Fréttablaðið - 24.02.2006, Blaðsíða 29

FÖSTUDAGUR 24. febrúar 2006 3
Fyllodeig er eitt dæmi um maka-
lausa sköpunargleði manna á sviði
matargerðar. Í löndunum fyrir botni
Miðjarðarhafs hafa þessar lauf-léttu
(fyllo er lauf á grísku) hveitiþynn-
ur verið notaðar frá örófi alda í
bæði sætar og saltar bökur. Frosið
fyllodeig hefur lengi verið fáanlegt
í verslunum hér á landi, en alltof
sjaldan sjást þó uppskriftir þar sem
brakandi snilld þess fær að njóta sín.
Hér verður bætt úr því og boðið upp
á einfalda uppskrift af grískri klassík
í tilefni ólympíuleikanna og auðvitað
Eurovision.
3-4 msk. ólífuolía
2 stk. 300 g pokar af fersku spínati
1 knippi vorlaukur
1 tsk. cuminfræ
Lúkufylli af saxaðri steinselju
Salt og pipar
250 g fetaostur (mulinn)
1-2 egg (hrærð)
150 g smjör (brætt)
1 pk. frosið fyllodeig
Þíðið fyllodeigið eins og sagt er til
um á umbúðunum. Setjið 1 msk. af
ólífuolíu á heita pönnu og steikið
helminginn af spínatinu þangað til
það linast upp. Takið þá pönnuna af
hitanum og hellið spínatinu í sigti
og kreistið úr því mesta vökvann.
Endurtakið sama ferli með seinni
helminginn af spínatinu. Kælið spín-
atið og saxið það síðan niður. Skerið
vorlaukinn í þunnar sneiðar, bæði
neðri og efri hluta. Sveitið laukinn
á pönnu ásamt cuminfræjunum og
setjið svo spínatið og saxaða stein-
selju útí. Steikið áfram í 2-3 mínútur.
Saltið og piprið. Þegar spínatið hefur
kólnað hrærið þá fetaostinum og
eggjum útí. Þegar fyllodeigið hefur
þiðnað brjótið það í sundur og
skerið þynnubunkann þannig að
þynnurnar passi í 19x25 cm eldfast
mót. Gætið þess að láta rakt stykki
liggja yfir deginu á meðan unnið er
með það. Annars þornar það upp og
molnar. Penslið botninn á mótinu
með smjöri og leggið svo fyllodeigs-
þynnurnar hverja á eftir annarri þar
í og penslið hverja þynnu fyrir sig
með smjöri. Sex þynnur eru lagðar í
botninn og spíntafyllingin er sett þar
ofaná og svo eru aðrar sex þynnur
lagðar yfir fyllinguna og hver og ein
þeirra pensluð með smjöri. Markið
fyrir sneiðum með beittum hnífi í
þrjú efstu lögin. Bakið í 40 mínútur
í 200 gráðu heitum ofni. Takið út
og látið standa í 15 mínútur. Borðið
með góðu salati.
Lauflétt spínatbaka úr fyllodeigi
(spanakopita)
Til hnífs og skeiðar
GUÐRÚN JÓHANNSDÓTTIR
Vatnsdeigsbollur, 30-35 stk.
4 dl vatn
200 g/4 dl hveiti
160 g smjörlíki
1/4 tsk. lyftiduft
5 egg
Vatn og smjörlíki
hitað að suðu. Þurr-
efnunum blandað
saman og bætt út
í. Hrært hraustlega í öllu og látið
kólna. Eggin sett út í, eitt og eitt í
einu og hrært í á milli. Sett með
matskeið á bökunarplötu. Bakað
við 210 gráður í 30-35 mínútur.
uppskrift }
Rjómabollur
UPPSKRIFT AÐ HEFÐBUNDNUM
VATNSDEIGSBOLLUM.
ÞÁ ER KOMIÐ AÐ ÞVÍ AÐ KAUPA
SALTKJÖT OG BAUNIR ÞVÍ SPRENGI-
DAGURINN ER FRAMUNDAN.
Ekki er um flókna matargerð að ræða
þegar saltkjöt og baunir eru annars
vegar og flest hið eldra og reynd-
ara fólk eldar þann þjóðlega rétt af
fingrum fram. En alltaf eru einhverjir
nýgræðingar í eldamennskunni og til
að auðvelda þeim að bera þennan
heimilislega mat á borð kinnroðalaust
þá kemur hér uppskrift að herlegheit-
unum.
SALTKJÖT OG BAUNIR
2 kg saltkjöt
500 g gular baunir
1/2 bréf beikon, klippt niður í strimla
1 laukur, skorinn í bita
1 kg rófur
1/2 kg gulrætur, sumar skornar smátt,
aðrar hafðar heilar
Sellerí eða annað niðurskorið grænmeti
eftir smekk.
Gott er að leggja saltkjötið í bleyti í
hálfan sólarhring og sjóða það síðan í
nýju vatni í um það bil einn og hálfan
tíma. Sé það ekki lagt í bleyti er
vissara að sjóða upp á því, þ.e. hella
af því soðinu á miðjum suðutíma og
setja nýtt vatn á það. Annars er hætta
á að það verði of saltað en þarna
verður smekkur að ráða.
Baunirnar eru líka gjarnan lagðar í
bleyti í nokkra klukkutíma áður en
þær eru soðnar. Það styttir suðutím-
ann nokkuð. Gætið þess að hafa nóg
vatn á þeim því þær sjúga ótrúlega
mikið í sig. Annað ráð til að meyra
baunirnar er að setja þær ásamt vatni
í skál inn í örbylgjuofn og hafa á
hæsta styrk í 20 mínútur. Sjóðið þær
síðan í potti á hellu og látið vatnið
fljóta vel yfir þær. Fleytið froðuna ofan
af eftir þörfum. Sjóðið í klukkutíma
og hafið grænmetið og beikonið með
síðasta hálftímann.
Kartöflur eru soðnar sér í potti. Svo
er allt borðað saman, kjöt, kartöfl-
ur, rófur, gulrætur og baunir. Með
saltkjötinu má líka bera fram hvítan
jafning eins og með hangikjöti.
Heimilislegur matur á borðum
Saltkjöt og baunir eru í uppáhaldi hjá
mörgum.
Castilla Y Leon-héraðið er í hjarta Spánar, á mið-
hásléttu Íberíuskagans. Þar gengur lífið sinn róleg-
heitagang í hitasvækjunni en áin Duero sér til þess að
landbúnaður er mögulegur í þurrkatíðinni. Sunnan við
höfuðborg héraðsins, Valladolid, má finna einhverjar
bestu vínekrur Spánar og í smábænum Serrada hefur
vínfyrirtækið Hijos de Alberto Gutierrez höfuðstöðvar
sínar. Þarna hefur Gutierrez-fjölskyldan stundað vínrækt
síðan á 17. öld. Svæðið er sendið og þurrt og skapar
góð skilyrði fyrir þrúgur á borð við Viura, Sauvignon
Blanc, Verdejo og Tempranillo. Hér á landi fást nokkur
vín fyrirtækisins, þrjú þeirra eru í flöskum undir merkinu
Pucela og einnig kassavín í ákaflega hentugum fimm
lítra umbúðum undir nafni víns hússins, Bodegas Hijos
De Alberto Gutiérrez. Vínin eru einhver hagstæðustu
spænsku vínin sem bjóðast í Vínbúðum.
Flöskuvínin kosta 890 kr. en kassavínin 4.890 kr.
PUCELA:
Skolli góðir Spánverjar
Mikinn fróðleik er að finna
á vefsíðunni islenskt.is sem
Sölufélag garðyrkjubænda
rekur. Vefurinn er árs gamall
um þessar mundir og eru 7.000
áskrifendur að síðunni.
Á vefsvæðinu er að finna heild-
stæðar upplýsingar um grænmeti,
ræktun á Íslandi og kosti íslensks
grænmetis. Vefnum er fyrst og
fremst ætlað að vera aðgengileg-
ur og þegar hann var hannaður
var stuðst við könnun þar sem
almenningur var spurður út í hvað
hann langaði mest að vita um
grænmeti og grænmetisrækt á
Íslandi. „Það hefur aldrei verið til
vefur um grænmeti sérstaklega
og við vildum vekja áhuga fólks á
íslenskru grænmeti og ræktun,“
segir Kristín Linda Sveinsdóttir,
ritstjóri síðunnar.
Meðal þess sem vakið hefur
athygli á síðunni er svokallað
grænmetisdagatal. Það sýnir á
hvaða tíma árs er hægt að nálgast
íslenskar grænmetistegundir.
„Þetta er fysta íslenska grænmet-
isdagatalið. Þó svo að vísindin hafi
gert okkur kleyft að rækta græn-
meti allan ársins hring er fram-
boðið mismunandi og ekki hægt að
rækta allt alltaf.“ segir Kristín.
Hægt er að skrá sig á póstlista
á www.islenskt.is og fá sendar
uppskriftir og greinar. Nú þegar
hafa 7.000 manns skráð sig á list-
ann. „Við erum himinlifandi yfir
móttökunum og höldum ótrauð
áfram að þróa síðuna,“ segir Krist-
ín.
Grænmetis-
síða vinsæl
Hver er munurinn á ylrækt og útirækt?
Svarið er að finna á www.islenskt.is
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Heitustu vörurnar
Verslun Vítamin.is - Ármúla 32
s. 544 8000 • Opið mán-fös 10-18 & laug 11-15
Verslun Vítamin.is - Gránufélagsgötu 4 (JMJ Húsi)
s. 466 2100.
Opið mán-fös 16-18.30 & laug 11-13.
1 dálkur 9.9.2005 15:17 Page 2