Morgunblaðið - 07.07.2005, Blaðsíða 20

20 FIMMTUDAGUR 7. JÚLÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
DANSKUR maður að nafni Steff-
en Möller er á leið til Íslands í
sumar og hann langar þessi ósköp
til að fá í þeirri för að berja aug-
um málverk eftir Júlíönu Sveins-
dóttur sem hann seldi Íslendingi
fyrir margt löngu í Danmörku.
Hann hefur ekki hug á að kaupa
eða eignast þetta málverk, heldur
langar hann aðeins til að fá að sjá
það og hann vill einnig svo gjarn-
an skála í Bollinger-kampavíni við
eigandann, hvort sem hann er sá
hinn sami og keypti af honum
forðum eður ei.
Sagan á bak við það hvernig
málverkið komst á sínum tíma í
hans hendur og hvers vegna hann
seldi það er nokkuð skemmtileg.
Þannig var að frænka hans í móð-
urætt, sem ævinlega var kölluð
frænka Túborg í fjölskyldunni, hóf
störf hjá Túborg-ölframleiðendum
árið 1912, sem einkaritari stofn-
andans Philips Heymann. Seinna
meir varð hún einkaritari Einars
Dessau og Herberts Jerichow.
Herbert var af gyðingaættum og
þegar heimsstyrjöldin skall á varð
hann að flýja til Svíþjóðar og
neyddist til að dvelja þar alveg
þar til stríðinu lauk. Herbert fól
frænku Túborg að gæta allra
eigna sinna í fjarverunni, og þar á
meðal var málverkasafn hans.
Gamla frænkan passaði einnig
húsið hans og gæsluna alla innti
hún af hendi af mikilli sam-
viskusemi. Þegar Herbert loks
sneri aftur til Danmerkur mátti
frænka Túborg velja sér þrjár
myndir úr málverkasafni hans, í
þakklætisskyni fyrir tryggðina.
Eitt af þeim reyndist vera eftir
Júlíönu Sveins-
dóttur og þegar
ævi frænku Tú-
borg lauk árið
1981 kom þetta
málverk í hlut
Steffens af því
að enginn annar
kærði sig um
það. Málverkið
geymdi Steffen í
kjallara sínum í
nokkur ár, en
þegar hann dag
einn sá auglýs-
ingu í Berlingske Tidende þar sem
óskað var eftir málverkum eftir ís-
lenska listamenn hafði hann sam-
band því hann var á þessum tíma
blankur námsmaður í við-
skiptafræði og sá þarna tækifæri
til að eignast einhverja peninga.
Sá sem hafði auglýst reyndist vera
Íslendingur og það varð úr að
Steffen seldi honum málverkið eft-
ir Júlíönu fyrir 15.000 danskar
krónur.
Steffen hefur í seinni tíð kynnt
sér verkin hennar Júlíönu og lesið
sig til um þessa íslensku listakonu
og nú vantar ekkert upp á nema
að ná fundum núverandi eiganda
og fá að skoða gömlu myndina og
skála fyrir henni og sögunni á bak
við hana.
 HEIMSÓKN | Danskur maður leitar að eig-
anda málverks eftir Júlíönu Sveinsdóttur
Langar að skála
við eigandann í
kampavíni
Umrætt málverk eftir Júlíönu Sveinsdóttur. Myndin er sennilega máluð í
kringum árið 1938. Stærð málverksins er 67x54cm.
Steffen Möller
hinn danski,
sem bíður
spenntur með
kampavínið.
Þeir sem geta gefið upplýsingar
um málverkið og/eða eiganda
þess eru vinsamlegast beðnir um
að hafa samband við Árna Þór
Árnason í síma 897-0531 eða
senda tölvupóst á
arnithor@austurbakki.is.
HANN Guðmundur Árnason, 78 ára
gamall íbúi á Skagaströnd til fjölda
ára, gengur allra sinna ferða og læt-
ur veður aldrei stoppa sig. „Ég fer út
hvernig sem viðrar og oft á dag. Það
þýðir þá ekkert annað en að klæða
sig vel ef það gustar eða hríðar,“
segir Guðmundur, sem ekki hefur
átt bíla í tíu ár eftir að sonur hans
tók þá suður. „Ég sagði honum að
keyra þá út og henda þeim síðan
þegar þeir væru búnir að þjóna sínu
hlutverki.“
Göngutúrarnir gefa Guðmundi
heilmikinn kraft, en hann segist
byrja hvern dag á teygjuæfingum,
en haldi svo út í lengstu göngu-
túrana að afloknum morgunsop-
anum.
Guðmundur greindist með
krabbamein í þvagblöðru fyrir níu
árum, nokkrum mánuðum eftir að
hann missti eiginkonu sína, Hildi-
gunni Jóhannsdóttur, úr krabba-
meini eftir tuttugu ára sjúkdómsbar-
áttu, en hún lést aðeins 56 ára að
aldri. Guðmundur, sem er þrettán
árum eldri en Hildigunnur heitin, fór
í skurðaðgerð á sínum tíma, en hafði
svo sannarlega ekki búist við því að
verða gamall maður. „Því miður er
það staðreynd að þótt margir góðir
læknar séu til, dúkkar krabbamein
oft upp á nýjum stað ef það tekst að
nema það í burtu af öðrum stað,“
segir Guðmundur, sem nú fer tvisvar
á ári í speglun og rannsóknir án þess
að meinið hafi látið á sér kræla á ný.
„Fyrir mig hefur birkiaska reynst
undralyf og ég tel að ég hafi læknað
sjálfan mig með því í bland við holla
hreyfingu,“ segir Guðmundur. „Fyr-
ir tilviljun rakst ég á bækling um
birkiösku, pantaði vöruna frá
Reykjavík og tók átta hylki á dag í
mörg ár. Nú er ég búinn að minnka
dagskammtinn um helming og ætla
að halda mig við fjögur hylki á dag á
meðan ég stend í lappirnar. Fyrir ut-
an það að hafa haldið meininu frá, fæ
ég nú orðið hvorki kvef né aðrar um-
gangspestir.“
Hér er gott að búa
Guðmundur segist hafa haft nóg
fyrir stafni um dagana og m.a. starf-
að við sjósókn, bifreiðaakstur og
þungavinnuvélar svo eitthvað sé
nefnt. Hann er alinn upp á Vatns-
nesi, en hefur búið á Skagaströnd
allt frá árinu 1960. „Nú er ég alveg
stálsleginn því krabbameinið háir
mér ekki lengur. Ég væri örugglega
á jarðýtu eða úti á sjó ef ég mætti
bara gera eitthvað. Ráðamennirnir
okkar hafa á hinn bóginn verið svo
klókir að tvískatta ellilífeyrinn auk
þess sem hann kæmi til með að
rýrna enn frekar ef maður sýndi ein-
hverjar tekjur.
Þótt landsbyggðin sé öll komin á
hvolf, er mannlífið hér gott og vinna
næg, eins og er, en mér skilst þó að
búið sé að veiða alla rækjuna sem
var hér fyrir norðan land. Það er
hins vegar enginn fólksflótti í íbúun-
um því hér vill fólk vera.“
 HREYFING|Fer um allt á tveimur jafnfljótum
Fær hvorki kvef né
umgangspestir
Ljósmynd/Ólafur B.
Guðmundur Árnason í einum af sínum daglegu göngutúrum.
join@mbl.is
NUTU eða Nordisk Ungdoms teater
udvalg er sumarskóli fyrir ungt fólk
á Norðurlöndunum. Í skólanum er
kennd leiklist og er hann haldinn
einu sinni á ári á einhverju af Norð-
urlöndunum. Í ár verður hann í Fær-
eyjum 10. til 22. júlí næstkomandi.
„Þetta er fyrir fólk á aldrinum 16 til
25 ára frá öllum Norðurlandaþjóð-
unum. Skólinn byggist á því að það
eru um tíu námskeið í boði, hver
nemi velur sér tvö af þeim, sem hann
situr svo á eina viku í senn,“ segir
Árni Grétar Jóhannsson sem fer fyr-
ir íslenska hópnum í ár.
NUTU-sumarskólinn hefur starf-
að síðan árið 1993 og komu Íslend-
ingar aftur inn í þetta skólasamstarf
í fyrra eftir nokkurra ára hlé.
„Ég var einn sendur af Bandalagi
íslenskra leikfélaga til Noregs í
fyrra til að kynna mér skólann. Það
gekk vel og var svo gaman að
ákveðið var að kýla á það í ár að
safna saman hópi til Færeyja.“ Hóp-
urinn sem fer frá Íslandi telur sjö
manns á aldrinum 18 til 23 ára af
öllu landinu. Árni Grétar er sjálfur
22 ára, hefur lengi verið virkur í
leiklist og er núna fulltrúi Íslands í
stjórn NUTU. „Ég var mjög mikið í
leikfélaginu í framhaldsskóla, en ég
var í Fjölbrautaskóla Suðurlands,
svo hef ég starfað með Leikfélagi
Selfoss í sex ár og setið í stjórn
þess.“
Árni segir skólann í fyrra hafa
komið sér að miklu gagni við að
þroska leiklistarhæfileikana. „Það
eru mjög færir kennarar í skólanum
og námskeiðin eru fjölbreytt. Í ár er
einn íslenskur kennari en það er
Ágústa Skúladóttir leikstjóri. Í
heildina eru sextíu ungmenni sem
komast inn í þennan sumarskóla.“
Álfa- og huldufólksþema
Skólinn endar á því að afrakstur
hvers námskeiðs er sýndur og svo er
sett upp lítil leiksýning í lokin sem
er opin áhorfendum og tengd þema
hvers árs. „Þemað í ár eru álfar og
huldufólk en í fyrra var það goða-
fræði. Þemað núna kom út frá því að
það var mikil umræða í fyrra á nám-
skeiðinu um hvað álfatrú Íslendinga
er skrítin,“ segir Árni.
„Ég tók eftir því í skólanum í
fyrra að Færeyingar og Finnar eru
líkastir Íslendingum. Annars tala
allir sama tungumálið í leikhúsinu
og fólk binst góðum böndum þótt
það sé frá ólíkum löndum.“
Í skólanum er töluð skandinav-
íska eða „sambræðingur af tungu-
málum með enskuslettum“ eins og
Árni Grétar orðar það. Grænland er
með í leiklistarskólanum í ár en hef-
ur ekki verið með undanfarin ár.
„Flestir sem koma í skólann hafa
mikinn áhuga á leiklist og hafa
starfað eitthvað við hana. Skólinn
kennir manni líka ólíka tækni og að-
ferðir sem nýtist vel í áframhald-
andi leiklistarnámi.“
 MENNTUN|Sumarskóli fyrir ungt fólk með leiklistaráhuga
Skandinavískur sambræð-
ingur með enskuslettum
Morgunblaðið/Sverrir
Árni Grétar Jóhannsson fer fyrir íslensku ungmennunum sem fara í
NUTU-leiklistarskólann í Færeyjum nú í sumar.
ER NEFIÐ STÍFLAÐ?
Fæst í apótekum
og lyfjaverslunum
STERIMAR
Skemmir ekki slímhimnu
er náttúrulegur
nefúði sem losar stíflur
og léttir öndun.
Fyrir 0-99 ára.