Fréttablaðið - 22.01.2009, Blaðsíða 46

30 22. janúar 2009 FIMMTUDAGUR
menning@frettabladid.is
Trommuleikarar og áhuga-
menn um áslátt verða í
kvöld aðnjótandi happa-
fengs. Þá flytja tveir áslátt-
armenn af heimsklassa nýtt
verk eftir Áskel Másson í
liði með Sinfóníunni. Það
verða þeir Colin Currie frá
Englandi og Pedro Carneiro
frá Portúgal sem takast á
við Crossings og er það í
fyrsta sinn sem þeir koma
fram hér á landi í frum-
flutningnum.
Áskell tók að berja bumbur á unga
aldri í popphljómsveitum en sneri
sér að tónsmíðum eftir skamma
hríð og hefur síðan verið afkasta-
mikið tónskáld. Hann hefur aldrei
vikið frá áhuga sínum á áslátt-
arhljóðfærum og meðal annars
samið fyrir einn frægasta áslátt-
armann heimsins Evylyn Glennie.
Áskell hefur hlotið margvíslega
viðurkenningu fyrir tónsmíðar
sínar, þeirra á meðal Íslensku tón-
listarverðlaunin.
Langt er síðan annað eins hefur
verið borið inn á svið Háskólabíós
af slagverkshljóðfærum sem verð-
ur undirlagt af ásláttartækjum af
ýmsu tagi. Þetta er í fyrsta sinn
sem þessir tveir meistarar leika
saman og verður að telja flutning-
inn tíðindamikinn viðburð. Colin
Currie vakti heimsathygli þegar
hann varð fyrsti slagverks leik-
arinn til að komast í úrslit BBC
Young Musician keppninnar
fimmtán ára gamall. Hann hefur
frumflutt ótal verk með hljómsveit-
um á borð við Lundúnafílharmón-
íuna og Philadelphiahljómsveitina
í Carnegie Hall. Hann hefur leikið
inn á nokkra metsöludiska.
Hinn portúgalski Pedro Carn-
eiro er sömuleiðis í algjörum sér-
flokki. Hann hefur frumflutt yfir
áttatíu verk eftir mörg af fremstu
tónskáldum heims auk þess sem
hann hefur sjálfur samið töluvert
af slagverkstónlist.
Á efnisskrá tónleikana er einn-
ig Petrúska eftir Igor Strav inskíj
sem er eitt hans dáðasta verk,
samið fyrir ballett um sirkusbrúð-
una sem fellur fyrir ballerínunni.
Einnig er á dagskránni Les biches,
ballettsvíta eftir Francis Poulenc.
Aðalhljómsveitarstjóri sinfóníunn-
ar, Rumon Gamba heldur um sprot-
ann en hann var einmitt tilnefnd-
ur til Grammy-verðlaunanna 2008
ásamt Sinfóníuhljómsveit Íslands
fyrir besta hljómsveitarflutning á
geisladiski.
Tónleikarnir hefjast í kvöld kl.
19.30 og fyrir þá verður kynning á
verkunum á Hótel Sögu kl. 18.
pbb@frettabladid.is
TRUMBUR OG GJÖLL SLEGIN
TÓNLIST Colin Currie og Pedro Carneiro í sveiflu á æfingu í gær. FRETTABLAÐIÐ/STEFÁN
Bjarni Jónsson leikritaskáld er einn fárra manna
hér á landi sem staðfastur situr við að skrifa leik-
rit. Hann hefur ekki markað sér stærra starfssvið
eins og Ólafur Haukur, Sigurður Pálsson eða Jón
Atli, Hann vinnur alfarið með leikritsformið eins
og Hrafnhildur Hagalín og Birgir Sigurðsson. Það
þarf talsvert þolgæði til þess. Markaðurinn er
smár, þrengsli á bekknum og þraut að koma verk-
um á framfæri. Bjarna hefur þó tekist að halda
sínu striki. Hann kann margt til verka og er for-
vitinn um andlegt ástand okkar samfélags. Allt er
það lofsvert.
Falið fylgi var kynnt leikhússtjóra LA fyrir
fáum misserum og unnið fyrir svið nyrðra. Það
fellur vel að stærð verka fyrir lítið og fjárvana
leikhús, leikurinn gerist á einum stað, leikendur
aðeins fjórir. Frumsýningin var á föstudagskvöld
í Rýminu, gömlu Dynheimum, en þar er lítill
svartur kassi sem tekur hæfilega marga í sæti svo
rekstrargrunnur sýninga sé hagstæður. Leikrým-
ið er sett í miðju en áhorfendur sitja á alla vegu.
Það er nokkuð krefjandi sviðsform, en hentar
leiknum vel: hér gefur að líta kosningaskrifstofu
félagsmálafulltrúa í litlum bæ sem er að keppa
í prófkjöri. Finnur Arnar skapar leiknum mynd
og hún er vel hugsuð og þénanleg leiknum á alla
vegu, búningar og gervi eru eins og leikmynd-
in fyrsta flokks. Rými af þessari gerð er erfitt
sökum þess að þungamiðjan í hverri stöðu verður
að vera kvik svo áhorfendum á allar hliðar sé gert
jafnt undir höfði, aldrei verði langt hlé í stöðu
milli leikenda þannig að áhorfendur á eina hlið
missi ekki af viðbrögðum, svip og samtali. Leik-
stjórinn Jón Gunnar vinnur vel með þann vanda
sviðsetningar sinnar sem er jafnframt skynsam-
lega unnin að öllu leyti í hraða og viðbrögðum:
leikendur allir eru vel yfir meðallagi - svo langt
sem komast má með persónur þær sem Bjarni
skapar. Að því sögðu verður einkum að finna að
því að í leiknum er vægið meira á persónulegt
uppgjör úr fortíð, vettvangurinn sem er markaður
í titli og meginramma er lítið kannaður: hvernig
einstaklingur sem vill matreiða pólitískar skoð-
anir eða skoðanaleysi vinnur í vélum sínum um
almenningsálitið. Frambjóðandinn hverfur í bak-
grunn en verður að konu með fortíð. Átökin snúast
mest um uppgjör hennar og snjóskoðunarmanns
sem hún hefur unnið með á öðrum tíma og öðrum
stað. Kynningin á öllum persónum er fyrr bund-
in við starfskraft sem óvænt riðlar hugmyndum
kosningastjórans um starfið. Sá partur verksins
er best heppnaður.
Þrátt fyrir þessa brotalöm − erindisleysu − er
leiksýningin þægileg kvöldstund. Lilja Guðrún
fær hér fá tækifæri til að njóta sín, en Guðmund-
ur Ólafsson sýnir hér alla sína nettu hæfni til að
spanna stóran boga frá snotru spaugi yfir í nið-
urbrot einnar manneskju. Viktor Már og Anna
Svava standa sig bæði af mikilli prýði: hann
sem yfirborðsmaður og kosningastjóri, hún sem
stelpuskott sem hefur brennt allt að baki sér.
Lyktir leiksins eru í handriti boðun um alger-
an ósigur gæsku og ábyrgðar á blótpalli sölu-
mennsku og yfirdrepsskapar, háðulegt söngatriði
sem virkar því miður sem einhvers konar hyll-
ing í bragði leikstjórans sem er snjallt en missir
merkilega marks í merkingu textans og um leið
verksins alls. Páll Baldvin Baldvinsson
Fylgið týnt
LEIKLIST
Falið fylgi eftir Bjarna Jónsson.
Leikstjóri: Jón Gunnar Þórðarson
Leikmynd: Finnur Arnar Arnarson
Búningar: Rannveig Eva Karlsdóttir
Tónlist: Anddrea Gylfadóttir
Ljós: Halldór Örn Óskarsson
★★★
Tvíbent tilraun sem heppnast ekki
Ath kl. 20.
Þá hefst námskeið Endurmenntunar HÍ í sam-
vinnu við Borgarleikhúsið um Rústað eftir Söru
Kane í húsi Endurmenntunar við Dunhaga.
Það er ætlað öllum sem hafa áhuga á leikhúsi
og/eða bókmenntum. Því hefur verið hald-
ið fram að áhrif leikskáldskapar Söru Kane á
leikritun síðasta áratugar megi bera saman við
þá miklu umsköpun sem leikrit Samuel Beck-
etts, Beðið eftir Godot, olli er það var frumsýnt
árið 1953. Námskeiðinu lýkur með heimsókn á
sýningu verksins þann 5. febrúar.
Jóni Gnarr er margt til lista lagt:
á sunnudaginn leggst hann í leik-
ritalestur og ræðir um Dúfna-
veislu Halldórs Laxness, smásög-
una úr Sjöstafakverinu og leikritið
sem af henni er sprottið. Verkið
var frumsýnt hjá Leikfélagið
Reykjavíkur 1966 og útgef-
ið sama ár. Í því segir frá
fátækum buxnapressara
sem efnast ótæpilega því
hann eyðir engu af því
sem hann aflar. Í verk-
inu mætast andinn og
efnið, tveir öndverð-
ir heimar: Annars
vegar er fábrotinn
heimur mannúð-
ar, lítillætis og
nægjusemi, hins
vegar er íburð-
armikill heimur
peningahyggju
og siðblindra
viðskiptahags-
muna. Verkið var flutt öðru sinni
hjá Leikfélagi Reykjavíkur 1991
og hefur einnig verið leikið hjá
áhugafélögum. Þannig kom Ingvar
Sigurðsson fram í fyrsta sinn hér
í Reykjavík í gestaleik Leikfélags
Borgarness í hlutverki Rögnvalds
Reykils, mannsins sem stingur
af úr landi með alla peninga
pressarans sem að honum hafa
sankast á langri ævi og hann
lítur á sem óþrif af fálæti.
Bókmenntafyrirlestur
Jóns verður á sunnu-
dag í Gljúfrasteini og
hefst kl. 16. Þar mun
Jón fjalla um þessi
umfjöllunarefni frá
eigin brjósti.
Verk mánaðar-
ins er haldið síð-
asta sunnudag
í mánuði kl.
16.00.
Um Dúfnaveisluna
BÓKMENNTIR Jón Gnarr
skoðar Dúfnaveislu Hall-
dórs Laxness á sunnudag.
Sýningar helgarinnar
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ
Þjóðleikhúsið
Miðasala í síma 551 1200 og á www.leikhusid.is
Hart í bak
Jökull Jakobsson
Hrífandi verk sem snertir okkur öll
EB, FBL
lau. 24/1 uppselt
sun. 25/1 uppselt
Sumarljós
Jón Kalman Stefánsson
leikgerð og leikstjórn Hilmar Jónsson
Hrífandi, einlæg og æsandi sýning
fim. 22/1 örfá sæti laus
fös. 23/1 örfá sæti laus
Heiður
Joanna Murray-Smith
Magnað meistaraverk í Kassanum
forsýn. 22/1 uppselt
frumsýn. 24/1 uppselt
sun. 25/1 uppselt
Kardemommu-
bærinn
Thorbjörn Egner
Frumsýning 21. febrúar
Miðasala í fullum gangi!