Tíminn - 09.03.1975, Blaðsíða 20

20
TÍMINN
Sunnudagur !). marz 1975
Hvað gera þau í tómstundunum? Greinaflokkur Hvað gera þau í tómstundunum? Greii
Texti
jeir Sigurðssoii
Giinnar Andrésson
SKEMMITLEGl
ÞÆR ÓVÆNTU
ÆTLA MÆTTI að hús-
móðir, sem hefur bú og
börn að annast jafn-
framt þvi að vinna fullt
starf sem leikkona, ætti
ekki margar fristundir.
Þvi gat það virzt fárán-
legt, þegar undirritaður
fékk þá flugu i höfuðið
að heimsækja Guðrúnu
Ásmundsdóttur leikkonu
i þvi skyni að ræða við
hana um tómstunda-
vinnu hennar. Þó varð
nú þessi fifldirfska að
veruleika einn góðan
veðurdag, og er ekki að
orðlengja, að það fór
prýðisvel á með leikkon-
unni og blaðamannin-
um.
Guðrún býr i gömlu,
vingjarnlegu timburhúsi
við Grandaveg i Reykja-
vik. Húsið heitir Stóra-
Skipholt, og hefur heitið
svo frá fornu fari. Timb-
urhús hafa sál, hér er
gott að sitja og spjalla.
Það, sem ég vil gera, en
geri ekki
Og þá er bezt að hafa ekki for-
málann lengri, en vinda sér að
verkinu og bera upp fyrstu
spurninguna:
— Hvað gerir þú I tómstundum
þfnum, Guðrún — cf þú átt þær þá
einhverjar?
— Ég er ein af þeim lánsömu
manneskjum, sem una sér bezt
við sina vinnu. Ég kvarta þess
vegna ekki svo m jög yfir þvi, þótt
tómstundir séu fáar, ég er þess
alveg fullviss, að ef ég hefði ekki
komizt á þessa hillu, en þyrfti til
dæmis að vinna i búð á daginn, þá
myndi ég fást við leiklist i tóm-
stundum minum.
— Einhverjar tómstundir
munu þér gefast, þótt i mörg horn
sé að lita hvað störfin snertir?
—- Já, vist er það. Þó held ég að
þær tómstundir séu beztar, sem
mig dreymir um - það, sem mig
langar til að gera og það sem ég
ætla alveg endilega að gera, þeg-
ar tækifæri gefst. — Þó gæti ég
bezt trúað, að það væri lán, bæði
fyrir sjálfa mig og aðra, að þess-
ar tómstundir gefast ekki.
— Svo.
— Já, hugsaðu þér bara, ef ég
fengi tækifæri til þess að skrifa
allt, sem mig dreymir um að
festa á blað! Það yrði dálaglegt!
Ég held varla að bókmenning
þjóðarinnar væri neinu bættari —
að ekki sé nú minnzt á „rithöf-
undarfrægð” sjálfrar min.
Slíkt leyfi myndi ég
aldrei veita
Annars er ein tómstundavinna,
sem ég iðka mikið. Það er bezt að
ég tiundi hana hér, og reyndar vill
nú svo til, að það eru einmitt
skriftir. Ég geri mjög mikið að
þvi að skrifa sendibréf. Flestir
góðkunningjar minir brosa að
þessari áráttu minni, og ég held
aðþeim finnist þetta ósköp kjána-
leg iðja, en mér, aftur á móti,
finnst þetta með þvi ánægjuleg-
asta sem ég geri. Auðvitað er ekki
hægt að eiga slik sendibréfaskipti
við nema sérstaka vini, en ég
held, að ef fólk hefur ekki kynnzt
þvi, hversu mikils virði þetta get-
ur verið, þá ætti það að reyna.
Það gerir hinn rúmhelga dag svo
ótrúlega mikið léttari og
skemmtilegri að vita sig geta sezt
niður og skrifað það sem er að
gerast, vita sig geta sagt vinum
sinum frá þvi, sem fyrir ber, og
þá ef til vill fært það dálitið i stil-
inn! Auk þess skerpir þetta hugs-
un okkar. Þaðeru alltaf einhverj-
ir frásagnarverðir átburðir að
gerast, ef við aðeins tökum eftir
þeim, — og við tökum betur eftir
þeim og fáum meira að segja að
nokkru leyti annað viðhorf til
þeirra, ef við skynjum þá sem
frásagnarefni, hvort sem þeir
hafa vakið okkur hryggð eða gleði
á þvi andartaki sem þeir gerðust.
— Hefur þér aldrei dottið i hug,
að einhver kunni að komast i
þessi bréf og gefa þau út eftir þinn
dag? Slikt er i tízku.
— Nei, það hefur mér aldrei
dottið i hug. Það er alveg rétt, að
þetta hefur oft verið gert, og má
liklega segja, að það sé nokkur
tizka, en ég er algerlega mótfallin
sliku. Það skiptir ekki neinu máli,
þótt ekkert sé i þessum bréfum,
sem komið gæti sér illa fyrir höf-
und þeirra, ef birt yrði. Mér
myndi blátt afram ekki þykja
neitt varið i að skrifa nánustu vin-
um minum og kunningjum bréfin
ef ég vissi, að óviðkomandi menn
ættu eftir að fara höndum um þau
og lesa þau, hvað þá ef þeim yrði
kastað fyrir almenning. Mér finn-
ast sendibréf vera svo náin skipti
tveggja einstaklinga, ef þau eru á
annað borð einhvers virði, að ekki
komi til mála að birta þau i bók.
Auk þess er óliklegt að það sem
ég skrifa i ár veiti rétta mynd af
mér eftir tiu ár. Við breytumst öll
með árunum, þroskumst, eða þá
að okkur fer aftur. — Við eigum
ekkert með að lesa annarra
manna sendibréf, hvort sem þeir
eru mitt á meðal okkar eða dauðir
fyrir hundrað árum. — Það er
min skoðun.
Það er gaman að skrifa,
en leiðinlegt að
skemmta sér — af
skyldurækni
— Þú gazt þess áöan, að einu
gilti, þótt þú hcfðir aldrei fengið
tækifæri til þess að skrifa sumt
sem þig hefurdreymt um að fcsta
á blað. En viltu nú ekki segja mér
frá því, sem þú hefur skrifað, og
ég vil segja, að betur sé gert en ó-
gert?
— Ég þykis.t vita, hvað þú átt
við, og það er svo sem ekki nema
sjálfsagt að ég reyni þetta. Ég get
meira að segja verið svo hrein-
skilin að segja, að það var eitt-
hvert skemmtilegasta timabil,
sem ég hef lifað, þegar mér
fannst allt i einu ég geta skrifað.
Það stóð þannig á þessu, að
Leikfélag Reykjavikur bað mig
einu sinni um að stjórna flutningi
barnaleikrits og setja það á svið.
Það átti að vera hópvinna, um
þetta og við fengum rithöfund til
þess að skrifa leikritið. Okk-
ur gekk vinnan heldur treglega,
en ég er þannig gerð, að ég vil
helzt að hlutirnir gangi rösklega,
svo það varð úr, að ég tók verk-
efnið heim með mér og skrifaði
leikritið, sem við höfðum verið að
basla við. Það hét, eða heitir,
réttara sagt: Mér er alveg sama,
þótt einhver sé að.hlæja að mér.
Ekkert vil ég um það segja,
hvort leikritið var gott eða vont
frá sjónarmiði listarinnar, en ég
ætla ekki að lýsa þvi, hversu
gaman mér þótti að vinna að
þessu, og ég mun alltaf verða
þakklát rithöfundinum, sem með
okkur vann á meðan hópvinnan
stóð,aðhann skyldihvetja mig til
þess að vinna þetta á eigin spytur.
— Ekki er þetta hið eina, sem
þú hefur skrifað — að undan
skildum sendibréfunum?
— Nei. Seinna skrifaði ég ann-
að leikrit. Það heitir Pipar og salt
og er skrifað fyrir sjónvarp. Og
það er lika barnaleikrit.
Svo skrifaði ég fyrir Leikfélag
Reykjavikur litið jólaprógramm,
sem ég kallaði Jólagaman. Það
var leikið um jólin i fyrra. Og eru
þá upptalin ,,afrek” min á ritvell-
inum.
— En hvað gerir þú fleira en að
skrifa, þegar þú átt fri?
— Þegar ég á fri...já, það er
nú það. Sannleikurinn er sá, að
það er ekki mikið um fristundir
hjá okkur leikurum, og enginn
vandi að eyða þeim fáu sem
koma.
Ég veitekki, hvort mér tekst að
lýsa þvi, en ég er alltaf dálitið
hrædd við þessar fyrirfram
ákveðnu stundir, þegar maður ,,á
að skemmta sér”, eins og til
dæmis á gamlárskvöld. Þá veit ég
aldrei hvað ég á að gera, fer bara
i fýlu. Ég er nefnilega að verulegu
leyti sammála Úu i Kristnihaldi
undir Jökli, eða öllu heldur höf-
undi hennar Halldóri Laxness. Úa
segir á einum stað: „Leiðinlegt er
ekki neitt, nema að skemmta
sér.” Það eru þessar fyrirfram
ákveðnu stundir, sem eiga að
vera skemmtilegar, sem mér
finnast varhugaverðar. En
óvæntu gleðistundirnar, sem
koma alveg óvart — með góðum
vinum eða góðri bók — það eru
minar uppáhalds tómstundir.
Húsverk og hannyrðir
llvernig finnst þér að vinna
húsmóöurstörf jafnframt leiklist-
inni?
Hvað gera þau í tómstundunum? Greinaflokkur Hvað gera þau í tómstundunum? Greiu