Morgunblaðið - 23.07.2005, Blaðsíða 26

26 LAUGARDAGUR 23. JÚLÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
SVEPPARÆKT á sér langa sögu
og hérlendis vaxa líka ýmsir ætir
og eitraðir villisveppir. Sveppi
skal hins vegar aldrei geyma í
plastpoka eða öðrum loftþéttum
umbúðum þar sem þeir eru fljótir
að skemmast.
Suma sveppi má borða hráa eða
kryddlagða, t.d. í salötum, en aðra
þarf að matreiða. Yfirleitt er best að
elda sveppi á einfaldan hátt, steikja
þá aðeins í smjöri eða ólífuolíu og
krydda með nýmöluðum pipar og
svolitlu salti og ef til vill hvítlauk,
skalottlauk og kryddjurtum. Rjómi
á líka vel við marga sveppi. Þá má
einnig nota í sósur, súpur, pottrétti
og margt fleira og fáeinir bragðmikl-
ir villisveppir, t.d. þurrkaðir, geta
lífgað mikið upp á fremur bragð-
daufan rétt. Einnig má fylla svepp-
ina, baka eða grilla.
Sveppi er gott að þurrka, ýmist
heila eða í sneiðum og geymast þeir
þá jafnvel árum saman. Þeir eru þá
t.d. lagðir á vírgrind, heilir eða í
sneiðum, og þurrkaðir í ofni við 50–
60° C hita. Þurrkaða sveppi þarf að
leggja í bleyti í volgt vatn í a.m.k.
stundarfjórðung áður en þeir eru
notaðir. Reikna má með að 100
grömm af þurrkuðum sveppum sam-
svari um 500 grömmum af ferskum,
segir Nanna Rögnvaldardóttir m.a. í
bók sinni Matarást, en uppskriftin
hér að neðan er þaðan fengin.
Hvítlaukssveppir
2 msk. olía
2 msk. smjör
3–4 pressaðir hvítlauksgeirar
500 g sveppir, helst litlir
2 dl fersk brauðmylsna
2 msk. söxuð steinselja
klípa af þurrkuðu timjani
2 msk. sítrónusafi
3–4 vorlaukar, skornir í sneiðar
nýmalaður pipar
salt
Olía og smjör hitað í wok eða á
þykkbotna pönnu. Hvítlaukurinn
veltisteiktur á pönnunni í um eina
mínútu. Sveppunum bætt á pönnuna
og þeir steiktir við meðalhita í um
fimm mínútur.
Hrært stöðugt. Síðan er brauð-
mylsnu, kryddjurtum, sítrónusafa,
vorlauk, pipar og salti bætt út á
pönnuna og veltisteikt í 2–3 mínútur
til viðbótar.
Borið fram sjóðheitt.
 MATUR | Suma sveppi má borða hráa og aðra þarf að matreiða
join@mbl.is
Sveppir geymast vel þurrkaðir
M
yndin gerist í seinni
heimsstyrjöldinni á
rússneskri flug-
herstöð uppi í sveit
og snýst hún um líf
fólksins þar. Í seinni heimsstyrjöld-
inni var mikill skortur á fólki og þá
voru bandarískar konur þjálfaðar
upp í að vera flugmenn til að ferja
flugvélar yfir til bandamanna. Ég
leik eina af þessum flugkonum sem
ferja flugvélar frá Bandaríkjunum
til Rússlands,“ segir Katrín.
Hún fékk þessa sumarvinnu eftir
að hafa frétt að verið væri að leita
eftir bandarískum konum til að
leika í myndinni. Þrátt fyrir að
vera ekki bandarísk þá skellti hún
sér í prufu og var ráðin í hlutverk
einnar bandarísku flugkvennanna.
Katrín, sem er 28 ára, flutti út til
Rússlands í janúar síðastliðnum og
hefur verið að læra rússnesku síð-
an til að fá inngöngu inn í háskóla
þar í landi. „Ég var að klára tungu-
málaskólann og byrja í haust að
læra alþjóðatengsl í St. Péturs-
borgar ríkisháskólanum, þetta er
aðalskólinn hérna í Pétursborg og
sami skóli og Pútín Rússlands-
forseti nam við.“
Áhugi Katrínar á Rússlandi kem-
ur ekki að ástæðulausu því árið
1994 var hún skiptinemi í Lettlandi
og bjó þá hjá fjölskyldu sem talaði
rússnesku. „Mig hefur alltaf langað
að ná málinu betur svo ég ákvað að
skella mér út og klára dæmið.
Þetta nám, sem ég er að fara í,
tekur fjögur ár svo ég mun búa
hérna að minnsta kosti í þann
tíma.“
Katrínu finnst yndislegt að vera í
Rússlandi og hún nær góðum
tengslum við fólkið, þó hún segi
ekki fyrir alla að búa þar.
Kvikmyndin, sem Katrín leikur í,
er tekin í borginni Novgorod sem
er um þriggja tíma akstur frá Pét-
ursborg. „Við erum tíu stelpur sem
fengum hlutverk bandarísku flug-
kvennanna. Ég er bara í hóp-
atriðum í myndinni og þarf því ekki
að læra neinn texta, en ég þarf að
syngja og dansa,“ segir Katrín.
Hún þurfti ekki að læra að fljúga
fyrir hlutverkið, en hún þurfti að
læra að dansa foxtrot og charleston
og að syngja bandaríska þjóðsöng-
inn. „Myndin á að gerast um vetur
svo við erum klæddar í rosa flug-
búninga, ullarbuxur og leðurjakka.
En það er steikjandi sumarhiti
hérna í Rússlandi núna, svo þetta
er svolítið sveittur leikur. Hlut-
verkið mitt er lítið en það er gam-
an að fá að vera með og stemningin
í kringum þetta er skemmtileg.“
Til að fá nasasjón af því hvernig
er að fljúga herflugvél fékk Katrín
flugferð í rússneskri tveggja sæta
orrustuvél með orrustuflugmanni
að nafni Smirnoff. „Það var ekkert
smágaman. Hann tók mig í alls
konar snúninga, dýfur og flaug á
hvolfi, svo eitthvað sé nefnt. Þetta
var gert svo við fengjum smáhug-
mynd um hvernig þetta er.“
Tökur á myndinni hófust 22. júní
og er Katrín búin að fara tvisvar, í
fjóra til fimm daga í senn, í tökur
og á eftir að fara aftur núna í júlí
og svo í september, en myndin sjálf
á að verða tilbúin í byrjun næsta
árs.
Leikstjórinn er rússneskur og
heitir Alexander Rogozhkin. „Hann
er mjög frægur hér í Rússlandi.
Hefur fengið fjölda verðlauna og
gert margar myndir. Hann skrifar
líka alltaf handritin sjálfur.“
Katrín segist ekki hafa orðið vör
við fræga leikara á tökustaðnum,
en segir engu að síður þekktan
rússneskan leikara í myndinni.
„Hann er sápuóperustjarna hér og
þykir víst voða flottur gaur.“
Rússneskar karlrembur
Allir leikarar myndarinnar eru
rússneskir og bandarískir fyrir ut-
an Katrínu. „Ég er Íslendingur í
Rússlandi að leika Ameríkana í
seinni heimsstyrjöldinni, þetta er
svolítið langsótt,“ segir Katrín og
hlær að þessari vitleysu.
Þótt Katrín hafi gaman af þessu
ætlar hún ekki að leggja fyrir sig
leiklistina. „Þetta er bara skemmti-
leg sumarvinna. Ég var mikið í
leiklist í menntaskóla en ekkert að
ráði eftir það.“
Katrín stefnir ekki að því að búa
í Rússlandi alla sína tíð, enda togar
Ísland alltaf í hana. „Ég er núna á
leiðinni til Ísraels að heimsækja
vini, svo kem ég heim til Íslands í
ágúst og verð í mánuð.“
Hún er ekki komin með rúss-
neskan karl upp á arminn enda
segir hún þá karlrembur sem vilji
helst að konurnar séu heima að
elda og þrífa. „Það er dónaskapur
við karlmennskuna ef kona opnar
vínflösku sjálf, það er víst karl-
mannsverk. Annars hefur hvert
land sína siði og þó að rússneskar
konur séu mjög vel menntaðar eru
það enn karlarnir sem ráða,“ segir
„bandaríska flugkonan“ Katrín að
lokum.
 SUMARVINNA | Katrín Brynja Valdimarsdóttir fer með hlutverk í mynd sem gerist í seinni heimsstyrjöldinni
Íslendingur leikur Ameríkana
í rússneskri kvikmynd
Katrín með hluta þeirra meðleikara sinna sem fara með hlutverk bandarísku flugkvennanna. Frá vinstri talið:
Anna, sem er bandarísk en hefur búið í Rússlandi í fjögur ár og er að læra leiklist, Katrín sjálf, Sarah sem er kan-
adískur rússneskunemi, og Sarah, sem er bandarísk og var að læra rússnesku.
Katrín segist ekki hafa orðið vör við fræga leikara á tökustaðnum en þrátt fyrir það leikur einn strákur sem er
mjög þekktur í Rússlandi í myndinni. En á ljósmyndinni eru nokkrir ekki frægir meðleikarar Katrínar.
Það eru ekki margir sem
leika í rússneskri kvik-
mynd í sumarfríinu. En
það gerir Katrín Brynja
Valdimarsdóttir sem er
námsmaður í Péturs-
borg. Ingveldur
Geirsdóttir sló á þráðinn
til Rússlands og spurði
Katrínu út í kvikmynda-
leikinn.
ingveldur@mbl.is