Fréttablaðið - 15.11.2006, Blaðsíða 1

Sögurnar ... tölurnar ... fólkið ...
Herða tökin | Jónas Fr. Jónsson,
forstjóri Fjármálaeftirlitsins, gerði
það að umtalsefni á aðalfundi
stofnunarinnar að eignarhald á
íslensku viðskiptabönkunum og
Straumi-Burðarási hefur verið að
þrengjast á síðustu misserum.
Aukin samkeppni | Breska
leiguflugfélagið Astraeus ætlar á
næstunni að sækja um leyfi til
íslenskra stjórnvalda fyrir flugi
frá Íslandi til Bandaríkjanna í sam-
vinnu við lággjaldaflugfélagið
Iceland Express.
Dýrt spaug | Hagnaður Actavis á
þriðja ársfjórðungi nam ekki nema
715 milljónum króna vegna kostn-
aðar af misheppnaðri tilraun til
yfirtöku á króatíska lyfjafyrirtæk-
inu Pliva. Undirliggjandi hagnaður
nam rúmum 2,5 milljörðum króna.
Lánshæfi staðfest |
Matsfyrirtækið Fitch Ratings
hefur staðfest lánshæfismat ríkis-
sjóðs Íslands. Lánshæfiseinkunn
fyrir erlendar langtímaskuldbind-
ingar er AA- og fyrir innlendar
skuldbindingar AAA.
Óbreytt verðbólga | Vísitala
neysluverðs lækkaði um 0,04 pró-
sent milli október og nóvember.
Verðbólgan er enn langt frá 2,5
prósenta verðbólgumarkmiði
Seðlabanka Íslands og mælist 7,6
prósent á ársgrundvelli.
FL stærri | FL hefur aukið við hlut
sinn í Finnair Oyj um rúmt pró-
sentustig á þriðja ársfjórðungi og
átti í lok september tólf prósent
hlutafjár. Hlutur Straums-Burðar-
áss á sama tíma nam 11,1 prósenti.
Hagnaður eykst | FL Group skil-
aði rétt tæpum 11 milljörðum
króna í hagnað á fyrstu níu mánuð-
um ársins samanborið við tæpa 6,6
milljarða króna í fyrra. Hagnaður
félagsins á þriðja ársfjórðungi nam
5,25 milljörðum króna.
Einfaldara þjóðhags-
líkan
Bætir spágerð
Seðlabankans
8
Afþreyingarrisinn Disney
Methagnaður á
þriðja fjórðungi
6
Sögurnar... tölurnar... fólkið...
F R É T T I R V I K U N N A R
Baugur og breska konungsveldið
House of Fraser bætist í hópinn
10-11
Heildarhagnaður 23 sparisjóða
var rúmir 6,3 milljarðar króna
eftir skatta á fyrri helmingi
ársins samkvæmt tölum frá
Sambandi íslenskra sparisjóða.
Til samanburðar nam hagnað-
ur þessara sömu sparisjóða 9,5
milljörðum króna allt árið 2005.
SPRON skilaði 2,6 milljarða
hagnaði á fyrri hluta ársins,
SpKef hagnaðist um einn millj-
arð og SPM og SPV skiluðu um
600 milljóna króna hagnaði.
Veruleg aukning hagnað-
ar varð á þriðja ársfjórðungi
2006 hjá þeim sparisjóðum sem
gert hafa upp. Þannig hagnaðist
SPRON um tæpan 7,1 milljarð
króna á ársfjórðungnum einum
sem er meiri hagnaður en spari-
sjóðirnir 23 sýndu á fyrri hluta
ársins.
Er því samanlagður hagn-
aður sparisjóðanna orðinn 13,4
milljarðar á þessu ári; fjörutíu
prósentum meiri en allt árið í
fyrra. - eþa
Yfir 6,3 milljarða hagnaður
sparisjóða á fyrri hluta árs
Krónan hefur veikst hátt á fjórða
prósent undanfarna tvo daga.
Hún veiktist um 1,9 prósent í
fyrradag vegna óróa í kjölfar
ítrekunar matsfyrirtækisins
Fitch á að enn séu neikvæðar
horfur fyrir lánshæfismat rík-
issjóðs, þótt lánshæfiseinkunn-
ir ríkisins hafi verið staðfestar.
Veikingin gekk örlítið til baka í
gærmorgun en tók svo snarpa
dýfu aftur og hafði um þrjú leyt-
ið í gærdag veikst um rúm tvö
prósent.
Sögur voru á kreiki í gær um
stóran gjaldeyrissamning sem
hefði ýtt veikingu krónunnar af
stað. Birti fréttastofa Reuters
meðal annars fréttir þess efnis
og tengdi það stórum samningi
sem Fons eignarhaldsfélag var að
ganga frá. Samkvæmt heimildum
Markaðarins hefði sá samningur
þó ekki nægt til þess að veikja
gengið að svo miklu leyti sem
raun bar vitni, nema af því að
ekki var samsvarandi kaupáhugi
fyrir krónu. - hhs
Umtalsverð
veiking krónu
Óli Kristján Ármannsson
skrifar
Framkvæmdastjórn og ráðgjafarstjórn Stork fyrir-
tækjasamstæðunnar í Hollandi tilkynnti í gær um
þá niðurstöðu sína að ekki væri félaginu í hag að
skipta því upp líkt og samþykkt var á hluthafafundi
í byrjun október. Sá fundur var haldinn að beiðni
stærstu hluthafa félagsins, en það eru bandarísku
fjárfestingasjóðirnir Centaurus og Paulson.
„Við höfum íhugað tillöguna vandlega, en í henni
felst veruleg breyting frá farsælli stefnu félagsins
síðustu ár,“ segir Sjoerd Vollebregt, forstjóri Stork.
„Líkt og sjóðirnir teljum við að innan Stork séu
mikilir möguleikar til virðisaukningar, en höfum
eftir ítarlega greiningu komist að þeirri niðurstöðu
að henni verði ekki náð með tillögu þeirra um upp-
skiptingu.“
Niðurstaða framkvæmdastjórnar Stork er hins
vegar önnur en greiningardeilda í Hollandi, en
samhljómur er með þeim og stærstu hluthöfum
fyrirtækisins um að verðmæti þess aukist til muna
verði því skipt upp.
„Ef hluthafalýðræði væri virt að vettugi með
þessum hætti annars staðar þá myndi nú eitthvað
heyrast,” segir Árni Oddur Þórðarson, stjórnar-
formaður Marels, en fyrirtækið hefur um allangt
skeið átt í óformlegum viðræðum við Stork um
matvælavinnsluvélahluta samstæðunnar. Þær hafa
hins vegar ekki enn komist á formlegt stig.
„Niðurstaða framkvæmdastjórnar Stork gengur
á svig við hluthafalýðræði og nýlega samþykkt
tilmæli um góða stjórnarhætti (corperate govern-
ance) í Hollandi,“ segir Árni Oddur. Hann kveður
Marel deila þeirri sýn með stjórnendum Stork að
töluverðir möguleikar séu á virðisaukningu þeirra
félaga sem saman mynda Stork. „Við teljum hins
vegar að einstök félög innan samstæðunnar hafi
litla eða jafnvel neikvæða samlegð og erum sam-
mála stærstu hluthöfum um að mesta virðisaukn-
ingin sé með þeim hætti að hver leggur í starfsemi
Stork taki þátt í þeim samrunaferlum sem eiga sér
stað í hverjum geira fyrir sig. Stork hefur enda sagt
opinberlega að þeir hefðu áhuga á að kaupa félag
á borð við Marel og við höfum lýst áhuga á Stork
Food Systems,“ segir hann og kveður eðlilegast að
hluthafar hvors félags fyrir sig ráði för.
Nokkur óvissa ríkir því um framhald málsins
þar sem stærstu hluthafar og stjórn Stork eru ekki
á einu máli um hvaða stefnu skuli taka í rekstr-
inum. Líklegast er talið að Centaurus og Paulson
fari fram á nýjan hluthafafund þar sem kosin verði
ný ráðgefandi stjórn, en hún myndi svo ráða nýja
framkvæmdastjórn. Ekki er þó útséð um að þessi
leið sé stærstu hluthöfum fær, því til að kjósa nýja
stjórn þarf 51 prósent virkra hlutabréfa. Saman
fara sjóðirnir og Marel með 40 prósent í Stork. Fari
málið þá leið að skipt verði um stjórn Stork telja
sérfróðir að það myndi tefja uppskiptingu sam-
stæðunnar um hálft ár eða svo.
Ákvörðun sem brýtur í
bága við hluthafalýðræði
Framkvæmdastjórn Stork hafnar tilmælum hluthafafundar
um að skipta upp félaginu. Marel ásælist hluta félagsins.
Forgangsréttarútboði Trygginga-
miðstöðvarinnar (TM) lauk á
mánudag en rúmlega 134,6 millj-
ón hlutir seldust fyrir rúman 5,1
milljarð króna.
Samþykkt var að veita stjórn
TM undir lok september heimild
til að hækka hlutafé í félaginu
um rúma 186,5 milljón hluti til að
styrkja eiginfjárstöðu TM vegna
kaupa á hlutum í norska trygg-
ingafélaginu NEMI.
Stjórn TM ákvað að hækka
hlutafé um tæp 16,9 prósent og
verða heildarhlutir eftir það tæp-
lega 1,1 milljarður talsins. Hver
hlutur er ein króna að nafnverði.
Fyrirtækjaráðgjöf Glitnis
banka hf. hefur umsjón með
útboðinu og hefur sölutryggt sölu
allra hluta.
Almennt hlutafjárútboð hófst í
gærmorgun og lýkur í dag en lág-
marksáskrift er fimm milljónir
króna að markaðsvirði. - jab
TM selur
nýtt hlutafé
Guðrún Dalía Salómonsdóttir nemurpíanóleik í Þýskalandi og hæfni hennarvarð lýðum ljós síðasta laugardag erhún lék til sigurs í Salnum.
Guðrún Dalía er í stutth f
aði að fá að læra á hljóðfæri og byrjaði níu
ára í Tónmenntaskólanum hjá Steinunni
Steindórsdóttur. Hún var frábær kennari og
mjög hvetjandi,“ segir hún. Guðrún Dalía
lýkur einnig lofsorði ádó
Íslenskur iðnaður
[ SÉRBLAÐ UM VIÐSKIPTI OG ATVINNULÍF– MIÐVIKUDAGUR 15. NÓVEMBER 2006 ]
BÆÐI ATVINNA OG ÁHUGAMÁL
Rut Hallgrímsdóttir hefur rekið ljósmyndastofu í tæp 20 ár BLS. 2
ÖRFLÖGUR FYRIRALÞJÓÐAMARKAÐNimbleGen Systems á Íslandi framleiðir DNA- örflögur BLS. 4
STÓRIÐJUSKÓLINN ÍSTRAUMSVÍKHluti af lærdómsmenningu sem Alcan hefur þróað með sér í gegnum árinBLS. 6
TÆKNI OG VIT 2007Verður haldin í Fífunni í Smáranum í mars á næsta ári BLS. 8
GÓÐUR TÆKJAKOSTURHéraðsprent á Austurlandi BLS. 10
ÍSLENDINGARNÝJUNGAGJARNIRKaffitár er leiðandi í nýsköpun
BLS. 12
EFNISYFIRLIT
Lék til sigurs í Salnum
Vilhjálmur Þ. Vil-
hjálmsson borgarstjóri gagnrýnir
heilbrigðisráðuneytið fyrir seina-
gang við hönnun, útboð og byggingu
nýs hjúkrunarheimilis í borginni.
Hann segir að hjúkrunarheimilið í
Mörkinni hafi verið í „endalausum
viðræðum“ hjá ríki og borg og ekki
sé enn búið að bjóða út verkið.
Rúmlega fjögur ár eru liðin
frá því að viljayfirlýsing um
byggingu hjúkrunarheimilis í
Mörkinni var undirrituð. „Það er
ótækt út af fyrir sig hve seint og
illa hefur gengið að undirbúa
útboð þessa heimilis,“ segir borg-
arstjóri. Engu máli skipti hvar
hjúkrunarheimili verði byggt.
Mestu skipti að það verði reist.
Stefnt er að því að bjóða út jarð-
vinnu vegna hjúkrunarheimilisins
snemma á næsta ári og hefjast
framkvæmdir í kjölfarið. Leifur
Benediktsson, deildarstjóri í heil-
brigðisráðuneytinu, segir að hönn-
un standi yfir og að henni ljúki
fljótlega eftir áramót. Heimilið
verði tekið í notkun árið 2008.
Fyrirhugað hjúkrunarheimili
verður tæplega átta þúsund fer-
metrar að stærð og mun rúma
hundrað og tíu heimilismenn.
Byggingin verður á fjórum hæðum
og hálfri betur. Leifur vill ekki
gefa upp kostnaðartölu, segir
fyrstu kostnaðaráætlun hafa verið
of háa og hana verði að lækka.
Segir seinaganginn ótækan
Starfsmenn Ríkisút-
varpsins óttast réttindamissi verði
frumvarp um að gera Ríkisútvarp-
ið að opinberu hlutafélagi að lögum
óbreytt. Starfsmenn hafa lengi
reynt að fá svör við því hvernig
réttindi þeirra verða tryggð, án
þess að fá svör. Starfsmenn segj-
ast vera í algjörri óvissu um rétt-
indamál sín og telja það illa með-
ferð að fá ekki svör við því hvað
fram undan sé. Þetta kemur fram í
opnu bréfi sem trúnaðarmenn
starfsmanna sendu Páli Magnús-
syni útvarpsstjóra í gær.
G. Pétur Matthíasson, frétta-
maður og trúnaðarmaður starfs-
manna RÚV, segir að starfsmenn
séu að átta sig á að fram undan séu
miklar breytingar. „Fólk sér líka
að engin skýr tilmæli eru um það í
frumvarpinu hvað tekur við. Það
er algjörlega óljóst. Mér finnst að
menn eigi að koma hreint fram við
starfsmenn sem þeir ætla að ráða
hér til starfa á ný.“
Í bréfinu segir að láglauna-
stefna RÚV hafi gjarnan verið
réttlætt með því að opinberir
starfsmenn njóti betri réttinda en
starfsmenn á almennum markaði
og að nú líti út fyrir að þessi rétt-
indi falli niður án bóta eða trygg-
ingar að réttindin haldi sér.
Páll Magnússon útvarpsstjóri
segist ekki hafa umboð til að gefa
yfirlýsingar um réttindamál
starfsmanna fyrir félag sem ekki
hefur verið stofnað og segir starfs-
anda fyrirtækisins góðan. „En ég
skil að fólk velti fyrir sér þessum
breytingum. Það er eðlilegt að fólk
sé uggandi um sinn hag en ég er
sannfærður um að þetta verður
leyst á farsælan hátt. Fólk ætti
ekki að óttast þessar breytingar
heldur frekar fagna þeim tæki-
færum sem í þeim kunna að fel-
ast.“
Spurð um réttindamál starfs-
manna Ríkisútvarpsins segir Þor-
gerður Katrín Gunnarsdóttir
menntamálaráðherra að málið sé
til meðferðar hjá menntamála-
nefnd sem muni fara yfir réttinda-
mál starfsmanna.
„Málið mun fá sinn eðlilega
framgang en ætlunin er að sjálf-
sögðu að réttindi starfsmanna Rík-
isútvarpsins haldist.“
Starfsmenn RÚV
óttast réttindamissi
Starfsmenn Ríkisútvarpsins vilja að útvarpsstjóri skýri hvernig áunnin réttindi
þeirra verði varin ef RÚV verður breytt í hlutafélag. Útvarpsstjóri segist ekki
hafa umboð til þess. Ætlunin er að tryggja réttindi, segir menntamálaráðherra.
Framleiða örflögur
fyrir alþjóðamarkað FYRSTUR MEÐ
FRÉTTIRNAR
www.visir.is
FORSALAN Á NÝJU
JAMES BOND MYNDINA
ER HAFIN Á MIDI.IS/BIO
HEIMSFRUMSÝND
EFTIR 2 DAGA!
midi.is/bio
Byssumenn, sem voru
klæddir eins og lögreglumenn,
rændu um fimmtíu starfsmönn-
um og gestum af einni skrifstofu
menntamálaráðuneytis Íraks í
Bagdad í gær.
Þremur gíslanna var sleppt
ósködduðum nokkrum stundum
eftir mannránið. Þetta er um-
fangsmesta mannrán í Írak frá
því að Bandaríkjamenn hernámu
landið. Mannránið var hluti af
mikilli öldu ofbeldis sem gekk
yfir Írak í gær, en 82 menn létu
lífið víðs vegar um landið.
Ekki er vitað hver stóð að
mannráninu, en lögreglustjóri í
hverfinu þar sem ránið var framið
var yfirheyrður í gær.
Fimmtíu á valdi
mannræningja
Yfirvöld í menntaskólan-
um Ion Mincu í Vaslui í Rúmeníu
hafa gripið til þess ráðs að láta
nemendur sem skrópa í tíma
þrífa svínastíur.
Er þetta gert af illri nauðsyn
þar sem „engar aðrar aðgerðir
virkuðu“, eins og skólastjórinn,
Dan Magureanu, lét hafa eftir sér
þegar aðgerðirnar voru kynntar.
„Með þessu móti teljum við
okkur geta gefið þeim sem ekki
standa sig í skólanum skýr
skilaboð um það hvernig framtíð
blasir við þeim sem ekki mæta í
skólann og gera skyldu sína.“
Þurfa að þrífa
svínastíurnar