Fréttablaðið - 02.06.2007, Blaðsíða 66

Það hlýtur að teljast
nokkuð sjaldgæft í
íslenskri kvikmyndasögu
að fólk taki sig saman,
fjármagni og taki heila
bíómynd á fjórum
mánuðum. Aðstandendur
Sveitabrúðkaups eru enda
mikið bjartsýnisfólk.
Kristrún Heiða
Hauksdóttir hitti Valdísi
Óskarsdóttur, konuna
sem sparkaði boltanum
af stað.
V
ið hittum Valdísi fyrir
ásamt einum af fram-
leiðendum myndar-
innar, Davíð Ósk-
ari Ólafssyni, eftir að
tökum lauk á Sveita-
brúðkaupi og liðlega fjörutíu manna
hópur leikara og tæknifólks var kom-
inn aftur í bæinn.
Valdís hefur verið lengi í kvik-
myndabransanum og er virt í sínu
fagi sem klippari. Sveitabrúðkaup er
fyrsta verkefni hennar af þessu tagi
en hún vill síður láta bendla sig við
leikstjórastólinn enda eru aðdrag-
andi og umgjörð myndarinnar harla
óvenjuleg.
Valdís segir að hugmyndin að
myndinni hafi kviknað fyrir rúmu ári
en var síðan sett í salt um hríð. „Svo
var það í vetur að ég var að vinna að
klippiverkefni, tiltölulega kaótísku
verkefni reyndar, að ég fór að velta
því fyrir mér hvort það væri svona
sem ég vildi eyða lífinu. Endalaust að
vera að koma draumum annarra upp
á tjaldið og hafa í sumum tilfellum
engan ákvörðunarrétt um útlit eða
uppbyggingu myndarinnar og þaðan
af síður að maður hafi einhver áhrif
á hvernig myndin er tekin því það er
löngu búið að ákveða það allt. Oftast
er það ekki bara leikstjórinn sem þarf
að kljást við heldur líka fjöldinn allur
af framleiðendum sem birtast í klipp-
iherberginu og hver og einn hefur
sína skoðun og vill ráðskast með
myndina og útkoman verður yfirleitt
alger hörmung. Það er eins og enginn
skilji það að það sem þú hefur í hönd-
unum er það sem var tekið upp og er
í klippitölvunni. Getur verið svolítið
yfirþyrmandi að sitja með svona rugl
dag inn og dag út í sex mánuði. Alla
vega þá ákvað ég að ég þetta væri
orðið gott og hafði samband við Gísla
Örn, einn af forsprökkum Vestuports-
hópsins, og spurði hann hvort að þau
væru til í að gera bíómynd. Þau voru
til í tuskið og svo bara rúllaði þetta
eiginlega af sjálfu sér þannig lagað.“
Myndin fjallar um par, Ingibjörgu
og Barða, sem ákveður að gifta
sig í sveitakirkju sem er í rúmlega
klukkustundar fjarlægð frá Reykja-
vík. Ingibjörg vill halda í þá hefð að
brúðguminn sjái ekki brúði sína fyrr
en við altarið og því keyra fjölskyld-
urnar og gestirnir í tveimur rútum úr
bænum áleiðis til kirkjunnar. Svo fer
reyndar að hópurinn villist og ferðin
sem átti aðeins að taka rúma klukku-
stund verður fimm til sex tímar.
„Fjölskyldur eru oft þannig sam-
ansettar að þar er fólk sem þú kannt
mjög vel við og svo aðrir sem þú
kannt verr við. Þú getur alveg haldið
út í klukkutíma, það er ekkert vanda-
mál, en hvað gerist ef þú verður
„stökk“ með þessu fólki í nokkra
klukkutíma? Fólki sem þér líkar
ekki við eða þú hefur átt í erjum við
eða þig hefur langað til að segja eitt
og annað við? Getur þú setið á þér
og þagað eða lætur þú hitt og þetta
gossa sem betur hefði verið ósagt?
Í þessum tveimur fjölskyldum sem
eru á leið í brúðkaupið er ýmislegt
sem hefur legið ósagt og þegar líður
á ferðalagið fer eitt og annað að koma
í ljós sem kannski betur hefði legið
gleymt og grafið.“
Davíð útskýrir að boltinn hafi rúllað
afar hratt. Í lok febrúar var komið
á hreint hvaða leikarar gætu tekið
þátt í myndinni sem er að hluta til
spunaverkefni hliðstætt myndunum
Börn og Foreldrar sem Vesturports-
hópurinn vann með Ragnari Braga-
syni leikstjóra þótt viðfangsefnið og
áherslurnar séu af allt öðrum toga.
Síðan var farið í að fjármagna verk-
efnið en það gekk að sögn Valdísar
og Davíðs með afbrigðum vel. „Fjár-
festarnir okkar höfðu trú á verkefn-
inu og þeim sem að því stóðu og við
náðum að fjármagna myndina ein-
göngu með einkafjármagni,“ segir
Davíð. „Þetta var afskaplega spenn-
andi ferli og að hluta til tilrauna-
verkefni til að sjá hvort hægt væri
að gera bíómynd á þennan hátt.“
Þrír bakhjarlar standa að mynd-
inni, framleiðslufyrirtækin Mystery
Island, Tvíeyki og Ave.
Valdís hefur starfað sem ráðgjafi
fyrir Kvikmyndamiðstöð Íslands og
þekkir því vel þá erfiðleika sem eru
samfara því að framleiða íslenskar
kvikmyndir. „Það getur tekið mörg
ár að koma mynd á koppinn og það
getur tekið frá sex upp í tíu mánuði
að klippa bíómynd. Mig langaði til
að gera mynd sem væri gerð hér og
nú en ekki einhvern tímann seinna.
Finna samstilltan hóp sem var til í
að gera eitthvað öðruvísi og prófa
eitthvað nýtt. Við vorum afspyrnu
heppin og það tókst. Dæmið gekk
upp enda úrvalslið sem stóð að verk-
efninu.“
Enginn einráður leikstjóri var við
stjórnvölinn og fyrirkomulagið á
tökustað var tiltölulega lýðræðislegt.
„Það þurftu allir að taka á sig meiri
ábyrgð en venjulega,“ segir Davíð
og áréttar að mikið traust hafi verið
sett á leikara, töku- og hljóðmenn og
alla aðra sem unnu við myndina. Það
átti hver og einn að sjá um sig og sína
deild og allir þurftu að vera sáttir við
það sem var gert. „Eftir hverja töku
voru allir spurðir hvort þeir væru
sáttir og ef ekki þá var senan tekin
upp aftur og það var ekki hætt fyrr
en allir væru vissir um að við hefðum
allt sem við þyrftum á að halda. Það
skipti ekki máli hver gerði athuga-
semdina heldur voru allir staðráðnir í
að gera þetta sem best,“ segir Davíð.
„Og ég var líka spurð,“ segir Valdís
og bætir við: „En ég lít ekki á mig
sem leikstjóra, ég er kannski mann-
eskjan sem sparkaði boltanum af stað
svo voru aðrir sem tóku við honum og
léku áfram og við sóttum öll að sama
marki,“ segir hún. „Við lögðum mikið
á leikarana og þeir fóru á ljóshraða
fram úr mínum björtustu vonum og
það sama má segja um tökumenn-
ina og hljóðmennina og alla aðra sem
tóku þátt í verkefninu. Þetta var ein-
stakur hópur og ótrúlega skemmti-
legt og svo miklu skemmtilegra að
vera innan um lifandi skapandi fólk
allan daginn en að sitja aleinn fyrir
Ekki lengur tilraun heldur bíó
Mig langaði til
að gera mynd
sem væri gerð
hér og nú
en ekki ein-
hvern tímann
seinna.
framan tölvuna inn í klippiherberg-
inu,“ bætir hún við.
Valdísi og Davíð rekur í vörðurnar
þegar blaðamaður innir þau eftir því
hvers konar mynd Sveitabrúðkaup sé.
„Þetta er allavega vegamynd,“ segir
hann. „Þetta er trúlegast ekki dram-
atísk mynd,“ bætir hún við. „Ætli hún
falli ekki einhvers staðar innan gam-
anmyndageirans,“ segir Davíð. „Já,
það er svolítið svartur húmor í henni,
eða kannski frekar grár,“ útskýrir Val-
dís.
Henni finnst reyndar hreint ekk-
ert fýsilegt að festa sig í slíkum dilk-
adráttum. „Það hefur alltaf farið of-
boðslega í taugarnar á mér þessi
þörf fyrir að flokka myndir. Við þær
myndir sem ég hef unnið hefur fyrsta
hugsun framleiðendanna verið sú að
ákveða hvort myndin sé gamanmynd,
drama eða spennumynd – það verður
alltaf að vera á hreinu. Svo verður allt-
af að vera ein aðalpersóna, ein hetja
sem áhorfendur geta haldið með – fólk
getur ekki horft á mynd með of mörg-
um persónum er sagt. Svo þessi mynd
er trúlegast allt það sem ekki má gera
og ekki á að gera.“
„Ég man að eftir fyrsta daginn þegar
við vorum að skoða efnið þá hugsaði ég
með mér að við værum ekki lengur með
tilraun í höndunum heldur bíómynd.
Svo hefur sú trú okkar bara styrkst með
tímanum – við verðum bara að vona að
þetta verði ekki allt klippt sundur og
saman og eyðilagt í eftirvinnslunni,“
bætir hún við brosandi.
Nú tekur við klippingin sem verð-
ur sjálfsagt langt ferli þar sem Valdís
og Sigurbjörg Jónsdóttir kollega henn-
ar þurfa að koma rúmlega hundrað
klukkustundum af efni niður í ein-
hverja tvo tíma eða svo. Frumsýning-
ardagurinn hefur þó ekki verið ákveð-
inn ennþá – myndin verður einfaldlega
sýnd þegar hún er tilbúin.