
væri ein heima, með hugsanir sín-
ar, útvarpið og kaffibollann.
Annað sem einkenndi ömmu var
að hún var mikill fagurkeri. Þetta
kom skýrt fram í því að hún hafði
alltaf fallegt í kringum sig, hvort
sem það voru yndisleg litrík blóm-
in sem hún ræktaði í sveitinni; eða
póleruð húsgögn, útsaumur og
kristall á heimilum hennar í
Reykjavík. Einnig var hún alltaf
vel klædd, með fallega skartgripi
og vandlega lagt hár. Með því
fannst mér hún sýna sjálfri sér og
öðrum ákveðna virðingu.
Sumarhúsið við Elliðavatn og
landið þar í kring eru þó líklega
stærsti minnisvarðinn um smekk-
vísi og hjartalag ömmu. Þar skap-
aði hún fallegt umhverfi þar sem
fólki leið vel og þar sem því fannst
það vera velkomið. Hún hafði líka
afskaplega gaman af að fá gesti í
sveitina, og þeir eru raunar ófáir
Íslendingarnir sem hafa notið gest-
risni hennar þar, og haft ánægju af
að skoða blómin og trén sem hún
hafði ræktað af svo mikilli natni.
Skemmtileg þversögn í ömmu var
sú, að þótt hún nyti mjög útiver-
unnar og náttúrunnar í sveitinni
var hún líka mikið borgarbarn, og
mikill Reykvíkingur. Henni þótti
sérstaklega vænt um miðborgina
og hún naut þess að ganga þar um,
heimsækja veitingastaði og leik-
hús. Hún og vinkonur hennar sóttu
raunar kaffihúsin í Reykjavík
reglulega alveg fram á síðustu ár,
og fengu sér þá kaffibolla og væna
tertusneið og spjölluðu saman.
Slíkar stundir verða í framtíðinni
eitt af ótalmörgu sem mun minna
mig á ömmu Jónu og hennar bjarta
og skemmtilega lífsviðhorf. Ég
kveð hana með þakklæti í huga og
bið Guð að blessa minningu henn-
ar.
Ásta Bjarnadóttir.
Elsku amma, kveðjustundir okk-
ar á undanförnum árum eru marg-
ar. Þú vissir að hver fundur okkar
meðan á heimsóknum mínum til
landsins stóð, gæti verið sá hinsti.
Og nú ertu loks komin á leiðar-
enda, a.m.k. í þessu lífi sem við
þekkjum.
Þú varst eina foreldri foreldra
minna sem ég kynntist og nánast
öll uppvaxtarár mín bjuggum við
undir sama þaki. Frá þeim tíma er
einkum tvennt minnisstætt. Ann-
ars vegar sú óþrjótandi þolinmæði
sem þú sýndir með því að spila við
mig daginn út og inn, yfirleitt
rommí. Og hins vegar óbilandi
áhugi á þjóðmálum og pólitík. Ég
man t.d. þegar þú vaktir mig að
morgni dags síðla hausts 1980 og
spurðir Hver heldurðu að hafi unn-
ið? og ég svaraði Carter. Þú hristir
höfuðið og sagðir glottandi: Nei,
Ronald Reagan! Þú taldir það ekki
eftir þér að ræða ítarlega við mig
um helstu málefni líðandi stundar
og slík upphefð féll auðvitað í frjó-
an jarðveg hjá móttækilegum 7 ára
gutta. Eins man ég vel að þér
þóttu hlutirnir stundum svo dæma-
laust fyndnir að þú misstir málið
fyrir hláturskasti. Eftir á sagðirðu
gjarnan „Ég skal segja ykkur það“
á meðan þú þurrkaðir hláturtárin.
Líkt og með okkur öll barnabörn
þín, tengjast minningar af þér
gjarnan sveitinni svokölluðu. Þar
lagðirðu gjarnan kapal að morgni
dags, gengi hann upp myndi gesti
bera að garði þann daginn og öf-
ugt. Þetta þótti mér alltaf mögnuð
athöfn og í minningunni reyndist
kapallögnin ávallt sannspá! Þegar
kom að matmáls- og kaffitímum
vonaðist ég alltaf til að á boð-
stólnum væri brauð með skarfa-
kálssalati og e.t.v. Óskarína í eft-
irrétt. En öll áttum við
afkomendur þínir okkar uppá-
haldskökur úr þinni smiðju sem
fyrir vikið hétu í höfuðið á okkur.
Okkar síðasti fundur fyrir fáein-
um vikum mun seint líða mér úr
minni. Eftir hefðbundna umræðu
um málefni líðandi stundar, skál-
uðum við í púrtvíni og þú varst yf-
irfull af fjöri og lauflétt í lund. Að
því loknu kvaddirðu mig einsog
venjulega, með virktum líkt og
komið væri að hinstu kveðjustund.
Nema að þessu sinni hafðirðu víst
rétt fyrir þér.
Óskar Þór Axelsson.
Þegar Jóna Svanhvít Hannes-
dóttir kveður nú þennan heim í
hárri elli er okkur sem þekktum
hana þakklæti efst í huga. Fyrst
ber að meta það að hún skyldi fá
að halda sálarkröftum og reisn til
hinstu stundar. Henni tókst líka að
vera fremur veitandi en þiggjandi
á sinni löngu ævi, studdi foreldra
sína á þeirra efri árum og var svo
ævinlega reiðubúin til að standa
nærri sínum mörgu afkomendum,
skylduliði og vinum. Hún var frá-
bær heim að sækja enda var gest-
kvæmt hjá þeim hjónum þegar þau
dvöldu allt sumarið í sumarbú-
staðnum við Vatnsenda sem þau
kölluðu á Goðalandi. Ekki var held-
ur í kot vísað að koma til þeirra
Óskars á heimili þeirra í bænum
og svo til hennar einnar því að hún
lifði ekkja ríflega þriðjung ævinn-
ar. Þegar ævi Jónu hallaði og hún
hætti sjálf að standa fyrir mann-
fagnaði var prýði að henni í sam-
kvæmum þar sem hún sat uppá-
búin og létt í máli við þá sem að
henni viku.
Fyrir utan óþrjótandi umhyggju
Jónu fyrir fjölskyldu og samferða-
mönnum minnast margir hennar
fyrir natni og smekkvísi við garð-
rækt. Það má efast um að víða hafi
verið til garðar á borð við hennar á
Goðalandi, a.m.k. ekki nema hjá at-
vinnumönnum. Þegar þau reistu
bústaðinn í stríðsbyrjun var landið
lyngmói og grjótholt en þegar
komin var rækt í landið og Jóna
enn með fullu þreki taldi hún rúm-
lega 1.000 tegundir blómplantna,
trjáa og runna í garði sínum. Hún
fór svo sem þrisvar yfir landið allt
á hverju sumri til þess að herja á
illgresið og hafði varla lokið þriðja
arfastríðinu þegar suðaustanrok í
ágúst eyðilagði oft fínasta
blómann. Bóndinn var ekki stór-
tækur í garðvinnunni, hafði stund-
um á orði að allmikið fé færi ofan í
moldina! En með góðu samþykki
hans flutti Jóna heim frá garð-
yrkjustöðvum ófáa blómakassa á
hverju vori. Aftur á móti gaf hún
gestum og gangandi eins mikið af
plöntum og þeir þurftu til þess að
flikka upp á garða sína og þá fengu
menn nú ekki að taka upp veskið.
Vonandi höfum við þakkað fyrir
okkur.
Jóna var jafnlynd og hafði þægi-
lega nærveru eins og sagt er. Hún
kunni líka að kætast og sjá spaugi-
legu hliðarnar. Móðir mín og hún
náðu vel saman, t.d. í garðrækt-
arhugleiðingum. Hvorug gleymdi
meðan þær lifðu ferðalagi suður til
Sviss að heimsækja okkur börnin
sín vorið 1966. Og kynni af Jónu
gera vissa bókmenntagrein mark-
lausa fyrir mér því sá sem hefur
átt hana fyrir tengdamóður finnur
ekki púðrið í klassískum tengda-
mömmusögum.
Bjarni Ólafsson.
JÓNA SVANHVÍT
HANNESDÓTTIR
✝ Anna Magnús-dóttir fæddist í
Flögu í Villinga-
holtshreppi 17. apríl
1929. Hún andaðist
á lungnadeild LSH í
Fossvogi 14. janúar.
Foreldrar hennar
voru hjónin í Flögu,
þau Magnús Árna-
son hreppstjóri frá
Hurðarbaki í Vill-
ingaholtshreppi, f.
18. október 1887, d.
23. desember 1973,
og Vigdís Stefáns-
dóttir frá Selalæk á
Rangárvöllum, f. 13. október
1891, d. 14. mars 1977. Anna var
börn, þau eru: 1) Magnús, f. 19.
nóvember 1958, kvæntur Krist-
björgu Guðmundsdóttur f. 19. jan-
úar 1963. Þau eiga þrjú börn,
Rúnar Má, f. 7. ágúst 1989, Bjarka
Frey, 14. mars 1997 og Önnu Vig-
dísi, f. 2. júlí 2002. 2) Guðbjörg, f.
9. júní 1963, í sambúð með Þor-
steini M. Þorsteinssyni. Þau eiga
þrjú börn, Árna Þór, f. 8. desem-
ber 1987, Davíð Örn, f. 2. ágúst
1990 og Önnu Rún, f. 11. desem-
ber 1992. 3) Brynjar Þór, f. 20. júlí
1967.
Anna ólst upp í Flögu. Hún
stundaði nám við Húsmæðraskóla
Reykjavíkur veturinn 1953-54.
Árið 1958 hófu Anna og Árni hjú-
skap að Bugðulæk 17 í Reykjavík.
Árið 1971 fluttu þau að Sunnuflöt
25 í Garðabæ þar sem hún bjó til
dauðadags.
Útför Önnu fer fram frá Garða-
kirkju á Álftanesi í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.
næst yngst níu systk-
ina. Systkini Önnu
eru: 1) Árni, f. 1917,
2) Guðrún, f. 1919. 3)
Stefanía, f. 1921. 4)
Brynjólfur f. 1922, d.
1983. 5) Sigríður, f.
1924, d. 1987. 6) Guð-
ríður, f. 1926. 7)
Grímur, f. 1927. 9)
Unnur, f. 1930. Upp-
eldisbróðir Önnu var
Stefán Jónsson f.
1934.
Anna giftist 6. apríl
1958 Árna Þórarins-
syni frá Kolsholti í
Villingaholtshreppi, f. 2. septem-
ber 1922. Þau eignuðust þrjú
Í dag kveðjum við Önnu frænku í
hinsta sinn.
Af mörgu er að taka og margs er
að minnast er við lítum yfir farinn
veg. Lífshlaup hennar, allt frá því
systkinin í Flögu bjuggu í gamla
bænum og gengu í sauðskinnskóm
og fram til dagsins í dag. Minning-
arnar hrannast upp.
Anna var næst yngst af systkinun-
um frá Flögu, ekki nema 11 mán-
uðum eldri en móðir okkar. Sá litli
aldursmunur gerði þær mjög sam-
rýndar og samgangurinn því mikill
milli heimilanna. Ófáar voru heim-
sóknirnar í Bugðulækinn og síðan á
Sunnuflötina.
Það var gott að koma til Önnu,
hún var góður gestgjafi sem tók á
móti okkur með miklum myndar-
brag. Hún var hjartahlý og lét sér
umhugað um velferð allra sem í
kringum hana voru og á umhyggj-
una var hún óspör. Anna var glað-
lynd og glettin og kom auga á hið
spaugilega í tilverunni.
Minnisstæð eru okkur öll ferða-
lögin sem farin voru vítt og breitt
um landið með Önnu og fjölskyldu,
um byggð jafnt sem óbyggð ból og
fararskjótarnir ekki af verri endan-
um.
Flaga, ættaróðal systkinanna hef-
ur alla tíð verið sá staður sem tengdi
okkur saman og nú síðustu árin voru
sumarbústaðir fjölskyldnanna á
jörðinni hlið við hlið, en þar naut
Anna sín vel, enda oft glatt á hjalla.
Við vitum að í veikindum Önnu síð-
ustu ár lagði hún mikið á sig til að
geta verið með stórfjölskyldunni á
árlegum ættarmótum okkar, þar
varð hún eins og lítil stelpa á ný og
rifjaði upp æskuárin.
Það er alltaf sárt að kveðja hvern
þann sem manni þykir vænt um en
minningin um skemmtilegt ferðalag
yljar okkur um hjartarætur um alla
framtíð.
Við vottum Árna, Magnúsi, Guð-
björgu, Brynjari og fjölskyldum
þeirra okkar dýpstu samúð. Guð
blessi minningu ástkærrar móður-
systur. Hafðu þökk fyrir allt og allt.
Systkinin af Álfhólsvegi 31,
Haukur, Alma og Valur.
Fyrir rúmum þrjátíu árum hitti ég
Önnu Magnúsdóttur í fyrsta skipti.
Ég sé hana enn fyrir mér þar sem
hún situr í grasbrekku skammt frá
heimili mínu með yngsta barnið sitt,
Brynjar, í fanginu. Sá stutti hafði
meitt sig, Anna strauk ljósan kollinn
og lét einhver huggunarorð falla. Við
tókum tal saman og upp frá þeim
degi átti ég vináttu Önnu vísa. Hún
varð mín góða grannkona sem ég gat
alltaf leitað til. Allnokkur ár voru á
milli okkar og við áttum rætur í
mjög ólíkum jarðvegi. Ég var alin
upp í þéttbýli en Anna í sveit og að
sumu leyti vorum við börn tvennra
tíma. Anna var í mínum huga hin
dæmigerða, myndarlega, íslenska
húsmóðir í bestu merkingu þeirra
orða. Allt heimilishald á heimili
hennar og Árna í Garðabænum var
með miklum myndarbrag og bar
með sér að Anna var vön að taka til
hendinni bæði utan dyra og innan.
Allt sem hún tók sér fyrir hendur
virtist leika í höndunum á henni
hvort sem um var að ræða hannyrðir
eða garðyrkju. Hún kom sér til
dæmis upp myndarlegum matjurta-
garði þar sem hún ræktaði bæði
kartöflur og alls konar grænmeti. Í
garðinum var líka lítið gróðurhús
þar sem hún forræktaði plöntur sem
síðan áttu eftir að skreyta garðinn
hennar. Sjálf var ég óvön allri slíkri
vinnu en Anna gaf mér ýmis góð ráð
og var óþreytandi að leiðbeina mér.
Hún hafði reyndar ekki erindi sem
erfiði en það var ekki henni að
kenna. Miklu frekar óþolinmæði
minni og klaufaskap. Stundum rölti
hún yfir götuna til þess að sjá hvern-
ig mér hefði tekist til og gat oft ekki
annað en hlegið að öllum axarsköft-
unum sem ég gerði. Hláturinn var
samt aldrei meinlegur og öll okkar
samskipti einkenndust af mikilli
hlýju. Þegar í ljós kom að undan
myndarlegu gulrótarkálinu mínu
komu örmjóar gulrætur í kippum
skellihló hún svo að tárin runnu nið-
ur kinnarnar á henni. Daginn eftir
mætti hún svo til mín með fullan
poka af því albesta grænmeti sem ég
hafði nokkru sinni smakkað. Einu
sinni sem oftar kom hún líka færandi
hendi og gaf mér hrossabjúgu sem
hún hafði verið að búa til og í annað
skipti mætti hún með hrokaðan disk
af nýbökuðum pönnukökum til mín
þar sem ég lá heima í fótbroti. Þann-
ig var Anna. Hún var aldrei ánægð-
ari en þegar hún gat hlynnt að ein-
hverjum.
Anna var einstaklega elsk að
börnunum sínum og óþreytandi að
segja mér frá þeim og barnabörn-
unum eftir að þau komu til sögunn-
ar. Hún talaði um þau öll af mikilli
ást og hlýju og vildi allt fyrir þau
gera. Þau bera líka foreldrum sínum
gott vitni.
Það var alltaf notalegt að koma á
heimili Önnu og Árna og þau tóku
mér alltaf með sömu mildu kímninni.
Árni var reyndar ekki síður dugleg-
ur við að liðsinna okkur hjónum með
ýmislegt en Anna. Fljótlega komst
hann til dæmis að því að smíðar lágu
ekki neitt sérstaklega vel fyrir hús-
ráðendum á Sunnuflöt 34 og þótti
því sjálfsagt að liðsinna okkur með
ýmislegt smálegt. Ég á eftir að
sakna vinar í stað við fráfall Önnu en
eftir sitja allar hlýju og góðu minn-
ingarnar sem ég mun ylja mér við
um ókomna framtíð. Við hjón send-
um Árna og fjölskyldu hans sam-
úðarkveðjur. Blessuð sé minning
minnar góðu grannkonu Önnu
Magnúsdóttur.
Gullveig Sæmundsdóttir.
ANNA
MAGNÚSDÓTTIR
Morgunblaðið birtir minningargreinar alla útgáfudagana.
Skil Minningargreinar skal senda í gegnum vefsíðu Morgunblaðsins: mbl.is
(smellt á reitinn Morgunblaðið í fliparöndinni – þá birtist valkosturinn „Senda
inn minningar/afmæli“ ásamt frekari upplýsingum).
Skilafrestur Ef birta á minningargrein á útfarardegi verður hún að berast fyr-
ir hádegi tveimur virkum dögum fyrr (á föstudegi ef útför er á mánudegi eða
þriðjudegi). Ef útför hefur farið fram eða grein berst ekki innan hins tiltekna
skilafrests er ekki unnt að lofa ákveðnum birtingardegi. Þar sem pláss er tak-
markað getur birting dregist, enda þótt grein berist áður en skilafrestur renn-
ur út.
Minningargreinar