Fréttablaðið - 18.10.2007, Síða 18

fréttir og fróðleikur
Um 3.700
neytendur
Hagar hafa ákveðið að
meina Verðlagseftirliti
ASÍ að gera verðkannanir
í verslunum sínum. ASÍ
ætlar að vinna eftir sínum
eigin leikreglum ef versl-
anir sýna ekki samstarfs-
vilja. Talsmenn neytenda
og viðskiptaráðherra
telja að deiluaðilar eigi að
setjast niður og komast að
samkomulagi. Talsmaður
neytenda er tilbúinn til að
gera sitt ef eftir því verður
leitað.
Ágreiningur er milli Samtaka
verslunar og þjónustu, SVÞ, Haga
og Alþýðusambands Íslands, ASÍ,
um framkvæmd könnunar sem
Verðlagseftirlit ASÍ gerði nýlega.
Finnur Árnason, forstjóri Haga,
hefur gagnrýnt ASÍ fyrir óvönduð
vinnubrögð og segir eftirlitsmenn-
ina bera saman epli og appelsínur.
Ekki verði gripið til handalögmála
og aldrei muni standa á Högum að
ræða málin en eftirlitsmönnum
ASÍ verði meinað verðlagseftirlit í
verslunum Haga meðan dóm-
kvaddir menn skera úr um það
hversu áreiðanleg vinnubrögð ASÍ
séu.
Gylfi Arnbjörnsson, fram-
kvæmdastjóri ASÍ, telur Haga
stundum vera með áróðursher- ferð. „Ábyrgðin á verðtöku er
gagnkvæm. Þegar við tökum verð
fara verslunarstjórar yfir verðið
og kvitta fyrir að það sé rétt,“
segir hann og viðurkennir að mis-
tök hafi stundum átt sér stað. „Við
höfum alltaf sagt að við erum ekki
óskeikul í þessu frekar en þeir.“
Gylfi segir að deilan hafi stig-
magnast frá því að verðstríðinu
lauk 2005. ASÍ hafi talið mikilvægt
að verðstríðið hafi varanleg áhrif
fyrir neytendur. Aðhaldi hafi verið
fylgt eftir og deilur um fram-
kvæmdina spunnist upp.
„Samkomulag var við SVÞ um
sömu reglur fyrir alla. Fyrir utan
kröfu um að við hættum að birta
tölur fyrir einstakar verslanir og
reikna út meðalverð á einstakri
vöru þá hafa fáar tillögur komið
um það með hvaða hætti þetta
gæti verið öðruvísi en gagnrýnin
hefur verið gríðarleg. ASÍ hefur
ítrekað komist að þeirri niður-
stöðu að Bónus sé ódýrasta versl-
unin og alla tíð viljað finna leik-
reglur sem hentar báðum aðilum.
En þetta er verðlagseftirlit og ætl-
ast er til þess að fólk átti sig á því
hvaða verðlag er í búðum. Maður
verður að nefna búðina.“
Sigurður Þ. Jónsson, fram-
kvæmdastjóri SVÞ, segir að löngu
sé ljóst að ekkert samkomulag sé
um verklagsreglur. „Við erum
búnir að gefa þetta frá okkur. Við
teljum að alltof mikil athygli sé á
matvörunni sem er ekki nema tólf
prósent af útgjöldum heimilanna.
Það ætti að snúa sér að 88 prósent-
unum og skoða hvar verðbreyting-
ar eiga sér stað. Við teljum þá
umræðu miklu þroskaðri og
áhugaverðari en að þrátta um það
hvað ákveðin vara kostaði í síð-
ustu viku í einhverri búð,“ segir
hann.
Björgvin G. Sigurðsson viðskipta-
ráðherra er fylgjandi verðlagseft-
irliti og bendir á að ASÍ sé frjálst
að sinna því. „Ég hvet þá eindreg-
ið til að ná niðurstöðu í þessu
máli,“ segir hann og telur fráleitt
að meina ASÍ að gera kannanir.
„Verðkannanir skipta miklu máli.
Með þeim geta neytendur fylgst
með verðlagsþróun og valið versl-
anir eftir verði. Bónus varð stór-
veldi af því að almenningur vissi
að þar var að finna vöru á lágu
verði,“ segir hann.
Talsmenn neytenda telja að
verðlagseftirlitið skipti miklu
máli. Gísli Tryggvason, talsmaður
neytenda, segir það liggja í augum
uppi að verðkannanir hafi gildi
fyrir almenning. Almenningur
hafi ekki tíma eða aðstöðu til þess
í dagsins önn að bera saman verð á
vörum til daglegs brúks. „Gildi
þessara verðkannana er nokkuð
augljóst og nauðsynlegt að þær
haldi áfram,“ segir hann.
Jóhannes Gunnarsson, fram-
kvæmdastjóri Neytendasamtak-
anna, segir að viðbrögð verslunar-
innar valdi sér vonbrigðum.
Ekkert vafamál sé að verðkannan-
ir séu mikilvægar, þær ýti undir
samkeppni og hafi jákvæð áhrif á
verðlag í landinu. „Ég væri ósátt-
ur við að verslunin kæmist upp
með að stoppa slíkar kannanir,“
segir hann.
Bæði Jóhannes og Gísli eru þeirr-
ar skoðunar að æskilegast sé að
deiluaðilar setjist niður og reyni
að ná samkomulagi. „Ég legg meg-
ináherslu á að menn komi sér upp
úr skotgröfunum og komi sér
saman um leikreglum en það verð-
ur að gera ráð fyrir því í leikregl-
unum að kannanirnar upplýsi
neytendur sem best. Það verður
ekki gert með því að hætta að birta
nöfn seljenda,“ segir Jóhannes.
Gylfi segir að ASÍ muni halda
áfram að gera verðkannanir. „Ef
þeir ætla að meina okkur að koma
inn í búðina með merkimiðann á
hattinum um að við séum frá Verð-
lagseftirliti ASÍ þá mun ASÍ hætta
að vinna eftir þeim sameiginlegu
reglum sem við höfum sett okkur
þar sem við höfum gefið þeim
tækifæri til að leiðrétta listana og
fá afrit af þeim. ASÍ mun halda
áfram að gera verðkannanir.
Verslanaeigendur geta ekki bann-
að neytendum að fá að vita hvaða
verð er á vörunum þeirra. Ef ekk-
ert samstarf verður um það þá fá
þeir ekki að vita hvaða vörur við
erum að taka.“
ASÍ heldur áfram með kannanir
Fyrirtækið sem sprengdi borgarstjórn