Morgunblaðið - 19.02.2005, Blaðsíða 42

42 LAUGARDAGUR 19. FEBRÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Sigurgeir Hann-esson fæddist á
Eiríksstöðum í
Svartárdal 3. apríl
1919. Hann lést á
Heilbrigðisstofnun-
inni á Blönduósi að
morgni 8. febrúar
síðastliðins. For-
eldrar hans voru
Hannes Ólafsson
bóndi á Eiríksstöð-
um, síðar á Blöndu-
ósi, f. 1. sept. 1890,
d. 15. júní 1950, og
Svava Þorsteins-
dóttir, f. 7. júlí
1891, d. 28. jan. 1973. Systkini
Sigurgeirs eru Auður, f. 12.
ágúst 1916, d. 8. janúar 1988,
Torfhildur, f. 6. apríl 1921, og
Jóhann Frímann, f. 18 maí 1924,
d. 19. desember 1997.
Sigurgeir kvæntist 16. septem-
ber 1944 Hönnu Jónsdóttur, f.
26. mars 1921. Foreldrar hennar
voru Jón Jónsson bóndi og
alþingismaður í Stóradal, f. 7.
sept. 1886, d. 14. des. 1939, og
vörubílstjóri hjá hernum í
Hvalfirði. Hann rak eigin vöru-
flutningabíl og flutti vörur milli
Blönduóss og Reykjavíkur, einn-
ig sinnti hann mjólkurflutning-
um og öðrum tilfallandi
flutningum í héraðinu. Vann á
farandvinnuvélum við jarða-
bætur og vegagerð. Sigurgeir og
Hanna hófu búskap í Stóradal
árið 1944 og bjuggu þar til 1961.
Byggðu nýbýlið Stekkjardal þeg-
ar Stóridalur brann 1961 og
hafa búið þar síðan. Árið 1987
byggðu þau nýtt íbúðarhús í
nágrenni gamla hússins og fluttu
þangað, en Ægir og Gerður tóku
smám saman við búskapnum.
Hann varð héraðslögreglumaður
þegar lögregla var stofnuð í
Húnavatnssýslu 1958. Sigurgeir
sinnti ýmsum félags- og
trúnaðarstörfum, var t.d. for-
maður Búnaðarfélags
Svínavatnshrepps og í hrepps-
nefnd og sóknarnefnd. Einnig
var hann í samráðsnefnd vegna
virkjunar Blöndu. Hann var
heiðursfélagi í Hestamanna-
félaginu Neista og Karlakór
Bólstaðarhlíðarhrepps.
Útför Sigurgeirs fer fram frá
Blönduóskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13. Jarðsett
verður á Svínavatni.
Sveinbjörg Brynj-
ólfsdóttir, f. 12 okt.
1883, d. 2. maí 1966.
Synir Sigurgeirs og
Hönnu eru: 1) Jón, f.
30. júní 1945, kvænt-
ur Ingibjörgu Stein-
unni Sigurvinsdótt-
ur. Börn þeirra eru
Elín Hanna, Hildur
Lilja, Jón Sigurgeir
og Svala Sigríður. 2)
Hannes, f. 11. janúar
1950, kvæntur Ingv-
eldi Jónu Árnadótt-
ur. Börn þeirra eru
Guðrún og Sigur-
geir. 3) Ægir, f. 9. ágúst 1959.
Sambýliskona Gerður Ragna
Garðarsdóttir. Börn þeirra eru
Ívar Rafn, Brynjar Geir og
Hanna. 4) Guðmundur, f. 8. maí
1962. Sambýliskona Helena
Sveinsdóttir, sonur þeirra er
Sveinn Halldór.
Sigurgeir stundaði nám við
Héraðsskólann á Laugarvatni.
Stundaði sjó frá Suðurnesjum.
Vann á stríðsárunum sem
Mig langar að kveðja tengdaföður
minn og afa barnanna minna, hann
Sigurgeir. Ég veit að hann var hvíld-
inni feginn eftir nokkurra ára bar-
áttu við heilsuleysi og afþakkaði
hann allar aðgerðir lækna eftir að
hann var kominn á sjúkrahúsið á
Blönduósi.
Hann var tilbúinn að kveðja þetta
líf og fékk þar af leiðandi líknarmeð-
ferð og góða umönnun þar síðustu
dagana og á hjúkrunarfólk þakkir
skildar. Elín Hanna sonardóttir Sig-
urgeirs var ómetanleg síðustu dag-
ana, þar sem hún varla vék frá
sjúkrabeði afa síns og á hún einnig
miklar þakkir skildar og ímynda ég
mér að það hafi verið huggun fyrir
fjölskylduna. Allavega get ég talað
fyrir sjálfa mig hvað það varðar.
Margar minningar koma upp í
hugann við þessi tímamót. Mér er
minnisstætt þegar ég kom fyrst í
Stekkjardal, þá sem tilvonandi
tengdadóttir og borgarbarn þar að
auki.
Ég varð strax svolítið feimin við
tilvonandi tengdaföður minn og
eimdi af því alla tíð. Mér fannst hann
svo virðulegur bóndi, sem var ekki
allra og stundum frekar fámáll mað-
ur, en líka skemmtilegur og einstak-
lega barngóður. Mér finnst það alltaf
hafa verið forréttindi að vera tengda-
dóttir Sigurgeirs og Hönnu í
Stekkjardal. Stekkjardalur varð líka
stór hluti af mínu lífi eftir að ég kom
þangað fyrst og betri tengdaforeldra
og afa og ömmu var ekki hægt að
hugsa sér. Það er líka gott að eiga at-
hvarf í sveitinni með Guðrúnu og
Sigurgeir, sem aldrei verður metið til
fjár. Sigurgeir kom fljótlega upp
sumarhúsi fyrir syni sína í borginni
og aðra ættingja og vini og er það
nefnt Steinholt. Þar getum við verið
með börnum okkar og stundum vin-
um útaf fyrir okkur án þess að leggja
óþarflega mikið á heimilisfólk og eiga
margir góðar minningar þaðan.
Alltaf er jafn gott að koma í sveit-
ina en verður nú tómlegt þegar afi er
ekki lengur. En amma er þar og Æg-
ir, Gerður, Ívar, Brynjar og Hanna
yngri. Sigurgeir var mikill dýravinur
og var unun að hlusta á hann annast
skepnurnar og ég er ekki viss um að
margir spjalli við kýrnar um leið og
þeir annast þær, en það gerði hann
og var það ekki með neinum skip-
unartón.
Þegar hann varð sjötíu og fimm
ára þá var ákveðið að synir hans og
fjölskyldur slægju saman í trérenni-
bekk handa honum. Ég var nú ekki
mjög bjartsýn á að hann gæfi sér
tíma til að sitja við hann, en annað
kom á daginn. Þar átti hann eftir að
sitja mörgum stundum sér til mikilla
ánægju eftir að Ægir tók við bú-
skapnum og eiga margir fallega muni
eftir hann. Oft og iðulega fékk maður
fallega hluti hjá honum til tækifær-
isgjafa fyrir utan hlutina sem við
tengdadæturnar eigum. Þegar kom
að áttræðisafmælinu óskaði hann eft-
ir að við slepptum öllum gjöfum. En
Nonna elsta syni hans datt í hug að
þeir bræður gæfu honum hund, sem
og var gert og hlaut hún nafnið
Birta. Má segja að þau hafi verið
óaðskiljanleg það sem hann átti eftir
ólifað og gaf hún honum ómælda
ánægju eftir að heilsunni hrakaði og
hann gat lítið haft fyrir stafni.
Það var einstaklega gott á milli
Sigurgeirs og sona hans og hafa þeir
bræður alla tíð borið hag foreldra
sinna fyrir brjósti. Nú er komið að
kveðjustund og ég vil þakka tengda-
pabba og afa barnanna minna fyrir
þær stundir sem við áttum saman
um leið og ég votta tengdamömmu
og öðrum aðstandendum samúð mína
vona að góðu minningarnar megi
lýsa okkur veginn áfram.
Lýs, milda ljós, í gegnum þennan geim,
mig glepur sýn,
því nú er nótt, og harla langt er heim.
Ó, hjálpin mín,
styð þú minn fót; þótt fetin nái skammt,
ég feginn verð, ef áfram miðar samt.
(Matthías Jochumsson.)
Hafðu þökk fyrir allt og allt.
Þín tengdadóttir,
Ingveldur Jóna.
Hann afi minn er dáinn. Fyrstu
minningar mínar tengjast sveitinni
hjá afa og ömmu. Þar var ég mikið
sem barn og unglingur. Afi var alltaf
tilbúinn að leiðbeina og kenna.
Hann kenndi mér að hnýta hnút
sem hélt hliðinu, fjármarkið sitt og
hvernig maður keyrir traktor ásamt
ótal öðrum hlutum. Hann gaf mér
minn eigin fjárstofn og mikið var ég
kát þegar afi hringdi að vori og sagði
að Lukka mín ætti tvö lömb þetta ár-
ið.
Ég naut þess að vera elsta barna-
barnið hafði athygli hans og tak-
markalausa þolinmæði. Það að læra
hlutina í sveitinni er ómetanlegt og
fylgir manni alla ævi. Margar sögur
og myndir koma upp í hugann þegar
maður hugsar til baka.
Afi að raka sig fyrir kóræfingu, afi
að sópa að kúnum, afi við rennibekk-
inn, afi að ráða krossgátu, afi að
strjúka Birtu. Ég geymi þessar
myndir í huga mér og á eftir að
hugsa oft til afa.
Mikið á ég honum afa mínum að
þakka, ég er þakklát fyrir að hafa
fengið að kveðja hann.
Elsku afi, hvíl í friði, takk fyrir allt
og allt. Þín
Elín Hanna.
Bóndi er bústólpi,
bú er landstólpi,
því skal hann virður vel.
(Jónas Hallgrímsson.)
Sólin skein og varpaði geislum sín-
um yfir Svínadal og bú og búendur. Í
Svínavatni speglaðist umhverfið.
Heiðríkjan var allsráðandi og ilmur
af grasi. Þetta var í fyrstu heimsókn
okkar í bæinn Stekkjardal þar sem
Sigurgeir og Hanna réðu ríkjum og
höfðu gert lengi. Löngu kominn tími
fyrir okkur sem uppalin vorum í
sjávarplássum og flutt í mesta þétt-
býlið að komast í kynni við sveitalífið.
Við fengum tækifæri til þess þegar
dóttir okkar Helena og Guðmundur
sonur Hönnu og Sigurgeirs rugluðu
saman reytum. Sigurgeir sem við
kveðjum í dag var kominn á áttræð-
isaldur þegar við kynntumst honum
og að mestu búinn að setja bústörfin
í hendur Ægi syni sínum. Það leyndi
sér þó ekki að áhuginn var lifandi, vel
fylgst með og gripið í verk þegar
geta leyfði.
Okkur var tekið af höfðingsskap
og þrátt fyrir þriggja áratuga ald-
ursmun var lítið mál að finna um-
ræðuefni. Sigurgeir fróður um menn
og málefni, land og þjóð. Ævistarf
hans var búskapur og alveg ljóst að
átthagataugin var sterk og rætur
hans traustar. Hann gat tekið undir
orð lögð í munn Gunnars á Hlíð-
arenda: „Hér vil eg una ævi minnar
daga alla, sem guð mér sendir.“
Sigurgeir var heilsteyptur maður,
gjörsneyddur allri yfirborðsmennsku
og fór um af hæversku og háttvísi.
Heimsóknir okkar voru árlegar og
móttökurnar alltaf jafn góðar.
Sameiginlegu barnabarni okkar
Sveini Halldóri var hann góður afi og
drengurinn kann vel að meta heim-
sóknir í sveitina.
Hin síðari ár hallaði heldur undan
fæti í heilsufari Sigurgeirs en fáum
höfum við kynnst sem hafa tekið því
með jafnmiklu jafnaðargeði og hann.
Kvartanir voru ekki til í hans orða-
forða og hann beið sallarólegur þess
sem verða vildi.
En nú er komið að leiðarlokum.
Sigurgeir hefur haldið til annarra
heimkynna. Ef til vill er grasið
grænna hinum megin, sterkari ilm-
urinn af því nýslegnu og sólin skín
þar skærar. Hver veit. Fái gamall
bóndi eitthvað þar að sýsla má ganga
að því vísu að verkin verða unnin af
gleði og samviskusemi.
Ferð þín er hafin.
Fjarlægjast heimatún.
Nú fylgir þú vötnum
sem falla til nýrra staða
og sjónhringar nýir
sindra þér fyrir augum.
(Hannes Pétursson.)
Við Sveinn viljum með þessum
orðum senda samúðarkveðjur til
Hönnu og fjölskyldunnar. Við þökk-
um Sigurgeiri samfylgdina og minn-
umst hans með hlýhug.
Jóna Möller.
Sigurgeir var alinn upp á Blöndu-
ósi. Hann var af dugnaðar- og
greindarfólki kominn. Faðir hans,
Hannes Ólafsson verkamaður, var
bróðir Gísla skálds Ólafssonar frá Ei-
ríksstöðum og Vilborgar á Hóli í
Svartárdal. Móðursystir þeirra var
hetjan Ólöf Sölvadóttir sem fór
dvergvaxin og örsnauð til Vestur-
heims, en þrátt fyrir mikla fötlun
tókst með óbilandi kjarki, ráðsnilld,
mælsku og frjóu ímyndunarafli að
skapa sér góða afkomu í hörðum
heimi.
Móðir Sigurgeirs, Svava, var dótt-
ir Þorsteins Frímanns Péturssonar í
Austurhlíð.
Sigurgeir var glæsilegur ungur
maður og bar sig vel, fríður sýnum
og á yngri árum með örmjóa svarta
skeggrönd á efrivör, eins og film-
stjarna í útlöndum.
Hann var maður framfara og
tækni, keypti sér traktor, sennilega
þann fyrsta eða næstfyrsta í Húna-
þingi, og vann að jarðabótum fyrir
bændur um nokkurra ára skeið.
Sigurgeir giftist heimasætunni í
Stóradal, Hönnu Jónsdóttur. Hanna
er stórmerk kona og var með þeim
jafnræði. Jón alþingismaður í Stóra-
dal, faðir Hönnu, var þá látinn langt
um aldur fram. Sveinbjörg móðir
Hönnu rýmdi til fyrir syni sínum
Jóni og konu hans Guðfinnu Einars-
dóttur og Hönnu og Sigurgeiri og
bjuggu þau í þríbýli í Stóradal um
skeið. 1960 brann bærinn í Stóradal
og sáralitlu tókst að bjarga nema
fólki. Þá var jörðinni skipt og Hanna
og Sigurgeir reistu nýbýlið Stekkjar-
dal. Á undraskömmum tíma varð
Stekkjardalur eitt myndarlegasta
býlið í sveitinni, bæði að húsakosti,
ræktun og umgengni.
Sigurgeir var ákaflega verkhygg-
inn og verklaginn og þótt hann væri
ekki með neinn fyrirgang við vinnu
afkastaði hann meira en flestir.
Hanna var einnig mikil búkona,
bráðgreind og ákaflega vel verki far-
in.
Þau hjón eignuðust fjóra syni, Jón,
Hannes, Ægi og Guðmund. Allir eru
þeir miklir myndarmenn.
Ægir og kona hans Gerður Garð-
arsdóttir hófu búskap í félagi við for-
eldra hans. Fyrir rúmum áratug létu
Hanna og Sigurgeir búið að mestu
leyti í hendur yngri kynslóðinni og
reistu sér annað hús í Stekkjardal og
hafa búið þar síðan.
Sigurgeir var réttarbóndi, Auð-
kúlurétt stendur í landi Stekkjardals,
svo og félagsheimili sveitarinnar,
Dalsmynni. Af því leiddi að gesta-
gangur var mikill hjá þeim hjónum,
enda voru þau ákaflega gestrisin og
fólk laðaðist að heimili þeirra. Sig-
urgeir hafði góða kímnigáfu og
komst vel að orði, bráðgreindur og
skemmtilegur.
Hann unni landinu og lagðist mjög
eindregið gegn þeirri tilhögun virkj-
unar Blöndu sem þrýst var í fram-
kvæmd.
Með Blöndulóni var framin mesta
gróðureyðing af mannavöldum á ein-
um stað allt frá landnámi en þar var
sökkt 62 ferkílómetrum lands, nær
algróins. Í dag mundi engum haldast
uppi að virkja eins og raun varð.
Sigurgeir valdist til flestra þeirra
trúnaðarstarfa sem sinna þarf til
sveita. Rækti hann þau öll af skyn-
semd og trúmennsku. Sem hrepps-
nefndarmaður lét hann sig umhverf-
ismál og umgengni í sveitinni miklu
varða. Beitti hann sér fyrir því að
sveitarsjóður keypti trjáplöntur og
fengu þeir sem vildu ákveðinn
skammt árlega, þess vegna eru trjá-
reitir á flestum bæjum sveitarinnar
til fegurðar og yndisauka.
Að leiðarlokum vakna minningarn-
ar ein af annarri; fyrstu heiðargöng-
urnar mínar þegar ég fjórtán ára var
skjólstæðingur vina minna Halldórs
á Syðri-Löngumýri og Sigurgeirs, fé-
lagsskapur í Karlakór Bólstaðarhlíð-
arhrepps og ótal aðrar glaðar stundir
við störf og leik. Þegar ég lít til baka
minnist ég ekki að okkur hafi nokk-
urn tímann greint á, við vorum alltaf
í sama liði. Ég þakka allt það sam-
starf og vináttu í meira en hálfa öld
og færi Hönnu og sonum þeirra mín-
ar innilegustu samúðarkveðjur.
Páll Pétursson.
Sigurgeir í Stekkjardal átti langa,
starfsama og gifturíka ævi. Hann
byggði með Hönnu konu sinni bæ á
fögrum stað við vatnið bláa og þar ól-
ust synir þeirra upp, en einn þeirra
stýrir nú óðalinu.
Við hittumst í kórnum, sem faðir
hans, Hannes á Eiríksstöðum, hafði
tekið þátt í að stofna fyrir 80 árum
og Sigurgeir kom þar til liðs ásamt
fleiri Svínvetningum þegar Blanda
var brúuð fremra og tafði ekki leng-
ur samgang nágranna.
Í fámennri byggð um vetrarkvöld
vökulöng
er vorþránni stundum hætt.
Þá bregður ljóma á veginn hver
söngfleyg sál,
er sver sig í dagsins ætt.
Svo orti Jónas Tryggvason um
Þorstein söngstjóra á Gili, frænda
Sigurgeirs af Eyvindarstaðaætt.
Sigurgeir var ræktunar- og fram-
kvæmdamaður svo sem tún og húsa-
kostur í Stekkjardal ber vitni um og
einnig þátttaka hans í ýmsum fé-
lögum.
Hann var í þeim hópi sem treysti
betur brjóstviti bænda en ráðum
Landsvirkjunar þegar til Blöndu-
virkjunar dró. Sveitungum sínum var
hann klettur í Blöndudeilunni og
brást honum hvorki rökvísi né þraut-
seigja í þeirri orrahríð.
Sigurgeir var drengskaparmaður
sem gott var að koma til og eiga sam-
leið með.
Með stökum Gísla föðurbróður
Sigurgeirs skal ljúka þessum fá-
breyttu minningarorðum. Gísli orti
um Eiríksstaðalækinn sínar þekktu
Lækjarvísur.
Ég er að horfa hugfanginn
í hlýja sumarblænum
yfir litla lækinn minn
sem líður framhjá bænum.
Þegar ég er uppgefinn
og eytt er kröftum mínum
langar mig í síðsta sinn
að sofna á bökkum þínum.
(GÓ)
Ég votta Hönnu og fjölskyldunni
innilega samúð og sendi þeim kveðj-
ur frá okkur í Ártúnafjölskyldunni.
Ingi Heiðmar Jónsson.
Með örfáum orðum viljum við
kveðja heiðursbóndann Sigurgeir
Hannesson, Stekkjardal. Fyrstu bú-
skaparárin bjuggu þau hjónin á ætt-
arjörð Hönnu, Stóradal en Stóradals-
bærinn var með stærstu og fegurstu
burstabæjum landsins á þeirri tíð. Í
maí árið 1961 brann bærinn og fjöl-
skyldan stóð uppi heimilislaus. Sig-
urgeir tókst á við erfiðleikana ásamt
konu sinni og sonum og með ein-
stakri elju og dugnaði reistu þau sér
nýbýlið Stekkjardal. Stekkjardalur
er glæsilegur vitnisburður um þraut-
seigju Sigurgeirs, iðni, reglusemi og
verksvit. Hann skipaði sér þá strax í
sveit þátttakenda þeirra byltingar
sem íslenskur landbúnaður gekk í
gegnum á síðari hluta tuttugustu ald-
arinnar og var þar í fremstu röð
bestu bænda landsins. En – síðast en
ekki síst var hann alla tíð góð fyr-
irmynd annarra um búskaparhætti
og verklag.
Með söknuði er hann kvaddur með
erindi úr ljóðinu Sáning eftir bónd-
ann Guðmund Inga Kristjánsson frá
Kirkjubóli.
Býlið er kyrrt og blundar rótt.
Bóndinn er samt á fótum.
Lognið hann kýs að nota í nótt,
natinn að jarðarbótum.
Verkin sem þarf að vinna
vitjunartímann finna.
Inga Þórunn og
Þorsteinn H. Gunnarsson.
SIGURGEIR
HANNESSON
Morgunblaðið birtir minningar-
greinar alla útgáfudagana.
Skil Minningargreinar skal senda í
gegnum vefsíðu Morgunblaðsins:
mbl.is (smellt á reitinn Morgun-
blaðið í fliparöndinni – þá birtist
valkosturinn „Senda inn minning-
ar/afmæli“ ásamt upplýsingum).
Skilafrestur Ef birta á minningar-
grein á útfarardegi verður hún að
berast fyrir hádegi tveimur virkum
dögum fyrr (á föstudegi ef útför er
á mánudegi eða þriðjudegi). Þar
sem pláss er takmarkað getur birt-
ing dregist, enda þótt grein berist
áður en skilafrestur rennur út.
Minningar-
greinar