Morgunblaðið - 01.03.2005, Blaðsíða 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 1. MARS 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
„ÉG SÁ fram á að ég þyrfti í
rauninni að búa til ákveðið
óvissuástand, ákveðna knýjandi
þörf til þess að menn hugsuðu
sinn gang og hér kæmist á ein-
hvers konar ný hugsun. Ég held
að það hafi tekist. Mér þykir leið-
inlegt að ég hef valdið taugatitr-
ingi hérna í húsinu og ég veit að
ég hef lagt talsvert á mína leik-
ara, en ég get fullvissað ykkur
um það að þau gengu öll mjög
sátt frá fundinum í morgun
[gær].“ Þetta kom fram í máli
Tinnu Gunnlaugsdóttur þjóðleik-
hússtjóra á blaðamannafundi sem
hún boðaði til í gær til að ræða
mannabreytingar hússins.
Á fundinum kom fram að sjö
leikarar hússins hefðu ákveðið að
losa leikarasamninga sína að
fyrra bragði, þ.e. þau Þórhallur
Sigurðsson, Stefán Jónsson, Edda
Heiðrún Backman, Pálmi Gests-
son, Sigurður Sigurjónsson,
Randver Þorláksson og Ívar Örn
Sverrisson. Sökum þessa kom, að
sögn Tinnu, aðeins til uppsagna
þriggja fastra samninga og er
þar um að ræða leikara sem
komu á fastan samning í Þjóð-
leikhúsinu leikárið 2002–2003 eða
síðar.
Ekki færri en sjö nýir leik-
arar verða ráðnir í haust
Í máli Tinnu kom fram að leik-
ararnir sjö sem sögðu samningi
sínum lausum væru þar með ekki
endanlega hættir störfum hjá
Þjóðleikhúsinu. Þannig mun Þór-
hallur t.d. koma til liðs við
fræðsludeild hússins sem Tinna
sagðist hafa hug á að stórefla.
Bæði Stefán og Edda Heiðrún
munu koma til starfa við Þjóð-
leikhúsið sem leikstjórar. Þeir
Pálmi, Sigurður og Randver
myndu einnig koma að einstökum
verkefnum sem leikarar og leik-
stjórar næsta vetur og Ívar Örn
myndi koma að starfi hússins á
forsendum lausráðins leikara.
„Í dag sé ég fram á að hafa til
ráðstöfunar tíu tímabundna
samninga næsta vetur eða árs-
samninga. Ég tel líklegt að ekki
færri en sjö nýir leikarar komi að
starfinu og fagna ég þeirri nið-
urstöðu. Að auki verða hér einnig
lausráðnir leikarar sem koma til
starfa til einstakra verkefna eins
og verið hefur. Til framtíðar geri
ég mér vonir um að hreyfanleiki
sé tryggður.“ Tinna ítrekaði að
markmið sitt með þessum aðgerð-
um sínum væri til þess gert að
búa til ákveðinn hreyfanleika og
þar með sveigjanleika í starfi
Þjóðleikhússins sem gæti orðið að
hefð til framtíðar.
Líkt og áður hefur komið fram
vill Tinna að í komandi kjara-
viðræðum við Leikarafélag Ís-
lands verði ræddur möguleikinn
á því að koma á tímabundnum
samningum til eins, tveggja eða
þriggja ára í senn. Á blaða-
mannafundinum nefndi hún
fjórða möguleikann. „Í komandi
samningaviðræðum við Leik-
arafélag Íslands kýs ég helst að
einhver sátt næðist um tíma-
bundna samninga, jafnvel til
fimm ára sem er þá sami tími og
skipunartími þjóðleikhússtjóra er,
þannig að sjálfkrafa losnuðu hér
ákveðið margir samningar um
leið og þjóðleikhússtjóraskipti
verða,“ segir Tinna.
Vonar að hreyfanleiki
sé tryggður til framtíðar
Morgunblaðið/Árni Torfason
„Mér þykir leiðinlegt að ég hef valdið taugatitringi hérna í húsinu og ég veit að ég hef lagt talsvert á mína leik-
ara,“ sagði Tinna Gunnlaugsdóttir þjóðleikhússtjóri á blaðamannafundi sem hún boðaði til í leikhúsinu í gær.
silja@mbl.is
„ÉG ER á öðrum yngsta samn-
ingnum þannig að mér var sagt upp
í gær, en með von um frekara sam-
starf,“ sagði Arn-
björg Hlíf Vals-
dóttir leikkona í
samtali við Morg-
unblaðið.
„Ég er mjög
róleg og sátt og
finnst þetta allt
mjög skiljanlegt,
enda veit ég að
þetta er ekki
neitt persónulegt,“ segir Arnbjörg
og tekur fram að sjálf sé hún komin
með nóg af verkefnum framundan.
Aðspurð segist Arnbjörg ekki vera
búin að skrifa undir tímabundinn
árssamning við Þjóðleikhúsið.
„Ég hef virkilega notið þess að
starfa þarna og vil gjarnan gera
það áfram,“ segir Arnbjörg og tek-
ur fram að sér hafi raunar líka bor-
ist önnur tilboð sem hún sé að
skoða.
„Það er alltaf sársaukafullt fyrir
alla að vera sagt upp. En kannski
síst fyrir þá sem eru nýbyrjaðir að
starfa við húsið og hafa nógan tíma
framundan og nóg að gera. Það
hefði verið erfiðara fyrir fólk sem
fórnað hefur starfsævi sinni fyrir
húsið að vera allt í einu látið fara.
Þannig að ég tek þessu öllu með ró
og sátt. Lífið kemur oft með breyt-
ingar til manns og ég trúi því að
þær verði bara til góðs, hvar sem ég
enda.“
Tek þessu
með mikilli ró
og er sátt
Er ekki að
segja skilið
við leikhúsið
„ÉG ER búinn að starfa við húsið
sem leikari í 22 ár og fannst þetta
ágætt tilefni til að hvíla mig að-
eins á leikhús-
inu, horfa í
kringum mig og
hafa meiri tíma
til að sinna öðr-
um störfum,“
segir Pálmi
Gestsson leikari.
„Ég er auðvit-
að engan veginn
að segja skilið
við Þjóðleikhúsið, enda er ég þar
í þremur sýningum núna. En með
þessu móti hef ég meira frelsi til
að velja og hafna verkefnum í
framtíðinni,“ segir Pálmi og seg-
ist telja það mikinn kost.
Aðspurður segir Pálmi sér lít-
ast vel á þær breytingar sem
þjóðleikhússtjóri sé að boða. „Ég
held að þetta verði stórt skref í
þá átt að leikhúsið dafni vel. Það
eru mjög margir ungir leikarar
sem koma út á þennan markað
árlega og það er nauðsynlegt að
leikhúsið hafi um marga að velja.
Mér finnst því afar eðlilegt að
Tinna vilji breyta ráðning-
arkjörum og þetta gefur hugs-
anlega meira tækifæri til smá ró-
teringa og þess kerfis sem Tinna
er að hugsa. Mér finnst alveg
sjálfsagt ef menn vilja hvíla sig
aðeins að þá hangi þeir ekki á
þessum stöðugildum eins og
hundar á roði.“
Félagið tilbúið
til viðræðna
„MÉR finnst gleðiefni að þær
uppsagnir sem vofðu yfir okkur
nú um helgina skuli ekki hafa
orðið jafn-
viðamiklar og
útlit var fyrir,“
segir Rúnar
Freyr Gíslason,
formaður Leik-
arafélags Ís-
lands.
Aðspurður
sagðist Rúnar
Freyr ekki vita
annað en leikurunum þremur,
sem sagt var upp föstum samn-
ingi í gær, hefði verið boðinn
tímabundinn samningur. Að sögn
Rúnars Freys hefur félaginu ekki
borist nein kvörtun varðandi mál-
ið enn sem komið er, en tekur
fram að stjórnin muni á næstu
dögum hlera afstöðu félaganna
og eðlilega bregðast við ef mik-
illar óánægju gæti.
Aðspurður segir Rúnar Freyr
það sína skoðun að við Þjóðleik-
húsið eigi samningar að vera
blanda af tímabundnum og ótíma-
bundnum samningum. „Ég get al-
veg séð rök fyrir því að hafa sem
flesta lausráðna, en ég held að
við megum aldrei fara frá því
kerfi að einhver fastur kjarni
leikara sé í húsinu til staðar fyrir
þá leikstjóra sem koma að starfi
hússins. Því ég held að inni í því
fyrirkomulagi náum við alltaf
áfram. Ég held að það sé gott að
vera í leikhóp. Ég tel að listin
verði betri fyrir vikið og að fagið
hafi þannig möguleika á að
þroskast.“
Spurður um þann möguleika að
ráða leikara tímabundnum samn-
ingum til eins, tveggja, þriggja
eða fimm ára segir Rúnar Freyr
félagið tilbúið til að ræða allt,
enda eru kjarasamningar lausir
um þessar mundir.
Styð þjóðleik-
hússtjóra
heilshugar
„ÞAÐ er ýmislegt sem kemur til að
ég sagði samningi mínum lausum,
þó fyrst og fremst önnur störf sem
ég ætla að fara
að sinna á næstu
misserum og
mánuðum. En
þetta breytir því
ekki að ég er
núna starfandi
við leikhúsið,
enda að æfa í
nýju leikriti og
verð því með
stóru tána í leikhúsinu að einhverju
leyti á næstu mánuðum. En ég er
búinn að segja samningi mínum
lausum í bili, hvað sem framtíðin
ber í skauti sér,“ sagði Sigurður
Sigurjónsson leikari í samtali við
blaðamann í gær.
Spurður hvort hann hefði fundið
fyrir einhverri pressu um að segja
samningi sínum lausum vísar Sig-
urður því alfarið á bug. „Það er sko
langur vegur þar í frá. Ég leyfi mér
nú að fullyrða að pressan hafi verið
nánast í hina áttina. Þessi uppsögn
mín mætti fullum skilningi,“ segir
Sigurður og segist vita það að hann
eigi eftir að starfa aftur við Þjóð-
leikhúsið.
„Þetta eru bara ákveðin vatna-
skil og er allt gert í mesta bróðerni.
Enda eigum við glæsilegan þjóð-
leikhússtjóra sem kemur mjög
sterkur til starfa og ég styð hana
heils hugar í því sem hún hefur ver-
ið að leggja fyrir okkur.“
Vildi geta ráðið
mér meira
„ÉG TÓK ákvörðunina um að
hætta fyrir rúmum mánuði og
það var sátt milli mín og Tinnu
um að ég segði
samningi mínum
lausum, sem
þýðir að ég verð
laus eftir vet-
urinn,“ segir Ív-
ar Örn Sverr-
isson leikari.
Spurður hvers
vegna hann hafi
valið að hætta
segir hann margt koma til. „Mig
langaði til að breyta til og losa
um samninginn þannig að ég gæti
ráðið mér meira og starfað í
auknum mæli fyrir utan húsið,“
segir Ívar Örn og tekur fram að
hann sé ekki hættur í Þjóðleik-
húsinu. „Ég vonast til þess að
geta starfað í einstaka verkefnum
í framtíðinni sem lausráðinn leik-
ari,“ segir Ívar Örn og bendir á
að sem lausráðinn leikari hafi
hann mun meira um það að segja
hvaða hlutverk hann velji að taka
að sér, sem sé ekki staðan hjá
fastráðnum leikurum.
Aðspurður segir Ívar Örn fast-
ráðna leikara ætíð þurfa að fá
leyfi stjórnenda leikhússins til að
taka að sér önnur verkefni utan
hússins þar sem leikhúsið hafi
ávallt forgang að fastráðnum
leikurum sínum.„Í mínu tilfelli
býðst mér mjög margt skemmti-
legt fyrir utan húsið sem ég vil
eiga kost á að geta tekið að
mér.“
Að mati Ívars Arnar er mik-
ilvægt, samhliða þeirri nýju
stefnu sem verið sé að taka upp
við Þjóðleikhúsið, að launakjör
lausráðinna leikara séu skoðuð
nánar. Þess má geta að þau eru í
dag 140 þúsund á mánuði þá
mánuði sem unnið er, en lausráð-
inn leikari ávinnur sér ekki sum-
arlaun.
Er sátt við
stöðuna og líst
vel á lausnina
SÓLVEIG Arnarsdóttir staðfesti í
samtali við Morgunblaðið að hún
væri ein af þremur leikurum
Þjóðleikhússins
sem borist
hefðu uppsagn-
arbréf í gær.
„Ég mun fara
inn á árssamn-
ing frá og með
næsta hausti
sem hægt er að
endurnýja að
þeim tíma liðn-
um ef vilji beggja aðila er fyrir
hendi.“
Aðspurð segist Sólveig af-
skaplega sátt við stöðuna og
lítast vel á þá lausn mála sem
kynnt var á fundi þjóðleik-
hússtjóra með leikurum leikhúss-
ins í gærmorgun.
„Ég tel mikilvægt að fólki, sem
sýnt hefur og sannað að það hef-
ur vilja til að starfa að þessari
list, sé tryggð einhvers konar
fastráðning, en að sama skapi
finnst mér í fínu lagi að fólk sem
er undir vissum aldri eða er ný-
komið út úr skóla fari inn á tíma-
bundna samninga. Líka til þess
að veita fleiri leikurum tækifæri
til að komast að,“ segir Sólveig
Arnarsdóttir og tekur fram að
hún sjái breytingar þjóðleik-
hússtjóra um að hafa tuttugu
manna fastan leikarakjarna og
tíu „róterandi“ stöður sem afar
jákvætt skref.