Tíminn - 07.09.1975, Blaðsíða 30

30
TÍMINN
Sunnudagur 7. september 1975.
'IQOt
SMi\
Msam- - ■ M' a
iÆr .. j -■•'. - ' • ’Wú £*?■
, ••'•••••£, -• • ',v fc>—^ H

• m m m fl f w m w -jnr 1
Ml! 1
Slysasaga
Spilverks-Bjólu
— Hvar er Bjólan?, spuröi Nú-timinn er
Spilverk Þjóöanna birtist allt i einu i
heimsókn, en Nú-timinn haföi „dobblaö”
spilverkiö til viöræöna um eitt og annaö,
m.a. væntanlega plötu, sem kemur von-
andi i lok þessa mánaöar, — en platan
(þ.e. segulbandsupptökur af lögunum)
hefur þegar oröiö allverulega umtöluö og
hafa menn keppzt viö aö lofa verkiö.
Segja menn aö platan sé svo „orginal” aö
hliöstæöu sé bara alls ekki aö finna hjá
öörum tónlistarmönnum, og still þeirra
þvi persónulegur meö eindæmum. En um
þetta veröur nú rætt siöar, þegar platan
er komin út.
— Bjólan?, spuröi Spilverkiö og þaö
kom hryggöarsvipur fram á andlitunum.
— Þaö er nú sorgarsaga aö segja frá þvi.
Megum viö ekki tylla okkur fyrst!
Þegar Spilverkiö hafði komiö sér-
makindalega fyrir meö hryggöarsvipinn
á andlitinu, spuröi Nú-timinn aftur:
„Hvar er Sigurður Bjólan, ykkar ágæti
liðsmaður?”.
Egill Ölafsson varö fyrir svörum.
„Hann gat ekki komizt, þvi hann varö
undir 360 handklæöum i Sundhöllinni i
morgun”, sagöi hann grafalvarlegur og
Nú-timinn gat ekki betur séð, en aö það
blikaöi á tár i augum stúlkunnar.
Já, stúlkunnar, vel á minnzt — hvaða
stelpa er þetta, spuröi Nú-timinn.
Alvörusaga —
þjóöar í Spilverki
— Ég heiti Sigrún Hjálmtýsdóttir, svar-
aöi hún sjálf og hinir Spilverksmennirnir
fuilvissuðu Nú-timann um þaö, aö hún
væri nýr liösmaður Spilverksins.
— Viö vildum auka á breidd hópsins og
með komu hennar I Spilverkiö opnast
— Við getum ekki leikið neitt af lögun-
um af plötunni nákvæmlega eins á hljóm-
leikum, enda ekkert eftirsóknarvert i
' sjálfu sér. Þaö er gjörsamlega tvennt
ólikt að leika lög i stúdiói og slöan á
hljómleikum, — Sá búningur, sem viðvelj-
um hverju lagi er mismunandi eftir þvi,
hvar viö erum aö leika, — þaö eru aöstæö-
urnar sem ráða þvi — og platan sýnir jú
ekkert nema þann búning laganna, sem
skapaðist i stemmningunni I stúdlóinu.
Það er þvi hending hvernig lögin koma út
i þaö og þaö skiptið.
— Getur ekki veriö, aö ég hafi séö ykkur
i sjónvarpinu i gærkvöldi? spuröi Nú-tim-
inn.
— Jú, það held ég nú. — En þaö er lika
allt annaö aö vera I sjónvarpi og stúdiói!
Annars var sjónvarpsþátturinn I gær-
kvöldi svona minniháttar afrek, enda tek-
inn upp einn eftirmiödag I i sjónvarpinu.
Hins vegar er tónlistin flutt fullkomlega
„live” og þaö er okkar skoðun, að mæm-
ing sé bara hjóm. — Viö erum á móti slik-
um vinnubrögöum, þvi viö viljum jú vera
sannir og heiöarlegir I okkar tónlist.
— Ætli þátturinn hafi ekki komið ein-
hverjum á óvart? Ég væri illa svikinn, ef
svo heföi elTki verið. Sennilega hafa
margir dauöadæmt okkur fyrir vikiö.
— Hvaöa land? Við ætlum bara aö gera
vlöreist. En okkur langar mikiö til Rúss-
lands.
Spilverkssaga
þjóðar
Valgeir Guöjónsson byrjaöi i söngsveit-
inni Hassansmjör, en um þær mundir lék
Egill ólafsson meö stórhljómsveit Matta
K. „Þá sá ég Egil fyrst, þar sem hann
studdi fingri á pianó”, sagöi Valgeir.
Anno 1970.
— Hassansmjör sá efniviö I Agli, sagöi
hann.
Egill var drifinn úr stórhljómsveitinni
og úr þvi skipti hljómsveitin um nafn . og
hét Arni Vilhjálmsson og félagar. Ihljóm-
sveitinni voru: Egill Ólafsson, Valgeir
Guöjónsson, Arni Vilhjálmsson, Jakob
Magnússon, Helga Þórarinsdóttir, og
Systa Einarsdóttir, sem ók um á mjólkur-
vagni og fór höndum um þaö hljóöfæri.
Hljómsveitin Arni Vilhjálmsson og
félagar var undir leiðsögn Árna Vil-
hjálmssonar, brunaliösmanns og júrista.
Hann býr nú I Safamýri.
— Hljómsveitin Arni Vilhjálmsson og
Amunda, þ.e.a.s., að við lékum popplög
fyrir Amunda inn á plötu, sem aldrei var
gefin út, — en miklar líkur eru þó á þvi, að
Amundi gefi plötuna út fyrir næstu jól eöa
þau þarnæstu. Gleöileg jól, Amundi!
Spilverkið hélt mikinn konsert meö
stórhljómsveit og léku þar eftirtaldir:
Helga Þórarinsdóttir á selló, Tómas
Tómasson á bassa, Sigga Hjör á fiölu,
Siguröur Bjólan á gítar og slagverk, Árni
Villa úr hljómsveitinni Arni Vilhjálmsson
og félagar lék á trommur, Valgeir Guö-
jónsson á gitar og Egill Ólafsson á pianó
og gltar. Anno 1973.
A þjóöhátlörári anno 1974 fyllti Spil-
verkiö hátíöarsal Menntaskólans i
Hamrahliö, en þá var spilverkiö hörku-
gott og lék mikiö af frumsömdu efni, m.a.
hiö viöfræga lag, „Guömundur málari”,
sem fáir þekkja nema I sjón. Ennfremur
framdi spilverkiö tónlist undir látbragös-
leikinn, „Bónoröið” sem fluttur var á
hátiöarsamkomunni af félögum úr SAL.
— Konsertinum lauk meö þvi að allir
fóru á fylleri og margir grétu minnugir
þess, sem skáldiö sagði: „Lifiö er þeim
mönnum einhvers viröi, sem geta grátiö á
stórum sturidum”.
Konsert þessi var tekinn upp á hljóö-
band og þykir I dag hinn mesti kjörgripur.
Viku eftir konsertinn kom Spilverkiö i
fyrsta sinn fram eins og þaö er þekktast:
Egill, Valgeir og Siguröur Bjólan.
— Viö hættum viö rafmagnið eftir
spennufalliö á konsertinum, en meðan á
honum stóð fór rafmagniö af bænum. —
Þetta voru eins og teikn af himnum. Slöan
höfum viö knúiö hljóöfæri okkar höndum.
— Þaö er stefna okkar aö leiöa hjá okk-
ur rafmagnshljóöfæri, allavega þangaö til
Mjóafjarðarvirkjun byrjar að miöla
landsmönnum ódýrri raforku. Þá gæti
hugsazt, að viö endurskoöum afstööu okk-
ar.
HLJOÐFÆRI KNUIÐ HÖNDUM
mjög margir nýir möguleikar. Þetta er
eins og að fá alveg nýtt hljóðfæri — alla-
vega þegar Diddú á I hlut.
— Tónlist okkar allt fram að þessu hefur
verið I mjög einföldum búningi — eins ein-
földum búningi og hugsazt getur. Platan
er að visu allt ööruvísi, en i sjálfu sér er
hún líka mjög einföld.
— Hvar viö kynntumst Diddú? 1 SÁL —
við vorum viðloðandi SÁL — áttum að
vera statistar en þóttum vist ekki nógu
góöir og unnum þess vegna að tjaldabaki.
En Diddú var lika með okkur I fyrravetur,
þegar við sungum i Menntaskólanum i
Hamrahllð.
— Og hvað er Spilverkiö að gera þessa
dagana?
— Við erum aö koma okkur upp nýju
prógrammi — eða öllu heldur erum við að
bæta við nokkrum nýjum lögum og endur-
bæta fyrri lög okkar. — Svo spilum viö
fyrir þjóðina, ef hún vill hlusta á okkur.
— Þá er það hugmynd Spilverksins að
halda utan, enda ekki mikiö fyrirtæki fyr-
ir okkur — og leika á erlendum grundum.
Annars vitum við jafn litið um framtiö
okkar og þú. Hins vegar máttu hafa það
eftir okkur, að við stefnum að þvi aö verða
einhvers staðar til sýnis, þvl nú vita allir
að við erum Stuðmenn.
— Stuðmenn tilheyra fortiöinni, segir
Valgeir Guöjónsson, og Egill bætti viö, að
„Stuðmenn væru eins og margir aörir
hlutir, sem fæddust og létust meö litlum
fyrirvara”. — Við gefum nú samt kannski
einhvemtíma út aðra plötu,sagði Valgeir.
— Þaö hefur verið mjög mikið aö gera
hjá okkur síöustu mánuði, platan... Við
vorum nokkuö lengi aö vinna hana I
stúdlói — en samt vorum við orönir mjög
aökrepptir sökum timaleysis i lokin.
Riverbandiö aðstoöaöi okkur I einu lag-
inu.
— Þátturinn sýndi okkur eins og viö
vorum I vor, — og þaö er synd, þvi aö viö
erum allt ööruvisi núna, þegar hann er
loks tekinn til sýningar. — Það er ofboös-
legur galli aö vera að sýna þætti, sem
teknir voru upp fyrir mörgum mánuöum
— það er hreinlega mjög óréttlátt gagn-
vart listamanninum eða hverjum þeim,
sem i hlut á.
— Þetta væri svipað því, aö átt væri viö-
tal við forsætisráðherra um ástand
þjóðarbúsins — og svo yröi viðtalið sýnt I
fyrsta skipti fjórum mánuöum seinna.
Þjóöin sjálf væri þvi fjórum mánuðum á
eftir!
— Og þið viljið halda utan? Finnst ykk-
ur markaðurinn hér of lltill?
— Já, i og með er hann þaö. Hins vegar
er kannski endalaust hægt að búa til
markað, þ.e.a.s. meö þvl aö vera alltaf
með nýtt og nýtt efni.
— Að minum dómi skapar þaö vissa
stöðnun, að vera of lengi hér heima, þvl aö
þaö er aldrei tækifæri til aö þróa tónlistina
eins mikiö og æskilegt væri. Sennilega
þyrfti hver og einn að hlusta á sama lagiö
hjá okkur 10 sinnum áður en viö værum
orðnir ánægðir með árangurinn. Þvi er
það ákjósanlegast fyrir tinlistarmenn aö
geta alltaf veriö að leika fyrir nýtt og nýtt
fólk, — þá er fyrst kominn grundvöllur til
að þróa tónlistina eins og við viljum.
félagar lék mjög tormelta en fágaða tón-
list. Anno 1971.
Næsta skrefiö I átt aö Spilverkinu var
hljómsveitin Egils — kennd viö Egil
Ólafsson, enda nokkuð samband á milli
nafnanna. I framhjáhlaupi má géta þess
að Diddú söng um þessar mundir lög Bob
Dylans og Rió Trlós I Hagaskóla.
Hljómsveitin Egils haföi mikla sérstööu
meöal annarra hljómsveita. Helga
Þórarins lék á fiölu og Systa Einars á
selló.
Hljómsveitin flutti lagiö „Egils”
— Eftir að hljómsveitin Egils sneri upp
tánum sáum við Egill kvikmyndina
Brekkukotsannál, sagöi Valgeir, — og sá-
um viö þegar nýjan liðsmann I hendi okk-
ar, þar sem Diddú hljóp græn túnin á
enda.
Eftir aö Egils hafði hætt — er komfð að
Spilverki þjóðanna, sem þá var stofnaö.
Anno 1972.
— I fyrsta skipti.sem Spilverkið kom
fram lásum viö upp úr bókinni „Jói og
björgunarsveitin” eftir Orn Klóa, sem
alla tlö hefur veriö uppáhaldsrithöfundur
Spilverksins.
Sigurður Bjólan varð liösmaöur Spil-
verksins og lék á bassa, en bæði Bjólan og
Arni Vilhjálmsson, eru frændur Valgeirs
Guöjónssonar — og ættaðir úr Mjóafiröi
eins og menntamálaráöherra.
— Spilverkiö flutti popplögin hans
Veturinn 1974 samdi Spilverkiö sérstakt
þjóðhátiöarlag, sem kemur út á LP-plötu
þeirra I þessum mánuöi og ber lagiö nafn-
iö „Icelandic Cowboy”.
— Ef svo fer sem horfir i sjálfstæðis-
málum þjóöarinnar, er þetta lag tillaga
Spilverksins að nýjum þjóösöng, sögöu
þeir.
A þjóðhátiöarhausti hélt Spilverkiö
þjóðhátlðarsamkomu og söng þá Diddú
með Spilverkinu. Var þá lagið „Plant No
Trees” frumflutt, en þaö er á hinni nýju
plötu. Lagiö er tileinkað Landgræöslu-
sjóöi og norsku þjóöinni, sem gaf full-
komna landgræöslustöö I Kjós. A hljóm-
leikunum blakti norski fáninn viö hún og
hrisgrjónum úr Axelsbúö var stráð á sviö-
iö.
— Þá sáöum við siðast i þann jarðveg.
Eftir þetta hvildi Spilverkiö sig, enda
liösmenn þess afspyrnuþreyttir eftir leik
siöustu ára, en þeim telst svo til, að þeir
hafi komiö fram opinberlega 1,35 sinnum
á ári hverju.
' — Voriö anno 1975 nánar tiltekiö siöast I
maimánuöi stökk Spilverkið, alskapaö út
úr eigin höföi, — og kom þaö þá fyrst fram
I Casa Nova Menntaskólans I Reykjavik,
— og fóru liösmenn þess siöan á grimu-
ball.
Síöan þá hefur Spilverkið komiö sleitu-
laust fram og kunna ýmsir þá sögu alla.
Spilverkssaga mæðra
Aö lokum óskuöu Spilverksmenn alhr
eftir þvl, að Nú-timinn sæi sér fært aö
segja frá þvi, aö mæöur þeirra fjögurra
heita allar Margrét.
Lýkur hér Spilverksþætti.
(skráö hefur — Gsal —)