Tíminn - 24.02.1974, Blaðsíða 19

Sunnudagur 24. febrúar 1974.
TÍMINN
19
Útgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar: Þór-
arinn Þórarinsson (ábm.), Jón Helgason, Tómas Karisson.
Auglýsingastjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrif-
stofur i Edduhúsinu við Lindargötu, simar 18300-18306. Skrif-
stofur i Aðalstræti 7, simi 26500 — afgreiðslusimi 12323 — aug-
lýsingasimi 19523. Askriftagjald 360 kr. á mánuði innan lands,
i lausasölu 22 kr. eintakið.
Biaðaprent h.f.
V.____________________________________________________ >
AAerkar tillögur
Borgarfulltrúar allra andstöðuflokka Sjálf-
stæðisflokksins i borgarstjórn Reykjavikur hafa
lagt fram mjög athyglisverða tillögu um
umferðamál i borginni.
Leggja þeir til, að gerð verði athugun á þvi,
hvort og þá hvenær geti orðið að koma upp nýjum
almenningsflutningaleiðum, sem byggja á inn-
lendri orku. Er þá átt við svonefnda einteinunga
ofan venjulegrar umferðar, en i skipulagningu
umferðar i ýmsum stórborgum heims er nú mjög
byggt á slikum umferðaræðum til lausnar á
umf erða vandamálum.
Ljóst er, að auk almennrar þjónustu, sem
Strætisvagnar Reykjavikur veita, verður brýnt
að koma upp sérstökum hraðleiðum frá þétt-
býlum hverfum, eins og t.d. Breiðholti, Árbæjar-
hverfi og fyrirhugaðri byggð i Gufunesi, að mið-
borginni.
Gæti i þvi sambandi jafnframt komið til sam-
vinnu við nágrannasveitarfélögin, Hafnarfjörð,
Garðahrepp, Kópavog og Mosfellssveit.
Þá leggja borgarfulltrúarnir til, að kannað
verði, hvort hagkvæmt geti orðið við að leysa
erfiðustu umferðarhnúta að leggja umferðar-
æðar neðanjarðar i stað þeirra miklu umferðar-
mannvirkja, sem Aðalskipulag Reykjavikur-
borgar frá 1962 gerir ráð fyrir.
Þá er nauðsynlegt, að nú furi fram heildar-
athugun á umferðarkerfi gamla miðbæjarins i
Reykjavik, þar sem lagt yrði til grundvallar það
gatnakerfi, sem nú er búið við, og þau vandamál,
sem nú eru þar rikjandi. Þarf að gera áætlun um
lagfæringar og umbætur á gatna- og umferða-
kerfinu og þá horft til framvindu mála i gamla
miðbænum I fyrirsjáanlegri framtið. 1 þvi sam-
bandi þarf að huga vel að þróun gamla mið-
bæjarins með vaxandi borg. Það þarf að kanna
nauðsyn þeirra umferðaræða og hagkvæmni,
sem Aðalskipulag Reykjavikurborgar frá 1962
gerir ráð fyrir.
Þá þarf að gæta samræmis milli ytra og innra
umferðakerfis borgarinnar. Skoða þarf bila-
stæðaþörf miðborgarinnar i þvi ljósi, að al-
menningsflutningakerfi, sem þjónuðu miðborg-
inni, verði efld.
Borgarfulltrúar andstöðuflokka ihaldsins
leggja ennfremur til, að gerð verði nú könnun á
hugsanlegri dreifingu stofnana um borgina.
Verði gerð tilraun til að meta annars vegar hag-
kvæmni borgaranna af þvi, að stofnanir séu sem
mest á einum stað,og hins vegar hagkvæmni þess
frá umferðarlegu sjónarmiði að dreifa
stofnunum sem mest um borgina.
Borgarfulltrúarnir telja, að nú riki öngþveiti i
umferðamálum borgarinnar og heildarstefnu-
mörkun i umferðamálum vanti. Þeir leggja til, að
gerð verði samræmd heildaráætlun um eflingu
Strætisvagna Reykjavikur, að vagnakostur verði
aukinn og bættur og tiðni ferða aukin. Leggja þeir
til i þvi sambandi, að leiðaval SVR um mið-
borgina verði endurskoðað. Auðvelduð verði
umferð SVR með þvi að veita strætisvögnum for-
gang i umferðinni og dregið úr bilastæðum með-
fram erfiðustu leiðunum. Flýtt verði ráð-
stöfunum varðandi umferð um Laugaveg og
hafin verði athugun á þvi, hvort kaupa þurfi lóðir
við Grettisgötu og Hverfisgötu til notkunar fyrir
bilastæði. Þá verði enn itrekað við umferðalaga-
nefnd að hraða afgreiðslu á forgangi strætis-
vagna við útakstur frá stæðum.
—TK.
William F. Buckley:
Hver hinna fjögurra
Nixona sigrar?
Á því veltur, hvort Nixon segir of sér
Mynd þessi var tekin af Nixon fyrir nokkrum dögum. Hann er aö
undirrita fjárlagafrumvarpiö,áður en hann sendir þaö til þings-
ins.
VVilliam F. Buckley,
höfundur þessarar greinar,
cr einhver dáðasti —og hat-
aðasti — stjórnmálarýnandi
í sjónvarpi i Bandarikjun-
um og er auk þess ritstjóri
timaritsins Nationai Rev-
iew. Hann hefir ætið verið
hægrimaður, taismaöur
hinna ihaldssömustu sjón-
armiða og fylgt Nixon að
málum „heill og óskiptur”.
Af þessum sökum er vert að
huga að orðum hans, þegar
hann ræðir þann möguieika,
að Nixon segi af sér.
ÞEGAR ég er búinn að
skrifa þessa grein, gæti ég
hugsað mér að fara með hana
i prentsmiðju og láta prenta
hana i póstkortsstærð. Þá
gæti ég gripið til hennar og
rétt hana hinum ákaflega
mörgu lyftuþjónum, leikurum
og forstjórum, sem spyrja
óaflátanlega hins sama, eins
og raunar allir aðrir: „Haldið
þér, herra Buckley, að Nixon
forseti láti af embætti?”
En Nixonarnir eru fleiri en
einn.
Fyrsti Nixoninn er maður-
inn, sem manni dettur fyrst i
hug. Við hann á fullyrðingin:
„Hann lætur aldrei af
embætti”. Það væri andstætt
manngerð hans.
Þessi Nixon er ákveðinn og
staðfastur, hefir lengst af ævi
sinnar keppt að þvi að verða
forseti Bandarikjanna og
nýtur þess að vera forseti.
Hann metur mikils valdið,
sem forsetaembættinu fylgir,
forréttindi þess og hinar
rómantiskari hliðar málsins.
Þessum manni verður ekki
þokað úr Hvita húsinu fyrr en
bifreiðin biður við dyrnar lög-
ákveðinn dag i janúar 1977.
NIXON númer tvö er raun-
sæismaður i stjórnmálum.
Hann getur virt fyrir sér og
metið stjórnmálaástandið og
dregið af þvi mati eðlilegar og
nauðsynlegar ályktanir, þegar
þess er á annað borð kostur.
Þessi Nixon færði sina fórn á
rikisstjórafundinum i Cleve-
land 1964 i sambandi við við-
leitnina til að stöðva Gold-
water, en sá svo skjótlega i
hendi sér, að þessi hreyfing
yrði ekki til neins gagns.
William Scranton var svo
óheppinn að halda áfram að
keppa við Goldwater ogstóðað
lokum i sporum Harolds
Stassens. Nixon númer tvö fór
þveröfugt að og dró sig i hlé,
vegna þess að hann sá sigur
Goldwaters fyrir, og studdi
hann með ráðum og dáð. Þessi
ákvörðun tryggði Nixon sigur
sem forsetaefni Republikana
flokksins 1968. Reagan hefði
að öðrum kosti verið valinn —
já Reagan.
Nixon var þetta ljóst. Þessi
Nixon, hinn raunsæi stjórn-
málamaður, getur gert sér
þess grein, hvort hann eigi að
hætta á kæru og jafnvel sak-
fellingu, og gera þá annað af
tvennu: Hefja öfluga baráttu
til þess að draga kraftinn úr
sókninni með margvislegum
stjórnmálaaðgerðum, eða að
sætta sig við hið óumflýjan-
lega og láta af embætti. Enn
hefir hann ekki komizt að
þeirri niðurstöðu, að stað-
reyndir stjórnmálanna geti
leitt til þess, að hann verði að
láta af embætti.
ÞÁ er komið að Nixon
númer þrjú. Hann er inn-
hverfur og hlédrægur, þung-
lyndur og veltir sér upp úr
erfiðleikunum, sem oft eru
sjálfskaparviti. Þessi Nixon
leggur sig enn betur fram en
nauðsyn krefur til þess að
hljóta góðan orðstir, fá aðild
að úrvalsflokknum — og
muna nöfn hinna ýmsu undir-
manna.
Þessi Nixon knýr sig til þess
að vaka hálfar nætur, áður en
hann tekur smávægilegar
ákvarðanir um mannaval —
ekki fyrst og fremst til þess að
vanda valið, heldur af þvi að
hann vill geta sagt: „Ég vakti
fram undir morgun við að
velta þessum vanda fyrir
mér”. Þessi Nixon á það til að
fullyrða allt i einu i flutningi
gaumgæfilega undirbúinnar
ræðu, að hann ætli „að halda
áfram að starfa 18-20 stundir i
sólarhring” þjóð sinni til
nytja.
ÞESSI þriðji Nixon álitur,
að allt hið „valda fólk i austur-
fylkjunum liti niður á hann,
vegna þess aö hann stundaði
ekki nám við neinn hinna
frægustu háskóla. Þess vegna
hallar hann sér að Rotary-
mönnum, enda kann hann vel
við sig i þeirra hópi.
Þessi þriðji Nixon telur það
sitt hlutskipti að þola þján-
ingar. Hann telur þjáningar
góðar og heilsusamlegar og að
sér beri að eflast við and-
streymið. Hann er þvi
byrjaður að hugleiða siðustu
og sárustu kvölina, þá að
draga sig i hlé.
Sé valdið æsandi fyrir fram-
gjarnan mann, sem hafizt
hefir af sjálfum sér, hlýtur
hann að gera pislarvættinu
hátt undir höfði, þegar hann
sér ákveðin tákn á lofti. Þetta
er eina hugsanlega skýringin
á brosinu á vörum heilags
Stefáns, þar sem boga-
skytturnar eru að leggja til
atlögu.
LOKS er svo fjórðí
Nixoninn, ef lesendur eru ekki
þegar búnir að fá nóg. Það er
maðurinn Nixon. Fyrir
skömmu var Watergatemálið
allt ásamt ýmsum af-
leiðingum tekið nákvæmlega i
sunnudagsútgáfu blaðsins
New York Times. Ein setning
brenndi sig inn i vitund
manns: „Hann dró frá 1 doliar
og 24 sent (á skattframtali
sinu), en það var gjaldiö fyrir
lánareikninginn i Vöruhúsi
Garfinckels”.
Nixon númer fjögur gæti
borið sigurorð af Nixon númer
eitt af mannlegum ástæðum
einum. Shylock talaði fyrir
hönd Gyðinga á sinni tíö, en
hann hefði alveg eins getað
komið fram fyrir hönd Nixons
þegar hann sagði:
„Hefir Gyðingurinn ekki
augu? Hefir hann ekki hendur,
fætur, likama, skilningarvit,
tilfinningar og þrár? Mettast
hann ekki af sömu fæðu og
kristnir menn, hlýtur sár af
sömuvopnum, þjáist af sömu
sjúkdómum, læknast af sömu
lyfjum og svitnar og kólnar af
sömu ástæðum, sumar og
vetur? Blæðir ekki úr okkur,
þegar þig stingið okkur?
Hlæjum við ekki, þegar þið
kitlið okkur? Deyjum við ekki,
þegar þið byrlið okkur eitur”?
Og að lokum: „Eigum við þá
ekki að hefna okkar, þegar þið
gerið okkur rangt til?”
Nixon númer fjögur er
maðurinn, sem við mætum á
göngu á ströndinni við San
Clemente og sjáum ferðast á
ódýru farrými með áætlunar-
flugvélum og svarar þvi, hvort
hann hafi i raun og veru dregið
frá einn dollar og 24 sent i
reikningsgjald hjá Garfinckel.
Þegar þeir Nixon númer þrjú
og Nixon númer fjögur koma
auga á sömu ástæðu og sjá
sömu sýn, mun Nixon láta af
embætti — ekki aðeins með
fullum heiðri, heldur glaður og
ánægður.