Fréttablaðið - 02.01.2006, Qupperneq 30
2. janúar 2006 MÁNUDAGUR10
Upphaflega býli í útjaðri
Öskjuhlíðar.
Þóroddsstaðir er vandað stein-
hús með þremur burstum og
stendur við Skógarhlíð. Það var
byggt sem sveitabýli árið 1927
og lá að þeim mikið land. Aust-
asti hlutinn var fjós, undir því
haughús en hlöðuloft yfir. Enn
mótar fyrir flórnum neðan úr
haughúsinu. Búskapur mun hafa
verið stundaður á Þóroddsstöð-
um fram yfir miðja síðustu öld.
Þá setti Gísli Skúlason trésmiður
upp verkstæði í útihúsunum.
Baldur Ágústsson breytti
þeim í vaktmiðstöð og var þar
með fyrirtæki sitt Vara í 13 ár
en heimilið í íbúðarhluta húss-
ins sem Gísli hafði smíðað
innréttingar í. Síðustu ár hafa
hugbúnaðarfyrirtækin Menn og
mýs og Mentor átt Þóroddsstaði.
Starfsfólkið ber virðingu fyrir
bústangi fyrri kynslóða og fjós-
ið, hlaðan og haughúsið halda
enn sínum heitum.
Þóroddsstaðir
Þóroddsstaðir hýsa nú hugbúnaðarfyrir-
tæki. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Hverfisheitin Norðurmýri, Holt
og Hlíðar lýsa því vel hvernig
landið var áður en borgin
byrjaði fyrir alvöru að þenjast
út og sveitabýli og beitarlönd
að víkja.
Norðurmýrin byggðist á árunum
1935-1945. Göturnar eru nefndar
eftir söguhetjum íslenskra forn-
sagna og draga þar dám af næstu
götum vestan Snorrabrautar. Guð-
rún Ósvífursdóttir og ástmenn
hennar, Bolli og Kjartan, ásamt
Skarphéðni Njálssyni og þræl-
unum Vífli og Karla eru meðal
þeirra sem minnst er í Norður-
mýrinni. Þarna er líka sögusvið
hinnar vinsælu bókar Mýrarinn-
ar sem kom höfundi sínum á blað
meðal bestu glæpasagnahöfunda
síðari tíma. Eins og á öðrum holt-
um í nágrenni miðbæjarins var
byggt snemma í Holtunum sem
þá voru kennd við Rauðará, en
fyrstu íbúar við skipulagar götur,
Þverholt, Einholt og Meðalholt,
fluttu inn árið 1940. Holtin eru nú
sambland af íbúðar- og atvinnu-
húsnæði. Sjómannaskólinn með
sínum klukkuturni er áberandi á
háholtinu. Hann var vígður árið
1945. Austurbæjarbíó við Snorra-
braut þótti líka glæsilegt er það
var tekið í notkun 1947.
Hlíðahverfið dregur nafn sitt
af Öskjuhlíðinni enda er hluti þess
í hallanum frá henni. Hús og hús á
stangli sáust í Hlíðunum á 3. og 4.
áratugnum en uppbyggingin þar
hófst fyrir alvöru á stríðsárunum,
fyrst við Eskihlíð, Mjóuhlíð og
Miklubraut. Á sjötta áratugnum
fylltust Hlíðarnar að mestu og
teygðu sig upp að Öskjuhlíðinni.
Stigahlíðin sunnan Hamrahlíð-
ar er enn nýrri með botnlanga í
báðar áttir og virðulegar villur
og hið sama gildir um svokallaðar
Suðurhlíðar sem er snoturt ein-
býlis- og raðhúsahverfi í nágrenni
kirkjugarðsins í Fossvogi. Utar
með voginum er Nauthólsvík-
in, útivistarparadís borgarbúa á
góðviðrisdögum sumarsins.
Norðurmýrin, Holtin og eldri
hluti Hlíðanna eiga það sammerkt
að mest ber á tví- og þrílyftum
húsum, ýmist sérbyggðum eða
sambyggðum og kvistar eru þar
fleiri en tölu verður á komið. Þessi
hverfi bera því heildstæðan svip.
Eitt af stórum grænum svæð-
um borgarinnar er Miklatún sem
markast af Miklubraut, Flókagötu,
Rauðarárstíg og Lönguhlíð. Það
hét áður Klambratún og þar voru
skólagarðar Reykjavíkur um skeið.
Nú vakir þar skáldið Einar Bene-
diktsson yfir barnaleiktækjum og
útigrillum.
Kvistar fleiri en komið verður tölu á
Öskjuhlíðin geymir minjar frá hernámsárunum sem gaman er að leika sér í. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Hlíðablóm hefur verið á horni Lönguhlíðar
og Miklubrautar í fimmtán ár. Áður var
nýlenduvöruverslun og bókabúð í sama
plássi. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Húsið Hlemmur 5 var byggt í áföngum sem
bifreiðasmiðja fyrir Svein Egilsson. Fyrsti
áfangi var teiknaður af Einari Erlendssyni
arkitekt en Guðmundur H. Þorláksson
húsameistari teiknaði það í núverandi
mynd. Þarna er Náttúrugripasafnið meðal
annars til húsa. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Húsin í Hlíðunum eru mörg með sama svipmóti þótt hvert og eitt búi yfir sérstökum
sjarma. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Útsýni af Öskjuhlíð til norðurs. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
H
ve
rf
ið
m
it
t������ ���������� ������� ���������� ������������������ ����������� �����������������
������
��������������
�������
�������
�������
��������
���������
�������
������������
��� ������
�������
�������
�����
��������
����������
�������
������
��������
�������������
������ ������
�� ��
������
�����
����
������
������
������
������
����
������
�����
���
���
����������
����
��� ��
���������
������
�����
���������
���
�������
����
����
������
�������
��������� ������������
�������
�����
�����
�������������
���������
�������
���������
���������
��������
������
�����
���
����
���
������
����
����������
����������
�����
������
��������
����������
��������
�������
���������
������
�������������
�����������
����
������
���������
����
���
�����
������
�������
��������
����������
����������
��������
������
�����
�����
�����
�����
�����
������
����
����
������������
��������
����������
�����������
���������
����������
������
������������
�������������
��������
�������������
���������
�����������
�������������
���������
��������
�
�
���
�
��
��
��������
���������
����������
��� �
�
������
������
��� ��
�
�������������
�����
�
��
��
���������
������
�
��
�
�
����������
������ ���������
��������
������
���������������
�������������
���������
�������������
����������
���
�������
�����������
����
������������ ��� ������������
���
���������������
������������
�
�����
�
���
�
�
�
�
��
�
�
�
���
�����������
�������
��
��
��
��
��
��
��
�
�
��
�
���
�
��
��
�
�
������
�������
���������
�
�����
�
�
��������
�������
���
���
���
���
��������� ���
���������
�
������������
�������
���
���������
�����������
�������������
�������
���������
������
�����
��������
�
�
���
�
��
�
�������
�
�
�
�
�
��
��
���
��
��
����
�
�
�
��
�
������������
�����
�������
�������
�������������
�������������
����������
��������� ��
�����
���������
���������
���
�����������
�����
Þjónusta
SKÓLAR, HEILSUGÆSLA OG
MATVÖRUMARKAÐIR
Leikskólar
HAMRABORG Grænuhlíð 24
HLÍÐABORG Eskihlíð 19
KLAMBRAR Háteigsvegi 33
NÓABORG Stangarholti 11
SÓLBAKKI Stakkahlíð 19
SÓLBORG Vesturhlíð 1,
SÓLHLÍÐ við Engihlíð
STAKKABORG Bólstaðarhlíð 38
Grunnskólar
BRÚARSKÓLI Vesturhlíð 3
HÁTEIGSSKÓLI v/Háteigsveg
HLÍÐASKÓLI Hamrahlíð 2
SKÓLI ÍSAKS JÓNSSONAR Bólstaðar-
hlíð 20
SUÐURHLÍÐARSKÓLI Suðurhlíð 36
ÖSKJUHLÍÐARSKÓLI Suðurhlíð 9
Menntaskólar
MENNTASKÓLINN VIÐ HAMRAHLÍÐ
VERSLUNARSKÓLI ÍSLANDS Ofanleiti 1
Háskóli
HÁSKÓLINN Í REYKJAVÍK Ofanleiti 2
Heilsugæsla
HEILSUGÆSLAN HLÍÐUM Drápuhlíð
14-16
Matvörumarkaðir
ELLEFU-ELLEFU Skipholti 70
SAMKAUP-STRAX Suðurveri, Stigahlíð
45-47
Heimildir:
Saga Reykjavíkur 3. bindi. Höf. Eggert
Þór Bernharðsson sagnfræðingur.
Reykjavík. Sögustaður við Sund.
Höfundur Einar S. Arnalds.
Ingibjörg Rafnar lögfræðingur
er ánægð við Háteigsveginn.
„Þetta er afar notalegt hverfi og
ég hef fallegar byggingar í kring-
um mig, eins og Háteigskirkju
og Sjómannaskólann. Ég bý í
húsi sem hefur verið í eigu fjöl-
skyldunnar síðan 1964 og Esjan
blasir við úr gluggunum og líka
Snæfellsjökull. Hér átti ég mín
táningsár og tók svo við húsinu
aftur 1993 þegar foreldrar mínir
vildu minnka við sig.
Mér finnst yndislegt að heyra
hljóm kirkjuklukknanna en
Háteigskirkja er svo að segja á
stéttinni og tveir aðrir kirkju-
turnar í sjónmáli, á kirkju óháða
safnaðarins og Hallgrímskirkju.
Ég er líka miðsvæðis, skólarnir
skammt frá og útvistarsvæði
eins og Klambratúnið, sem ég
vil kalla svo, og Öskjuhlíðin.
Svo er líka auðvelt að komast
á stígana meðfram ströndinni,
hvort sem er við Fossvoginn eða
Sæbrautina. Það er stutt í bæinn
og í Skipholtinu er lítil verslana-
samstæða með helstu nauðsynj-
ar, meðal annars er þar vönduð
og fín kjötbúð, Kjöthöllin, sem
upphaflega var neðst á Háteigs-
veginum.“
Býr við óm frá
kirkjuklukkum
Ingibjörg hefur gott útsýni af Háteigsveg-
inum. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Nokkrar botnlangagötur
leynast í Holtunum. Ein
þeirra er Hjálmholtið, gegnt
Háteigsskóla.
LEYNISTAÐUR
FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR