Fréttablaðið - 12.02.2005, Blaðsíða 42
Það sveif notalegur andi yfir grein
Hallgríms og var hún um flest ólík
áramótaúttektinni sem var ástæða
þess að ég drap niður penna í
fyrra skiptið. En það voru þó
nokkur atriði sem benda til að
hann hafi annað hvort misskilið
mig eða ekki nennt að lesa grein-
ina mína og lái honum hver sem
vill. Ég kemst samt ekki hjá því að
gera nokkrar athugasemdir:
1. Hallgrímur segir að ég hafi ráð-
lagt honum að tjá sig ekki um
þjóðmál og halda sig við skáld-
skap. Enn fremur heldur hann því
fram að ég hafi sagt að rithöfund-
ar ættu erfitt með að greina milli
ímyndunar og veruleika. Hvort
tveggja er rangt. Í fyrsta lagi tal-
aði ég ekki um rithöfunda al-
mennt. Ég talaði um Hallgrím,
sem er að mínu mati góður og
skemmtilegur rithöfundur, en
hann er ekki rithöfundar og enn
síður allir rithöfundar. Ég sagði
einungis að Hallgrími væri greini-
lega lagnara að tjá sig um veru-
leika sem hann býr til sjálfur en
þann sem við hin lifum í. Ég er
sammála Hallgrími að það er synd
hvað íslenskir rithöfundar tjá sig
lítið um þjóðmál og miklu minna
en þeir gerðu á árum áður. Þar er
skarð fyrir skildi. Það þýðir hins
vegar ekki að mér finnist það í lagi
þegar rithöfundur tjáir sig um
þjóðmál að skrif hans markist af
gífuryrðum, staðlausum aðdrótt-
unum og smekkleysi. Það var tölu-
vert af þessu í áramótaúttekt Hall-
gríms en miklu minna í svarinu
við greininni minni.
2. Hann segist aldrei hafa haldið
því fram að utanríkisráðherra
væri geðveikur. Hann hafi
að vísu sagt að hann
væri geðveikur en það
hafi merkt eitthvað
allt annað sem ég
skilji ekki vegna
þess að ég hafi ver-
ið svo lengi erlendis. Og ég eigi að
leita hjálpar barna minna til að
ráða í þessa nútímalegu notkun
orðsins. Ég gerði eins og skáldið
lagði til og spurði hóp ungmenna
hvernig mér bæri að skilja orðið
geðveikur. Þau sögðu mér að þeg-
ar orðið væri notað í samhengi
eins og geðveikt spennandi eða
geðveikt flott væri það áhersluorð
en þegar menn segðu geðveikur
leiðtogi eða geðveikur Davíð væri
oftast um gamaldagsmerkingu að
ræða og alltaf þegar orðið væri
notað í gagnrýnni umfjöllun. Það
er því ljóst að Hallgrímur sagði að
Davíð væri geðveikur og hann sér
eftir því. En hafið ekki áhyggjur,
hann kemst yfir það. Hann gerir
það að vísu ekki með því að stinga
hausnum í sandinn og vísa til mis-
munandi túlkana orðs. Það lítur
ekki vel út þegar það er skoðað í
samhengi þess að nokkrum máls-
greinum síðar heldur hann því
fram að hálfrar aldar gamalt
ákvæði stjórnarskrárinnar sé
bara orð á pappír og ekkert rúm
fyrir túlkun.
3. Hallgrímur gefur í skyn að ég
leggist gegn því að fólk komi skoð-
unum sínum á framfæri og er þá
að vísa til þess að ég hafi
ekki verið hrifinn af
því að kaupa auglýsingu í NYT til
að tjá andstöðu gegn stríðinu í
Írak. Ég tjáði sjálfur andstöðu
mína gegn stríðinu í greininni sem
hann var að svara og það gleður
mig þegar aðrir gera hið sama.
Mér finnst hins vegar hugmyndin
um auglýsingu í NYT vond vegna
þess að auglýsingar í því ágæta
blaði til að tjá pólitískar skoðanir
hafa heldur slæmt orð á sér.
4. Hann segist vera mér sammála
um að utanríkisráðherra hafi ver-
ið óbilgjarn og smekklaus í mál-
flutningi sínum á síðasta ári. Þetta
sagði ég einfaldlega ekki. Ég sagði
að hann hefði flutt fjölmiðlamálið
af smekkleysi og óbilgirni. Að
öðru leyti fannst mér Davíð að
vanda smekkvís í málflutningi sín-
um á síðasta ári þótt það hafi
hvorki verið hans besta ár í pólitík
né á sviði líkamlegrar heilsu.
5. Það er barnalegt þegar Hall-
grímur uppnefnir Davíð og kallar
hann offorsætisráðherra vegna
þess að honum finnst hann hafi
sýnt offors á köflum. Þetta hefði
þótt sniðugt í tíuárabekk. Þetta er
svona svipað því að ég kallaði
Hallgrím drithöfund í staðinn
fyrir rithöfund eða jafnvel drit-
höfund Íslands vegna þess að mér
finnst að hann hafi tilhneigingu til
að kasta heimalöguðum skít þegar
hann skrifar um þjóðmál. Varla
sniðugt.
Eins og ég sagði í athugasemdum
mínum við áramótagreinina þá ætl-
aði ég í leikhúsið að sjá Þetta er allt
að koma eftir Hallgrím Helgason.
Ég stóð við það og skemmti
mér vel. Ég er viss um
að ég kom út af leik-
ritinu betri maður.
Fyrir það er ég
þakklátur. ■
12. febrúar 2005 LAUGARDAGUR
Rithöfundur Íslands? Varla
Um fimm atriði í grein Hallgríms Helgasonar frá fjórða febrúar.
Kári Stefánsson skrifar.
Það er barnalegt
þegar Hallgrímur
uppnefnir Davíð og kallar
hann offorsætisráðherra
vegna þess að honum
finnst hann hafi sýnt offors
á köflum.
,,
KÁRI STEFÁNSSON „Ég talaði um
Hallgrím, sem er að mínu mati góð-
ur og skemmtilegur rithöfundur, en
hann er ekki rithöfundar og enn
síður allir rithöfundar.“
HALLGRÍMUR
HELGASON Svaraði
um síðustu helgi
gagnrýni Kára á ára-
mótaannál sem
birtist í Frétta-
blaðinu.
Það liggur ljóst fyrir að Bítlarnir eru
stærstu áhrifavaldarnir þegar kemur
að þætti tónlistar í mínu lífi. Reyndar
hafði Cliff Richard aðeins velgt mér
undir uggum áður, en þá var ég
blautur á bak við eyrun. Bíómyndir
með Cliff voru sýndar í Tónabíói og
dömurnar héldu ekki vatni yfir hin-
um sykursæta og flotta Cliff, sem þá
var ekki vitað að væri samkynhneigð-
ur. Man að mamma saumaði á mig
kóngabláar terlínbuxur, eins og Cliff
klæddist í Summer Holiday og ég var
þvílíkt stoltur af þeim, enda sparibux-
urnar mínar á þeim tíma.
Ég var svo staddur í gömlu sundlaug-
unum í Laugardal þegar ég heyrði
fyrsta Bítlalagið; þá tólf ára gamall.
Það var lagið Please, Please Me. Frá
því stafaði tær og kraftmikil orka sem
hreyfði við mér svo um munaði, en á
þeirri stundu vissi ég að tónlistina
yrði ég að leggja fyrir mig; þetta var
svo skemmtilegt.
Á þessum tíma sagði fullorðna fólkið
að frekar vildi það sjá unga fólkið
með gítar en byssu í hönd, en þarna
fór hippatíminn í hönd og fyrsta kyn-
slóðin sem sýndi smá uppreisn gagn-
vart fullorðna fólkinu með því að
safna hári og klæða sig öðruvísi, en
áður höfðu börn staðið og setið eins
og foreldrarnir sögðu. Ég byrjaði svo í
skólahljómsveit í Laugarnesinu að-
eins tólf ára gamall, því ekki var aftur
snúið. Þetta var frábær tími og ég
varð aldrei samur. Bítlarnir höfðu
smitað mig.
HERBERT GUÐMUNDSSON Hann er undir miklum áhrifum frá Bítlunum og Cliff Richard.
ÁHRIFAVALDURINN HERBERT GUÐMUNDSSON BREYTTIST VIÐ AÐ HEYRA PLEASE, PLEASE ME
Bítlarnir smituðu mig
GEORGE, JOHN, RINGO OG PAUL
Gerðu 12 ára Herbert að tónlistarmanni.
42-43 (26-27) Kári/áhrifavaldur 11.2.2005 20.40 Page 2