Morgunblaðið - 19.02.2005, Blaðsíða 18
18 LAUGARDAGUR 19. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
Canada's fastest growing franchise
is now expanding into Iceland.
See us at www.fibrenew.com
! "##$
%&
! "# $
#!
% "& '"
( '"
(#"
)"& '" % "&
*!
*!&! #
+#
,-!
, ! "#'$
.
'!&() , % "&
/ "&
/, / 0 $ 12 - " 3 4'"
)5 6" 2 ""
78-!
%
9# "&
, - 0 -$
:0## "#, "
; "" "
1,2 ,, 36'! * ! + ,
'
!& <0 )"& 5, % "& :6 6 +-.
=><?
5
$ !
@
@ @
A@ @ @
@
@B
3
AA@ 3
3
@ 3
3
@
@A
3
B@ 3
3
3
3
3
3
3
!0 "# 0 $ ! 3
3 3
@A
@
3 3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3 3
C @DE
C @DE
C 3@ADE
C @DE
C @DE
3
C
@DE
C @DE
C 3@DE
3
C @DE
3
C @DE
C @ DE
3
3
3
3
3
C @DE
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
C 3@DE
/! &
&# "
: ' 5 &# F
( $AA
$B
$ $ A
B$
AA$
$ B$A
BB
$
A
$
A
$B
$
3
$
$ 3
3
3
3
B
B$ $
3
$ 3
3
3
3
3
3
3
$
@
@ A@ @B
@ @
@B
@AA
A@
@ @
@A
@
@
@
@A
B@ @
@
@
B@
@A
B@
@
@ @
@
@ @B
@
@B
AA@ @
@A
@
@B
@B
@
@B
@A
@B
B@ @B
@B
A@ @
@A
@ ; 5 GH $ :/$ I -#" &
A
B
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
:/$3 J , ,-&"& - $ :/$3A 0& !## , 0 ' -! " $
ÞETTA HELST ...
VIÐSKIPTI
● GREINING Íslandsbanka telur að
hlutdeild Símans á fjarskiptamark-
aði sé 76% á móti 24% hlutdeild
Og Vodafone. Í Morgunkorni bank-
anssegir að ef skoðaðar séu sam-
bærilegar tölur fyrir árið 2003 virð-
ist 1% markaðshlutdeild hafa
færst frá Símanum yfir til Og Voda-
fone á milli ára.
Tekið er fram að einungis sé
hægt að áætla skiptingu fjar-
skiptamarkaðarins á milli Símans
og Og Vodafone þar sem Síminn
birti ekki sundurliðaðar upplýs-
ingar á milli fjarskiptahlutans og
Íslensks sjónvarps ehf. (Skjár
Einn).
Greining Íslandsbanka telur vöxt
fjarskiptamarkaðarins hafa verið
6,8% í fyrra og vöxtur Símans um
5,5% en Og Vodafone um 10%.
Bankinn segir markaðshlutdeild Og
Vodafone hafa aukist minna á milli
ára en spáð hafi verið í nýlegu
verðmati á félaginu en þar var
markaðshlutdeild félagsins 2004
áætluð 26,4%. Þrátt fyrir þetta
heldur Íslandsbanki sig við spá
sína um að hlutdeild Og Vodafone
á fjarskiptamarkaði hækki í 33% á
næstu sex árum.
Síminn með 76% af
fjarskiptamarkaði
● SÆNSKA fjarskiptafyrirtækið
Glocalnet hefur kært sænsk-finnska
fjarskiptarisann Telia Sonera fyrir
sænskum samkeppnisyfirvöldum.
Í fréttatilkynningu frá Glocalnet
segir að ástæðan fyrir kæru fyrirtæk-
isins sé sú að Telia Sonera hafi mis-
notað markaðsráðandi stöðu sína á
breiðbandsmarkaði.
„Meðal annars notfærir Telia Son-
era sér þá staðreynd að fyrirtækið á
allar símstöðvar og netið úr stöðv-
unum inn á heimilin,“ segir í frétta-
tilkynningunni. Þar segir jafnframt að
athæfi Telia Sonera hamli sam-
keppni á þessum markaði og kosti
sænska neytendur fleiri hundruð
milljónir sænskra króna á hverju ári.
Telia Sonera kært
EKKI er ljóst hvaðan Fjármálaeftir-
litið fær heimild til að kanna afstöðu
hluthafa í Íslandsbanka sem ekki eiga
í honum virkan eignarhlut.
Jóhannes Sigurðsson, lagaprófess-
or við Háskólann í Reykjavík, segist
ekki sjá hvaðan Fjármálaeftirlitið fái
heimildir til að kanna fyrirfram af-
stöðu hluthafa sem eiga innan við 10%
hlut í félagi, þ.e. þeirra sem eiga ekki
svonefndan virkan eignarhlut. Fjár-
málaeftirlitið geti hins vegar haft sér-
stakt eftirlit með þeim sem eigi virk-
an eignarhlut.
„Ég er ekki viss um að Fjármála-
eftirlitið geti krafið þá sem eiga innan
við 10% hlut í félagi svara fyrirfram
um það hvernig þeir ætla að greiða at-
kvæði á aðalfundi,“ segir Jóhannes en
tekur fram að hann hafi ekki séð rök-
semdir FME. Þær geti hugsanlega
skýrt þessa ákvörðun, t.d. ef FME
hafi upplýsingar um samvinnu hlut-
hafa sem saman ættu meira en 10%.
Á hluthafalista Íslandsbanka á vef
Kauphallar Íslands eru listaðir upp 20
stærstu hluthafar bankans. Þar kem-
ur fram að eignarhlutur þess hluthafa
sem á tuttugasta stærsta hlutinn er
um 0,76% af heildarhlutafé bankans.
Hafa beint ýmsum
fyrirspurnum
„Almennt fylgist Fjármálaeftirlitið
með því hvort virkir eignahlutir
myndist í eignarhaldi fjármálafyrir-
tækja og hefur á liðnum árum beint
ýmsum fyrirspurnum til hluthafa ein-
stakra fjármálafyrirtækja í því efni.“
Þetta segir Páll Gunnar Pálsson,
forstjóri Fjármálaeftirlitsins.
Hann sagði í samtali við Morgun-
blaðið í gær að Fjármálaeftirlitið tjái
sig ekki um frétt blaðsins frá því í
gær. Þar sagði að samkvæmt heim-
ildum Morgunblaðsins hefði FME
óskað eftir upplýsingum frá 30
stærstu hluthöfum í Íslandsbanka um
það hvort og hvernig þeir hygðust
neyta atkvæðisréttar síns á aðalfundi
bankans næstkomandi þriðjudag, fyr-
ir eigin hönd eða fjárhagslega
tengdra aðila. Ennfremur sagði í
fréttinni að FME hefði sent bréf til
hluthafanna í fyrradag og óskað svara
fyrir kl. 17 í gær.
Segist ekki sjá hvaðan Fjár-
málaeftirlitið fái heimildir
SÖMU reglugerðir henta ekki
stórum almennings hlutafélögum og
litlum og meðalstórum einkahluta-
félögum. Þetta var megininntakið í
máli frummælenda á morgunverðar-
fundi Verslunarráðs Íslands og Há-
skólans í Reykjavík í gær.
Mette Neville, prófessor í lögum
við Viðskiptaháskólann í Árósum,
var einn frummælenda á fundinum
og í samtali við blaðamann Morgun-
blaðsins, að vissulega væri þörf á
löggjöf um fyrirtæki og viðskiptalíf-
ið. Að hennar mati ætti það þó ekki
að vera aðalmarkmið slíkrar löggjaf-
ar að setja reglur til þess að klófesta
þá sem ekki hlíta lögmálum mark-
aðarins enda komi það ekki til með
að hindra þá aðila. „Ég tel að Evr-
ópusambandið sé á réttri leið þegar
það segir að markmiðið eigi að vera
að gera fyrirtækin og viðskiptalífið
skilvirkara,“ sagði Neville.
Að hennar mati er ástæða þess að
ekki er æskilegt að sömu lagareglur
gildi fyrir almenningshlutafélög og
lítil og meðalstór fyrirtæki sem
gjarnan eru í formi einkahlutafélaga
sú, að vandamál sem koma upp varð-
andi þessar ólíku fyrirtækjategundir
séu yfirleitt ekki sama eðlis. „Þegar
kemur að litlum og meðalstórum fyr-
irtækjum er ágreiningur meðal eig-
enda algengasta vandamálið sem
þarf að taka á og að mínu mati þarf
reglur í lög um einkahlutafélög sem
taka á þeim málum,“ sagði Mette
Neville. Hún lagði þó áherslu á að
löggjöf um einkahlutafélög ætti að
mestu að vera frávíkjanleg svo þátt-
takendur geti vikið frá þeim með
samningum. Frávíkjanlegar laga-
reglur tryggi að unnt sé að leysa
vandamál sem upp kunna að koma í
einkahlutafélögum þegar aðilar hafi
ekki sjálfir tekið á þeim í samning-
um.
Aðrir frummælendur á morgun-
verðarfundinum voru Árni Harðar-
son, yfirmaður skatta- og lögfræði-
sviðs Deloitte og Elfar Aðalsteins-
son, framkvæmdastjóri Eignamiða
ehf. Í máli þeirra beggja kom fram
að í nefnd, sem skipuð var til þess að
fjalla um íslenskt viðskiptaumhverfi
og gera tillögur um breytingar á
lagaumhverfi þeirra sat enginn
fulltrúi viðskiptalífsins. Töldu þeir
það báðir gagnrýnivert.
Í máli Árna, sem er formaður
starfshóps Verslunarráðs um stjórn-
arhætti í fjölskyldufyrirtækjum eða
minni og millistórum fyrirtækjum,
kom jafnframt fram að óþarfa reglu-
gerðir geti orðið til þess að stífla þá
mikilvægu lífæð sem frumkvöðlaiðn-
aður hérlendis er.
Elfar benti á að sú staðreynd að
sömu kröfur séu gerðar til lítilla
óskráðra og stórra skráðra fyrir-
tækja valdi eigendum lítilla fyrir-
tækja oft vandkvæðum þar sem
þetta feli í sér auknar álögur og
aukna skriffinnsku fyrir þau.
Sömu reglur henta ekki
Morgunblaðið/ÞÖK
Reglugerða er þörf Mette Neville á
morgunverðarfundi Verslunarráðs.
ÁRIÐ 2010 verður hlutfall hátækni-
iðnaðar 15% af útflutningstekjum
þjóðarinnar. Hátækniiðnaður verður
orðinn þriðja stoðin í íslensku efna-
hagslífi. Jafnframt verður Ísland
þekkt á alþjóðlegum vettvangi sem
þekkingarland þar sem sprotafyrir-
tæki vaxa og dafna hraðar og betur
en annars staðar í heiminum. Auk
þess mun að minnsta kosti eitt
sprotafyrirtæki velta einum milljarði
króna á ári fram til 2010 auk þess að
verða skráð á hlutabréfamarkað og
tvö á ári eftir það. Þetta er framtíð-
arsýn sú sem kynnt var á Sprota-
þingi 2005 í gær.
Á þinginu var meðal annars rætt
um hvað þurfi til þess að þessi fram-
tíðarsýn geti orðið að veruleika. Ein
helsta niðurstaða þingsins var sú að
auka þyrfti verulega aðgang sprota-
fyrirtækja að fjármagni, hvort sem
um er að ræða frá bönkum, lífeyr-
issjóðum eða erlendum fjárfestum.
Einnig var það niðurstaða þingsins
að stjórnvöld þyrftu að fara í sjálfs-
skoðun og skilgreina hvernig þau
ætli að hjálpa til við að gera þessa
framtíðarsýn að veruleika. Það var
skoðun flestra sem tjáðu sig að ríkið
þyrfti að hlúa að sprotafyrirtækjum,
meðal annars með skattaívilnunum
og styrkjum.
arðvænlegra sprotafyrirtækja í
starfsumhverfi í fremstu röð.
Með samstilltu átaki þeirra aðila,
sem hafa áhrif á starfsskilyrði ís-
lenskra fyrirtækja, má renna styrk-
um stoðum undir að slík sýn geti orð-
ið að veruleika,“ segir í ályktun
Sprotaþings 2005.
„Ef vel er að verki staðið getur
slík uppbygging orðið ein meginstoð
hagvaxtar á Íslandi á komandi árum
og jafnframt ein þeirra leiða sem
geta tryggt lífeyrissjóðum og öðrum
fjárfestum góða ávöxtun eigna sinna
í framtíðinni. Grunnurinn að slíkri
uppbyggingu felst í fjölbreyttri flóru
Ísland verður þekkt
sem þekkingarland
Morgunblaðið/Árni Torfason
Þekkingarlandið Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra,
setur Sprotaþing 2005 sem haldið var í gær.
LM
NO
+O
O
NP
NAFNÁVÖXTUN trygginga-
deildar Lífeyrissjóðs Norður-
lands nam 17,8% í fyrra og
raunávöxtun var 13,3%. Þetta
er næstbesti árangur í sögu
sjóðsins frá stofnun hans árið
1992, að því er segir í frétta-
tilkynningu. Á síðustu 10 árum
er árleg raunávöxtun sjóðsins
að meðaltali 6,7%. Innlend
hlutabréf gáfu sjóðnum besta
raunávöxtun árið 2004 eða
58,5% en ávöxtun erlendra
hluta- og skuldabréfa reyndist
neikvæð vegna styrkingar
krónunnar. En þrátt fyrir
13,3% raunávöxtun á árinu
2004 og hækkun eigna á árinu
um 6,3 milljarða króna, þá
versnaði tryggingafræðileg
staða sjóðsins um ríflega 2
milljarða króna. Það skýrist af
vaxandi örorku og hækkandi
lífslíkum.
Heildarinneign í séreignar-
deild sjóðsins hækkaði um 66%
milli ára og nam 1,2 milljörðum
króna í árslok. Raunávöxtun
sparnaðarleiðanna tveggja sem
í boði eru var 10,6% og 12,6%.
Virkir sjóðfélagar í Lífeyris-
sjóði Norðurlands voru rúm-
lega 12 þúsund talsins.
13,3%
raun-
ávöxtun
á árinu