Morgunblaðið - 17.03.2005, Side 29

f Geirsgötu þar sem Mýrargatan mun fara ofan í stokk samkvæmt rammaskipulaginu.
í framtíðinni miðað við umferðarspá en
til væru tæknilegar lausnir á þeim.
Bent var á að aðeins væri gert ráð fyr-
ir einu bílastæði á hverja íbúð og hverja
50 fermetra atvinnuhúsnæðis og að það
væri allt of lítið.
Dagur benti á að vestast í Reykjavík
væri um eitt stæði á hverja íbúð, vanda-
mál vegna umferðar væru nóg fyrir og
menn væru þá að innleiða annars konar
bílamenningu en þegar væri á þessu
svæði í borginni.
að sækja tóninn, karakter svæðisins,
myndi tryggja ákveðinn fjölbreytileika.
Ýmsar leiðir væru til þess að tryggja
fjölbreytileika en fyrir lægi að það væri
eitt markmiðanna að tryggja að bygg-
ingar yrðu ekki einsleitar.
Fram kom að það myndi ekki auka há-
vaðamengun né umferðina að setja Mýr-
argötuna í stokk og því væri ekki um
breytingu á hljóðvist að ræða. Ákveðin
vandamál í sambandi við hávaðamegun á
tilteknum stöðum væru þó fyrirsjáanleg
nti á að hugsanlega væri
úðir á efstu hæðunum. Sá
væntanlega skoðaður.
m að ekki ætti að fórna
menn vildu að sú starf-
nu karakter.
rnig tryggja mætti fjöl-
a á svæðinu svaraði Dag-
skipulaginu sjálfu fælist
t en hægt væri að setja
yggðu fjölbreytni. Hann
að meginforsendan um
gu að rammaskipulagi Mýrargötu-slippsvæðis
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. MARS 2005 29
stjórnvalda að framselja hann.
Á vettvangi ESB telja menn aðgerðir
Króata í vikunni hins vegar koma of seint
og Carla Del Ponte, yfirsaksóknari hjá
stríðsglæpadómstólnum í Haag, greindi
Jean Asselborn, utanríkisráðherra Lúx-
emborgar, sem situr í forsæti ESB, auk-
inheldur frá því á þriðjudag að hún teldi
ekki neina grundvallarbreytingu hafa orð-
ið á afstöðu Króata til samstarfs við dóm-
stólinn.
Álitinn þjóðhetja í Króatíu
Ante Gotovina fór í felur 2001 eftir að
gefin var út ákæra á hendur honum fyrir
stríðsglæpi. Gotovina er 49 ára gamall og
gekk ungur í frönsku útlendingaherdeild-
ina, hefur af þeim sökum franskan ríkis-
borgararétt. Gotovina hefur hins vegar
komið víða við, hann starfaði m.a. um tíma
fyrir alþjóðlegt öryggisfyrirtæki og þjálf-
aði þá vopnaðar sveitir manna í Argentínu
og Gvatemala.
En fréttir herma einnig að Gotovina
hafi á níunda áratugnum tekið þátt í rán-
um og fjárkúgunum og hann var dæmdur í
fimm ára fangelsi í Frakklandi árið 1986
fyrir að hafa stolið tveimur milljónum
franka frá viðskiptajöfrinum Henri Sal-
omon. Gotovina var sleppt úr fangelsi 1991
og sneri þá aftur til Króatíu, einmitt um
það leyti sem átök voru að brjótast út milli
Króata og Serba vegna þeirrar ákvörð-
unar Króata að lýsa yfir sjálfstæði sínu og
segja skilið við Júgóslavíu.
Gotovina stjórnaði árið 1995 atlögu sem
Króatar gerðu gegn Serbum er varð til
þess að héraðið Krajina komst á ný undir
yfirráð Króatíu. Um 200.000 Serbar flýðu
undan hermönnum hans til Bosníu og
Serbíu og er Gotovina sakaður um þjóð-
ernishreinsanir og morð á 150 Serbum.
Þessi umdeilda aðgerð króatíska hersins
batt í raun enda á stríðið í Króatíu, tryggði
full yfirráð stjórnvalda í Zagreb yfir kró-
atísku landsvæði og þannig fullt sjálfstæði
Króatíu, sem lýst hafði verið yfir 1991.
Nýtur Gotovina mikilla vinsælda meðal
almennings í Króatíu fyrir þátt sinn í
þessum aðgerðum og öðrum í sjálfstæð-
isbaráttu Króata, margir álíta hann stríðs-
hetju.
Í augum margra annarra, þ.á m. sak-
sóknara í Haag, gerðist hann hins vegar
sekur um stríðsglæpi og glæpi gegn
mannkyni.
Sem fyrr segir halda króatískir ráða-
menn því fram að Gotovina sé flúinn frá
Króatíu. Embættismenn stríðsglæpadóm-
stólsins í Haag segja aftur á móti að hann
hafist við til skiptist í Króatíu og króatíska
hluta Bosníu-Herzegóvínu, er hann sagð-
ur fara huldu höfði með aðstoð króatískra
þjóðernissinna sem ekki mega heyra á það
minnst að með hann verði farið sem stríðs-
glæpamann.
Hvað veldur því að forsvarsmennEvrópusambandsins telja ekkikoma til greina á þessum tíma-punkti að hefja viðræður við
Króata um aðild þeirra að ESB sem fyr-
irhugað var að færu af stað í dag, fimmtu-
daginn 17. mars? Það er von að menn
spyrji því svo virðist sem eina ástæðan sé
sú að tiltekinn einstaklingur, króatíski
hershöfðinginn Ante Gotovina, hefur ekki
komið fyrir stríðsglæpadómstól Samein-
uðu þjóðanna í Haag.
Hér er hins vegar um talsverða einföld-
un að ræða, staðreyndin er sú að það skil-
yrði hafði verið sett fyrir aðildarviðræðum
við Króata að þarlend stjórnvöld sýndu
dómstólnum fullan samstarfsvilja; það
hafa þau ekki gert að mati embættis-
manna ESB. „Þetta er stund sannleik-
ans,“ hefur BBC eftir ónafngreindum
embættismanni. „Við verðum að sýna að
okkur sé alvara er við setjum svona skil-
yrði.“
Skýringin á ákvörðun þeirri, sem utan-
ríkisráðherrar ESB-ríkjanna tóku á fundi
sínum í Brussel í gær, hefur því ekki að-
eins með Ante Gotovina að gera. ESB hef-
ur heitið öllum ríkjunum á Balkanskaga
aðild áður en yfir lýkur – en aðeins Slóv-
enía hefur, enn sem komið er, hlotið inn-
göngu í ESB af þeim ríkjum sem eitt sinn
tilheyrðu gömlu Júgóslavíu – að því til-
skildu að þau geri ákveðnar efnahagslegar
og pólitískar umbætur, og framselji til
Haag þá einstaklinga sem ákærðir hafa
verið fyrir stríðsglæpi í átökunum á Balk-
anskaga á síðasta áratug.
Vísbendingar um að ESB hygðist láta
sverfa til stáls í þessum efnum, í tengslum
við fyrirhugaðar aðildarviðræður við Kró-
ata, hafa einmitt, að því er virðist, haft
talsverð áhrif því stöðugur straumur hef-
ur verið til Haag undanfarin misseri; síð-
ustu tíu vikurnar hefur að jafnaði einn
meintur stríðsglæpamaður gefið sig fram
við dómstólinn eða verið framseldur,
þ.á m. nokkrir háttsettir foringjar í serb-
neska hernum.
Þá beindist kastljósið mjög að þessum
málum í síðustu viku þegar Ramush Har-
adinaj, einn helstu stjórnmálaleiðtoga
Kosovo-Albana, hann var raunar forsætis-
ráðherra þar til ákæra á hendur honum
var gerð opinber, gaf sig sjálfviljugur
fram við dómstólinn.
Má ráða af athyglisverðum ummælum
utanríkisráðherra Serbíu í Brussel í fyrra-
dag að þarlend stjórnvöld hafa áttað sig á
skilaboðunum – en Serbar eru einmitt
sakaðir um að halda hlífiskildi yfir þeim
tveimur mönnum, sem hvað mest áhersla
er lögð á að svari til saka, Ratko Mladic og
Radovan Karadzic.
Sagði utanríkisráðherrann, Vuk
Draskovic, að hann hefði alls ekki misst
móðinn þó að ákveðið hefði verið á vett-
vangi ESB að fresta viðræðum við Króata.
„Við gerum okkur grein fyrir því að Serb-
ía og Svartfjallaland geta ekki einu sinni
leyft sér að leiða hugann að því að sækja
um aðild [að ESB] fyrr en allir ákærðir
aðilar hafa verið framseldir til Haag,“
sagði hann.
Segja Gotovina ekki í Króatíu
Króatísk stjórnvöld höfðu verið að vona
að ESB-aðild gæti verið orðin staðreynd á
árinu 2007. Aðeins fjórar af 25 aðildar-
þjóðum ESB voru hins vegar í gær til-
búnar að samþykkja að viðræður um aðild
Króatíu hæfust skv. áætlun; Austurríkis-
menn, Ungverjar, Slóvakar og Slóvenar
en fulltrúar þessara þjóða sögðu að stjórn-
völd í Zagreb hefðu hrint í framkvæmd
þeim pólitísku og efnahagslegu umbótum
sem þyrfti til.
Ivo Sanader, utanríkisráðherra Króat-
íu, mætti óvænt til fundarins í Brussel í
því skyni að reyna að sannfæra utanrík-
isráðherra ESB-ríkjanna um að stjórn-
völd í Króatíu hefðu gert allt sem í þeirra
valdi stæði í þessum málum, benti hann
m.a. á að allar eignir Gotovinas hefðu í vik-
unni verið frystar. Hann fullyrti jafnframt
að Gotovina væri flúinn frá Króatíu og þar
af leiðandi væri það ekki á valdi króatískra
Fréttaskýring | Forsvarsmenn í Evrópusambandinu
hafa ákveðið að fresta viðræðum við stjórnvöld í Króatíu
um aðild að sambandinu um óákveðinn tíma. Davíð Logi
Sigurðsson kynnti sér ástæður þessarar ákvörðunar.
ESB þrýstir á
stjórn Króata
david@mbl.is
AP
Gotovina er stríðshetja í augum margra
Króata. Á myndum af honum á fundi í
Zagreb nýlega stendur aðeins: „Króati“.
ðfræði getur það verið af-
leikfimi. Og það eflir fé-
egar heill bekkur getur
okkí. Það er erfiðara með
unemendur, sagði Klaavu
ylgist með
efnunnar voru einnig
unn- og framhaldsskóla í
renni. Aðbúnaður er mis-
kennslufyrirkomulag en
tefnugesta að agi ríkti í
m en líka virðing og
um finnskum grunn-
n heita máltíð í hádeginu
rlausu, sem og öll náms-
ækur og skriffæri.
áinsdóttir hefur starfað
kennari í sænskum skóla
u ár. Hún segist finna fyr-
ir sparnaði og útlit sé fyrir að skólinn sem
hún starfar við, Kårböle-skólinn, missi
eina kennarastöðu næsta vetur. Skólinn
er starfræktur í tveimur byggingum,
annarri frá 19. öld en hinni frá síðasta
áratug. Í skólanum eru 84 nemendur í
1.–6. bekk og sex kennarar. Í nýja húsinu
er mötuneyti og leikfimisalur, auk
kennslustofa og kennarastofu. Þremur
elstu bekkjunum er kennt í gamla húsinu.
Helga kennir nú tveimur árgöngum
saman, 26 níu og tíu ára börnum. Og þeg-
ar Morgunblaðið ber að garði er hún að
lesa fyrir nemendurna á meðan þeir
teikna og lita. Stofan og nemendurnir
gætu allt eins verið í íslenskum skóla, fyr-
ir utan púltin sem eru sjaldséð í íslensk-
um skólum. Krakkarnir eru fjörugir,
hreyfa sig um stofuna og hika ekki við að
spyrja kennarann sinn ef eitthvað er.
Casimir, tíu ára, finnst skemmtilegast í
handavinnu og myndlist. Honum finnst
gaman að öllum námsgreinum og segist
ekki þurfa meira en 15 mínútur á dag til
að læra heima. Og hann er ánægður með
kennarann sinn. Eins og Fanny, tíu ára,
sem er að ljúka við skemmtilega mynd
sem unnin er út frá orðinu „Huvudstad“
eða „Höfuðborg“. Myndin er af mann-
eskju og í staðinn fyrir efsta hluta höfuðs-
ins er húsaþyrping, greinileg borg.
Cassandra, níu ára, segir að strákarnir
séu stundum með læti en oftast séu allir
þægir. Henni finnst skemmtilegast að fá
að skrifa sögur í skólanum en er ekki viss
um að hún vilji verða rithöfundur þegar
hún verður stór. Eins og hin börnin segir
hún að foreldrarnir aðstoði oft við heima-
námið, en það var einmitt eitt af því sem
hugsanlega er talið hafa áhrif á góðan ár-
angur finnskra barna, þ.e. að foreldrar
fylgist með námi barna sinna.
la leið til árangurs
s að þau eigi í erfiðleikum með námsefnið.