Fréttablaðið - 10.08.2005, Qupperneq 14

Óvenjulegar veiðar í Skagafirði:
Hafsíld húkku› á færi
Jón Eiríksson, Drangeyjarjarl og
skipstjóri hjá Drangeyjarferðum,
var heldur betur hissa þegar leið-
sögumaður fjögurra manna ferða-
mannahóps húkkaði hafsíld um
borð í skip hans á dögunum.
„Það hefur nú ekkert orðið vart
við síld hérna og mér fannst skrítið
að hann skyldi veiða þetta á færi,“
segir Jón hressilega en síldin góða
veiddist rétt fram af Hafnargarðin-
um. Hann telur ekki víst að þetta sé
til marks um að síldin sé að koma
aftur. „Ég sá nú ekki vaðandi síld en
það lóðaði þarna talsvert,“ segir
Jón, sem veit til þess að síld hafi
veiðst á færi en ekki í seinni tíð.
„Hvort þetta er Norðansíldin
skal ég ekki segja um enda fannst
mér hún heldur lítil til þess,“ segir
Jón, sem gladdist mjög að sjá síld í
Skagafirði því hún hefur varla sést
vaðandi þar síðan árið 1950. „Þá var
mikið af henni og svartur sjór
stundum,“ segir Jón en hann man til
þess að hafa talið 73 síldarskip í
firðinum þegar hann var ungur
drengur á fjórða áratugnum.
„Maður fær smá fiðring þegar
maður sér svona,“ segir Jón hlæj-
andi en segist þó engin vísindamað-
ur í síldinni. - sgi
14 10. ágúst 2005 MIÐVIKUDAGUR
ÁSTKÆRA YLHÝRA
Snu›ur á
flræ›inum
Snurða er orð sem fæstir taka sér
í munn á hverjum degi, en það
merkir hnökri á þræði. Að snurða
sé hlaupin á þráðinn merkir
þannig að vandamál hafi komið
upp, einhvers konar Þrándur í
Götu. Sögnin að snuðra merkir
hins vegar að ganga þefandi um,
eins og sporhundur, og er ekkert
skyld snurðunni þótt hún sé
hljóðfræðilegur nágranni. Það má
kannski hugsa sér síhnusandi tík,
sem dregur af því nafn, hlaupa
með trýnið á bandspotta og
segja að Snuðra hafi hlaupið á
þráðinn, en það er í langsóttara
lagi. Snurða hleypur á þráðinn.
magnus@frettabladid.is
„Það var greinilega beðið eftir
henni,“ segir Dröfn Þórisdóttir út-
gáfustjóri Eddu, um bókina Fuglar í
náttúru Íslands eftir Guðmund Pál
Ólafsson en hún kom út í síðustu
viku og hefur hlotið góðar viðtökur.
Bókin er glæsileg eins og önnur
verk Guðmundar Páls og salan hefur
farið vel af stað. „Ég held að Íslend-
ingar hafi alltaf meiri og meiri
áhuga á fulgaskoðun og fuglum al-
mennt,“ segir Dröfn, sem sjálf hefur
gaman að því að skoða fugla og þá
ekki síst endur.
Bækur koma út allan ársins hring
hjá Eddu en septemberútgáfan verð-
ur óvenju glæsileg að þessu sinni og
helgast af bókmenntahátíðinni sem
þá er haldin í Reykjavík.
„Það er von á nokkrum höf-
undum og af því tilefni verður
heilmikil veisla.“ Dröfn segir
bókmenntahátíðina lyftistöng
fyrir bókaheiminn á Íslandi og
hlakkar til þess að berja rithöf-
undana, sem margir eru
heimsfrægir, augum.
Starfs síns vegna les Dröfn
fjölda bóka á hverju ári og oft-
ast með augum útgefandans.
Nú um stundir les hún bók sem
væntanleg er í verslanir á
haustdögum. Hún nefnist
Skuggi vindsins og er að sögn í
anda Í nafni rósarinnar eftir
Umberto Eco. ■
Íslendingar hafa áhuga á fuglum
HVAÐ ER AÐ FRÉTTA? DRÖFN ÞÓRISDÓTTIR ÚTGÁFUSTJÓRI EDDU
nær og fjær
„Íslenskar landbúna›-
arvörur eru í flessum
flokki og flær eru mjög
fituríkar.“
PÉTUR BLÖNDAL ALÞINGISMAÐUR Í
FRÉTTABLAÐINU.
„Ég fæddist flarna í
hornherberginu.“
PÁLMI GESTSSON LEIKARI Í MORGUN-
BLAÐINU.
OR‹RÉTT„ “
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA
Minnsta útvarpsstö›in
hefur stærsta hjarta›
XA radíó er útvarpsstöð sem varpar út boðskap tólf
spora kerfisins. Hún hefur verið starfrækt í nær tvö
og hálft ár og reynst mörgum vel.
Það var með XA radíó eins og
svo margt annað í veröldinni að
hugmyndin kviknaði í kolli eins
manns og þótti slæm í fyrstu.
Hann lét þó ekki deigan síga
heldur efldist við andstreymið og
tveimur vikum síðar var stöðin
komin af stað. Þegar ljóst var að
hugmyndin var ekki slæm heldur
þvert á móti góð komu aðrir til
hjálpar og síðan hefur tæpur
tugur manna komið beint að starf-
seminni og annar tugur veitt að-
stoð.
„Margir hafa látið vita að þeir
hlusti og líki efnið vel,“ segir einn
þeirra er koma að starfseminni.
Hann bætir raunar við að mörg-
um þyki skorta á að efnið sé end-
urnýjað en endurtekningar eru
tíðar á stöðinni.
Dagskrá XA radíó sam-
anstendur af ræðum fyrirlesara
frá Bandaríkjunum og upplestri
úr AA-bókunum. Efninu er ætlað
að höfða til allra sem lifa eftir
tólf spora kerfinu, ekki bara
þeirra sem glíma við alkóhól-
isma. Ræðurnar eru fluttar á
ensku og þurfti sérstakt leyfi Út-
varpsréttarnefndar til að fá að
útvarpa þeim því gert er ráð
fyrir að efni á íslenskum út-
varpsstöðvum sé á íslensku.
Umfang XA radíó er smátt í
sniðum. Efni er hlaðið niður í
tölvu í miðborg Reykjavíkur og
því veitt í aðra tölvu í Breiðholti.
Þaðan er það sent í sendinn á
Vatnsendahæð, sem svo varpar
því í viðtækin. Útsendingarnar
nást á höfuðborgarsvæðinu, vest-
ur á Snæfellsnes og suður á
Reykjanes. Vonir standa til að
hægt verði að stækka útsending-
arsvæðið og er helst horft til Ak-
ureyrar og nágrennis í þeim efn-
um. XA radíó er rekið með hlið-
stæðum hætti og AA-deildir. Pen-
ingum er einvörðungu aflað til
rekstrarins sjálfs, enginn afgang-
ur á að verða – enginn hagnaður.
Um eitt hundrað félagar leggja
rekstrinum til peninga mánaðar-
lega og nema framlögin frá 200 og
upp í 2.000 krónur.
XA radíó er ekki einasta ein-
stök útvarpsstöð á Íslandi því hún
á sér ekki fyrirmynd í heiminum.
Hún gæti hins vegar orðið fyrir-
mynd sambærilegrar útvarps-
stöðvar í Danmörku þar sem ís-
lenskir eldhugar hafa í hyggju að
koma slíkri stöð á fót – alkóhólist-
um og öðru tólf spora fólki til
hagsbóta. bjorn@frettabladid.is
LITLA STÖÐIN MEÐ STÓRA HJARTAÐ XA radíó er eina tólf spora útvarpsstöðin í
heiminum en Íslendingar hafa í hyggju að starfrækja slíka stöð í Danmörku.
HÚKKAÐA HAFSÍLDIN Jón Drangeyjar-
jarl telur ólíklegt að síldin sé hin víðfræga
Norðansíld, til þess sé hún of smá. Hann
man þá tíð hins vegar er 73 síldarskip voru
við síldveiðar á Skagafirði.