Fréttablaðið - 06.04.2008, Blaðsíða 8
8 6. apríl 2008 SUNNUDAGUR
KÚBA, AP Undanfarna viku hefur
ríkisstjórn Raúls Castro á Kúbu
afnumið nokkrar hötuðustu höml-
urnar sem skortkerfi valdhafanna
hefur gert íbúum landsins að una
við.
Þannig hefur banni við verslun
með rafmagnstæki, örbylgjuofna
og tölvur verið aflétt, óbreyttum
borgurum er boðinn frjáls aðgang-
ur að ferðamannadvalarstöðum
sem hingað til hafa verið aðeins
opnir útvöldum og því hefur jafn-
vel verið lýst yfir að Kúbverjar
geti nú eignast sinn eigin farsíma,
löglega.
Frekari tilslakanir kunna að
vera í undirbúningi. Nú gengur sá
orðrómur fjöllunum hærra að það
kunni að verða slakað á ferðafrels-
istakmörkunum, og yfirvöld hygg-
ist jafnvel umbera einkarekstur í
smáum stíl. Vonir um að breyting-
ar verði gerðar á hinu tvöfalda
gjaldmiðilskerfi landsins, sem
hefur gert venjulegu launafólki
ógerlegt að nálgast innfluttar
vörur, hefur orsakað mikið geng-
isfall kúbverska pesóins.
„Við ætlum að fara og kaupa
meira og meira,“ hefur AP eftir
eftirlaunaþeganum Roberto Avila.
„Það er framtíðin á Kúbu, og það
er björt framtíð.“
Þó er Kúba langt frá því að vera
gósenland til verslunar. Nærri
allir eru í starfi hjá ríkinu og fá að
jafnaði sem svarar tæplega 1.500
íslenskum krónum í mánaðarlaun.
Margir hafa hins vegar hliðartekj-
ur í Bandaríkjadölum með auka-
vinnu tengdri ferðaþjónustu eða
frá ættingjum erlendis. Það tæki
meðallaunamann á Kúbu fimm
mánuði að spara sér fyrir ódýrum
geislaspilara.
Með afnámi hafta sem Kúbverj-
ar hafa ímugust á kann að vera að
Raúl Castro takist að slá á kröfur
um róttækari efnahagslegar og
pólitískar umbætur. Hins vegar
kunna hinar litlu breytingar sem
stjórnin fær sig þó til að hrinda í
framkvæmd að verða til þess að
vekja lyst almennings í landinu á
breytingum sem gengju lengra.
„Þessar ráðstafanir til að heim-
ila Kúbverjum að kaupa DVD-
diska og annað dót eru bara til
þess að hafa ofan af fyrir fólkinu,“
segir Maite Moll, 45 ára gamall
verkfræðingur. „Þetta skiptir í
raun litlu þar sem það leysir engan
vanda.“ audunn@frettabladid.is
Kúbverskt
glasnost
Kúbustjórn Raúls Castro hefur með nýjum tilskip-
unum gert tilslakanir sem ætlað er að gera kúb-
verskum almenningi daglegt líf bærilegra. Tilgang-
urinn er þó að tryggja kommúnistum völdin áfram.
RAÚL CASTRO Ríkisstjórn hans hefur afnumið ýmsar hömlur í landinu, svo sem bann
við verslun með rafmagnstæki. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
RAFTÆKJAKAUP LEYFÐ Kúbverskum almenningi leyfist nú loks að kaupa raftæki.
Skiptar skoðanir eru á því hve miklu máli tilslakanirnar skipta. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
FINNLAND Utanríkisráðherra Finn-
lands, Ilkka Kanerva, hefur sagt af
sér og situr nú sem óbreyttur þing-
maður á finnska þinginu. Kanerva
var neyddur til að segja af sér eftir
að finnska tímaritið Hymy birti 24
af 200 smáskilaboðum sem Kan-
erva sendi nektardansmeynni
Johönnu Tukiainen úr ráðherrasíma
sínum í byrjun ársins, að sögn
finnska dagblaðsins Helsingin
Sanomat.
Kanerva og Tukiainen hittust í
flugvél á leið til Lapplands í árs-
byrjun og áttu saman kvöldstund.
Skömmu síðar fór Kanerva að senda
Tukiainen tvíræð SMS-skilaboð sem
nú hafa verið birt. Textaskilaboð á
borð við „Heldur þú garðinum
þínum í lagi?“ og „Hvernig ætli það
sé að koma við þig með fingrunum í
næturklúbbnum?“ hafa verið birt
úti um allt á Norðurlöndum.
Í byrjun mars hófst umfjöllun
um símaskilaboðin í finnskum fjöl-
miðlum. Kanerva baðst opinberlega
afsökunar og hélt áfram í starfi
utanríkisráðherra en eftir að SMS-
in voru birt 1. apríl í Hymy tók
Jyrki Katainen, formaður Hægri-
flokksins og fjármálaráðherra,
ákvörðun um að Kanerva yrði að
víkja. Stjórnmálaskýrendur segja
að að baki þessari ákvörðun liggi
fyrri axarsköft Kanervas en fyrir
þremur árum sögðu nokkrar fyrir-
sætur frá því að þær hefðu fengið
kynferðisleg skilaboð frá Kanerva
sem bauð þeim í staðinn vinnu við
heimsmeistarakeppnina í frjálsum
íþróttum.
Alexander Stubb, þingmaður á
Evrópuþinginu, hefur tekið við
embætti sem utanríkisráðherra
Finnlands. - ghs
Utanríkisráðherra Finnlands, Ilkka Kanerva, neyddur til að segja af sér:
Tvíræð skilaboð urðu ráðherra að falli
SENDI 200 SMS Tvíræð SMS urðu Ilkka
Kanerva utanríkisráðherra að falli en
hann sendi samtals 200 SMS-skilaboð
úr embættissíma sínum til nektardans-
meyjarinnar Johönnu Tukiainen.
VINNUMARKAÐUR Félagar í Banda-
lagi háskólamanna (BHM) vinna
lengri vinnuviku fyrir minni laun
en félagsmenn Verslunarmanna-
félags Reykjavíkur (VR) og Sam-
taka starfsmanna fjármálafyrir-
tækja (SSF). Þetta kemur í ljós
þegar gerður er samanburður á
nýrri kjarakönnun sem Capacent
Gallup hefur gert fyrir BHM og
sambærilegum kjarakönnunum
fyrir VR og SSF.
Heildarlaun háskólamenntaðra
innan VR eru tíu prósentum
hærri og heildarlaun háskóla-
menntaðra innan SSF heilum 22
prósentum hærri en heildarlaun
félagsmanna BHM. Einnig kemur
fram að vinnuvikan er töluvert
lengri hjá félagsmönnum BHM,
eða 46,1 klukkustund á móti 43,8
stundum hjá SSF og 45 stundum
hjá VR.
Könnunin sýnir að félagsmenn
BHM telja að laun þeirra þyrftu
að hækka um 26-28 prósent til að
geta talist sanngjörn. Þeir telja
sanngjörn heildarlaun fyrir 70-
100 prósent starf vera 518.936
krónur á meðan háskólamenntað-
ir innan VR telja sanngjörn laun
vera 510.870 krónur.
Munur á meðallaunum karla og
kvenna innan BHM er 13,3 pró-
sent, en þar af er kynbundinn
launamunur 5,7 prósent, töluvert
minni en hjá SSF eða 12,9 pró-
sent, og VR eða 11,6 prósent. - kg
Félagar í BHM telja 500 þúsund sanngjörn laun:
Vinna meira
fyrir minna kaup
EVRÓPUMÁL Á aðalfundi Evrópu-
samtakanna, sem haldinn var á
fimmtudag í Þjóðmenningarhús-
inu við Hverfisgötu, var ánægju
lýst með þá hreyfingu sem er á
Evrópuumræðunni um þessar
mundir. Árni Páll Árnason,
varaformaður utanríkisnefndar
Alþingis, flutti framsöguávarp.
Eiður Snorri Bjarnason, fimm
ára sonarsonur Þorvalds Gylfa-
sonar prófessors, tók fyrir hönd
afa síns við viðurkenningunni
„Evrópumaður ársins 2006“.
Við þetta tækifæri var boðað að
viðurkenning fyrir „Evrópumann
ársins 2007“ verði afhent á
Evrópudaginn 9. maí.
Andrés Pétursson var endur-
kjörinn formaður samtakanna.
Meðal gesta á hátíðinni var Jón
Baldvin Hannibalsson, fyrrver-
andi utanríkisráðherra. - aa
Aðalfundur Evrópusamtakanna:
Fagna efldri
Evrópuumræðu
TILKYNNTI AFSÖGN-
INA Jyrki Katainen, for-
maður Hægriflokksins,
tilkynnti að Kanerva
hefði sagt af sér og að
Alexander Stubb tæki
við sem utanríkisráð-
herra. NORDICPHOTOS/AFP
1 Málverk eftir hvaða íslenska
listamann var boðið upp í París
í gær?
2 Hverjir eru Íslandsmeistarar
kvenna í körfuknattleik?
3 Hver leikstýrir leikritinu Sá
ljóti í Þjóðleikhúsinu?
SVÖRIN ERU Á SÍÐU 34
VEISTU SVARIÐ?