Fréttablaðið - 29.11.2008, Qupperneq 6

6 29. nóvember 2008 LAUGARDAGUR
GJALDEYRISHÖFT Á ÍSLANDI
Seðlabankinn hefur á grundvelli
laga sem Alþingi samþykkti í
fyrrinótt sett strangar reglur um
gjaldeyrisviðskipti á Íslandi. Yfir-
lýst markmið er að stemma stigu
við útstreymi gjaldeyris frá land-
inu og verjast frekara falli krón-
unnar.
Þótt mikil höft séu sett á fjár-
magnsflutninga frá landinu hefur
samtímis verið aflétt öllum tak-
mörkunum sem gilt hafa frá í okt-
óber á gjaldeyrisviðskiptum vegna
kaupa á vöru og þjónustu erlendis
frá.
Eitt höfuðatriðið í nýju reglun-
um er að óheimilt verður að flytja
gjaldeyri úr landi til fjármálavið-
skipta, til dæmis til kaupa á hluta-
bréfum. „Fjárfesting í verðbréf-
um, hlutdeildarskírteinum
verðbréfa- og fjárfestingasjóða,
peningamarkaðsskjölum eða
öðrum framseljanlegum fjármála-
gerningum með erlendum gjald-
eyri er óheimil. Þó er aðilum sem
fjárfest hafa í slíkum fjármála-
gerningum fyrir gildistöku reglna
þessara heimilt að endurfjár-
festa,“ segir í reglunum.
Þetta þýðir meðal annars að þeir
sem eiga nú þegar erlend hluta-
bréf mega eiga þau áfram eða
selja þau og kaupa önnur erlend
verðbréf. Aðrir aðilar á Íslandi,
einstaklingar og fyrirtæki, eru
hins vegar útilokaðir frá slíkum
viðskiptum á meðan nýju reglurn-
ar gilda.
Sérstaklega er mælt fyrir um að
þeir sem eignist gjaldeyri verði að
skila honum til íslenskra fjármála-
stofnana, annað hvort með því að
selja hann eða leggja inn á gjald-
eyrisreikning í banka. „Öllum
erlendum gjaldeyri sem innlendir
aðilar eignast fyrir seldar vörur
og þjónustu eða á annan hátt, skal
skilað til fjármálafyrirtækis hér á
landi innan tveggja vikna frá því
að gjaldeyririnn komst eða gat
komist í umráð eiganda eða
umboðsmanns hans.“
Þeir sem eiga fé inni á gjaldeyr-
isreikningum geta ekki tekið það
út nema að geta sýnt fram á að
þeir ætli að nota gjaldeyrinn í
samræmi við nýju reglurnar.
Sama gildir um þá sem vilja kaupa
gjaldeyri af bönkunum. „Óheimilt
er að taka út af gjaldeyrisreikn-
ingum reiðufé í erlendum gjald-
eyri, nema sýnt sé fram á að það
verði notað til að greiða fyrir vöru
eða þjónustu, þar með talin ferða-
lög,“ segir Seðlabankinn og bætir
við að hámarksúttekt á gjaldeyri í
reiðufé sé hálf milljón króna á
hvern aðila í hverjum mánuði.
Þessar nýju reglur sem Seðla-
bankinn hefur sett í samráði við
Björgvin G. Sigurðsson viðskipta-
ráðherra eiga að gilda að hámarki
í tvö ár, eða á samningstíma Íslend-
inga við Alþjóða gjaldeyrissjóð-
inn. Seðlabankinn segir reglurnar
hins vegar verða afnumdar eins
og fljótt og aðstæður leyfi og að
þær verði endurskoðaðar innan
þriggja mánaða.
gar@frettabladid.is
Seðlabankinn frystir
gjaldeyrinn á Íslandi
Ný lög færa Seðlabankanum víðtæk völd til að stjórna gjaldeyrisviðskiptum
Íslendinga. Bannað verður að fjárfesta í erlendum verðbréfum. Skila á öllum
gjaldeyri til íslenskra banka og bannað er að flytja gjaldeyri úr landi.
SEÐLABANKI ÍSLANDS Nýjar reglur um gjaldeyrisviðskipti geta gilt í allt að tvö ár en þó á að afnema þær eins fljótt og kostur er
segir Seðlabankinn. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
„Þetta er löggjöf sem var
brýn til að tryggja gjald-
eyrisforða og styrkja
stöðu krónunnar,“ segir
Björgvin G. Sigurðsson
um ný lög um gjaldeyris-
höft. „Aðrar væringar um
önnur mál verða að bíða
betri tíma. Þetta er beint
framhald af neyðarlögun-
um,“ segir hann aðspurð-
ur hvort lagasetningin sé í
raun traustsyfirlýsing við
Seðlabankann og bankastjórn
hans.
„Nú erum við í þannig
aðstöðu að við þurfum að
vinna sem eitt, stofnanir
og stjórnvöld. Það var
nauðsynlegt að setja þessi
lög um gjaldeyrisflutn-
inga og nú þurfum við að
treysta hvert öðru. Það er
ekki hægt að leyfa sér
annað en að þjappa sér
saman nú.“
Björgvin segist vongóð-
ur um að hér muni fljót-
lega aftur verða haftalaust geng-
isumhverfi. „Höftin verða afnumin
um leið og aðstæður leyfa,“ segir
hann. „Krónan mun ná sér á strik
og spegla raunstærðir í okkar
efnahagskerfi. Krónan mun jafna
sig og við höfum ekki aðra val-
kosti en að ná eðlilegri verðmynun
á hana.“
Lögin, sem gilda út samkomu-
lagið við AGS, hefjist með ýtrustu
aðgerðum, en hratt muni draga úr
þeim eftir því sem ástandið batni.
„Ég tel að þetta þurfi að vera með
þessum hætti til að hafa þau áhrif
sem lögin eiga að hafa,“ segir
Björgvin. - ss
Björgvin G. Sigurðsson viðskiptaráðherra um lög um gjaldeyrishöft:
Þurfum að treysta hvert öðru
BJÖRGVIN G.
SIGURÐSSON
Prentsmiðjan Oddi ehf., Höfðabakka 3-7, 110 Reykjavík
sími 515 5000, www.oddi.is
OLÍS ÁLFHEIMUM, OLÍS GULLINBRÚ, HOLTAGÖRÐUM,
OLÍS MJÓDD, OLÍS NORÐLINGAHOLTI, NÝBÝLAVEGI,
SUÐURLANDSBRAUT, OLÍS AKRANESI, OLÍS AKUREYRI,
OLÍS BORGARNESI, OLÍS KEFLAVÍK, OLÍS REYÐARFIRÐI
12 STAÐIR
®
Geir H. Haarde forsætisráðherra
segir að nýju gjaldeyrislögin verði
endurskoðuð fyrir 1. mars og
kannski fyrr ef vel gengur. Hann
hefur ekki áhyggjur af því að með
lögunum sé verið að auka völd
seðlabankastjóra.
Geir segir að ríkisstjórnin telji
nauðsynlegt að hafa bremsur fyrst
í stað þegar krónunni verði ýtt á
flot. Nýju lögin séu ekki í trássi
við EES-samninginn. „Við teljum
alveg víst að EES-samningurinn
standi,“ segir hann.
Geir segir að lögin hafi verið
sett til að tryggja nauðsynlegar
varnir gegn því að gengi krónunnar
„hrapi ískyggilega niður“.
„Það er nauðsynlegt að okkar
dómi og dómi Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins að hafa þennan viðbúnað
ef á þarf að halda. Þetta er ekki
langtímaráðstöfun heldur fyrst og
fremst til skamms tíma. Það eru
hagsmunir atvinnuveganna og
fyrirtækjanna að koma í veg fyrir
að hér verði áfall í gengismálum.“
Geir hefur ekki áhyggjur af því
að lögin hafi slæm áhrif á atvinnu-
lífið. Ætlunin sé að tryggja að
gjaldeyrir komi inn í landið og
sporna gegn því að gjaldeyrir „flýi
burt með óeðlilegum hætti“.
Reglurnar eigi að endurskoða
fyrir 1. mars og jafnvel fyrr ef vel
gengur.
Spurður um hvort lögin auki
völd seðlabankastjóra á tímum
þegar almenningur krefjist
afsagnar hans bendir Geir á að
Seðlabankinn gefi út reglur sem
viðskiptaráðherra verði að
samþykkja. Þetta muni byggjast á
samstarfi fagaðila og þeirra sem
beri ábyrgð á stjórn bankans. - ghs
Nýju gjaldeyrislögin verða endurskoðuð fyrir 1. mars og jafnvel fyrr, segir Geir H. Haarde forsætisráðherra:
Þarf bremsur þegar krónan fer á flot
EKKI TIL FRAMBÚÐAR „Fyrirtækin verða
að átta sig á því að hér er ekki verið að
binda í reglur hindranir til frambúðar,“
segir Geir H. Haarde forsætisráðherra.
FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
Er reykskynjari á þínu heimili?
Já 90,4%
Nei 9,6%
SPURNING DAGSINS Í DAG:
Ert þú sáttur við ákvörðun
stjórnvalda um að takmarka
gjaldeyrisviðskipti?
Segðu þína skoðun á visir.is
KJÖRKASSINN