Fréttablaðið - 12.01.2007, Síða 64

!
Best í heimi í Iðnó
Kl. 17.00
Þórunn Hjartardóttir opnar sýningu
í Anima galleríi Ingólfsstræti 8. Á
sýningunni verða verk sem Þórunn
hefur unnið í vetur í Reykjavík og
Róm, en hún dvaldi vetrarpart í
Rómarbústaðnum. Sýningin, sem er
sjötta einkasýning Þórunnar, stend-
ur til 27. janúar.
Þrjár stórsýningar hafa verið uppi
í London á þessu hausti: Manna-
myndasýningu Þjóðverjans Hans
Holbein (1497/98-1543) lauk í Tate-
safninu síðasta sunnudag. Þar gat
að líta frægustu mannamyndir
þyska málarans: Thomas More,
Jane Seymour, eru þar á meðal en
Holbein gerði margar fleiri mynd-
ir af mektarmönnum á valdatíma
Hinriks áttunda í Bretlandi, enda
vann hann við hirðina sem málari
og stílisti.
Sýningar á mannamyndum
spænska málarans Velázquez
(1599-1660) verður uppi á National
Gallery til 21. janúar. Hann var
ættaður frá Sevilla en vann mest
við hirð Filipusar fjórða. Hann var
mikill meistari sjónblekkinga sem
síðar ollu bæði raunsæismálurum
og impressjónistum heilabrotum.
Myndirnar á National eru nær
helmingur varðveittra verka hans
og eru fenginar að láni frá Prado-
safninu. Verður bið á því að þær
ferðist mikið eftir að þeim er skil-
að sökum kostnaðar. Þetta er því
einstakt tækifæri sem gefst til að
sjá þær.
Í lok þriðju viku lýkur einnig
mannamyndasýningu Davids
Hockney á National Portrait Gall-
ery. Þó að Hockney teljist óvírætt
til kynslóðar bresku popparanna
hefur hann frá fyrstu tíð verið
óhemju afkastamikill manna-
myndamálari, bæði með olíu, past-
el, penslum og lit. Að ógleymdum
ljósmyndum sem hann hefur notað
mikið í seinni tíð. Hög hönd hans
dregur fram aðstæður og persón-
ur af mikilli list.
Samfara þessum þremur sýn-
ingum mannamynda eru söfnin
með útgáfur sem auðveldlega má
nálgast í vefbúðum þeim tengd-
um. Mannamyndir hafa á tímum
ljósmyndarinnar verið víkjandi
iðn, því sumir vilja ekki kenna þá
iðkun til lista. Hér hafa þó verið
óhemju afkastamiklir portrett-
málarar, Örlygur Sigurðsson, Sig-
urður Sigurðsson og Baltasar.
Ýmis merki eru uppi að víða um
lönd sé mannamyndin aftur í upp-
sveiflu og hafa menn kennt um
aldri og velsæld millistéttar og
nýríkum efristéttum. Enn hafa
ekki komið fram hér á landi mál-
arar sem einbeita sér að portretti
en X-kynslóðin, krúttin og upparn-
ir, svo ekki sé talað um 68-kynslóð-
ina, eru nægilega einstaklings-
sinnuð og sjálfupptekin til að taka
slíkri túlkun persónuleika fagn-
andi – finnist sá málari. Enn hefur
ekki verið hóað í einhverskonar
yfirlit mannamynda hér á landi af
stóru söfnunum.
Mannamyndir á söfnum
Bók Nesútgáfunnar um færeyska málarann
Samal Joensen-Mikines sem Aðalsteinn
Ingólfsson er aðalhöfundurinn að fær
framúrskarandi umsögn hjá Peter Michael
Hornung í Politiken um helgina. Ein glæsi-
legasta útgáfa ársins segir gagnrýnandinn
og hrósar aðstandendum útgáfunnar fyrir
metnað í öllum frágangi verksins.
Nesútgáfan sendi bókina frá sér í árslok
og hefur hún hlotið litla athygli hér á landi.
Kynningareintökum hefur enda ekki verið
dreift á fjölmiðla. Gagnrýnandinn viður-
kennir fúslega að færeyski málarinn hafi
átt litla von um að komast að hásætum
evrópskrar málaralistar verandi frá Fær-
eyjum. Hann rekur umfjöllun Aðalsteins
og hvernig innri andstæður málarans urðu
til þess að hrekja hann lengra í myrkur
ókunnugleika og vanmats á sterkri list-
rænni gáfu hans, sem og áfengissýki hans
og lyfjaneysla og síðan samúð hans með
fasismanum.
Bók um Mikines hrósað
Það er ekki á hverjum degi
sem almenningi gefst kost-
ur á að sjá sæmilegt yfirlit
um íslenska byggingarlist
en nú gefst slíkt tækifæri:
Sýning um byggingarlist
á Íslandi á síðustu árum
verður uppi í Tjarnarsal
Ráðhússins í Reykjavík frá
föstudeginum 12. til 28. jan-
úar. Á sýningunni er sýnd
byggingarlist á Íslandi frá
1992 til þessa dags.
Sýningin nefnist 50+12 og er sam-
norrænt verkefni, sem var fram-
lag Arkitektaskólans í Árósum til
Menningarviku borgarinnar í sept-
ember 2006. Arkitektafélag Íslands
og Listaháskóli Íslands stóðu að
sýningunni af Íslands hálfu en
nokkuð var í hana lagt: Styrktarað-
ilar eru Norræni Menningarsjóð-
urinn, Minningarsjóður Guðjóns
Samúelssonar, Menningarsjóður
Íslandsbanka og Sjóvá-Almennra
og Ráðhús Reykjavíkur.Sýningin
50+12 er sjálfstætt framhald af
sýningu um byggingarlist á Íslandi,
sem haldin var í tilefni af 50 ára
afmæli íslenska lýðveldisins fyrir
tólf árum. Á þeirri sýningu voru
sýnd verk, sem náðu yfir alla sögu
byggingarlistar á Íslandi fram til
ársins 1994. Tildrög hennar voru
nokkuð óvenjuleg: hingað hafði þá
komið reglulega hópur nemenda í
arkitektúr frá Árósum með kenn-
ara sínum, Paul Nedgaard Jensen.
Hóparnir lögðust í mælingar á
íslenskum húsum fornum og skil-
aði það útgefnu efni sem farið
hefur lágt en er grundvallarverk í
íslenskri byggingarsögu: Þverá og
Öræfi 1 og 2.
Hvers vegna skyldi danskur
kennari í arkitektúr leita til Íslands
eftir mælingaverkefnum: hér er
óplægður akur – rannsóknir á
íslenskri húsagerðarlist eru
skammt á veg komnar, víddir eru
hér aðrar og viðfangsefni gerólík
því sem finna má í Danmörku. Svo
er Paul frá Skagen en þar er birta
og land gerólíkt flestum stöðum í
Danaveldi – hann fann hér á landi
eitthvað sem var keimlíkt sínum
fornu slóðum, festi ástfóstri við
landið og fornan húsakost hér.
Hugmynd kom svo upp vegna
þessara tengsla að gera sýningu
um íslenskan arkitektúr fyrir
menningarvikuna árlegu í Árós-
um, en þegar menn tóku að líta til
verksins var einsýnt að hún þyrfti
að sækja lengra aftur í tímann og
úr varð sýning sem gerði grein
fyrir eldri húsagerð. Hún kom upp
1994 en barst ekki hingað fyrr en
1996. Samfara henni kom út lítið
rit eftir Þorstein Gunnarsson,
Hjörleif Stefánsson og Pétur
Ármannsson á þremur tungumál-
um. Það er nú orðið fágætt.
Sýningin nú er beint framhald.
Þar eru 25 verk skoðuð, tvö þeirra
skara tímamótin milli sýninganna.
Landslagsmyndir ljósmyndarar-
ans Aage Lund Jensen móta
umgjörð sýningarinnar. Sjón er
sögu ríkari og því er best að vísa
áhugasömum í Ráðhúsið. Opnun-
arhátíð er í dag kl. 16. Sýningin
stendur til 28. janúar og er opin kl.
8-19 virka daga og kl. 12 til 18 um
helgar.
Samstarf við Árósamenn hefur
dregið dilk á eftir sér: enn koma
hingað hópar til mælinga frá Árós-
um. Nú eru það gömlu kirkjurnar
sem þeir mæla og leggja því sitt til
hinnar miklu ritraðar um kirkjur
á Íslandi. Guðmundur Gunnarsson
arkitekt hefur fylgst með þessu
starfi öllu og segir hann til-legg
Árósamanna ómetanlegt í skrán-
ingu gagna fyrir íslenska bygging-
arsögu sem er hreint ekki lítill
hluti menningarsögu okkar en ekki
nema að litlu leyti rannsökuð og
skráð og því flestum hulin – þó að
hún blasi við. Sýningin í Ráðhús-
inu er holl áminning um það.
Steinunn Þórarinsdóttir á verk á listaverkamessunni í Palm Beach 3
Contemporary Art Fair í Flórída. Um níutíu gallerí sýna þar og er Samu-
el Osborne galleríið í Mayfair þar á meðal sen það höndlar alla jafna
með verk Steinunnar. Osborne höndlar með marga
fleiri merka listamenn að staðaldri en í hópnum sem
þeir selja eru meðal annarra Henry Moore, David
Hockney, Lucien Freud, Jim Dine, Miró, Picasso,
Warhol, Anna Maria Pacheco, Sean Henry, Frank
Stella og Sophie Ryder.
Eitt af verkum Steinunnar er staðsett við
aðalinngang sýningarinnar ásamt verki eftir
Lynn Chadwick. Lynn Chadwick, sem er
nýlátinn, var einn af þekktustu mynd-
höggvurum Breta á 20. öldinni og hefur
Osbourne talsvert af verkum hennar til
sölu. Alþjóðlega listamessan í Palm
Beach er nú haldin í tíunda sinn en hún
hófst í gær og lýkur 16. janúar. Hægt er
að sjá valin verk frá sýningunni á www.
osbornesamuel.com.
Steinunn í Flórída