Tíminn - 27.04.1975, Blaðsíða 40

* ......
Sunnudagur 27. april 1975.
■ —'
FÓÐURVÖRUR
þekktar
UM LAND ALLT
fyrir gæði
Guðbjörn
Guöjónsson
Heildverzlun Siðumúla 22
Simar 85694 & 85295
sís-imnm
SUNDAHÖFN
GSÐI
fyrirgódan mat
^ KJÖTIDNAÐARSTÖÐ SAMBANDSINS
SMÍÐAR NÁKVÆMA
EFTIRLÍKINGU AF
FORNALDARSVERÐI
Gunnar Bjarnasun dregur
brand úr sllðrum. Tlma-
mynd Róbert.
Norska fornaldarsverðið,
sem var fyrirmynd Gunnars.
Timamynd Róbert.
VS-Reykjavik. Ungur húsa-
smiður, Gunnar Bjarnason, að
nafni, hefur smiðað s sverð, sem
án efa hefði verið talið hið besta
vopn og ágætt til sirna hluta fyrir
þúsund árum eða svo, og reyndar
þó ekki sé farið alveg svo langt
aftur I timann. En þar sem við Is-
lendingar erum löngu hættir að
útklja deilumál okkar með sverð-
um, spjótum og öxum, sem einu
gildir, þá hefur þessu nýja vopni
verið komið þar fyrir, sem það er
bezt geymt, nefnilega á
Þjóðminjasafninu.
Það er ekki á hverjum degi, að
smiðuð eru fullgild fornaldar
vopn á landi hér, og þvi lagði
blaðamaður frá Timanum land
undir fót, hitti smiðinn að máli og
fékk að mynda bæði hann og
vopnið, sem hann smiðaði.
Gunnar Bjarnason vildi ekki
telja þetta mikið afrek, en féllst
þó á aö svara nokkrum spurning-
um, og fer það helzta úr þeim
orðræðum hér á eftir.
— Hvenær datt þér fyrst i huga að
taka þér slikt verkefni fyrir h
hendur, Gunnar?
— Ég fékk hugmyndina, þegar
Vestmannaeyjagosið var i al-
gleymingi fyrir tveim árum.
Byggðasafn Vestmannaeyja var
þá flutt til Reykjavikur, eins og
menn muna, og þvi fenginn
staður i Þjóðminjasafninu. En
fyrstþurfti auðvitað að rýma þar
til, og kom i minn hlut að leggja
þar hönd að. Meðal þeirra hluta,
sem ég hafði hönd á i þessum
flutningum, var norska sverðið
stóra, sem margir gestir
Þjóðminjasafnsins munu kannast
við. Þeirri hugsun laust niður i
mig, að það væri alveg stórkost-
legt, ef mér tækist að smiða
slikan grip, svo ég notaði
tækifærið, mældi sverðið ná-
kvæmlega og fór siðan éftir þvi
við gerð þessarar eftirlikingar.
Fyrst ætlaði ég að smiða
sverðið úr tré, en hvarf frá þvi og
tók heldur þann kostinn að sverfa
stál. Ég tók gamla bilfjöður sem
ég áátti og fór að sverfa hana til.
Verkið gekk svo vel, að ég varð
bráttákveðinn i þvi að hætta ekki,
fyrr en hluturinn væri fullbúinn,
og hef siðan verið að gripa i þetta
siðastliðin tvö ár.
— Er þá þetta nýja sverð ná-
kvæm eftirliking norska vikinga-
aldarsverðsins?
— Ég fór eins nærri fyrirmynd-
inni og mér var unnt, og held að
þar skakki ekki miklu. Svo vel vill
til, að norska sverðið er ekki mik-
ið ryðgað. Það hefur lent i svo-
kallaðri brunagröf, en við slikan
eld kemur húð á stálið, sem ver
það ótrúlega vel fyrir ryði. Þetta
norska sverð er þvi mjög vel
varðveitt og auðvelt að fara eftir
þvi. Sama er að segja um þyngd-
ina. Ég held mér sé óhætt að
segja, að þyngdin á sverðinu sem
ég smíðaði sé mjög nálægt þvi
sem gerðist fyrrum. Þetta eru
sverðaf svokallaðri H-gerð, sam-
kvæmt flokkun sem norski fræði-
maðurinn Jan Petersen gerði, en
hann hefur skrifað mikla bók um
norsk vikingasverð. H-sverðin
eru með þyngri sverðum. Þau
voru mest notuð á timabilinu frá
800—f)50, eftir þvi sem bezt er vit-
að.
— Var ekki mikil vinna við
þessa smið?
— Jú, vinnan er mikil. Það er
STEFNUMOT
VIÐ VORIÐ
f VfNARBORG UM
HVfTASUNNUNA
Nánari upplýsingar á skrifstofunni
Framsóknarfélögin í Reykjavík
málmsteypa, sliping á stálinu i
brandinum, leðursaumur og
vefnaður, þegar verið er að búa
til borðann sem liggur yfir öxl
mannsins, sem sverðið ber. Þá er
það silfursmiðin á hjöltunum, og
liklega er hún mesta verkið og
vandsamasti þátturinn i þessu
öllu. Allt þetta gerði ég sjálfur.
Að visu fylgdi ekki norska
sverðinu nein sliður, en héreruþó
til leifar og pjötlur af sliðrum, og
eftir þeim fór ég, þvi að hægt er
að sjá, hvernig þau hafa verið
gerði upphafi. Döggskórinn, sem
fór eftir, fannst á Hafurbjarnar-
stöðum á Reykjanesi.
— Hefur þú ekki hug á þvi að
halda áfram vopnasmið, þótt
þetta væri að visu mikil vinna?
— Það held ég ekki. Það er allt-
af gaman að smiða hlut i fyrsta
skipti, en það er bæði þreytandi
og leiðigjarnt að endurtaka það
oft, ekki sizt þegar um svona
mikla þolinmæðivinnu er að
ræða. Það þúöir þvi ekki fyrir
neinn að biðja mig að smiða fyrir
sig sllka minjagripi, þótt ein-
hvern kynni að langa til þess.
— Var ekki gaman að fást við
þetta, Gunnar?
— Já, það var gaman. Svona
smið verður ekki unnin út i blá-
inn. Menn verða að kynna sér
ýmsa hluti og reyna að gera sér i
huglund það lif sem lifað var á
meðán hlutirnir voru i notkun. Ég
neita þvi ekki, að mér fannst ég
standa þeim dálitið nær, gömlu
mönnunum, á meðan ég var að
smiða sverðið en i annan tima. Og
svo er nú þetta, að öll vinna er
skemmtileg, ef menn vanda sig
við hana og reyna að gera sitt
bezta.
Valur eignast nýjan grasvöll
SJ-Reykjavik. Sumarið 1976
tekur Knattspyrnufélagið Valur
væntanlega i notkun nýjan gras-
völl. Framkvæmdir við völl
þennan hófust seint á árinu 1972,
og ætlunin er að hann verði
tilbúinn undir sáningu i vor.
Þessa dagana er verið að ljúka
við millilag undir siðasta lagið
undir grassverðinum.
Nýi grasvöllurinn verður 120 x
90 metrar að stærð, sem gerir
kleift að hafa mörkin ekki alltaf
á sama stað á vellinum, og gera
þannig auðveldara um vik að
hlifa grasinu. 1 kringum völlinn
verða grasspildur, og er búizt
við að frágangi verði lokið á
þeim samtimis.
Þetta er annar grasvöllur
Vals. Þessi nýi völlur er viö nýja
flugvallarveginn sem og gamli
malarvöllurinn. Eldri gras-
völlurinn er við gamla flug-
vallarveginn og er hann nokkru
minni en sá nýi verður.
kvöld og helgar eru þar æfingar
á vegum félagsins. Gamla
Valsheimilið er notað fyrir
ýmiss konar félagsstarfsemi
aðra. Formaður Vals er nú
Þórður Þorkelsson endur-
skoðandi.
N ý i Valsvöllurinn.
Sumarið 1976 verður hann
vætanlega grasgrænn.
Efst til vinstri á
myndinni sést gamla
Valsheimilið og þá
iþróttahús félagsins.
Timamynd Gunnar ^ ^
Þegar framkvæmdum lýkur
verður þarna hið ákjósanleg-
asta útivistarsvæði.
Iþróttahús Vals er notað undir
kennslu fyrir nemendur Hliðar-
skóla á virkum dögum, en um ^ 1