Tíminn - 17.10.1992, Blaðsíða 24

24 Tíminn
Laugardagur 17. október 1992
Klerkur í klípu
Ógnþrungið hugboð Iæsti sig um séra Werner þegar hann bjóst til
að hlýða á skriftamál hins 19 ára gamla ungmennis, sem hóf máls
með þessum orðum:
„Veitið mér blessun yðar, faðir, því ég hef syndgað.“
Það var eitthvað í málrómi piltsins sem rifjaði upp fyrir prestinum
atburði sem gerst höfðu þegar hann var sóknarprestur í smábæ ein-
um í Frakklandi árið 1951 — en séra Wemer var fæddur í Frakk-
landi þó svo að hann bæri þýskt nafn. Faðir hans var Þjóðveiji en
móðir hans var frönsk.
Þá hafði ungur piltur einnig leit-
að til hans síðla dags og það hafði
verið þessi sami tónn í málrómi
hans þegar hann játaði fyrir prestin-
um að hann hefði orðið ungri telpu
að bana.
Eiðurinn fyrir öllu
Séra Werner bað og reyndi með
öllu móti að fá franska piltinn til að
fara til lögreglunnar og játa á sig
morðið en pilturinn var ófáanlegur
til þess. Presturinn átti því engra
kosta völ — hann mátti ekki bregð-
ast þeim trúnaði sem honum var
sýndur í skriftastólnum.
Leynilögreglumenn frá París voru
kallaðir til bæjarins til aðstoðar lög-
reglunni þar við að ráða morðgát-
una, en það voru einungis tveir
menn sem vissu hvar lausn hennar
var að finna — morðinginn sjálfur,
Paul Caillot, og kaþólski presturinn,
séra Werner.
Þrem mánuðum síðar var framið
annað morð. í það skiptið var það 11
ára telpa sem göbbuð var inn í skóg
og myrt. Og daginn eftir kom Paul
Caillot aftur til prestsins og bað
hann að veita sér fyrirgegningu fyrir
þessa synd líka. Séra Werner bað
hann enn sem fyrr að gefa sig fram
við lögregluna. Þegar pilturinn neit-
Þagnareiður kaþ-
ólskra presta er
skilyrðislaus.
Sama hvað á dyn-
ur, þann eið má
ekki rjúfa. En það
hefur kostað
mannslíf, eins og
séra Werner fékk
að reyna og það
oftar en einu
sinni.
aði því hélt séra Werner á fund bisk-
upsins og því næst til erkibiskups-
ins, en báðir sögðu þeir honum að
hann mætti ekki bregðast trúnaði
skriftabarns sína og gera lögregl-
unni viðvart.
Það var ekki fyrr en Caillot gabbaði
13 ára telpu með sér inn í skóginn
og hún komst undan að hann var
tekinn höndum og dæmdur í ævi-
langt fangelsi.
En þá komust bæjarbúar, sem við-
staddir voru réttarhöldin, að raun
um það að morðinginn hafði skrift-
að glæp sinn fyrr prestinum og
presturinn brugðist þeirri borgara-
legu skyldu sinni að gera lögregl-
unni viðvart.
Séra Wemer hrökkl-
ast úr embætti
Bæjarbúar snerust nú gegn presti
sínum. Þýskt ætterni hans var rifjað
upp og mikið rætt. Var hann upp-
nefndur samkvæmt því og hrakinn
svo og hundeltur að honum varð
ekki vært í sókn sinni. Foreldrar
myrtu telpnanna höfðu þrásetu á
tröppunum á húsi hans og einkum
voru það foreldrar þeirrar, sem síðar
hafði verið myrt, sem sökuðu prest-
inn um dauða hennar.
„Þér vissuð það,“ sagði faðir þessar-
ar litlu stúlku, „að maðurinn hafði
framið morð og þér hljótið að hafa
gert yður grein fyrir því að hann
væri líklegur til að fremja annað.
Það var því skylda yðar að gera lög-
reglunni viðvart, jafnvel þótt þér
hefðuð gert það á þann hátt að nafn
yðar kæmi hvergi við sögu. Það er
ekkert sem getur réttlætt það að þér
þögðuð og létuð þannig viðgangast
að önnur telpa léti lífið.“
Séra Wemer settist að í klaustri í
Sviss þar sem hann dvaldist í þrjú ár.
Þá var hann beðinn um að þjóna
prestakalli í Þýskalandi og varð við
þeirri beiðni. Hann varð fyrst sókn-
arprestur í Frankfurt, en síðar að
Langenberg, og á báðum þeim stöð-
um ávann hann sér ást og virðingu
sóknarbama sinna. Hann hafði elst
Jurgen Bartsch var sakleysisleg-
ur aö sjá, en undir Ijúfu yfirborö-
inu leyndist geöbilaöur moröingi.
fyrir aldur fram eftir atburðina í
Frakklandi. Hár hans, sem áður
hafði verið tinnusvart, var nú mjög
tekið að grána og djúpar hrukkur í
andlitinu, þótt ekki væri hann nema
fertugur þegar hann kom til Lang-
enberg. Séra Wemer gat ekki með
nokkru móti trúað því að fyrrnefnd-
ir atburðir gætu endurtekið sig;
hafði ekki komið slíkt til hugar fyrr
en þetta kvöld þegar hinn 19 ára
gami Jiirgen Bartsch kom á fund
hans til að skrifta. Hugboð hans
reyndist því miður rétt, pilturinn
skýrði honum frá því að hann hefði
orðið ungum dreng að bana.
Sagan endurtekur sig
„Ég get ekki ráðið við þetta, faðir,"
sagði Bartsch. „Ég fór með drenginn
inn í helli og varð allt í einu gripinn
óviðráðanlegri löngun til að myrða
hann. Ég kyrkti hann og kveikti síð-
an á kertum hjá líkinu."
Presturinn varð gripinn ægilegri
skelfingu þegar hann komst að raun
um að hann stóð í annað sinn á ævi
sinni frammi fyrir sama óttalega
vandamálinu. Þessi unglingur, sem
var svo sviphreinn og sakleysislegur
að sjá, var kaldrifjaður morðingi að
eigin sögn, en presturinn gæti þó
ekkert aðhafst, svo fremi sem dreng-
urinn fengist ekki til að gefa sig
sjálfviljugur fram við Iögregluna.
Séra Wemer átti í harðri baráttu
við sjálfan sig. Annars vegar var það
skilyrðislaus hollusta hans sem
prests við þagnarheit skriftaföður-
ins, hins vegar siðferðileg skylda
hans við samborgara sína og sóknar-
börn. Hann hélt á fund prests, sem
var honum sjálfum eldri og reynd-
ari, og bað hann um ráð, án þess þó
að skýra honum frá því hver morð-
inginn væri.
„Eina ráðið sem ég fékk hjá þessum
starfsbróður mínum," sagði séra
Wemer síðar, „var að fara heim til
mín aftur og biðjast fyrir. Við mætt-
um ekki, hvað sem á dyndi, rjúfa
þagnareiðinn og láta uppskátt eitt-
hvað það sem okkur væri trúað fyrir
í skriftastólnum. Sú hugsun hvarfl-
aði að mér að senda lögreglunni
nafnlaust bréf með upplýsingunum
og með tilliti til þess sem á eftir fór
hlýt ég að krjúpa á kné og biðja Guð
um fyrirgefningu á því að ég skyldi
ekki hafa gert það. Eftir þetta voru
þrír drengir myrtir og ég þagði.
)isriJ r

£K.V»t
KOKKRti
SINSI

FRfUJS

KEVRJ SMTti ruGLT ■4 SEJH- M£® sTÍFT U'fíK ELU&- váL Gon -"V < ■/OOO o - :*) cr> (Q T/lfWA LWDT fiÆLU- NfíÍN f \
elsk~ fíP 1 'ATT
H > NBSTB 2
^KKT (4ftL FUÓT VÆRI FO-R \ S
-RoÐ E)NS T jMfí- BIHS TAK- S£ÐJLL Z TÓNN H
3ó K- HUbDS -
MÓT ST/lUTúK
1 Sj » i 1?£FILL 8 YOO 5
Sl 6LA
f MÐIR L
mw
wa'fl - GOÐ ► flUÍHfí H'fí'k V6IN ToUH 1 fifSK £yj/J 1
STíi)\ ÚTlrtM
MQW 5 fYfí/U- Bl( I SO 0 SIB- B/ET ir * 2
ntJCifl
10 ko(?N DRÍW- IR wu tVtLA ST ofu c ! °i
FUMÐ /syÐjA KlukkQ io
LYKTfl FFti -I a/£K ?ó
HVAÞ dflt/ei íi m U
HJoéS' K/JVV/J ryjtiF- TÆKt
H‘r) - L/9AiT> So"
M fíupsr hrr/R FáLL SJ.A BOR li
ToNN ONPUM - B i L/Í> nmti iooo b
SéF- /ATT 50
|W6!/fór Á5 V, ► _ Li

S O&hl
n
jfíL

ÍTT
SSS-

ST/ITUR

MJDRKI

fr'r'T

PÚKI/iN